AVRUPA KITASINDA AVRUPA BİRLİĞİ DIŞINDAKİ
I. GÜVENLİK VE SAVUNMA AMAÇLI ÖRGÜTLER
31
A. Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (North Atlantic Treaty Organization–NATO)
31
B. Batı Avrupa Birliği – BAB (Western European Union– WEU)
32
C. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı –AGIT (Organization for Security and Co–Operation in Europe– OSCE)
33
II. İNSAN HAKLARINI KORUMA AMAÇLI ÖRGÜT: AVRUPA KONSEYİ (COUNCIL OF EUROPE/CONSEIL DE L’EUROPE)
35
III. EKONOMİK AMAÇLI ÖRGÜTLER
38
A. Avrupa Serbest Ticaret Birliği (European Free Trade Association–EFTA)
38
B. Avrupa Ekonomik Alanı–AEA (European Economic Area–EEA)
38
C. Ekonomik Kalkınma ve İş birliği Örgütü (Organisation for Economic Co–Operation and Development–OECD)
41
AVRUPA BİRLİĞİ VASITASIYLA BÜTÜNLEŞME
I. AVRUPA TOPLULUKLARINDAN AVRUPA BİRLİĞİ’NE GEÇİŞ
43
A. Avrupa Toplulukların Ortaya Çıkması
43
1. Paris Antlaşması: Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’nun (AKÇT)Kurulması
44
2. Avrupa Savunma Topluluğu (AST) ve Avrupa Siyasi Topluluğu Kurma Yolundaki Başarısız Girişimler
45
3. Roma Antlaşması: Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu’nun (AAET/EURATOM)
45
B. Avrupa Birliği’nin Kurulması
47
1. Birlik Yönünde Arayışlar
47
2. Avrupa Tek Senedi: Avrupa Birliği’ne Doğru İlk Adım
49
3. Maastricht Antlaşması: Avrupa Birliği’nin Kurulması
52
C. Yeni Genişleme Sürecine Hazırlık: Amsterdam ve Nice Antlaşmaları
54
1. Amsterdam Antlaşması
55
D. Avrupa Birliği’nin Reformu: Lizbon Antlaşması
61
II. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN GENİŞLEMESİ
65
A. Avrupa Birliği’ne Üyelik Koşuları
65
B. 6 Üyeli Topluluklardan 28 üyeli Birliğe Geçiş
66
1. İlk Genişleme: 6 Üyeden 9’a Yükselme
67
2. İkinci Genişleme: 9 Üyeden 10’a Yükselme
68
3. Üçüncü Genişleme: 10 Üyeden 12’ye Yükselme
68
4. Dördüncü Genişleme: 12 Üyeden 15’e Yükselme
68
5. Beşinci Genişleme: 15 Üyeden 27’ye Yükselme
69
6. Altıncı Genişleme: 27 Üyeden 28’e Yükselme
70
III. AVRUPA BİRLİĞİ’NDEN ÇEKİLME (AYRILMA)
72
A. Avrupa Birliği Hukukunda Üyelikten Çekilme (Ayrılma) Hakkı
72
B. Avrupa Birliği Hukukunda Çekilme Hakkının İşletilmesi: Brexit
76
IV. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN DAYANDIĞI DEĞERLERİN KORUNMASI
84
A. Değerlerin Ciddi ve Sürekli Biçimde İhlal Edilmesi Durumunda
85
B. Değerlerin Ciddi Biçimde İhlaline Yönelik Açık Bir Risk Bulunduğunda
86
C. Hukuk Devleti İlkesinin Korunmasına Yönelik Yeni Bir Mekanizma
87
V. AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ÖZGÜLLÜĞÜ
88
A. Avrupa Birliği’ni Meydana Getiren Unsurlar
88
1. Avrupa Birliği’nin Temel Bileşeni (Unsuru): Devlet
88
2. Avrupa Birliği’nin İkinci Önemli Bileşeni (Unsuru): İnsan
89
B. Avrupa Birliği’nin Hukuki Niteliği
91
2. Ulus–Üstü Örgüt Niteliği
93
VI. AVRUPA BİRLİĞİ'NİN YETKİLERİ
94
A. Yetkilerin Avrupa Birliği’ne Devrinde İzlenen İlkeler
95
1. Sınırlı Yetki İlkesi
95
3. Tamamlayıcı (İkincil) Yetkiler
96
4. Birlik Yetkilerinin Sınıflandırılması
97
b. Paylaşılan Yetkiler
97
c. Üye Devletlerin Eylemlerini Desteklemek, Koordine Etmek veya Tamamlamak Üzere Kullanılan Yetkiler
98
B. Yetkilerin Uygulanmasında İzlenen İlker
99
1. Katmanlı Yetki İlkesi
99
a. Katmanlı Yetki İlkesinin Kapsamı ve İşlevi
100
b. Katmanlı Yetki İlkesinin Denetimi
101
aa. A Priori Denetim (Önceden Yapılan Önleyici Denetim)
101
bb. A Posteriori Denetim (Sonradan Yapılan Düzeltici Denetim)
103
2. Orantılılık İlkesi
103
3. Birlik Yetkilerin Uygulanmasında Esneklik İlkesi: Yakın İşbirliği
104
a. Yakın İşbirliğinin Koşulları
105
b. Yakın İşbirliği Prosedürü ve İşleyişi
105
I. AVRUPA KONSEYİ (THE EUROPEAN COUNCIL/LE CONSEIL EUROPÉEN)
111
II. AB KONSEYİ / KONSEY (THE COUNCIL/ LE CONSEIL)
115
3. Nitelikli Çoğunluk
121
III. AVRUPA PARLAMENTOSU
124
1. Bütçe Alanındaki Yetkileri
129
a. Özel Yasama Prosedürü
134
bb. Muvafakat/Onay (Uygun Görüş Belirtme)
135
b. Olağan Yasama Prosedürü
135
aa. Birinci Görüşme (okuma)
136
bb. İkinci Görüşme (okuma)
136
cc. Üçüncü Görüşme (okuma)
137
1. Yasama Alanındaki Yetkileri
145
b. Yasama İşlemi Tesis Etme
146
2. Yürütme ve Yönetim Alanındaki Yetkileri
147
a. Antlaşmaların Bekçisi
147
B. Yargılama Prosedürü
150
VI. SAYIŞTAY (DENETİM KURUMU)
153
AVRUPA BİRLİĞİ HUKUK DÜZENİ
I. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI
161
B. Hukukun Genel İlkeleri
165
C. Uluslararası Antlaşmalar
168
1. İkincil Hukuk Tasarrufları
172
b. Yönerge (Direktif)
173
e. Sınıflandırılamayan Hukuki Tasarruflar
175
2. İkincil Hukuk Tasarrufları Arasındaki Hiyerarşi
176
a. Yasama Tasarrufları
176
b. Delege Edilmiş Tasarruflar (Yetkilendirme Sonucu Kabul Edilen Önlemler– actes délégués)
177
c. Uygulama Tasarrufları (Yürütme Önlemleri– actes d’exécution)
178
3. İkincil Hukuk Tasarruflarının Hukuki Rejimi
179
a. Hukuki Tasarrufların Seçimi
179
b. Hukuki Tasarrufların Gerekçesi
179
c. Hukuki Tasarrufun Yayınlanması ve Yürürlüğe Girmesi
180
d. Hukuki Tasarrufların Zaman Bakımından Kapsamı (Uygulanması)
181
II. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ
181
A. Avrupa Birliği Hukukunun Uygulanabilirliği
182
1. Doğrudan Uygulanabilirlik
182
a. Doğrudan Etki İlkesinin Temeli
185
b. Doğrudan Etki Özelliğine Sahip Değişik AB Hukuku Kaynakları
188
aa. Kurucu Antlaşmalar
188
cc. Uluslararası Antlaşmalar
194
B. Avrupa Birliği Hukukunun Üstünlüğü (Önceliği)
197
1. Üstünlük Prensibi ve Temeli
197
2. Üstünlük Prensibinin Uygulama Alanı
199
3. İç Hukuk Açısından Sonuçları
200
III. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDAN DOĞAN HAKLARIN İÇ HUKUKTA KORUNMASI
202
A. Ulusal Hukukun Özerkliği (Kurumsal ve Usul Açısından)
203
B. Ulusal Hukuk Özerkliğinin Çerçevesi
204
C. Üye Devletlerin Tazminat Sorumluluğu
205
AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDA YARGISAL DENETİM
I. AVRUPA BİRLİĞİ KURUMLARININ YARGISAL DENETİMİ
210
A. Hukuki Denetim Davaları
210
a. İptal Davasına Konu Edilebilen İşlemler
211
aa. Birlik Tasarrufları
211
bb. Bağlayıcı Tasarruflar
212
b. Davacılar (Dava Ehliyeti Olan Kişiler)
212
aa. Üye Devletler ve Birlik Kurumları
212
bb. Gerçek ve Tüzel Kişiler
212
c. Davanın Açılma Süresi
215
bb. Esaslı Şekil Kurallarının İhlali
217
cc. Antlaşmaların İhlali veya Antlaşmaların Uygulanmasına İlişkin Bir Hukuk Kuralının İhlali
217
dd. Yetkinin Kötüye Kullanılması (Yetki Saptırması)
218
e. İptal Kararının Etkileri
218
2. Hareketsizlik (İhmal) Davası
219
a. Hareketsizliğin (İhmalin) Tanımı
219
b. Davacılar (Dava Ehliyeti Olan Kişiler)
220
aa. Üye Devletler ve Birlik Kurumları
220
bb. Gerçek ve Tüzel Kişiler
220
c. Hareketsizlik Davası Prosedürü
221
bb. Uyuşmazlık Aşaması
221
d. Hareketsizlik Davasının Etkileri
222
B. Tam Yargı Davaları
222
1. Birlik Müeyyidelerine Karşı Davalar
223
2. Zararın Tazmini Davası
223
a. Sözleşme (Akit) Dışı Sorumluluğa Dayalı Tazminat Davaları
223
aa. Sözleşme Dışı Sorumluluğa Dayalı Davaların Kabul Edilme Koşulları
224
bb. Sözleşme Dışı Sorumluluk Rejimi
224
b. Sözleşmeye (Akit) Dayanan Sorumluluktan Doğan Tazminat Davası
229
II. ÜYE DEVLETLERİN YARGISAL DENETİMİ: İHLAL DAVASI
230
2. İhlal Edilen Yükümlüklerin Niteliği
231
3. İhlali Gerçekleştirenlerin Niteliği
232
4. İhlal Konusunda Gerekçeler
232
B. İhlalin Tespit Prosedürü
233
1. Prosedürün Başlatılması
233
2. Komisyon Tarafından Yürütülen İdari Aşama
234
3. Divan Önünde Yargısal Aşama
235
1. Kararın Uygulanması
236
2. Kararın Uygulanmamasının Yaptırımları
237
III. ULUSAL YARGI KARARLARININ AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU AÇISINDAN DENETİMİ: ÖNKARAR PROSEDÜRÜ
239
A. Önkarar Başvurusunun Konusu
241
2. İkincil Hukuk Tasarrufları
242
3. Birliğin Taraf Olduğu Uluslararası Antlaşmalar
242
4. Üye Devletler Arasında Yapılan Sözleşmeler (Convention)
243
B. Önkarar Başvurusunu Yapabilecek Mahkeme (Yargı Yeri) Kavramı
243
C. Önkarar Başvurusunu Yapma Konusunda Ulusal Mahkemelerin Durumu
244
1. Başvuruyu Yapma Özgürlüğü ve Zorunluluğu
245
a. Başvuruyu Yapmada Ulusal Yargıcın Takdir Yetkisi
245
b. Başvuruyu Yapmaya Zorunlu Ulusal Yargı Yerleri
245
2. Başvurunun Yerindeliği
247
4. Başvurunun İçeriği
248
E. Önkarar’ın Hukuki Sonuçları
249
1. Bağlayıcılık Açısından Etkisi
250
a. Yoruma İlişkin Verilen Önkararın Etkisi
250
b. Geçerliliğe İlişkin Verilen Önkararın Etkisi
250