Sigorta Sözleşmesinde Anonim Şirketin Beyan Yükümlülüğü Sevda Bora Çınar  - Kitap
Sigorta Sözleşmesinde

Anonim Şirketin Beyan Yükümlülüğü

1. Baskı, 
Mayıs 2019
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
256
Barkod:
9789750254901
Kapak Türü:
Ciltli
Kitabın Fiyatı:
550,00
İndirimli (%90):
56,00
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Sigorta hukuku, kişilerin karşılaşabilecekleri risklere karşı ekonomik bir güvenceye sahip olma ihtiyaçlarına cevap vermekte ve böylece kişilerin ekonomik anlamda kendilerini emniyette hissetmeleri sağlanmaktadır. Tüzel kişiler de en az gerçek kişiler kadar ekonomik anlamda risklerle karşı karşıyadır. Konuya anonim şirketler açısından bakıldığında, malvarlığını korumak ve şirketin devamlılığının tehlikeye düşmesi halinde gerekli önlemleri almak, şirket yönetimi için aynı zamanda bir görev niteliğindedir. Bu amaçla anonim şirketlerin sigorta sözleşmesi yapması halinde, bu sözleşmenin sigortacı ve sigorta ettiren şirketi mağdur etmeyecek şekilde ve mümkün olduğunca riziko ve prim uygunluğu ilkesi gözetilerek kurulması ve sözleşme devamında da bu uygunluğun korunması gerekmektedir. Bunu sağlayacak olan ise sigortacı şirketin aydınlatma yükümlülüğü ve sigorta ettiren anonim şirketin ise beyan yükümlülüğüdür.
Sigorta sözleşmelerinde, sigortacı, sigorta tekniği konusunda sigorta ettirenden daha fazla bilgiye sahipken; sigorta ettiren de riskin niteliği konusunda sigortacıdan daha fazla bilgiye sahiptir. Bilgi asimetrisi olarak adlandırılan bu sorun ise ancak tarafların karşılıklı olarak birbirini aydınlatması ve bilgilendirmesi ile çözüme kavuşabilir. Bu amaçla 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda sigorta ettirenin beyan yükümlülüğü, tüm sigorta sözleşmelerini kapsayacak şekilde genel hükümler kısmında detaylı bir şekilde düzenleme alanı bulmuştur. Çalışmamızda, sigorta ettirenin beyan yükümlülüğü, bu hükümler çerçevesinde inceleme konusu edilmiş ve beyan yükümlüsünün anonim şirket olması halinde hükümlerin uygulama alanı araştırılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Sigorta Hukukuna ve Anonim Şirketlere Genel Bir Bakış
.
Genel Olarak Beyan Yükümlülüğü ve Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi
.
Beyan Yükümlüsü Olarak Anonim Şirket
.
Beyan Yükümlülüğü İhlalinin Sigorta Hukuku Açısından Sonuçları
.
Beyan Yükümlülüğü İhlalinin Sigorta Hukuku Dışında Sonuçları
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Özet 
11
Kısaltmalar 
21
Giriş 
23
Birinci Bölüm
SİGORTA HUKUKUNA VE
ANONİM ŞİRKETLERE GENEL BİR BAKIŞ
I. SİGORTA HUKUKUNA GENEL BİR BAKIŞ 
27
A. Genel Olarak Sigorta Hukuku 
27
B. Sigorta Sözleşmesi 
28
1. Tanımı ve Hukuki Niteliği 
28
2. Sözleşmesinin Kurulması, Hüküm ve Sonuçları 
30
a. Sözleşmenin Kurulması ve Şekli 
30
b. Sözleşme Taraflarının Borç ve Yükümlülükleri 
32
aa. Sigortacının Borç ve Yükümlülükleri 
32
bb. Sigorta Ettirenin Borç ve Yükümlülükleri 
33
c. Sözleşmenin Geçerlilik Şartları 
34
II. ANONİM ŞİRKETLERE GENEL BİR BAKIŞ 
35
A. Genel Olarak Anonim Şirket 
35
1. Tanımı ve Kurulması 
35
2. Ön Anonim Şirket 
36
a. Genel Olarak 
36
b. Sigorta Hukuku Açısından Ön Anonim Şirketin Önemi 
38
2. Tüzel Kişilik Kazanma ve Sonuçları 
42
B. Yönetim Kurulu ve Anonim Şirket Arasındaki İlişki 
44
1. Yönetim Kurulunun Şirketle İlişkisinin Niteliği 
44
2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Şirketle İlişkisinin Niteliği 
44
a. Organik Bir İlişki Olduğu Görüşü 
45
b. Sözleşmeye Dayanan Bir İlişki Olduğu Görüşü 
46
aa. Vekalet Sözleşmesi Görüşü 
46
bb. Hizmet Sözleşmesi Görüşü 
47
c. Değerlendirmemiz 
48
C. Anonim Şirketin Yönetimi ve Temsili 
50
1. Anonim Şirketin Yönetimi 
51
a. Genel Olarak 
51
b. Yönetim Organizasyonu 
52
c. Yönetimin Devredilmesi 
53
2. Anonim Şirketin Temsili 
55
a. Genel Olarak 
55
b. Temsil Yetkisinin Kapsamı 
55
c. Temsil Yetkisi Verilebilecek Kişiler 
57
aa. Murahhas Üyeler ve/veya Müdürler 
58
bb. Ticari Mümessiller ve Ticari Vekiller 
59
aaa. Ticari Mümessil 
60
aaaa. Atanması 
60
bbbb. Temsil Yetkisinin Kapsam ve Sınırları 
61
bbb. Ticari Vekil 
62
cc. Sınırlı Yetkili Ticari Vekiller ve Diğer Tacir Yardımcıları 
63
d. Temsile İlişkin Tescil ve İlanlar 
66
3. Sigortacı Açısından Değerlendirme 
66
İkinci Bölüm
GENEL OLARAK BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE
BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLMESİ
I. GENEL OLARAK BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
69
A. Beyan Yükümlülüğünün Amacı 
69
1. Asimetrik Bilgi Sorunu 
69
2. Riziko ve Prim Uygunluğu İlkesi 
71
a. Sigorta Tekniği 
72
aa. Rizikonun Belirlenmesi, Sınıflandırılması ve Sınırlandırılması 
72
bb. Primin Belirlenmesi 
74
b. Ahlaki Tehlike Sorunu 
76
c. Tarafların Ekonomik Durumundaki Değişiklikler 
78
3. Sözleşme Özgürlüğü 
79
B. Beyanın ve Beyan Yükümlülüğünün Hukuki Niteliği 
80
1. Beyanın Hukuki Niteliği 
80
2. Beyan Yükümlülüğünün Hukuki Niteliği 
81
aa. Borç Teorisi 
82
bb. Şart Teorisi 
83
cc. Karma Görüş 
84
b. Değerlendirme ve Görüşümüz 
85
C. Kanuni Düzenlemeler 
86
1. 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Düzenlemeleri 
86
2. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Düzenlemeleri 
87
II. BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLMESİ 
89
A. Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilme Yeri 
89
B. Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilme Yöntemi ve Şekli 
89
1. Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilme Yöntemi 
89
a. Beyan Usulü 
90
b. Liste Usulü 
90
c. Karma Usul 
91
2. Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilme Şekli 
91
3. Sözleşmeyle Yöntem ve Şekil Düzenlenmesi 
92
a. Yöntem Açısından Değerlendirme 
92
b. Şekil Açısından Değerlendirme 
93
D. Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilme Zamanı ve Kapsamı 
94
1. Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğü 
95
a. Beyan Edilmesi Gereken Önemli Hususlar 
95
aa. Sözleşmenin Yapılmamasını veya Değişik Şartlarda Yapılmasını Gerektirecek Nitelikte Olan Bilgiler 
95
bb. Sigortacı Tarafından Yazılı veya Sözlü Olarak Sorulan Hususlara İlişkin Bilgiler 
96
b. Önemliliğin Tespiti 
98
c. Uygulamada Durum 
98
2. Teklifin Yapılması ile Kabulü Arasındaki Süreçte Beyan Yükümlülüğü 
99
3. Sözleşme Devam Ederken Beyan Yükümlülüğü 
100
4. Riziko Gerçekleştiğinde Beyan Yükümlülüğü 
103
E. Beyan Yükümlülüğünün Muhatabı 
104
1. Sigortacı 
104
2. Acente 
107
a. Genel Olarak 
107
b. Bankasürans Uygulaması 
109
Üçüncü Bölüm
BEYAN YÜKÜMLÜSÜ OLARAK ANONİM ŞİRKET
I. SİGORTA SÖZLEŞMESİNDE BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ OLAN KİŞİLER 
113
A. Sigorta Ettiren 
113
B. Sigorta Ettiren Dışındaki Kişiler 
113
1. Gerekçesi 
114
2. Şartları 
115
3. Sorumlu Olanlar 
116
a. Sigortalı 
116
b. Lehtar 
117
c. Temsilci 
119
aa. Genel Olarak 
119
bb. Yetkisiz Temsil Durumu 
120
d. Sigortalanan Menfaatin Yeni Sahibi 
122
II. ANONİM ŞİRKETİN BEYAN YÜKÜMLÜSÜ OLABİLECEĞİ DURUMLAR 
123
A. Sigorta Ettiren Olarak Anonim Şirket 
123
1. Genel Olarak 
123
2. Anonim Şirketin Temsilcisi 
124
B. Sigorta Ettiren Dışında Sorumlu Olarak Anonim Şirket 
126
1. Sigortalı Olarak Anonim Şirket 
126
2. Lehtar Olarak Anonim Şirket 
127
a. Genel Olarak Anonim Şirketin Lehtar Olması 
127
b. Lehtar Anonim Şirket Örneği Olarak: Anahtar Adam Sigortası 
127
aa. Anahtar Adam/Kilit Yönetici Kavramı 
127
bb. Anahtar Adam Sigortası 
129
3. Temsilci Olarak Anonim Şirket 
130
4. Sigortalanan Menfaatin Yeni Sahibi Olarak Anonim Şirket 
131
III. ANONİM ŞİRKETİN TÜKETİCİ SIFATININ OLUP OLMADIĞI SORUNU 
132
A. Tüketici İşlemi Olarak Sigorta Sözleşmesi 
133
B. Tüketici Olarak Anonim Şirket 
133
1. Tüketici Mevzuatı açısından Tüketicinin Tanımı 
133
2. Ticari veya Mesleki Olmayan Amaçlarla Hareket Etme Şartının İncelenmesi 
134
a. Ticaret Hukuku Açısından Şartın Değerlendirilmesi 
135
aa. Ticari İş Karinesi 
135
bb. Basiretli Bir İş Adamı Gibi Hareket Etme Yükümlülüğü 
139
cc. Ultra Vires İlkesinin Kaldırılmasının Etkisi 
140
b. Tüketici Mevzuatı Açısından Şartın Eleştirisi 
141
C. Anonim Şirketin Taraf Olduğu Sigorta Sözleşmelerinden Kaynaklı Uyuşmazlıklarda Görevli Mahkemenin Tespiti 
143
1. Göreve İlişkin Hukuki Düzenlemeler 
144
a. Türk Ticaret Kanunu'na Göre Görevli Mahkeme 
144
b. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a Göre Görevli Mahkeme 
147
2. Yargıtay Uygulaması 
149
3. Değerlendirmemiz 
151
Dördüncü Bölüm
BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ İHLALİNİN
SİGORTA HUKUKU AÇISINDAN SONUÇLARI
I. İHLAL HALİNDE SİGORTACININ HAKLARI 
155
A. Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün İhlali 
155
1. Riziko Gerçekleşmeden Önce Öğrenme 
155
a. Sözleşmeden Cayma 
156
aa. Genel Olarak 
156
bb. Caymanın Şekli 
158
cc. Caymanın Hüküm ve Sonuç Doğurma Anı 
161
b. Prim Farkı İsteme 
162
2. Riziko Gerçekleştikten Sonra Öğrenme 
164
3. Riziko Gerçekleşmeden Önce Öğrenilip Riziko Gerçekleştikten Sonra Kullanılacak Hakkın Durumu 
165
B. Sözleşme Devam Ederken Beyan Yükümlülüğünün İhlali 
166
1. Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmiş Olması Halinde 
167
a. Fesih Hakkı 
167
b. Prim Farkı İsteme Hakkı 
169
2. Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi Halinde 
170
a. Riziko Gerçekleşmeden Önce 
170
b. Riziko Gerçekleştikten Sonra 
171
c. Rizikoyu Hafifleten Değişiklikler Olması Halinde 
171
C. Riziko Gerçekleştiğinde Beyan Yükümlülüğünün İhlali 
172
1. Genel Olarak 
172
2. Rizikonun Gerçekleştiğinin Dava Yoluyla Bildirilmesi Hali 
174
a. Türk Ticaret Kanunu Açısından Değerlendirme 
174
b. Değerlendirme ve Çözüm Önerilerimiz 
175
II. AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLAL EDİLMESİNİN ETKİSİ 
179
A. Genel Olarak Aydınlatma Yükümlülüğü 
179
1. Aydınlatma Yükümlülüğünün Amacı 
179
2. Aydınlatma Açıklamasının Şekli ve İçeriği 
181
a. Aydınlatma Açıklamasının Şekli 
181
b. Aydınlatma Açıklamasının İçeriği 
183
3. Aydınlatma Yükümlüsü ve Muhatabı 
186
B. Sigortacının Anonim Şirket Sigorta Ettirene Karşı Aydınlatma Yükümlülüğü 
187
C. Yükümlülük İhlalinin Sonuçları ve Beyan Yükümlülüğüne Etkisi 
188
1. Yükümlülük İhlalinin Sonuçları 
188
2. Beyan Yükümlülüğünün İhlaline Etkisi 
191
Beşinci Bölüm
BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ İHLALİNİN
SİGORTA HUKUKU DIŞINDA SONUÇLARI
I. ŞİRKETLER HUKUKU AÇISINDAN SONUÇLARI 
193
A. Yönetim Kurulu Üyelerinin Görevden Alınması 
193
B. Hukuki Sorumluluk 
195
1. Genel Olarak Sorumluluk 
195
2. Yönetim ve Temsil Yetkisinin Devri Halinde Sorumluluk 
197
a. Yönetimin Devri Halinde 
197
b. Temsil Yetkisinin Devri Halinde 
199
3. Şirket Zararının Talep Edilmesi 
200
a. Şirketin Talebi 
200
b. Şirket Pay Sahipleri ve Alacaklıların Talebi 
203
4. Farklılaştırılmış Teselsül İlkesi 
204
C. Özel Bir Durum: Yönetici Sorumluluk Sigortası 
206
II. BORÇLAR HUKUKU AÇISINDAN SONUÇLARI 
207
A. Sigorta Sözleşmesinin Tarafları Açısından Sonuçları 
207
1. Sözleşme Görüşmelerinden Doğan Sorumluluk 
208
2. İrade Beyanının Sakatlanmasından Doğan Sorumluluk 
209
a. Yanılma Halinde 
210
b. Aldatma Halinde 
212
B. Üçüncü Kişiler Açısından Sonuçları 
214
C. Anonim Şirketin İç İlişkisi Açısından Sonuçları 
216
III. CEZA HUKUKU AÇISINDAN SONUÇLARI 
216
A. Genel Olarak Sigorta Suistimalleri ve Sonuçları 
216
1. Genel Olarak Sigorta Suistimalleri 
216
2. Sigorta Suistimallerinin Sonuçları 
219
B. Türk Ceza Kanunu Kapsamında Sonuçları 
221
Sonuç 
225
EKLER
EK 1: ETTK'nın Beyan Yükümlülüğüne İlişkin Hükümleri 
235
EK 2: TTK'nın Beyan Yükümlülüğüne İlişkin Hükümleri 
239
Kaynakça 
243
Kavram Dizini 
255