Sağlık Kapsamında Hekimin Cezai Sorumluluğu Süleyman Akkaya  - Kitap
Sağlık Kapsamında

Hekimin Cezai Sorumluluğu

1. Baskı, 
Temmuz 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
314
Barkod:
9786050519259
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
400,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Çalışmamızda, sağlık hakkı kapsamında hekimlerin ve hastaların hakları ve yükümlülükleri ayrıntılı bir şekilde ele alındı. Sağlık hakkının bir insan hakkı olduğu ve uluslararası belgelerdeki yeri incelendi. Sağlık hakkının uluslararası boyutuyla yaptırımının olmamasının kötü sonuçları ortaya konulmaya çalışıldı.
Hekimin uygulayacağı tıbbi müdahalenin hukuka uygun hale gelmesi için barındırması gereken özellikler yargı kararları ışığında incelendi. Ülkemizde sağlık hukuku kapsamında alınan yargı kararlarında oluşmuş bir konsensus olmamasının yarattığı olumsuz sonuçlar üzerinde tartışmalar yapıldı. Sağlık hukuku kapsamında yapılacak yargılamaların, mutlaka uzmanlaşmış yargı heyetleri tarafından yapılması gerekliliği üzerinde duruldu. Ayrıca çalışmamızda, sağlık hukuku kapsamında, hekimlerin de kendi sahip oldukları hak ve yükümlülükler hakkında bilgi eksiklerinin olmasının, ortaya çıkan yargılama sayısını artırdığı gerçeği ortaya koyulmuştur. Bu olumsuz tablonun çözümünde en önemli husus; hekimlerin, meslek içi eğitimlerinde sağlık hukuku kapsamında bilgilendirilmeleri ve farkındalıklarının artmasıdır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İnsan Haklarının Tarihsel Değerlendirilmesi
.
İnsan Haklarından Olan Sağlık Hakkı
.
Hasta ve Hekim Hakları
.
Tıbbi Müdahale
.
Hasta Hekim İlişkisinde Hekimin Sorumluluğu
.
Hekimlerin Cezai Sorumluluğu
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
V
İÇİNDEKİLER 
VII
KISALTMALAR 
XVII
GİRİŞ 
1
BİRİNCİ BÖLÜM İNSAN HAKLARININ TARİHSEL DEĞERLENDİRİLMESİ
1.1. HAK KAVRAMI 
5
1.1.1. Hak Kavramının Tanımı 
5
1.2. İNSAN HAKLARI 
6
1.2.1. İnsan Hakları Kavramı 
6
1.2.1.1. İnsan Haklarının Bireysellik Özelliği 
7
1.2.1.2. İnsan Haklarının Doğuştan Olma Özelliği 
8
1.2.1.3. İnsan Haklarının Evrensel Olma Özelliği 
8
1.2.1.4. İnsan Haklarının Devredilemez ve Vazgeçilemez Özelliği 
9
1.2.2. İnsan Haklarının Sınıflandırılması 
9
İKİNCİ BÖLÜM İNSAN HAKLARINDAN OLAN SAĞLIK HAKKI
2.1. SAĞLIK 
13
2.1.1. Sağlık Kavramının Tanımı 
13
2.2. SAĞLIK HAKKI 
14
2.2.1. Sağlık Hakkı Kavramı 
14
2.2.2. Uluslararası Boyutuyla Sağlık Hakkının Açıklanması 
16
2.2.3. Ulusal Boyutuyla Sağlık Hakkının Açıklanması 
20
2.3. ULUSLARARASI BELGELERDESAĞLIK HAKKI 
22
2.3.1. Birleşmiş Milletler Dünya Sağlık Örgütü 
22
2.3.2. İnsan Hakları Evrensel Beyanamesi 
23
2.3.3. Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi 
25
2.3.4. Avrupa Sosyal Şartı 
26
2.3.5. Amerikan İnsan Hakları Bildirisi 
27
2.3.6. Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı 
28
2.4. ULUSAL BELGELERDE SAĞLIK HAKKI 
28
2.4.1. Anayasamızda Sağlık Hakkı 
28
2.5. AİHM KARARLARINDASAĞLIK HAKKI 
31
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM HASTA VE HEKİM HAKLARI
3.1. HASTA HAKLARI 
39
3.1.1. Hasta Hakları Tarihsel Gelişimi 
39
3.2. ULUSLARARASI BELGELERDE HASTA HAKLARI 
42
3.2.1. Lizbon Bildirgesi (Hasta Hakları Bildirgesi–1981) 
42
3.2.2. Amsterdam Bildirgesi (Avrupa’da Hasta Haklarının Geliştirilmesi Bildirgesi –1994) 
43
3.2.3. Bali (1995) ve Santiago (2005) Bildirgeleri 
43
3.3. ANAYASA VE KANUN BOYUTUYLA HASTA HAKLARI 
44
3.3.1. Anayasal Düzlemde Hasta Hakları 
44
3.3.2. Kanun Boyutuyla Hasta Hakları 
46
3.4. HASTA HAKLARI YÖNETMELİĞİ 
47
3.4.1. Genel Olarak 
47
3.4.2. Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı 
49
3.4.2.1. Bilgi İsteme 
49
3.4.2.2. Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme 
50
3.4.2.3. Personeli Tanıma, Seçme ve Değiştirme 
51
3.4.2.4. Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme 
52
3.4.2.5. Tıbbi Gereklilikler Dışında Müdahale Yasağı ve Ötenazi yasağı 
52
3.4.3. Sağlık Durumu İle İlgili Bilgi Alma Hakkı 
52
3.4.4. Hasta Haklarının Korunması 
53
3.4.4.1. Mahremiyete Saygı Gösterilmesi 
53
3.4.5. Tıbbi Müdahalede Hastanın Rızası 
54
3.5. HEKİM HAKLARI 
57
3.5.1. Genel Olarak 
57
3.5.2. Hekimin Sağlık Hizmeti Sunduğu Kişi ve Topluma İlişkin Hakları 
59
3.5.3. Hekimin Çalıştığı, Sağlık Hizmetinin Üretildiği, Sunulduğu ve Finanse Edildiği Kurumlara İlişkin Hakları 
60
3.5.4. Hekim Haklarının Tanımlanması 
61
3.5.4.1. Sağlıklı ve Güvenli Bir Ortamda Çalışma Hakkı 
61
3.5.4.2. Hekimlerin Mesleki Bilgi ve Becerisini Geliştirmesi 
62
3.5.4.3. Hekimin Etik İlkelere Bağlı Olma Hakkı 
64
3.5.4.4. Hekimin Mesleki Bağımsızlığını ve Özerkliğini Koruma Hakkı 
65
3.5.4.5. Hekimin Hasta Seçme Hakkı ve Hizmetten Çekilme 
67
3.5.4.6. Hekimin Danışma Hakkı 
68
3.5.4.7. İyileşme Garantisi Vermeme Hakkı 
69
3.5.4.8. Hekimin Yönetsel Süreçlere Katılma Hakkı 
70
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TIBBİMÜDAHALE
4.1. TIBBİ UYGULAMAYI GERÇEKLEŞTİREBİLECEK YETKİLİKİŞİLER 
72
4.2. AYDINLATILMIŞ ONAM 
74
4.2.1. Aydınlatma 
74
4.2.1.1. Aydınlatma Yükümlülüğünün Hukuksal Temelleri 
76
4.2.1.2. Aydınlatma Yükümlülüğünün Tarafları 
81
4.2.1.3. Aydınlatma Yükümlülüğünde Zaman 
82
4.2.1.4. Aydınlatma Yükümlülüğünde Kapsam 
83
4.2.1.5. Aydınlatmanın Usülü 
85
4.2.1.6. Aydınlatma türleri: 
86
4.2.1.6.1. Tedavi Aydınlatması 
86
4.2.1.6.2. Karar Aydınlatması 
87
4.2.1.6.3. Risk Aydınlatması 
88
4.2.1.7. Aydınlatmanın Mümkün Olmadığı Durumlar 
89
4.2.1.8. Aydınlatma Zorunluluğun Bulunmadığı Durumlar 
90
4.2.1.8.1. Aydınlatmadan Vazgeçme 
90
4.2.1.8.2. Hastanın Bilgisinin Bulunması 
91
4.2.1.8.3. Aydınlatmanın Olumsuz Etkide Bulunması 
91
4.2.1.8.4. Acil Durumlar 
92
4.2.1.9. Hukuka Aykırı Yapılan Aydınlatmanın Sonuçları 
93
4.2.2. Rıza 
94
4.2.2.1. Rızanın Şekli 
95
4.2.2.2. Rıza Verme yetkisi 
97
4.2.2.3. Rızanın Kapsamı 
101
4.2.2.4. Rızanın Aranmadığı Haller 
102
4.2.2.5. Rızayı Sakatlayan Haller 
114
4.2.2.6. Aydınlatılmış Rıza formları ve Etkileri 
114
4.3. TIBBİ MÜDAHALENİN BİLİMSEL VERİLERLE YAPILMASI 
117
4.3.1. Tıbbı Müdahalenin Tıbben Gerekli Olması 
117
4.3.2. Tıbbi Müdahalenin Objektif Bilimsel Veriler Işığında Yapılması 
118
4.4. TIBBİ MÜDAHALE TÜRLERİ 
119
4.4.1. Tanıya Yönelik Tıbbi Müdahaleler 
119
4.4.2. Tedaviye Yönelik Tıbbi Müdahaleler 
120
4.4.3. Koruma Amaçlı Tıbbi Müdahaleler 
120
4.4.4. Hukuki İşlemlerin Gerçekleştirilmesi Amacıyla Yapılan Tıbbi Müdahaleler 
120
4.4.5. Özellikli Tıbbi Müdahaleler 
121
4.4.5.1. Estetik Amaçlı Tıbbi Müdahaleler 
121
4.4.5.2. Organ ve Doku Nakilleri 
122
4.4.5.2.1. Ölüden organ ve doku alınması 
123
4.4.5.2.2. Canlılardan Organ ve Doku Alınması 
127
4.4.5.3. Gebelik Sonlandırılması 
129
4.4.5.4. Sterilizasyon ve Kastrasyon 
130
4.4.5.5. Cinsiyet Değişikliklerine Yönelik Tıbbi Müdahaleler 
131
4.4.5.6. Üremeye Yardımcı Olmak İçin Yapılan Tıbbi Müdahaleler 
132
4.4.5.7. Araştırma ve Deneme Amaçlı Tıbbi Müdahaleler 
135
4.5. HATALI TIBBİ MÜDAHALELER 
139
4.5.1. Tıbbi Standart 
140
4.5.2. Tıbbi Uygulama Hataları 
142
4.5.2.1. Teşhis Hataları 
143
4.5.2.2. Tedavi Hataları 
145
4.5.2.3. Yönetim Organizasyonuyla İlgili Hatalar 
146
BEŞİNCİ BÖLÜM HASTA HEKİM İLİŞKİSİNDE HEKİMİN SORUMLULUĞU
5.1. HEKİMLERİN ÖZEL HUKUK BAĞLAMINDA SORUMLULUĞU 
149
5.1.1. Hastanın Doğrudan Serbest Çalışan Hekime Başvurması 
150
5.1.1.1. Hasta Hekim ilişkisinin Sözleşme Boyutu 
150
5.1.1.1.1. Sözleşmenin Taraflarının Serbest Çalışan Hekimler Ve Hasta Olarak Belirlenmesi 
152
5.1.1.1.2. Hekimin Tıbbî Müdahale Amaçlı Edimleri Üstlenmesi 
152
5.1.1.1.3. Hekimin Edim Borcunu Hastanın Adına Yapması Ve Riske Katlanmaması 
153
5.1.1.1.4. Hastanın Ödeyeceği Bedelin Belirli / Belirlenebilir Olması 
153
5.1.1.1.5. Hasta İle Hekimin Anlaşması 
153
5.1.1.2. Hekimin Sözleşmeden Kaynaklanan Hukuki Sorumluluğu 
154
5.1.1.2.1. Hasta Hekim Arasında Sözleşmenin Varlığı 
155
5.1.1.2.2. Hekimlik Sözleşmesinin İhlali 
156
5.1.1.2.3. Hekimin Tıbbi Meslek Kusuru 
157
5.1.1.2.4. Zarar 
158
5.1.1.2.5. Uygun İlliyet Bağı: 
159
5.1.1.3. Hekimin Sözleşme Dışı Sorumluluğu 
160
5.1.1.3.1. Haksız Fiil 
160
5.1.1.3.2. Hekimin Vekâletsiz İş Görmeden Dolayı Sorumluluğu 
162
5.1.1.3.3. Eser Sözleşmesinden Dolayı Hekimin Sorumluluğu 
164
5.1.2. Özel Sağlık Kuruluşlarında Sağlık Hizmeti Veren Hekimlerin Hukuki Sorumluluğu 
166
5.1.3. Kamu Sağlık Kuruluşlarında Çalışanın Hukuki Sorumluluğu 
169
ALTINCI BÖLÜM HEKİMLERİN CEZAİ SORUMLULUĞU
6.1. CEZA HUKUKU 
171
6.1.1. Genel Olarak 
171
6.1.2. Suç Kavramı ve Unsurları 
174
6.1.2.1. Suçun Tipikliği 
175
6.1.2.2. Hukuka aykırılık 
175
6.1.2.3. Suçta Kusurluluk 
176
6.2. CEZA HUKUKU AÇISINDAN HEKİMLERİN İŞLEYEBİLECEĞİ SUÇLAR 
181
6.2.1. Kasten Öldürme İle Kasten Yaralama Suçları Bakımından Hekimin Cezai Sorumluluğu 
181
6.2.1.1. Kasten Öldürme Suçu Bağlamında Ötenazi 
185
6.2.1.1.1. Ötenazi Türleri 
187
a. Aktif Ötenazi 187 b. Pasif Ötenazi 188 c. Dolaylı Ötenazi 
189
6.2.2. Taksirle Ölüme Neden Olma ve Taksirle Yaralama Suçları Bakımından Hekimlerin Cezai Sorumluluğu 
189
6.2.3. İnsan Üzerinde Deney Suçu Bakımından Hekimlerin Cezai Sorumluluğu 
195
6.2.4. Organ Ve Doku Ticareti SuçuBakımndan Hekimin Cezai Sorumluluğu 
199
6.2.4.1. Yaşayan Kişiden Rızasına Aykırı Olarak Organ veya Doku Alma Suçu 
201
6.2.4.2. Ölüden Hukuka Aykırı Şekilde Organ veya Doku Alma Suçu 
204
6.2.4.3. Organ veya Doku Satın Alma, Satma, Satılmasına Aracılık Etme Suçu 
206
6.2.5. Çocuk Düşürtme Suçu Bakımından Hekimin Cezai Sorumluluğu 
212
6.2.6. Genital Muayenesi Kapsamında Hekimin Cezai Sorumluluğu 
220
6.2.7. Hekimlerin Suçu Bildirmeme Suçu Kapsamında Cezai Sorumluluğu 
224
6.2.8. Hekimlerin Kişisel Verilerin Hukuka Aykırı Olarak Açıklanması Suçu Bakımından Cezai Sorumluluğu 
231
6.2.9. Hekimlerin Belgede Sahtecilik Suçu Bakımından Cezai Sorumluluğu 
240
6.2.9.1. Belgenin Unsurları 
242
a. Yazılı olması 
242
b. Hukuki Bir Değeri Olmalı 
243
c. Düzenleyenin Belli olması 
245
6.2.9.2. Belge Türleri 
246
6.2.9.2.1. Resmi Belge 
246
A. Resmi Belgenin Özellikleri 
247
a. Kamu Görevlisi Tarafından Düzenlenmesi 
247
b. Görev gereği düzenlenmesi 
248
6.2.9.2.3. Özel Belgeler 
251
6.2.9.3. Resmi Belgede Sahtecilik Suçununu Müşterek Unsurları 
251
6.2.9.3.1. Zarar Verme Olasılığının Bulunması 
252
6.2.9.3.2. Aldatma Yeteneğinin Varlığı 
254
6.2.9.4. Resmi Belgede Sahtecilik Suçu 
254
6.2.9.4.1. Özel Kişinin Faili olduğu Resmi Belgede Sahtecilik Suçu 
255
A. Seçimlik Hareketler 
256
a. Resmi Belgeyi Sahte Olarak Düzenleme 
256
b. Gerçek Bir Resmi Belgeyi Başkalarını Aldatacak Şekilde Değiştirmek 
256
c. Sahte Resmi Belgeyi Kullanma . 257
6.2.9.4.2. Kamu Görevlisinin Resmi Belgede Sahtecilik Suçunda (204/2) Fiil Öğesi 
257
a. Kamu Görevlisinin Resmi Belgeyi Sahte Olarak Düzenlemesi 
257
b. Kamu Görevlisinin Resmi Belgeyi Değiştirmesi 
257
c. Kamu Görevlisinin Gerçeğe Aykırı Belge Düzenlemesi 
258
d. Kamu Görevlisinin Sahte Resmi Belgeyi Kullanma Suçu 
258
6.2.10. Hekimlerin İrtikap Suçu Bakımından Cezai Sorumluluğu 
259
6.2.10.1. İcbar Suretiyle İrtikâp Suçu 
260
6.2.10.2. İkna Suretiyle İrtikâp 
267
6.2.10.3. Hata Suretiyle İrtikâp Suçu 
269
6.2.11. Hekimlerin Rüşvet Suçu Bakımından Cezai Sorumluluğu 
273
6.2.12. Hekimlerin Görevi Kötüye Kullanma Suçu Bakımından Cezai Sorumluluğu 
281
6.2.12.1. Görevlerinin Gereklerine Aykırı Hareket Etmek 
288
6.2.12.2. Görevlerinin Gereklerini Yapmakta İhmal Veya Gecikme Göstermek 
289
SONUÇ 
295
KAYNAKÇA 
303