YABANCILAR HUKUKUNUN TEMELLERİ
II. YABANCILAR HUKUKUNUN AMACI, İÇERİĞİ VE KAPSAMI
24
III. YABANCILAR HUKUKUNUN HUKUK SİSTEMİ İÇİNDEKİ YERİ VE NİTELİĞİ
26
IV. YABANCILAR HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ VE REFORM İHTİYACI
31
A. Yabancılar Hukukunun Tarihi Gelişimi
31
2. Türk Yabancılar Hukukunun Tarihi Gelişimi
32
b. Yabancılar Hukukunun Kapsam Alanlarında Gelişmeler
33
B. Yabancılar Hukukunda Reform İhtiyacı
43
V. YABANCILAR HUKUKUNUN KAYNAKLARI
45
A. Kavramsal Açıklamalar
45
B. Yabancılar Hukukunun Şekli Kaynakları
45
2. Millî Hukuk Kaynakları
47
d. Milli Mahkeme Kararları
53
3. Milletlerarası Kaynaklar
53
b. Milletlerarası Antlaşmalar
54
c. Milletlerarası Örf ve Adet ve Teamül
64
d. Milletlerarası Hukukun Genel İlkeleri
65
e. Milletlerarası Mahkeme Kararları
65
VI. YABANCILAR HUKUKUNUN DAYANDIĞI ESASLAR (İLKELER)
66
B. Sınırlama ve Yasaklama Esası
67
E. Karşılıklılık Esası
69
F. Karşı İşlem Yapma Esası
71
G. En Fazla Gözetilen Millet Kaydı Esası
73
İ. Kazanılmış Hakların Gözetilmesi Esası
75
VII. YABANCILAR HUKUKUNUN DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ
76
A. Milletlerarası Özel Hukuk ile İlişkisi
76
B. Tabiiyet Hukuku İle İlişki
77
C. Milletlerarası Usul Hukuku İle İlişki
78
D. Milletlerarası Hukuk ile İlişki
79
VIII. YABANCILAR İDARESİNE İLİŞKİN YAPILANMA
80
C. Göç İdaresi Başkanlığı
81
1. Göç İdaresi Başkanlığının Kuruluşu
81
2. Göç İdaresi Başkanlığının Görevleri
82
3. Göç İdaresi Başkanlığı Teşkilatı
83
c. Yurt dışı Teşkilatı
84
II. YABANCILARIN HUKUKÎ DURUMLARININ TARİHİ GELİŞİMİ
93
A. Milletlerarası Alanda Tarihi Gelişim
93
1. Antik Toplumlar Dönemi
93
3. İslamiyetin Çıkış Dönemi
95
6. Sanayi Toplumların ve – Ulus – Devletlerin Ortaya Çıkış Dönemi
97
7. Günümüz Yabancılar Hukuku Dönemi
100
B. Yabancıların Hukukî Durumlarının Ülkemizde Tarihi Gelişimi
100
1. Cumhuriyet Öncesi (Osmanlı) Dönem
100
III. MİLLETLERARASI HUKUKTA YABANCILARIN STATÜLERİ
108
B. Milletlerarası Hukukun Yabancılara İlişkin Düzenlemeleri
109
C. Milletlerarası Hukukun Yabancılara Sağladığı Hukukî Güvenceler
109
1. Yabancıların Hukukî Kişiliğinin Kabulü
109
2. Yabancıların Korunmasına İlişkin Güvenceler
110
3. Yabancı Ülke Topraklarına Erişim ve Bulunmaya İlişkin
4. Yabancının Ülkeden Çıkarılmasına İlişkin Güvenceler
114
5. Yabancıların Ayrımcılığa Maruz Bırakılmamasına İlişkin
6. Yabancıların Aile Yaşamının Gözetilmesine İlişkin Güvenceler
119
7. Yabancıların Özgürlüğünden Yoksun Kılınmasına İlişkin
8. Yabancıların Yaşam Koşullarına İlişkin Güvenceler
122
9. Yabancıların Hukukî Yollara Başvurmasına İlişkin Güvenceler
122
10. Savunmasız Durumda Bulunan Yabancılara İlişkin İlave
11. Yabancıların Sosyal Güvenliğine İlişkin Güvenceler
127
12. Türkiye – Avrupa Birliği Ortaklığında Sağlanan Güvenceler
129
a. Türkiye–Avrupa Birliği Ortaklığı
129
b. Kişilere Tanınan Haklar
130
2) Ortaklık Konseyi Kararları ile Sağlanan Haklar
131
a) 1/80 sayılı Türkiye–AET Ortaklık Konseyi Kararında
b) 3/80 sayılı Türkiye–AET Ortaklık Konseyi Kararında
IV. DEVLETLERİN İÇ HUKUKUNDA YABANCILARIN STATÜLERİ
137
B. Türk Hukukunda Yabancıların Hukukî Durumu
139
1. Anayasanın Yabancılar Rejimi
139
b. Yabancıların Vatandaşlar ile Eşitliği
140
c. Yabancıların Temel Hak ve Özgürlüklerinin Sınırlandırılması
144
d. Yabancıların Anayasal Güvenceye Bağlanmayan Hakları
147
2. Kanunların Yabancılar Rejimi
155
1) Yabancıların Çalışmasına İlişkin Kanuni Rejim
158
2) Yabancıların Taşınmaz Edinimine İlişkin Kanuni Rejim
170
V. YABANCILARIN TÜRLERİ
175
B. Yabancı Gerçek Kişiler
175
2. Genel Statülü Yabancılar
178
3. Özel Statülü Yabancılar
178
b. Türk Vatandaşlığı Statüsünden Maddi Olarak Yararlandırılan
1) Mavi Kart Statüsünde Bulunan Yabancılar
179
2) Uzun Dönem İkamet İzni Bulunan Yabancılar
180
3) Süresiz Çalışma İzni Bulunan Yabancılar
180
4) Turkuaz Kart Statüsünde Bulunan Yabancılar
181
c. Türk Soylu Yabancılar
181
f. Türk Vatandaşları ile Evli Yabancılar
185
g. Koruma Sağlanan Yabancılar
185
1) Milletlerarası Koruma Sağlanan Yabancılar
185
b) Mülteci Koruması Sağlanan Yabancılar
188
c) Sığınmacı (Şartlı Mülteci) Koruması Sağlanan
d) İkincil Koruma Sağlanan Yabancılar
192
2) Geçici Koruma Sağlanan Yabancılar
192
C. Yabancı Tüzel Kişiler
193
YABANCILARIN ÜLKEYE GİRİŞİ
II. SINIR KAPISI KONTROLLERİ
201
III. YABANCILARIN ÜLKEYE İRADİ OLARAK GİRİŞİ
202
B. Sınır Kapılarından Giriş–Çıkış Yapılması
203
C. Pasaport veya Onun Yerine Geçen Belge Gösterilmesi
204
D. Ülkeye Giriş Engelinin Bulunmaması
210
1. Ülkeye Kabul Edilmeme
210
2. Ülkeye Giriş Yasağı
211
E. Ülkeye Giriş Vizesinin Alınması
213
2. Vize Zorunluluğu ve Muafiyetleri
214
1) İç Hukukta Kabul Edilen Vize Muafiyeti Hâlleri
214
2) Milletlerarası Anlaşmalarda Öngörülen Vize Muafiyeti
3. Vize Türleri ve Amacı
218
4. Vize Başvurusu ve Sonuçlandırılması
219
5. Vize İşlemlerine İlişkin Usul ve Esaslar
220
6. Kanunda Özel Olarak Düzenlenen Vizeler
221
a. Sınır Kapılarında Verilen Vizeler
221
b. Havalimanı Transit (Nakil) Vizeleri
222
7. Vize Verilmeyecek Yabancılar
223
IV. YABANCILARIN ÜLKEYE İRADE DIŞI GİRİŞİ
226
YABANCILARIN ÜLKEDE BULUNMASI
II. YABANCILARIN İKAMETİ
233
A. Kavramsal Açıklamalar
233
B. İkamet İzni Alma Zorunluluğu
235
C. İkamet İzninden Muafiyet Halleri
236
D. İkamet İzni Prosedürü
239
1. İkamet İzni Başvurusu
239
2. İkamet İzni Başvurularının İncelenmesi ve Sonuçlandırılması
242
b. Başvurunun Değerlendirilmesi Aşaması
242
E. İkamet İzninin Düzenlenmesi ve Şekli
248
F. İkamet İzinlerinin Süresi
249
G. İkamet İzinlerinin – Süresinin – Uzatılması ve Kısaltılması
250
Ğ. İkamet İznine İlişkin Özel Durumlar
250
1. Çalışma İzninin İkamet İzni Sayılması
250
2. İkamette Kesinti ve İkamet Sürelerinin Hesaplanması
251
3. İkamet İzinleri Arasında Geçişler
252
4. Türkiye'de İkamet İzni Sahibi Yabancıların Nüfus Kayıtlarının
H. İkamet İzni Çeşitleri
254
1. Kısa Dönem İkamet İzni
255
b. Kısa Dönem İkamet İzni Alabilecek Yabancılar
256
c. Kısa Dönem İkamet İzni Süreleri
256
d. Kısa Dönem İkamet İzni Başvurularında Durumun
e. Kısa Dönem İkamet İzninin Şartları
260
f. Kısa Dönem İkamet İzninin Reddi, İptali veya Uzatılmaması
260
b. Aile İkamet İzni Destekleyicisi
263
c. Aile İkamet İzninden Yararlanacak Yabancılar
265
d. Aile İkamet İzni Koşulları
266
e. Aile İkamet İzni Talebinin Reddi, İptali veya Uzatılmaması
268
f. Anlaşmalı Evlilik Yoluyla Talep Edilen Aile İkamet İzni
268
3. Öğrenci İkamet İzni
282
b. Öğrenci İkamet İzni Koşulları
284
c. Yabancı Öğrencilerin Çalışma Hakkı
284
d. Öğrenci İkamet İzni Talebinin Reddi, İptali veya Uzatılmaması
285
4. Uzun Dönem İkamet İzni
285
b. Uzun Dönem İzni Koşulları
285
c. Uzun Dönem İkamet İznin Sağladığı Haklar
287
d. Uzun Dönem İkamet İzninin İptali
289
5. İnsani Gerekçelerle Verilen İkamet İzinleri
289
a. İnsani İkamet İzni
290
2) İnsani İkamet İzni Verilme Halleri
290
3) İnsani İkamet İzninin Verilmesi
290
4) İnsani İkamet İzninin İptali veya Uzatılmaması
291
b. İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni
291
2) İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzninin Verilmesi
291
3) İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzninin İptal Edilmesi
292
III. YABANCILARIN ÜLKE SINIRLARI İÇİNDE DOLAŞIMI
292
IV. YABANCILARIN ÜLKE SINIRLARI İÇİNDE İKAMET VE DOLAŞIMIN
A. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu Kapsamında
B. Özel Kanunlarda Öngörülen Sınırlandırmalar
294
1. 18.03. 1924 Tarih ve 442 Sayılı Köy Kanunu
294
2. 18.12.1981 Tarih ve 2565 Sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik
YABANCILARIN ÜLKEDEN ÇIKIŞI
I. YABANCILARIN İRADİ OLARAK ÜLKEDEN ÇIKIŞI
297
II. YABANCILARIN GAYRİ İRADİ OLARAK ÜLKEDEN ÇIKIŞI (ÇIKARILMASI)
301
B. Yabancıların Ülke Dışına Çıkarılma Şekilleri
303
1. Yabancıların Ülkeden – Geri – Gönderilmesi
303
2. Yabancıların İade Edilmesi
304
b. Çok Taraflı Milletlerarası Sözleşmeler
307
1) Suçluların İadesine Dair Avrupa Sözleşmesi
307
2) Uçakların Kanun Dışı Yollarla Ele Geçirilmesinin
Önlenmesi Hakkında Sözleşme
309
c. İç Hukuk Düzenlemeleri
309
3. Yabancıların Sınır Dışı Edilmesi
314
a. Sınır Dışı Etme Kurumu
314
1) Milletlerarası Sözleşmeler
316
a) Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
316
b) Avrupa İkamet Sözleşmesi
317
c) Mültecilerin Hukukî Durumuna Dair Sözleşme
318
d) Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının
Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşme
318
2) İç Hukuk Düzenlemeleri
319
c. Sınır Dışı Etme İşleminin – Zorunlu – Unsurları
320
d. Sınır Dışı Edilecek Yabancılar
321
e. Sınır Dışı Edilemeyecek Yabancılar
330
f. Sınır Dışı Etme Süreci
332
1) Sınır Dışı Etme Sürecinde Yabancının Muhafazası
332
2) Sınır Dışı Etme Kararının Alınması
333
3) Genel Kolluk Personelinin Görevlendirilmesi
335
4) Türkiye’yi Terke Davet
336
b) Adli Süreçlerde İdari Gözetim
341
c) İdari Gözetim Kararının Gözden Geçirilmesi
342
d) İdari Gözetime Alternatif Yükümlülükler
343
e) Geri Gönderme Merkezleri
344
6) Sınır Dışı Etme Kararının Yerine Getirilmesi
344
7) Sınır Dışı Edilecek Yabancının Seyahat Masrafları
345
g. Gönüllü Geri Dönüş
347
1) Sınır Dışı Etme Kararına Karşı Yargı Yolu
347
2) İdari Gözetim Kararına Karşı Yargı Yolu
349
h. Sınır Dışı Etmenin Sonuçları
349
4. Yabancıların Ülke Dışına Çıkarılması (Geri Gönderilmesi) Yasağı
350
III. YABANCILARIN GAYRİ İRADİ ÜLKE DIŞINA ÇIKARILMALARINDA TEMEL
HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİNİN KORUNMASI
354
A. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Konuya İlişkin Uygulaması
354
B. Anayasa Mahkemesinin Konuya İlişkin Uygulaması
358
2. Anayasal Düzenlemeler
360
b. Kişi Dokunulmazlığı Hakkı ve Kötü Muamele Yasağı
360
c. Kişi Hürriyeti ve Güvenliği
362
d. tkili Hukukî Yollara Başvuru Hakkı
365
e. zel ve Aile Hayatına Saygı Gösterilmesi Hakkı
367
3. üdahalenin İhlal Oluşturup Oluşturmadığı
368
4. Anayasa Mahkemesinin Yabancıların Ülke Dışına Çıkarılmaları
Bağlamında Verdiği Kararlar
371
a. Kötü Muamele Yasağının İhlaline İlişkin Kararlar
371
1) Geri Gönderme Merkezinde Tek Kişilik Odada Uzun Süre
Tutulma Nedeniyle Kötü Muamele (Eziyet) Yasağının
İhlal Edildiğine Dair Karar
371
2) Sınır Dışı İşleminin Başka Bir Ülkeye İade Riski
Oluşturması Nedeniyle Kötü Muamele Yasağının İhlal
Edildiğine Dair Karar
374
İddiaları Araştırılmadan Yabancının Sınır Dışı Edilmesine
Karar Verilmesinin Kötü Muamele Yasağını İhlal Ettiğine
4) Yasal Yollarla Ülkeye Giren Yabancı Ailenin Sınır Dışı
Edilmesi Kararının Kötü Muamele Yasağını İhlal
Etmediğine İlişkin Karar
378
5) Geri Gönderme Merkezinde İnsan Haysiyetiyle
Bağdaşmayan Muamele Nedeniyle Kötü Muamele
Yasağı ve Özgürlük ve Güvenlik Hakkının İhlal Edildiğine
b. Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Hakkının İhlali
385
1) İade Yargılamasındaki Tutuklamanın Hukukî Olmaması
Nedeniyle Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Hakkının İhlal
Edildiğine Dair Karar
385
2) İdari Gözetim Altında Tutulmanın Hukukî Olmaması
Nedeniyle Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Hakkının İhlal
Edildiğine Dair Karar
390
3) Hukuka Uygun Yakalama ve Gözaltı Tedbirine İlişkin
Tazminat Talebinin Reddi Nedeniyle Kişi Hürriyeti ve
Güvenliği Hakkının İhlal Edildiğine Dair Karar
392
c. Özel ve Aile Hayatına Saygı Hakkının İhlaline İlişkin Karalar
394
1) Vize İhlalinden Sınır Dışı Kararı Verilmesinin Aile
Birliğinin Dağılmasına Sebep Olması Nedeniyle Aile
Hayatına Saygı Hakkının İhlal Edildiğine Dair Karar
394
2) Türkiye’ye Giriş Yasağı Nedeniyle Aile Hayatına Saygı
Hakkının İhlal Edildiğine Dair Karar
397
3) Kamu Düzenini Tehdit Eden Eylemleri Nedeniyle Sınır
Dışı Edilen Başvurucunun Aile Hayatına Saygı Hakkının
İhlal Edilmediğine Dair Karar
399
d. Etkili Hukukî Yollara Başvuru Hakkının İhlaline İlişkin Kararlar
401
1) Sınır Dışı Etme Kararına Karşı Açılan Davanın Süreci
Durdurmaması Nedeniyle Etkili Başvuru Hakkının İhlal
2) Adli Yardım Şartları Değerlendirilmeden Başvurunun
İncelenmemesi Nedeniyle Etkili Başvuru Hakkının İhlal
Edildiğine Dair Karar
403
3) Uygun Olmayan Koşullarda Tutulma İddiasının
Değerlendirilmemesi Nedeniyle Etkili Başvuru Hakkının
İhlal Edildiğine Dair Karar
404
4) Sınır Dışı Edilme Kararına Karşı Başvurulabilecek Etkili Bir
Yargı Yolu Bulunmaması Nedeniyle Etkili Başvuru
Hakkının İhlal Edildiğine ve İhlalin Yapısal Sorundan
Kaynaklanması Nedeniyle Pilot Karar Usulünün
Benimsenmesine Dair Karar
405
5) Kamu Makamlarının Engelleyici Tutumundan
Kaynaklanan Nedenlerle Etkili Başvuru Hakkının İhlal
Edildiğine Dair Karar
408
e. Millî Güvenlik Aleyhine Faaliyet Kaydı Bulunan Öğrencinin
Sınır Dışı Edilmesi Nedeniyle Eğitim Hakkının İhlal Edildiğine
İlişkin İddianın Kabul Edilemez Olduğuna Dair Karar
411