Tıp Hukukunda Kişinin Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı Kapsamında Rıza

Kişinin yalnızca insan oluşu ile kazandığı temel haklar, birbiri ile bağlantılı ve birbirini tamamlayıcı niteliktedir. İnsan haklarının en temeli ve özünde diğer hakların da dayanağı olan yaşam hakkı ve kişinin maddi ve manevi kişiliğini geliştirme hakkı, yeni hakların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu kapsamda ortaya çıkan haklardan biri de uluslararası sözleşmeler ile temellenen ve Anayasada da yer alan sağlık hakkıdır. Sağlık hakkı; hasta odaklı hasta haklarının oluşmasına ve gelişmesine neden olmuştur. Hasta haklarının en temelini de kişinin kendi geleceğini belirleme hakkı oluşturmaktadır. Bu hak hastanın kendi yaşamı ve vücudu hakkında karar vermesini, tüm karar süreçlerine dahil olmasını amaçlamaktadır.

Eserimizde, kişinin kendi geleceğini belirleme hakkının dayanağına, tıbbi müdahalenin hukuka uygunluk şartlarından biri olan ve bu hakkın uygulamadaki görünüşü olan aydınlatılmış rızaya ve rızaya dayalı özel nitelikli bazı tıbbi müdahalelere yer verilmiştir.