Toplu İş Uyuşmazlıklarında Barışçı Çözüm Yolları

İşçi ve işveren sendikası yahut işveren sendikası üyesi olmayan işveren, ekonomik ve sosyal durum ve çalışma koşulları hakkında düzenlemelerde bulunmak için bir araya gelerek toplu pazarlık yaparak toplu iş sözleşmesi (TİS) yapabilmektedirler. Bu sözleşme ile söz konusu sorunların bir çözüme kavuşturulması beklenmektedir. Ancak toplu pazarlıkların sonucunda TİS olarak bir anlaşmaya varılamaması halinde tarafların aralarında toplu iş uyuşmazlıkları meydana gelmektedir. Toplu iş uyuşmazlıkları sonucunda tarafların aralarında TİS'in imzalanamaması halinde taraflar sonuçları daha ağır yollara başvurmak zorunda kalabilmektedirler. Diğer bir deyişle, TİS'e nazaran grev ve lokavt vb. barışçı olmayan çözüm yolları taraflar için ağır sonuçlara yol açabilmektedir. Bu nedenle, tarafların grev ve lokavt yolunu seçmeden önce uzlaştırma, tahkim ve arabuluculuk gibi barışçı yollara müracaat etmeleri gereklidir.

Çalışmamızın ilk bölümünde; iş uyuşmazlığı kavramı ve türleri, ikinci bölümünde toplu iş uyuşmazlığı kavramı ve özellikleri, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde uygulanan sistemler, Türkiye'de uygulanan sistem ile barışçı çözüm yollarının tarihçesine yer verilmiştir.

Çalışmanın son bölümünde; toplu iş uyuşmazlıklarında barışçı çözüm yolları üzerinde durulmuştur. Bu çerçevede barışçı çözüm yollarından olan arabuluculuk kurumunun tanımı, diğer mesleklerle karşılaştırılması, arabuluculuk sürecinin temel ilkeleri, aşamaları ve türleri ile arabuluculuk sisteminin idari yapısı, daha sonra barışçı çözüm yollarından olan tahkim kurumunun tanımı, zorunlu tahkime başvuru şartları, Yüksek Hakem Kurulu (YHK)'nun kuruluşu, idari teşkilatı ve çalışma esasları ve ihtiyari tahkimde hakemlerin seçimi ve yargılama usulü ve Türkiye'de barışçı çözüm yollarına ilişkin veriler incelenmiştir.