HASTA HAKLARININ GELİŞİMİ VE SAĞLIK HAKKI
2. HASTA HAKLARININ GÜNCELLİĞİ
43
3.1. Sağlık Hakkı Yaşam Hakkı İlişkisi
48
3.2. Sağlık Hakkının Devletlere Getirdiği Yükümlülükler
53
HASTA HAKLARI VE ULUSLARARASI BELGELER
1. LİZBON HASTA HAKLARI BİLDİRGESİ
58
1.1. Nitelikli Sağlık Bakımı Hakkı
60
1.2. Seçim Yapma Özgürlüğü
61
1.3. Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı
62
1.4. Bilinci Kapalı Hasta
62
1.5. Yasal Olarak Yeterliliği Bulunmayan Hasta
63
1.6. Hastanın İsteğine Karşın Yapılan Girişimler
63
1.9. Sağlık Eğitimi Hakkı
65
1.10. Onurunu Koruma Hakkı
65
1.11. Dini Destek Hakkı
66
2. AVRUPA’DA HASTA HAKLARININ GELİŞTİRİLMESİ BİLDİRGESİ
66
2.1. SAĞLIK HİZMETLERİNDE İNSAN HAKLARI VE DEĞERLERİ
67
2.4. Mahremiyet ve Özel Hayat
70
3. BİYOETİK SÖZLEŞMESİ
74
3.1. Sözleşme’nin Amacı
76
3.3. Sağlık Hizmetlerinden Adil Şekilde Yararlanma
78
3.4. Meslekî Standartlar
78
3.6. Akıl Hastalığı Olan Kişilerin Korunması
79
3.8. Önceden Açıklanmış İstek
80
3.9. Onam İle İlgili Diğer Maddeler
80
3.10. Özel Hayat ve Bilgilendirilme Hakkı.
81
3.11. Üzerinde Araştırma Yapılan Kişilerin Korunması
81
4. AVRUPA HASTA HAKLARI ŞARTI
85
4.1. Hastanın 14 Hakkı
87
4.2. Koruyucu Tedbirlerin Alınması Hakkı
89
4.6. Özgür Seçim Hakkı
93
4.7. Özel Yaşam ve Gizlilik Hakkı
93
4.8. Hastaların Vaktine Saygı
94
4.9. Kalite Standartları Hakkı
94
4.12. Gereksiz Ağrı ve Sıkıntıdan Sakınma Hakkı
95
4.13. Kişisel Tedavi Hakkı
96
1. 1961 ANAYASASI’NA KADAR OLAN YASAL DÜZENLEMELERDE HASTA HAKLARI
99
1.1. Tababet ve Şuabat–ı Sanatlarının Tarz–ı İcrasına Dair Kanun
100
1.2. Umumi Hıfzıssıhha Kanunu
101
1.3. Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi
102
1.4. Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun
106
2. 1961 ANAYASASI VE SONRAKİ YASAL DÜZENLEMELERDE HASTA HAKLARI
107
2.1. Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun
107
3. 1982 ANAYASASI VE SONRAKİ DÜZENLEMELERDE HASTA HAKLARI
108
3.1. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Teşkilatı ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
109
3.2. Nüfus Planlaması Hakkında Kanun
110
3.3. Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu
111
4. HASTA HAKLARI YÖNETMELİĞİ
111
4.3.1. HHY’de Hasta Tanımı
114
4.3.2. HHY’de Hasta Haklarının Tanımı
114
4.3.3. HHY’de Sağlık Kurumu ve Personeli Tanımları
114
SAĞLIK HİZMETLERİNDEN YARARLANMA HAKKI
1. Sağlık Hizmetlerinden Adalete ve Hakkaniyete Uygun Yararlanma
119
2. Hizmet Konusunda Bilgi İsteme Hakkı
120
3. Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme Hakkı
123
4. Sağlık Personelini Seçme ve Değiştirme Hakkı
124
5. Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme Hakkı
130
6. Tıbbi Gereklere Uygun Teşhis, Tedavi ve Bakım Alma Hakkı
130
7. Tıbbi Gereklilikler Dışında Müdahale Edilememesi
131
8. Tıbbi Özenle Hizmet Alma Hakkı
132
HASTANIN AYDINLATILMA VE ONAM VERME HAKKI
1. AYDINLATILMIŞ ONAMIN TIP ETİĞİ VE HUKUKU AÇISINDAN TAŞIDIĞI ÖNEM
147
2. TÜRKİYE’DE AYDINLATILMIŞ ONAM İLE İLGİLİ HUKUKİ DURUM
150
3. HASTANIN TIBBİ GİRİŞİME ONAM VEREBİLMESİ İÇİN GEREKEN ŞARTLAR
156
3.1. Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmak
157
3.1.3. Akıl Hastalığı
159
3.1.4. Akıl Zayıflığı
160
3.2. Ergin (Reşit) Olmak
161
3.4. Hastanın Aydınlatılması
164
3.4.1. Aydınlatmanın İçeriği
164
3.4.1.1. Tanı ve Tedavi Hakkında Bilgilendirme
167
3.4.1.2. Risk Aydınlatması
168
3.4.2. Aydınlatma Kapsamının Genişlemesi
170
3.4.3. Kapsamın Daralması veya Aydınlatmanın Hiç Yapılmaması
172
3.4.3.1. Hastanın Serbest İradesi ile Aydınlatılmak İstememesi
172
3.4.3.2. Hastanın Uygulanması Düşünülen Tıbbi Girişim Hakkında Bilgi Sahibi Olması
174
3.4.3.4. Aydınlatmanın Hasta İçin Öneminin Kalmaması
177
3.4.3.5. Tedavi Ayrıcalığı
177
3.4.4. Aydınlatmanın Verilme Tarzı
179
3.4.5. Aydınlatma Kime Yapılmalıdır?
180
3.4.6. Bilgilendirme Kim Tarafından Yapılmalıdır?
183
3.4.7. Aydınlatmada Şekil
183
3.4.8. Bilgilendirme Ne Zaman Yapılmalıdır?
188
4. ÇOCUK ADINA TIBBİ GİRİŞİMLERE KARAR VERİLMESİNDE ETİK VE YASAL TARTIŞMALAR
188
4.1. Ayırt Etme Gücü Bulunmayan Çocuklar Adına Tıbbi Girişime Karar Verilmesi
190
4.2. Ayırt Etme Gücü Bulunan Çocuklardan Tıbbi Girişimler İçin Aydınlatılmış Onam Alınması
191
HASTANIN TEDAVİYİ REDDETME HAKKI
1. TEDAVİYİ REDDETME HAKKI VE ETİK TARTIŞMALAR
198
2. KARAR VERME YETERLİLİĞİ OLAN HASTANIN TEDAVİYİ REDDETME HAKKI VE TÜRK HUKUKU
200
2.1. Anayasa ve Karar Verme Yeterliliği Olan Hastanın Tedaviyi Reddetme Hakkı
201
2.2. Özel Hukuk ve Karar Verme Yeterliliği Olan Hastanın Tedaviyi Reddetme Hakkı
203
2.3. Ceza Hukuku ve Karar Verme Yeterliliği Olan Hastanın Tedaviyi Reddetme Hakkı
206
2.3.1. Tedaviyi Ret Hakkı ve Yaşam Hakkından Vazgeçmeye Onam Vermek
206
2.3.2. Tedaviyi Ret Hakkı ve Zorunluluk Hali
208
2.3.3. Hekimin Tıbbi Uygulama Gerçekleştirme Yükümlülüğü ve Tedaviyi Ret Hakkı
210
3. HASTA HAKLARI YÖNETMELİĞİ VE TEDAVİYİ RET HAKKININ SINIRLARI
211
2. ONURU İLE ÖLME HAKKI BAĞLAMINDA ÖTANAZİ
226
3. ONURU İLE ÖLME HAKKI
228
3.1. Gerçeği Bilme ve Gizlilik Hakkı
235
3.2. Yaşamının Son Döneminde Olan Hastanın Tedaviyi Reddetme ve Karara Katılma Hakkı
237
3.3. Ölmekte Olan Hastanın Tıbbi Deneme ve Uygulamalara Katılmama Hakkı Vardır
239
3.4. Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Hakkı
241
HASTANIN ÖZEL HAYATINA SAYGI HAKKI
1. ÖZEL HAYAT KAVRAMI
246
1.1. Özel Hayatın Sınırları
246
2. ÖZEL HAYATA SAYGI HAKKI VE ULUSLARASI BELGELER
248
3. TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE ÖZEL HAYATA SAYGI HAKKI
251
3.1. T.C. 1982 Anayasası’nda Özel Hayata Saygı Hakkı
252
3.2. Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu Kapsamında Özel Hayata Saygı Hakkı
253
3.3. Türk Ceza Kanunu ve Özel Hayata Saygı Hakkı
254
3.4. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu
255
4. SAĞLIK HİZMETLERİNDE ÖZEL HAYATA SAYGI HAKKI
261
4.1. Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinde Özel Hayata Saygı Hakkının Kapsamı
263
4.2. Sağlık Hizmetlerinde Özel Hayata Saygı Hakkının İnsan Hakları ve Tıp Etiği Açısından Önemi
272
4.3. Sağlık Hizmetlerinde Özel Hayata Saygı Hakkının Temel Sorunları
275
4.4. Hastalara Ait Bilgilerin Gizliliği ve Sağlık Hizmetlerinin Sunumunda Karşılaşılan Etik ve Yasal Sorunlar
276
4.4.1. Sağlık Hizmetlerinde Meslek Sırrı ve Karşılaşılan Etik/Yasal Sorunlar
276
4.4.1.1. Sağlık Hizmetlerinde Meslek Sırrı Yükümlüğü Olan Kişiler
278
4.4.1.2. Sağlık Hizmetlerinde Meslek Sırrının Sınırları ve Karşılaşılan Etik /Yasal Sorunlar
279
4.4.2. Türk Hukukunda Sağlık Hizmetlerinde Meslek Sırrı
282
4.4.2.1. Bir Kanun Hükmünü Yerine Getirme
283
4.4.2.1.1. Bulaşıcı Hastalıklarda Bildirim
284
4.4.2.1.2. Suçun Bildirimi
290
4.4.2.2. Yetkili Makamın Emrini Yerine Getirme
292
4.4.2.3. Tanıklıktan Çekinme
292
4.4.2.4. Meşru Savunma ve Zorunluluk Hali
294
4.4.2.5. Hastanın Rızası
295
4.5. Sağlık Hizmetlerinde Arşiv / Kayıtların Gizliliğinde Karşılaşılan Etik ve Yasal Sorunlar
295
4.5.1. Türk Hukukunda Durum
301
4.6. Hastaların Beden Mahremiyeti ve Sağlık Hizmetlerinde Etik / Yasal Sorunlar
303
4.6.1. Sağlık Eğitimi Sürecinde Beden Mahremiyeti
305
1. SORUMLULUK VE HUKUKİ KORUNMA YOLLARI
314
1.1. Sağlık Tesislerinde Hasta Hakları Uygulamalarına Dair Yönerge (2003)
317
1.2. Hasta Hakları Uygulama Yönergesi (2005)
320
1.3. HHY 2014 Değişikliği ve 2014 Genelgesi
323
1.3.1. Hasta Hakları Kurulları
324
1.3.2. Karar ve Karara İtiraz
327
1.3.3. Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü
328
1.3.4. Hasta Hakları Birimi
329