Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu (TCK m. 135) Dr. Öğr. Üyesi Asiye Selcen Ataç  - Kitap

Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçu (TCK m. 135)

1. Baskı, 
Ekim 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
205
Barkod:
9789753689274
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Yayınevi:
Fiyatı:
450,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Bilgi çağında, teknolojik gelişmelerle birlikte, verinin toplanması ve analiz edilmesi, yapay öğrenme ile birlikte veri analizinin hızlanması, bu suretle suçların işlenme şekillerinin değişmesi ve çeşitlenmesi, geleneksel koruma mekanizmalarının yetersiz kalması bağımsız bir hak niteliğinde olan kişisel verilerin korunması hakkının ceza hukuku korumasına muhtaç olduğunu göstermiştir. Büyük veri setlerinin oluşması, işlenmesi ve hatta toplanan verilerle kişilerin belirlenebilmesi kişisel verilerin işlenmesini bu kapsamda kaydedilmesini bazen bir silah, bazen önleyici bir sistemin alt yapısı haline getirmiştir. Özellikle ceza muhakemesi alanında uygulanan tedbirlerde, araştırma işlemlerinde ya da delil değerlendirme araçlarında, yapay zeka teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte yapay öğrenmenin kullanılması hakkın ihlali ile ilgili tartışmaları güncel tutmaktadır.
Ceza hukukunda bir fiilin suç olarak düzenlenmesi, genelde cezaya liyakat ve cezaya muhtaçlık koşullarının özelde ise hukuksal değerinin bulunması gerekir. Bu sebeple çalışmamızın birinci bölümünde öncelikle kişisel verilerin kaydedilmesi suçunda Suç ve Ceza Politikası Açısından Kişisel Verilerin Korunması Hakkı başlığı altında; kişisel verilerin korunması hakkının doğuşu ve hakkın pozitif hukuka yansıma sürecine yer verilmiştir. İkinci bölümde suçun unsurları; tipikliğin maddi unsurları, tipikliğin manevi unsurları, hukuka aykırılık unsuru başlığı altında ele alınmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Suç ve Ceza Politikası Açısından Kişisel Verilerin Korunması Hakkı
.
Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçunun Unsurları
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER 
ÖNSÖZ I 
KISALTMALAR 3 
GİRİŞ 6 
BİRİNCİ BÖLÜM 
SUÇ VE CEZA POLİTİKASI AÇISINDAN KİŞİSEL VERİLERİN 
KORUNMASI HAKKI 8 
I. Kişisel Verilerin Korunması Hakkının Pozitif Hukuka Yansıma Süreci. 8 
A. Kişisel Verilerin Korunması Hakkının Niteliği 8 
1. Ekonomik Hak Olarak Kişisel Verilerin Korunması. 9 
a. Mülkiyet Hakkı Görüşü 9 
b. Fikri Mülkiyet Hakkı Görüşü 10 
2. İnsan Hakkı Olarak Kişisel Verilerin Korunması. 11 
a. İnsan Onuru. 11 
b. Bilgilerin Geleceğini Belirleme Hakkı/Enformasyonel Özerklik. 12 
c. Genel Kişilik Hakkı. 13 
ç. Kişisel Verilerin Korunması Hakkının Özel Hayatın Gizliliğine Saygı Hakkından Bağımsız Bir Hak Olup Olmadığı Sorunu14 
aa. Kişisel Verilerin Korunması Hakkının Özel Hayatın Gizliliğine Saygı Hakkı Kapsamında Yer Alan Bir Hak Olduğu Görüşü 15 
bb. Özel Hayatın Gizliliğine Saygı Hakkından Ayrı Olarak Korunma İhtiyacı 17 
B. Uluslararası Belgelerde Kişisel Verilerin Korunması 18 
1. Uluslararası Sözleşmelerden Kaynaklanan Dayanaklar. 18 
a. Avrupa Konseyi 18 
aa. Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Sırasında Gerçek Kişilerin Korunmasına Dair Sözleşme (No 108). 18 
bb. 108+ Sayılı Sözleşme 20 
cc. İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetlerini Korumaya Dair Sözleşme 21 
b. Rehber İlkeler 22 
aa. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü Tarafından Kabul Edilmiş Olan Gizliliğin Korunması ve Sınır Ötesi Kişisel Veri Akışları Hakkındaki Rehber İlkeler (OECD Rehber İlkeler).22 
bb. Birleşmiş Milletler Bilgisayara Geçirilmiş Kişisel Veri Dosyalarının Düzenlenmesine İlişkin Rehber İlkeler. 23 
c. Avrupa Birliği Hukuku. 23 
aa.Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı. 23 
bb. Yönergeler 25 
aaa. 95/46/AT Sayılı Kişisel Verilerin İşlenmesi Sırasında Gerçek Kişilerin Korunması ve Serbest Veri Trafiği Hakkında Yönerge (Mülga). 25 
bbb. 2002/58/AT Sayılı Elektronik Haberleşme Sektöründe Özel Yaşamın Korunması ve Kişisel Verilerin İşlenmesiYönergesi. 26 
ccc. 2006/24/AT Sayılı İletişim Trafik Verilerinin Saklanması Yönergesi 26 
ççç. 2016/680 Sayılı Kolluk Teşkilatında ve Ceza Yargılamalarında Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkinYönerge. 27 
cc. Tüzükler 28 
aaa. 2018/1725 Sayılı Avrupa Konseyi ve Parlamentosunun 
Topluluk Kurum ve Organları Vasıtasıyla Kişisel Verilerin 
İşlenmesi Sırasında Gerçek Kişilerin Korunmasına ve Serbest 
Veri Trafiğine İlişkin Tüzük (Regülasyon) 28 
bbb. Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Regülasyonu (GVKR) 29 
C. Kişisel Verilerin Ceza Hukuku Korumasına Muhtaç Olup Olmadığı Sorunu 30 
1. Bir Fiilin Suç Haline Getirilmesinin Koşulları31 
a. Cezaya Muhtaçlık. 31 
b. Cezaya Liyakat. 31 
c. Hukuksal Değerin Olması 32 
2. Korunan Hukuksal Değer Olarak Kişisel Verilerin Korunması Hakkı ve Türk Ceza Kanunu ile Oluşturulan Koruma Alanı. 33 
a. Anayasa. 33 
b. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 35 
c. Türk Ceza Kanunu ile Oluşturulan Koruma Alanı ve Korunan Hukuksal Değer 37 
II. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HAKKININ ARAÇLARI .38 
A. Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Temel İlkeler 38 
1. Hukuk ve Dürüstlük Kurallarına Uygun İşleme. 38 
2. Belirli, Açık ve Meşru Amaçlar için Toplama ve İşleme40 
a. Verilerin Toplanma Amacının Belirli ve Açık Olması. 40 
b. Verilerin Toplanma Amacının Meşru Olması40 
c. Verilerin Daha Sonra İşlenme Amaçlarının Toplanma Amacı ile Uyumlu Olması 41 
3. Toplanma ve İşlendikleri Amaçla Bağlantılı, Sınırlı ve Ölçülü 
Olma/Veri İşlemeyi En Aza İndirme 42 
4. İşlendikleri Amaç İçin Gerekli Olan Süreden Daha Uzun Süre Tutulmama . 42 
5. Kişisel Verilerin Doğru ve Gereken Durumlarda Güncel Olması 44 
6. Bütünlük ve Gizlilik 45 
7. Hesap Verebilme Zorunluluğu 46 
B. Veri İlgilisinin Hakları. 47 
1. Bilgi Alma/Bilgilendirilme Hakkı 48 
2. Erişim Hakkı. 50 
3. Kişisel Verilerin Düzeltilmesini Talep Hakkı. 50 
4. Kişisel Verilerin Silinmesini veya Yok Edilmesini İsteme Hakkı 51 
5. İtiraz Hakkı. 55 
6. İlgili Kişinin Otomatik Kararların Konusu Olmama Hakkı. 56 
İKİNCİ BÖLÜM 
KİŞİSEL VERİLERİN KAYDEDİLMESİ SUÇUNUN UNSURLARI 57 
I. TİPİKLİĞİN MADDİ UNSURLARI 57 
A. Fail 57 
1. Veri Sorumlusu 58 
2. Veri İşleyen. 60 
3. Veri Sorumlusu, Veri Kontrolorü ve Veri İşleyen Kavramlarının KVKK ve GVKR Hükümleri Açısından Karşılaştırılması. 62 
B. Mağdur 64 
1. TCK m. 135 Kapsamında Suçun Mağduru. 65 
2. Yüksek Mahkeme Kararlarında Suçun Mağduru. 66 
3. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatlarında Suçun Mağduru 68 
4. Kişisel Verileri Koruma Kurulu Kararlarında Suçun Mağduru.69 
C. Suçun Konusu 
1. Kişisel Veri. 71 
a. Uluslararası Belgelerde Kişisel Veri Kavramı71 
b. İç Hukuk Düzenleme Örneklerinde Kişisel Veri Kavramı. 72 
c. Yüksek Mahkeme İçtihatlarında Kişisel Veriler. 73 
aa. Yargıtay İçtihatları 73 
bb. Anayasa Mahkemesi İçtihatları. 76 
d. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları 77 
2. Kişisel Verinin Unsurları. 79 
a. Verinin Kişiyle İlişkilendirilmesi. 79 
aa. Her Türlü Bilgi 79 
bb. Veri 80 
cc. Verinin Kişiye İlişkin Olması 81 
aaa. Anonim veri 82 
bbb. Psödönim Veri/Maskelenmiş Veri. 83 
ccc. Şifreli Veri 84 
b. Belirli ya da Belirlenebilir Gerçek Kişi. 84 
aa. Belirli ya da Belirlenebilir Kişi. 84 
bb. Gerçek Kişi. 87 
3. Özel Nitelikte Kişisel Veriler 90 
a. TCK m. 135/2 Kapsamında Özel Nitelikte Kişisel Veriler 92 
b. TCK m. 135/2 Kapsamında Yer Almayan Özel Nitelikte Kişisel Veriler 98 
c. Yapay Zeka Teknolojisi ile Kaydedilen Biyometrik Veriler .100 
Ç. Fiil 100 
1. Kişisel Verilerin İşlenmesi. 100 
2. Yapay Zekâ Sistemleri ile Kişisel Verilerin İşlenmesi. 101 
a. Yapay Öğrenme. 102 
b. Yapay Öğrenme Vasıtasıyla Kişisel Verilerin İşlenmesi. 104 
aa. Profilleme. 104 
bb. Yüz Tanıma Teknolojileri 106 
cc. Oluşabilecek Riskler 108 
aaa. Önyargı ve Ayrımcılık. 108 
bbb. Tasarımı Bakımından Öngörülemeyen Amaç Dışı Kullanım. 110 
ccc. Açıklanabilirlik: Kara Kutu. 110 
3. Hukuka Aykırı Olarak Kişisel Verileri Kaydetme111 
a. Hukuka Aykırılık111 
b. Kaydetme.111 
c. Benzer Fiillerle İlişkisi. 112 
aa. Depolama 112 
bb. Kopyalama. 112 
cc. Toplama . 113 
çç. Kişisel Verileri Verme, Kişisel Verilerin Ele Geçirilmesi.113 
dd. Bilişim Sistemlerinde Kaydetme. 114 
ç. Kişisel Verilerin Kaydedilmesinde Kullanılan Araç, Kişisel Verilerin Kayıt Şekli ve Kişisel Verilerin Kaydedileceği Yer. 115 
4. Fiilin Özelliği. 117 
5. Değerlendirme. 119 
6.Özel Nitelikli Kişisel Verilerin Kaydedilmesi (TCK m.135/2).120 
D. Nitelikli Haller. 122 
1. Suçun Kamu Görevlisi Tarafından ve Görevin Verdiği Yetki Kötüye Kullanılmak Suretiyle İşlenmesi. 122 
2. Suçun Belli Bir Meslek ve Sanatın Sağladığı Kolaylıktan 
Yararlanmak Suretiyle İşlenmesi. 123 
II. TİPİKLİĞİN MANEVİ UNSURLARI. 124 
III. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU 126 
A. Genel Olarak 126 
B. Hukuka Uygunluk Nedenleri. 126 
1. Kanun Hükmünü İfa 126 
a. CMK Kapsamında Araştırma İşlemleri/Koruma Tedbirleri/Delil Değerlendirme Yöntemleri ile Kişisel Verilerin Kaydedilmesi.128 
aa. Bilgisayarlar ve Bilgisayar Kütüklerinde Arama, Kopyalama 
ve Elkoyma Tedbiri (CMK 134) 128 
bb. İletişimin Kaydedilmesi (CMK m. 135)130 
cc. Teknik Araçlarla İzleme (CMK m. 140)134 
çç. Moleküler Genetik İncelemeler 135 
dd. Kimlik Tespiti 139 
ee. Ses ve Görüntü Kaydı 140 
ff. Fizik Kimliğin Tespiti. 142 
b. Elektronik Gözetim Sistemi Olarak Mobil Elektronik Sistem Entegrasyonu ve Yüz Tanıma Sistemi ile Kaydedilen Kişisel Veriler 143 
2. Hakkın İcrası . 147 
a. Haber Verme Hakkı . 147 
b. Savunma Hakkı . 152 
c. İşverenin Yönetim Hakkı . 157 
aa. İşçinin İletişiminin İşyerinde İzlenmesi. 158 
bb. İşçilerin Görüntü ve Ses Kaydeden Cihazlarla 
Gözetlenmesi. 163 
3. İlgilinin Açık Rızasının Bulunması. 165 
a. Genel Olarak. 165 
b. Açık Rızanın Unsurları. 168 
aa. Rıza Ehliyeti 168 
bb. İlgili Kişinin Bilgilendirilmiş Olması171 
cc. Belirli Bir Konuya İlişkin Olma 174 
çç. Özgür İrade ile Açıklanan Rızanın Tereddüte Yer Bırakmayacak Açıklıkta Olması . 175 
c. Açık Rızanın Şekli, Alınması Gereken Zaman. 177 
ç. Varsayılan Rıza. 177 
d. Açık Rıza Aranmaksızın Kişisel Verilerin Kaydedilebileceği Haller 178 
e. Açık Rıza Aranmaksızın Özel Nitelikte Kişisel Verilerin Kaydedilebileceği Haller 178 
IV. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ 179 
A. Teşebbüs. 179 
B. İştirak. 179 
C. Suçların İçtimaı 180 
1.Zincirleme Suç . 180 
2.Özel Hayatın Gizliliğine İlişkin Suçlarla TCK m. 135 Arasında İçtima İlişkisi. 180 
3. TCK m.243, TCK m. 244 ile TCK m. 135 Arasındaki İçtima İlişkisi 182 
V. YAPTIRIM VE MUHAKEME USULÜ. 183 
SONUÇ. 185 
KAYNAKÇA 191