XVIII. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı Devleti'ni en fazla uğraştıran olaylar arasında, kaybedilen topraklardan merkezi bölgelere doğru yapılan kitle göçleri önemli bir yer tutmaktadır.
Bu maksatla 1856–1876 yılları arasındaki "Kırım ve Kafkas Göçleri" incelenirken, öncelikle "Göç" kavramının genel anlamı, göçlerin sebep ve sonuçları tesbit edilmeye çalışılmıştır. I. bölümde Kırım ve Kafkasya'dan yapılan göçlere zemin hazırlayan siyasi gelişmeler ile bu bölgelerin coğrafi ve etnik özellikleri; II. bölümde söz konusu tarihler arasında meydana gelen göç hareketlerinin sebepleri ve yapılışı; III. bölümde de Osmanlı Devleti'nin göçmenlere nasıl davrandığı, yapılan yardımlar, iskan politikasının esasları, karşılaşılan güçlükler araştırılmştır. Elde edilen neticeler ise sonuç bölümünde değerlendirilmiştir.