Soruşturmayı Sonlandıran Kararlar Bakımından
Cumhuriyet Savcısının Takdir ve Değerlendirme Yetkisi
– Ceza Hukuku Monografileri –
1. Baskı,
Ekim 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
408
Kitabın Fiyatı:
610,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Kanun koyucu, Cumhuriyet savcısını suç haberini alır almaz hemen işin gerçeğini araştırmakla görevlendirmiş olup, yapılan araştırma faaliyeti sonucunda yeterli şüphenin varlığı durumunda savcıyı iddianame düzenlemekle yükümlü kılmıştır. Bu durum, "kamu davasının mecburiliği ilkesini" kabulün bir sonucudur. Ancak suç teşkil eden her fiil bakımından kamu davasının açılması, yargılama makamına altından kalkamayacağı bir yük yüklemektedir. Suçların hiçbir kritere tabi kılınmaksızın yargılama makamı önüne taşınması çok fazla emek ve zaman israfına neden olabilmekte ve daha ağır cezayı gerektiren fiillerin yargılanmasına, kovuşturma makamının gerekli dikkat ve zamanı ayıramamasına yol açabilmektedir. Ayrıca günümüz ceza adalet sistemlerindeki temel yaklaşım, bireyi olabildiğince infaz kurumu dışında tutmak, bireyin sosyal izolasyona tabi kılınmasını engellemek ve bireye ikinci bir şans vermek üzerine kuruludur.
Ülkemizde de kanun koyucu, her ne kadar kamu davasının mecburiliği ilkesini kabul etmiş olsa da yukarıda belirtilen gerekçelerle, cezai uyuşmazlıkların yargılama makamı önüne taşınmaksızın soruşturma aşamasında sonuçlandırılabilmesini sağlayan çeşitli kurumlara mevzuatımızda yer vermiştir. Cumhuriyet savcısı, bazı suçlar bakımından kamu davasının açılması hususunda takdir yetkisini kullanmak suretiyle kovuşturmaya yer olmadığı kararı verebilecektir. Cumhuriyet savcısı ayrıca diğer bazı suçlar bakımından ise seri muhakeme, uzlaştırma, önödeme gibi kurumları uygulamak suretiyle, cezai uyuşmazlıkları soruşturma aşamasında sonuçlandırabilecektir. Cumhuriyet savcısı kendisine takdir yetkisi tanınan hallerde fiil ve fail hakkında kamu davası açıp açmamak hususunda seçim hakkına sahip iken, seri muhakeme, uzlaştırma, önödeme gibi kurumlar bakımından söz konusu kurumların özel şartlarının somut olayda var olup olmadığını değerlendirme yetkisine sahiptir. Bu sebeple Cumhuriyet savcısının belirtilen kurumlar bakımından sahip olduğu yetkinin takdir yetkisi değil, değerlendirme yetkisi olduğunu kabul etmek gerekir.
Kitapta; Cumhuriyet savcısının, soruşturmayı kamu davası açmaksızın takdir ve değerlendirme yetkisini kullanmak suretiyle sonlandırma yetkisine sahip olduğu durumlar açıklanarak, okuyucunun ilgisine sunulmuştur.
Kitabın Konu Başlıkları
Takdir Yetkisi
Soruşturmaya Yer Olmadığı Kararı
Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı
Seri Muhakeme
Uzlaştırma
Önödeme
İddia Pazarlığı
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz
7
Teşekkür
9
Kısaltmalar
17
GİRİŞ
21
BİRİNCİ BÖLÜM
TEMEL KAVRAMLAR, CEZA MUHAKEMESİ SİSTEMLERİ,
KURUM OLARAK SAVCILIK, SORUŞTURMA EVRESİ VE
BU EVREYE HAKİM OLAN ÖZELLİKLER
1.1. Temel Kavramlar
25
1.1.1. Cumhuriyet Savcısı
25
1.1.2. Hakim ve Savcı Yardımcısı
28
1.1.3. Cumhuriyet Başsavcısı
31
1.1.4. Şüphe
33
1.1.4.1. Kavram
33
1.1.4.2. Şüphe Dereceleri
34
1.1.4.2.1. Basit Şüphe (Başlangıç Şüphesi)
34
1.1.4.2.2. Makul Şüphe
35
1.1.4.2.3. Yeterli Şüphe
36
1.1.4.2.4. Kuvvetli Şüphe
39
1.1.5. Soruşturma
39
1.1.6. Kovuşturma
41
1.2. Savcılık Makamının Tarihsel Gelişimi
41
1.2.1. Batı Hukuku
43
1.2.1.1. Roma Hukuku
43
1.2.1.2. Fransız Hukuku
45
1.2.1.3. Cermen Hukuku
47
1.2.1.4. Anglo–Sakson Hukuku
48
1.2.2. İslam Hukuku
49
1.2.3. Türk Hukuku
50
1.2.3.1. Osmanlı Dönemi
50
1.2.3.2. Türkiye Cumhuriyeti Dönemi
54
1.3.1. İtham Sistemi
60
1.3.2. Tahkik Sistemi
62
1.3.3. İşbirliği Sistemi
63
1.4. Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Savcının Hukuki Niteliği, Teşkilat Olarak Savcılık ve Savcının Diğer Soruşturma Süjeleriyle İlişkisi
65
1.4.1. Cumhuriyet Savcısının Hukuki Niteliği
65
1.4.1.1. İdari Bir Makam Olduğu Görüşü
65
1.4.1.2. Adli Bir Makam Olduğu Görüşü
67
1.4.1.3. Karma Görüş
69
1.4.1.4. Değerlendirme
71
1.4.2. Cumhuriyet Savcısının Tarafsızlığı ve Reddi
75
1.4.2.1. Cumhuriyet Savcısının Taraf Olup Olmadığı Hususu
75
1.4.2.2. Değerlendirme
81
1.4.2.3. Cumhuriyet Savcısının Reddi Sorunu
83
1.4.3. Cumhuriyet Savcısının Bağımsızlığı
88
1.4.4. Adli Yargı İlk Derece Mahkemelerinde Savcılık Teşkilatı
92
1.4.5. Cumhuriyet Savcısının Diğer Makam ve Süjelerle İlişkisi
93
1.4.5.1. Cumhuriyet Savcılarının Birbirleriyle ve Başsavcı ile İlişkileri
93
1.4.5.2. Cumhuriyet Savcısı Adli Kolluk İlişkisi
95
1.4.5.3. Cumhuriyet Savcısının Mahkeme ve Hâkim ile İlişkisi
105
1.4.5.4. Cumhuriyet Savcısının Savunma Makamı ile İlişkisi
109
1.4.6. İstinaf Mahkemelerinde Savcılık Teşkilatı
115
1.4.7. Yargıtay’da Savcılık Teşkilatı
117
1.4.8. Adli Yargı Dışında Savcılık
118
1.4.8.1. İdari Yargıda Savcılık
118
1.4.8.2. Askeri Yargıda Savcılık
120
1.4.8.3. Anayasa Mahkemesinde Savcılık
121
1.4.8.3.1. Anayasa Mahkemesi’nin Yüce Divan Sıfatıyla Yapacağı Yargılamalarda Savcılık
122
1.4.8.3.2. Siyasi Partilerle İlgili Davalarda Savcılık
124
1.4.8.4. Sayıştay’da Savcılık
125
1.4.8.5. Savcının İnfaz Hukukundaki Görevleri
127
1.4.8.6. Savcının Özel Hukuktaki Görevleri
130
1.4.8.6.1. Savcının Türk Medeni Kanunu’nda Düzenlenen Görevleri
131
1.4.8.6.2. Savcının Nüfus Kanunu’nda Düzenlenen Görevleri
133
1.4.8.6.3. Savcının Diğer Özel Kanunlarda Düzenlenen Görevleri
134
1.4.8.7. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde Savcılık Kurumu
135
1.5. Soruşturma Evresinin Başlangıcı ve Bu Evreye Hakim Olan Özellikler
136
1.5.1. Soruşturma Evresinin Başlangıcı
136
1.5.2. Soruşturma Evresinin Özellikleri
141
1.5.2.1. Soruşturmanın Kamusallığı
141
1.5.2.2. Soruşturma Evresinin Gizliliği
143
1.5.2.3. Soruşturma Evresinin Yazılılığı
144
1.5.2.4. Soruşturma Evresinin Dağınıklığı
146
1.5.2.5. Soruşturma Evresinin Kurala Bağlı Olmayışı
147
1.5.3. Soruşturma Evresinin Sona Ermesi
149
İKİNCİ BÖLÜM
KAMU DAVASININ AÇILMASI, MEVZUATIMIZDA
CUMHURİYET SAVCISINA TAKDİR VE
DEĞERLENDİRME YETKİSİ TANINAN HALLER
2.1. Kamu Davası Kavramı ve Kamu Davasının Açılması
151
2.1.1. Genel Olarak Kamu Davası Kavramı
151
2.1.2. Kamu Davasının Açılması
152
2.1.3. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi
156
2.1.4. Kamu Davasının Mecburiliği ve Takdiriliği Sistemleri
158
2.2. Cumhuriyet Savcısına Kamu Davası Açmada Takdir Yetkisi Tanınan Haller
159
2.2.1. Kavram
159
2.2.2. Tarihsel Gelişim
160
2.2.3.3. Değerlendirme
169
2.2.4. Türk Hukukundaki Mevcut Durum
170
2.2.4.1. Genel Açıklamalar
170
2.2.4.2. Cezayı Kaldıran Şahsi Sebep Olarak Etkin Pişmanlık
171
2.2.4.2.1. Etkin Pişmanlık Kavramı, Türleri ve TCK’da Yer Alan Etkin Pişmanlık Düzenlemeleri
171
2.2.4.2.2. CMK m. 171/1 Bakımından Etkin Pişmanlık Hallerinde Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisinin Uygulanabilirliği ve Özel Durumlar
175
2.2.4.3. Şahsi Cezasızlık Sebepleri
181
2.2.4.3.1. Kavram ve TCK’da Yer Alan Şahsi Cezasızlık Sebepleri
181
2.2.4.3.2. CMK m. 171/1 Bakımından Şahsi Cezasızlık Sebeplerinde Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisinin Uygulanabilirliği
183
2.2.4.4. CMK m. 171/1’in Uygulanması Bakımından Ortak Açıklamalar
186
2.2.4.5. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi
200
2.2.4.5.1. Genel Açıklamalar
200
2.2.4.5.2. Hukuki Niteliği
205
2.2.4.5.3. Uygulanabilme Koşulları
206
2.2.4.5.3.1. Fiil Bakımından Aranan Koşullar
206
2.2.4.5.3.2. Fail Bakımından Aranan Koşullar
209
2.2.4.5.3.3. Zararın Giderilmesi Koşulu
214
2.2.4.5.4. Ertelemenin Bağımsız Şartı
221
2.2.4.5.5. Uygulanma Usulü ve Hukuki Sonuçları
222
2.2.4.5.6. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararlarının Denetimi ve Kaydı
226
2.2.4.5.7. CMK m. 171’de Düzenlenen Şartlar Aranmaksızın Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararının Verilebileceği Haller
230
2.3. Cumhuriyet Savcısına Değerlendirme Yetkisi Tanınan Haller
232
2.3.1. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı
232
2.3.1.1. Genel Olarak Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı
232
2.3.1.2. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararının Hukuki Niteliği
233
2.3.1.3. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı Verilebilecek Durumlar
235
2.3.1.3.1. Yeterli Şüpheye Sebep Olacak Delil Elde Edilememesi
235
2.3.1.3.2. Kovuşturma İmkanının Bulunmaması
239
2.3.1.4. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına İtiraz
242
2.3.2. Soruşturmaya Yer Olmadığı Kararı
248
2.3.3. Cumhuriyet Savcısının Alternatif Çözüm Yollarına İlişkin Değerlendirme Yetkisi
259
2.3.3.1. Uzlaştırma
260
2.3.3.1.1. Genel Olarak
260
2.3.3.1.2. Hukuki Niteliği
263
2.3.3.1.3. Soruşturma Aşamasında Uzlaştırma Kurumu Bakımından Savcının Yetkisi
264
2.3.3.1.4. Kovuşturma Aşamasında Uzlaştırma Kurumu Bakımından Savcının Yetkisi
271
2.3.3.1.5. Kanun Yolu
272
2.3.3.2. Seri Muhakeme Usulü
273
2.3.3.2.1. Genel Olarak
273
2.3.3.2.2. Hukuki Niteliği
275
2.3.3.2.3. Soruşturma Aşamasında Seri Muhakeme Usulü Bakımından Savcının Yetkisi
276
2.3.3.2.4. Kovuşturma Aşamasında Seri Muhakeme Usulü Bakımından Savcının Yetkisi
284
2.3.3.2.5. Kanun Yolu
287
2.3.3.3. Önödeme
288
2.3.3.3.1. Genel Olarak
288
2.3.3.3.2. Hukuki Niteliği
288
2.3.3.3.3. Önödemenin Şartları
290
2.3.3.3.3.1. Kurumun Uygulanabilme Koşulları Kapsamına Giren Bir Suçun Varlığı
290
2.3.3.3.3.2. Belirli Bir Miktar Paranın Ödenmesi
293
2.3.3.3.4. Uygulanma Usulü ve Hukuki Sonuçları
295
2.3.3.3.5. Kanun Yolu
301
2.3.4. Savcının Suçun Maddi ve Manevi Unsurlarına İlişkin Değerlendirme Yetkisi
301
2.3.5. Savcının Hukuka Uygunluk Nedenlerini Değerlendirme Yetkisi
305
2.3.6. Savcının Kastı Kaldıran Hata Hallerinde Değerlendirme Yetkisi
308
2.3.6.1. Suçun Maddi Unsurlarında Hata Halinde Değerlendirme Yetkisi
309
2.3.6.2. Suçun Nitelikli Unsurlarında Hata Halinde Değerlendirme Yetkisi
313
2.3.6.3. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Maddi Şartlarında Hata Halinde Değerlendirme Yetkisi
317
2.3.7. Savcının Kusurluluğu Etkileyen Nedenlere İlişkin Değerlendirme Yetkisi ve Delil Değerlendirmesi
322
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA SAVCININ TAKDİR YETKİSİ DÜZENLEMELERİ VE SAVCILIK KURUMUNA İLİŞKİN
YENİ ARAYIŞLAR
3.1. Genel Görünüm
339
3.2. Alman Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller
340
3.3. Avusturya Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller
346
3.4. Fransız Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller
348
3.5. İngiliz Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller
351
3.6. Japon Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller
356
3.7. Amerikan Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller, “Plea Bargaining” Kurumu ve Türk Hukukunda Uygulanabilirliği
357
3.7.1. Amerikan Hukukunda Savcının Takdir Yetkisi
357
3.7.2. “Plea Bargaining” Kurumu ve Türk Hukukunda Uygulanabilirliği
359
3.8. Savcılık Kurumunun Yapısına İlişkin Öneri Olarak “Türkiye Başsavcılığı” Fikri ve Değerlendirmemiz
366
SONUÇ
371
Kaynakça
387
Elektronik Kaynaklar
404
Kavram Dizini
407
Kitabın Fiyatı:
610,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Kaçakçılık Suçları
Hakan A. Yavuz, Orbay Bahri Ulgar
Anayasayı İhlal Suçu
Berrin Rumeysa Mermer
Tıp Ceza Hukuku
Hakan Hakeri
Ceza Davalarında İspat
İbrahim Burak Şen
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
2023 Kaynakça Dokümanı|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim