Medeni Usul Hukukunda Mütelâhik Dava Dr. Seda Kaynak  - Kitap
Medeni Usul Hukukunda

Mütelâhik Dava

1. Baskı, 
Mayıs 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
561
Barkod:
9786052648339
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Bu çalışma, mütehâlik davayı bir bütün olarak ele alma amacı gütmektedir.
Çalışma Türk hukukunu konu edinmektedir. Bununla birlikte, İsviçre, Alman ve Avusturya hukukunda mütelâhik davanın ele alınış şekli incelenmiş ve sorunların çözümünde niteliğine uygun düştüğü ölçüde söz konusu ülkelerin pozitif hukukundan, doktrininden ve yargı kararlarından yararlanılmıştır.
Çalışmada mütelâhik davanın teorik temelleri ile ortaya çıkardığı pratik sorunlar birlikte ele alınmıştır. Teorik temeller bağlamında, mütelâhik davanın "anlamı", "nasıl ortaya çıktığı", "amacı" ve "hukuki niteliği" ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Ayrıca, mütelâhik davanın "ne olduğu" ve "nasıl ortaya çıktığı" soruları, maddi hukukla mutlak bir şekilde bağlantı içinde olduğundan, sorular yarışma kavramının rehberliğinde yanıtlanmaya çalışılmıştır. Mütelâhik dava, henüz yasal düzenlemeye kavuşturulmadığı gibi, doktrinde ve yargı kararlarında da farklı açılardan incelenmiş değildir. Ayrıca, kavramın yanlış kullanıldığına da sıklıkla rastlanmaktadır. Bu nedenle, mütelâhik davanın anlamının ve nasıl ortaya çıktığının netleştirilmesi kanaatimizce oldukça önemlidir; çalışmada da bu hususa özel bir önem verilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Yarışma ve Mütelâhik Davanın Teorik Temelleri
.
Türk Hukukunda Mütelâhik Davanın Başlıca Uygulama Alanları
.
Mütelâhik Davanın Medeni Yargılamadaki Görünümü
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
9
KISALTMALAR 
19
GİRİŞ
§ 1. KONUNUN TAKDİMİ, ÖNEMİ VE İNCELEME PLANI
A. KONUNUN TAKDİMİ VE ÖNEMİ 
25
B. İNCELEME PLANI 
28
§ 2. YARIŞMA SORUNUN ORTAYA ÇIKIŞI İLE TARİHSEL SÜREÇTE YAŞADIĞI KAVRAMSAL VE YAPISAL DÖNÜŞÜM
A. GENEL OLARAK 
31
B. YARIŞMANIN USUL HUKUKU SORUNU OLARAK ORTAYA ÇIKIŞI VE
GELİŞİMİ 
31
I. ROMA HUKUKU DÖNEMİ 
31
1. Actio’lar Sistemi 
31
2. Davaların Yarışması Kavramı 
33
3. Davaların Yarışması Sorunu ve Buna Getirilen Çözümler 
36
a. Sorunun Tespiti 
36
b. Soruna Getirilen Çözümler 
38
aa. Klasik Dönemde 
39
bb. Iustinianus Döneminde 
42
II. PANDEKT HUKUKU DÖNEMİ 
44
C. YARIŞMA SORUNUNUN USUL HUKUKUNDAN MADDİ HUKUKA
GEÇİŞİ 
49
I. GENEL BAKIŞ 
49
II. DOĞAL HUKUK DOKTRİNİNİN ETKİSİ 
51
III. TARİHSEL HUKUK OKULUNUN ETKİSİ 
52
IV. HUKUKİ POZİTİVİZMİN ETKİSİ 
53
V. DEĞERLENDİRME 
54
BİRİNCİ BÖLÜM
YARIŞMA VE MÜTELÂHİK DAVANIN TEORİK TEMELLERİ
§ 3. YARIŞMA KAVRAMI
A. GENEL ÇERÇEVE 
57
B. YARIŞMA TÜRLERİ 
60
I. KÜMÜLATİF YARIŞMA 
60
II. NORMU DEVRE DIŞI BIRAKAN YARIŞMA 
61
III. SEÇİMLİK YARIŞMA 
64
IV. HUKUK KURALLARININ YARIŞMASI 
65
C. YARIŞMANIN ÖZEL BİR ÇEŞİDİ OLARAK HUKUK KURALLARININ YARIŞMASI 
65
I. GENEL OLARAK 
65
II. TERİM SORUNU 
70
III. UNSURLARI 
78
1. Birden Fazla Hukuk Kuralının Bulunması 
78
2. Vakıların Tek ve Aynı Olması 
80
3. Tarafların Aynı Olması 
81
4. Taleplerin Aynı Olması 
83
a. Genel Olarak 
83
b. Taleplerin Aynı Olması Konusundaki Görüşler 
84
aa. Taleplerin Amaç ya da Sonuçlarının Aynı Olmasına
İlişkin Görüş 
84
bb. Hukuki Menfaatin Aynı Olmasına İlişkin Görüş 
85
cc. Edimlerin Aynı Olmasına İlişkin Görüş 
85
c. Talepler Arasındaki İlişki 
86
§ 4. MÜTELÂHİK DAVA KAVRAMI
A. TANIM VE TERİM SORUNU 
92
B. MÜTELÂHİK DAVANIN UNSURLARI 
97
I. BİRDEN FAZLA HUKUKİ SEBEBİN VARLIĞI 
97
II. VAKIANIN AYNI/ORTAK OLMASI 
100
1. Dava Sebebi Teorileri 
100
2. Vaka, Vakıa ve Hayat Olayı Ayrımı 
105
3. Mütelâhik Davada Vakıanın Aynı/Ortak Olması 
110
III. TARAFLARIN AYNI OLMASI 
112
1. Genel Olarak 
112
2. Dava Takip Yetkisi ve Tarafların Aynılığı Şartına Etkisi 
116
3. Dava Arkadaşlığı ve Tarafların Aynılığı Şartına Etkisi 
119
IV. USULİ TALEBİN TEK OLMASI 
122
1. Dava Konusu Teorileri 
122
2. Mütelâhik Davada Usuli Talebin Tek Olması 
129
C. BAZI YABANCI HUKUK DÜZENLERİNDE VE TÜRK HUKUKUNDA
MÜTELÂHİK DAVAYA GENEL BAKIŞ 
133
I. KITA AVRUPASI HUKUKUNDA 
133
1. Genel Değerlendirme ve Bir Ön Tespit: Mütelâhik Davanın
Maddi Hukuk Temelinde İncelenmesi 
133
2. İsviçre Hukukunda 
134
a. Objektif Dava Yığılmasına İlişkin Çerçeve Düzenleme 
134
b. Çerçeve Düzenleme Karşısında Mütelâhik Dava 
138
3. Alman Hukukunda 
139
a. Objektif Dava Yığılmasına İlişkin Çerçeve Düzenleme 
139
b. Çerçeve Düzenleme Karşısında Mütelâhik Dava 
145
4. Avusturya Hukukunda 
149
a. Objektif Dava Yığılmasına İlişkin Çerçeve Düzenleme 
149
b. Çerçeve Düzenleme Karşısında Mütelâhik Dava 
152
II. TÜRK HUKUKUNDA 
155
1. Genel Olarak 
155
2. Doktrinde Mütelâhik Dava 
155
3. Yargı Kararlarında Mütelâhik Dava 
158
D. MÜTELÂHİK DAVANIN AMACI 
163
E. MÜTELÂHİK DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ 
166
I. GENEL OLARAK 
166
II. MÜTELAHİK DAVANIN BİR DAVA ÇEŞİDİ OLUP OLMADIĞI
SORUNU 
168
F. MÜTELÂHİK DAVANIN BAZI DAVALARLA KARŞILAŞTIRILMASI 
174
I. DAVALARIN YIĞILMASI İLE KARŞILAŞTIRILMASI 
174
II. TERDİTLİ DAVA İLE KARŞILAŞTIRILMASI 
176
III. SEÇİMLİK DAVA İLE KARŞILAŞTIRILMASI 
178
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRK HUKUKUNDA MÜTELÂHİK DAVANIN BAŞLICA UYGULAMA ALANLARI
§ 5. MÜTELÂHİK DAVA NİTELİĞİNİ HAİZ BAZI HALLER
A. GENEL OLARAK 
183
B. FARKLI SORUMLULUK SEBEPLERİNE DAYANAN DAVALAR 
184
I. SÖZLEŞMEYE AYKIRILIK VE HAKSIZ FİİLE DAYANAN DAVALAR 
184
1. Genel Olarak 
184
2. Sözleşmeden Doğan Sorumluluk ile Haksız Fiilden Doğan
Sorumluluğun Karşılaştırılması 
188
a. Sorumlu Kişi/Kişiler Bakımından 
188
b. Sorumluluk Türleri Bakımından 
189
c. Sorumsuzluk Anlaşması Bakımından 
190
d. Temerrüt Bakımından 
191
e. Yardımcı Kişilerin Fiillerinden Sorumluluk Bakımından 
192
f. Kusur Bakımından 
195
g. Zamanaşımı Bakımından 
198
h. Salt Malvarlığı Zararları Bakımından 
199
II. HAKSIZ FİİL VE SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEYE DAYANAN DAVALAR 
200
III. KUSURSUZ SORUMLULUK SEBEPLERİNE DAYANAN DAVALAR 
206
1. Genel Olarak 
206
2. Ev Başkanının Sorumluluğu ile Diğer Bazı Kusursuz Sorumluluk
Halleri Arasındaki İlişki 
207
3. Çevreyi Kirletenin Hukuki Sorumluluğu ile Diğer Bazı Kusursuz
Sorumluluk Halleri Arasındaki İlişki 
212
IV. SORUMLULUK SEBEPLERİ AÇISINDAN TBK m. 60 HÜKMÜNÜN
DEĞERLENDİRİLMESİ 
216
1. Genel Olarak 
216
2. TBK m. 60 Hükmünün Kaynağı 
217
3. TBK m. 60 Hükmünün Uygulama Alanı 
222
C. FARKLI HUKUKİ SEBEPLERE DAYANAN İADE TALEPLİ DAVALAR 
224
I. ZİLYETLİĞE, HAK KARİNESİNE VE MÜLKİYET HAKKINA DAYANAN DAVALAR 
224
II. MÜLKİYET HAKKINA, SÖZLEŞME İLİŞKİSİNE VE HAKSIZ FİİLE
DAYANAN DAVALAR 
227
D. FARKLI BOŞANMA SEBEPLERİNE DAYANAN BOŞANMA DAVALARI 
229
E. TESCİLLİ SINAİ MÜLKİYET HAKLARINA TECAVÜZ SEBEBİYLE AÇILAN DAVALAR 
237
§ 6. MÜTELÂHİK DAVA NİTELİĞİ TARTIŞMALI BAZI HALLER
A. GENEL OLARAK 
242
B. KUSUR SORUMLULUĞU İLE KUSURSUZ SORUMLULUK ARASINDAKİ İLİŞKİ AÇISINDAN TARTIŞMALI HALLER 
242
I. GENEL OLARAK 
242
II. KUSUR SORUMLULUĞU İLE ÇEVREYİ KİRLETENİN SORUMLULUĞU ARASINDAKİ İLİŞKİ 
243
III. KUSUR SORUMLULUĞU İLE EV BAŞKANININ SORUMLULUĞU
ARASINDAKİ İLİŞKİ 
244
C. KÖTÜNİYETLİ HAKSIZ ZİLYETLİK İLE GERÇEK OLMAYAN VEKÂLETSİZ İŞ GÖRME ARASINDAKİ İLİŞKİ 
245
D. ŞİRKETLER HUKUKU AÇISINDAN TARTIŞMALI HALLER 
252
I. ORGAN EKSİKLİĞİ SEBEBİYLE FESİH İLE HAKLI SEBEPLE FESİH DAVALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ 
252
II. YAPISAL DEĞİŞİKLİKLERE ÖZGÜ DAVALAR İLE DİĞER DAVALAR ARASINDAKİ İLİŞKİ 
257
1. Yapısal Değişikliklere Özgü Sorumluluk Davası ile Belge ve
Beyanların Kanuna Aykırı Olmasından Doğan Sorumluluk
Davası Arasındaki İlişki 
258
2. Yapısal Değişikliklere Özgü Genel Kurul Kararının İptali Davası
(TTK m. 192/1) ile Genel İptal Davası (TTK m. 445) Arasındaki
İlişki 
261
E. KIYMETLİ EVRAK HUKUKU AÇISINDAN TARTIŞMALI BİR HAL: TEMEL İLİŞKİDEN DOĞAN TALEP İLE KAMBİYO TAAHHÜDÜNDEN DOĞAN TALEP ARASINDAKİ İLİŞKİ 
264
F. İCRA VE İFLAS HUKUKU AÇISINDAN TARTIŞMALI HALLER 
270
I. TASARRUFUN İPTALİ DAVASI İLE MUVAZAALI İŞLEMİN BUTLANI
DAVASI ARASINDAKİ İLİŞKİ 
270
II. İSTİRDAT DAVASI İLE SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME DAVASI
ARASINDAKİ İLİŞKİ 
283
§ 7. MÜTELÂHİK DAVA OLARAK NİTELENDİRİLMESİ MÜMKÜN OLMAYAN BAZI HALLER
A. GENEL OLARAK 
290
B. SÖZLEŞMEDEN DOĞAN SORUMLULUK İLE SEBEPSİZ
ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN SORUMLULUK ARASINDAKİ İLİŞKİ 
292
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MÜTELÂHİK DAVANIN MEDENİ YARGILAMADAKİ GÖRÜNÜMÜ
§ 8. MÜTELÂHİK DAVANIN TEMEL HAKLAR VE MEDENİ YARGILAMAYA HÂKİM İLKELER İLE İLİŞKİSİ
A. MÜTELÂHİK DAVANIN TEMEL HAKLARLA İLİŞKİSİ 
295
B. MÜTELÂHİK DAVANIN KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİYLE
BAĞLANTILI YARGILAMA İLKELERİ İLE İLİŞKİSİ 
299
I. TASARRUF İLKESİ VE HUKUKUN RESEN UYGULANMASI İLKESİ 
299
1. Tasarruf İlkesi 
299
2. Hukukun Resen Uygulanması İlkesi 
301
3. Tasarruf İlkesi ve Hukukun Resen Uygulanması İlkesi
Çerçevesinde Mütelâhik Davada Hukuki Sebep 
303
a. Mütelâhik Davada Davacının Hukuki Sebep Bildirmesinin
Gerekli Olup Olmadığı 
303
b. Mütelâhik Davada Uygulanacak Hukuki Sebebin
Belirlenmesi 
311
aa. Genel Olarak 
311
bb. TBK m. 60’ın Uygulanacağı Mütelâhik Davalar
Bakımından 
318
c. Mütelâhik Davada Davacının Hukuki Sebepler Üzerinde
Tasarrufta Bulunma İmkânına Sahip Olup Olmadığı 
322
aa. Genel Olarak 
322
Üzerinde Tasarrufta Bulunma İmkânına Sahip Olup
Olmadığı 
323
aaa. Doktrinde ve Yargı Kararlarında İleri Sürülen
Görüşler 
323
bbb. Değerlendirme 
331
aaaa. Tek Taraflı İradeyle Hukuki Sebep
Üzerinde Tasarrufun Mümkün Olması 
331
aaaaa. TBK m. 60’ın Uygulanacağı
Mütelâhik Davalar Bakımından 
331
bbbbb. Diğer Mütelâhik Davalar
Bakımından 
335
bbbb. Hukuki Sebep Üzerinde Tasarrufa Yönelik
İradenin Açık Olması Gerekliliği 
339
cc. Sözleşmeyle Hukuki Sebep Üzerinde Davacının
Tasarrufta Bulunma İmkânına Sahip Olup Olmadığı 
341
dd. Hukuki Sebep Üzerinde Tasarrufun Hukuki Sonuçları 
346
d. Mütelâhik Davada Davacının Hukuki Sebeplerden Birini
Seçmekle Yükümlü Olup Olmadığı 
348
e. Mütelâhik Davada Hukuki Sebebin Bütün Olarak
Uygulanması 
351
II. TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ 
353
1. Genel Olarak 
353
2. Mütelâhik Davada Taleple Bağlılık İlkesinin Önemi 
353
III. TARAFLARCA GETİRİLME İLKESİ 
355
1. Genel Olarak 
355
2. Mütelâhik Davada Taraflarca Getirilme İlkesinin Önemi 
355
IV. HÂKİMİN DAVAYI AYDINLATMA ÖDEVİ 
358
1. Genel Olarak 
358
2. Mütelâhik Davada Davayı Aydınlatma Ödevinin Önemi 
360
V. TEKSİF İLKESİ 
367
1. Genel Olarak 
367
2. Mütelâhik Davada Teksif İlkesinin Önemi 
368
VI. HUKUKİ DİNLENİLME HAKKI VE SİLAHLARIN EŞİTLİĞİ İLKESİ 
370
1. Genel Olarak 
370
2. Mütelâhik Davada Hukuki Dinlenilme Hakkı ve Silahların Eşitliği
İlkesinin Önemi 
374
§ 9. MÜTELÂHİK DAVANIN YARGILAMANIN SEYRİNDE GÖSTERDİĞİ ÖZELLİKLER
A. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 
380
I. GÖREVLİ MAHKEME 
380
1. Genel Olarak 
380
2. Mütelâhik Davada Görevli Mahkemenin Tespiti 
380
a. Farklı Hukuki Sebeplere Göre Aynı Mahkemenin Görevli
Olduğu Hallerde 
381
b. Farklı Hukuki Sebeplere Göre Farklı Mahkemelerin Görevli
Olduğu Hallerde 
382
aa. Doktrinde ve Yargı Kararlarında İleri Sürülen Görüşler 
382
aaa. Alman Hukukunda 
382
bbb. İsviçre Hukukunda 
383
ccc. Türk Hukukunda 
386
bb. Değerlendirme 
388
II. YETKİLİ MAHKEME 
395
1. Genel Olarak 
395
2. Mütelâhik Davada Yetkili Mahkemenin Tespiti 
396
a. Doktrinde ve Yargı Kararlarında İleri Sürülen Görüşler 
396
aa. Alman Hukukunda 
396
bb. İsviçre Hukukunda 
398
cc. Türk Hukukunda 
401
b. Değerlendirme 
403
B. DİLEKÇELER VE ÖN İNCELEME AŞAMASI 
407
I. DAVA DİLEKÇESİ VE DAVANIN AÇILMASI 
407
1. Genel Olarak 
407
2. Dava Dilekçesinin Vakıa Unsuru ve Mütelâhik Davada Önemi 
408
3. Dava Dilekçesinin Hukuki Sebep Unsuru ve Mütelâhik Davada
Önemi 
413
4. Yargılama Harç ve Giderlerinin Mütelâhik Davada Gösterdiği
Özellikler 
420
II. ÖN İNCELEME AŞAMASI 
423
C. TAHKİKAT AŞAMASI 
428
I. GENEL OLARAK 
428
II. YARGILAMA USULÜ 
434
1. Genel Olarak 
434
2. Mütelâhik Davada Yargılama Usulünün Tespiti 
435
a. Hukuki Sebeplerin Tamamının Aynı Yargılama Usulüne Tâbi
Olması Halinde 
435
b. Hukuki Sebeplerin Farklı Yargılama Usulüne Tâbi Olması
Halinde 
436
III. ISLAH 
442
1. Genel Olarak 
442
2. Dava Sebebi Teorileri Bağlamında Hukuki Sebeplerin
Değiştirilmesi ve Genişletilmesi 
443
3. Mütelâhik Davada Islah 
449
IV. İSPAT VE DELİLLER 
453
1. Genel Olarak 
453
2. Mütelâhik Davada İspat ve Deliller 
454
D. KARAR AŞAMASI 
456
I. HÜKMÜN TESİSİ 
456
II. HÜKMÜN ETKİLERİ 
459
III. KISMÎ KARAR VERİLİP VERİLEMEYECEĞİ SORUNU 
465
IV. DAVAYI SONA ERDİREN TARAF İŞLEMLERİ VE DAVANIN GERİ
ALINMASI 
471
E. KANUN YOLLARI 
475
I. GENEL OLARAK 
475
II. OLAĞAN KANUN YOLLARI 
476
1. İstinaf Kanun Yolu 
476
a. Genel Olarak 
476
b. Mütelâhik Davada İstinaf Kanun Yolu 
481
2. Temyiz Kanun Yolu 
487
a. Genel Olarak 
487
b. Mütelâhik Davada Temyiz Kanun Yolu 
492
III. OLAĞANÜSTÜ KANUN YOLU 
498
F. HÂKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 
499
I. GENEL OLARAK 
499
II. MÜTELAHİK DAVADA HÂKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 
505
SONUÇ 
509
KAYNAKÇA 
527