KİRA SÖZLEŞMESİNDE GERİ VERME,
KİRALANANIN GERİ VERİLMESİNİN YASAL DAYANAĞI VE
HUKUKİ NİTELİĞİ İLE GERİ VERME BORCUNUN
KİRACININ DİĞER BORÇLARIYLA VE
BAZI ÖZEL DURUMLARLA İLİŞKİSİ
I. KİRA SÖZLEŞMESİNDE GERİ VERME
21
A. Kira Sözleşmesine İlişkin Genel Bilgiler
21
B. Kira Sözleşmesinde Geri Verme Kavramı
22
1. Kiralananın Sözleşmenin Bitiminden Önce Geri Verilmesi (Kiralananın Erken Geri Verilmesi)
23
2. Kiralananın Sözleşmenin Bitiminde Geri Verilmesi (TBK m.334)
25
II. KİRALANANIN GERİ VERİLMESİNİN YASAL DAYANAĞI
26
A. Borçlar Kanunu’ndaki Yasal Dayanaklar
26
1. 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nda Kiralananın Geri Verilmesi
26
2. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda Kiralananın Geri Verilmesi
28
a. Adi Kira ile Konut ve Çatılı İşyeri Kiralarında Kiralananın Geri Verilmesi
28
b. Ürün Kirasında Kiralananın Geri Verilmesi
30
B. Diğer Kanunlardaki Yasal Dayanaklar
32
1. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nda Kiralananın Geri Verilmesi
32
2. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda Gemi Kiralarında Kiralananın Geri Verilmesi
34
3. 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu’nda Kiralananın Geri Verilmesi
35
III. KİRALANANIN GERİ VERİLMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
36
A. Sözleşmeden Doğan Borç Niteliği
36
2. Edim Yükümlülüğü Bakımından Geri Verme Borcu
37
b. Geri Verme Borcunu Ortadan Kaldıran Anlaşmaların Kira Sözleşmesine Etkisi
38
B. Kiralananın Geri Verilmesine İlişkin Türk Borçlar Kanunu’ndaki Hükümlerin Emredici Niteliği
40
1. Türk Borçlar Kanunu m.334 Hükmünün Emredici Niteliği
40
a. Türk Borçlar Kanunu m.334/1 Hükmünün Emredici Niteliği
41
b. Türk Borçlar Kanunu m.334/2 Hükmünün Emredici Niteliği
42
2. Türk Borçlar Kanunu m.335 Hükmünün Emredici Niteliği
42
IV. GERİ VERME BORCUNUN KİRACININ DİĞER BORÇLARIYLA VE BAZI ÖZEL DURUMLARLA İLİŞKİSİ
43
A. Geri Verme Borcunun Kiracının Diğer Borçlarıyla İlişkisi
43
1. Kira Bedelini Ödeme Borcuyla İlişkisi
43
2. Kiralananı Sözleşmeye Uygun ve Özenle Kullanma Borcuyla İlişkisi
44
B. Geri Verme Borcunun Bazı Özel Durumlarla İlişkisi
45
1. Güvencenin Geri Verilmesi
45
3. Kira Sözleşmesinde Kefalet
49
GERİ VERME BORCUNUN KONUSU,
TARAFLARI, YERİNE GETİRİLME BİÇİMİ,
I. GERİ VERME BORCUNUN KONUSU VE TARAFLARI
55
A. Geri Verme Borcunun Konusu
55
1. Kira Konusunun Parça Mal– Çeşit Mal Olması
55
2. Kira Konusunun Taşınır Mal–Taşınmaz Mal Olması
56
3. Kiralanan Şeyle Birlikte Kullanımı Kiracıya Bırakılan Eşyalar
57
4. Bölünemez Birden Çok Şeyin Kiralamasında Geri Verme
59
B. Geri Verme Borcunun Tarafları
59
1. Geri Verme Borcunun Borçlusu
59
b. Kiracıların Birden Çok Kişi Olması
61
aa. Alt Kira İlişkisinin Varlığı Halinde
63
bb. Kira Sözleşmesinden Doğan Kullanım Hakkının Devredilmesi Halinde
65
cc. Kira İlişkisinin Devri Halinde
67
2. Geri Verme Borcunun Alacaklısı
69
aa. Kiraya Verenin Malik Olması
71
bb. Kiraya Verenin İntifa Hakkı Sahibi Olması
72
cc. Kiraya Verenin Üçüncü Kişi Olması
74
b. Kiraya Verenin Birden Çok Kişi Olması
75
aa. Alt Kira İlişkisinde
78
bb. Kira Sözleşmesinden Doğan Kullanım Hakkının Devredilmesi Halinde
80
cc. Kira İlişkisinin Devri Halinde
81
II. GERİ VERME BORCUNUN YERİNE GETİRİLME BİÇİMİ, İFA YERİ VE ZAMANI
81
A. Geri Verme Borcunun Yerine Getirilme Biçimi
81
B. Geri Verme Borcunda İfa Yeri
88
C. Geri Verme Borcunun Zamanı
89
1. Adi Kira Sözleşmelerinde Sürenin Sona Ermesi
91
2. Olağanüstü Fesih ile Sözleşmenin Sona Ermesi
92
3. Kiracının Kira Bedelini ve Yan Giderleri Ödemede Temerrüde Düşmesi Sebebiyle Sözleşmenin Sona Ermesi
93
4. Kiracının Kiralananı Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcuna Aykırı Davranması Sebebiyle Sözleşmenin Sona Ermesi
94
5. Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinde Sözleşmenin Sona Ermesi
95
a. Bildirim Yolu ile Sözleşmenin Sona Ermesi
96
b. Dava Yolu ile Sözleşmenin Sona Ermesi
96
KİRALANANIN GERİ VERİLMESİNDE
TARAFLARIN BORÇLARI VE BORCA AYKIRILIK
I. KİRACININ GERİ VERME BORCU VE BORCA AYKIRILIK
99
A. Kiralananı Teslim Aldığı Haliyle Geri Verme Borcu
99
3. Kiralananı Teslim Aldığı Haliyle Geri Verme Borcunun İstisnaları
104
a. Olağan Eskime ve Bozulmalar
105
b. Kiralananda Yapılan Yenilik ve Değişiklikler
106
aa. Kiraya Veren Tarafından Yapılan Yenilik ve Değişiklikler
108
bb. Kiracı Tarafından Kiraya Verenin Rızası Alınarak Yapılan Yenilik ve Değişiklikler
109
c. Beklenmeyen Hal ve Mücbir Sebebin Varlığı
112
B. Kiralananı Geri Verme Borcuna Aykırılık
115
1. Geri Verme Borcunun Gereği Gibi İfa Edilmemesi
115
a. Genel Olarak Gereği Gibi İfa Etmeme
115
b. Gereği Gibi İfa Etmemenin Çeşitleri
115
bb. Yan Yükümlülüklerin İhlali
116
c. Gereği Gibi İfa Etmemeden Doğan Sorumluluğun Şartları ve Sonuçları
117
aa. Gereği Gibi İfa Etmemeden Doğan Sorumluluğun Şartları
117
bb. Gereği Gibi İfa Etmemeden Doğan Sorumluluğun Sonuçları
119
aaa. Eski Hale Getirme Talebi
120
aaaaa. Kiraya Verenin Kiralananı Gözden Geçirmesi
128
bbbbb. Kiraya Verenin Ayıpları Bildirmesi
131
ccc. Kiracının Söküp Alma Hakkı
134
2. Geri Verme Borcunda Temerrüt
136
a. Genel Olarak Temerrüt Kavramı
136
b. Geri Verme Borcunda Temerrüdün Şartları
137
c. Geri Verme Borcunda Temerrüdün Sonuçları
139
aa. Geri Verme Davası
139
bbb. Dava Şartı Arabuluculuk
141
ccc. Davanın Tarafları
143
eee. Görevli ve Yetkili Mahkeme
145
dd. Gecikme Tazminatı
153
ee. Beklenmedik Halden Sorumluluk
156
3. Geri Verme Borcunda İmkansızlık
156
a. Genel Olarak İmkansızlık
156
b. Geri Verme Borcunda Başlangıçtaki İmkansızlık
157
c. Geri Verme Borcunda Sonraki İmkansızlık
157
II. KİRAYA VERENİN GERİ ALMA BORCU VE BORCA AYKIRILIK
158
A. Kiralananı Geri Alma Borcu
158
B. Kiralananı Geri Alma Borcuna Aykırılık
159
1. Kiraya Verenin Temerrüdü: Alacaklı Temerrüdü
159
3. Diğer İfa Engelleri
163
III. KİRALANANIN GERİ VERİLMESİNDE KİRACININ TAZMİNAT ÖDEYECEĞİNE İLİŞKİN ANLAŞMALAR VE BU ANLAŞMALARIN HUKUKİ DURUMU
163
A. Kiralananın Geri Verilmesinde Kiracının Tazminat Ödeyeceğine İlişkin Anlaşmalar
163
B. Tazminat Ödeneceğine İlişkin Anlaşmaların Hukuki Durumu
164