Türk Medeni Hukuku (Başlangıç Hükümleri–Kişiler Hukuku) Prof. Dr. İhsan Erdoğan, Doç. Dr. A. Dilşad Keskin  - Kitap

Türk Medeni Hukuku

(Başlangıç Hükümleri–Kişiler Hukuku)

5. Baskı, 
Ekim 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
423
Barkod:
9786052645109
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
"Türk Medeni Hukuku (Başlangıç Hükümleri – Kişiler Hukuku)" adıyla yayınladığımız bu kitabın beşinci basısında, özellikle Anayasa Mahkemesinin kararlarından kaynaklanan önemli değişiklikler ve bazı yüksek mahkeme kararları işlenmiş, daha önceki basılarda olduğu gibi zorunlu olmayan açıklamalardan kaçınılarak bazı konuların detaylandırılmasına çalışılmış ve nihayet kitaba çok sayıda yeni şema eklenmiştir.
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
BEŞİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ 
5
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
9
KISALTMALAR CETVELİ 
31
GİRİŞ 
33
I– MEDENÎ HUKUKUN ÖNEMİ 
31
II– BU KİTABIN AMACI 
34
III– KONULARIN İŞLENİŞ DÜZENİ 
35
BİRİNCİ KISIM
HUKUKA GİRİŞ VE
MEDENİ KANUNUN BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ
BİRİNCİ BÖLÜM
HUKUKA GİRİŞ
§ 1. TOPLUM DÜZENİ VE KURALLARI 
39
I– Toplum Düzeni Kuralları Arasındaki Etkileşim 
44
II– Hukuk Kurallarının Diğer Düzen Kurallarından Ayrılması 
45
A) Hukuk Kuralları ile Din Kuralları Arasındaki Farklılıklar 
45
B) Hukuk Kuralları ile Ahlâk Kuralları Arasındaki Farklılıklar 
46
C) Hukuk Kuralları ile Görgü Kuralları Arasındaki Farklılıklar 
48
§ 2. HUKUK KAVRAMI, HUKUKUN AMACI, GÖREVLERİ VE ÖZELLİĞİ 
49
I– HUKUK KAVRAMI 
49
II– HUKUKUN AMACI 
49
III– HUKUKUN GÖREVLERİ 
51
IV– HUKUKUN ÖZELLİĞİ 
52
§ 3. HUKUK SİSTEMLERİ 
55
I– KARA AVRUPASI (ROMA–GERMEN) HUKUK SİSTEMİ 
55
II– COMMON LAW (ANGLO–SAKSON) SİSTEMİ 
56
III– DİNİ HUKUK SİSTEMİ 
57
IV– SOSYALİST HUKUK SİSTEMİ 
57
§ 4. HUKUK KURALLARININ UNSURLARI 
58
I– NORM UNSURU 
58
II– CEBİR UNSURU 
59
III– MÜEYYİDE UNSURU 
59
A) Kamu Hukuku Müeyyideleri 
60
1– Ceza Hukuku Müeyyideleri 
60
2– İdare Hukuku Müeyyideleri 
60
a) İdarenin İşlemlerine Yönelik Müeyyideler 
60
b) İdare Tarafından Uygulanan Müeyyideler 
61
3– Anayasa Hukuku Müeyyideleri 
61
4– Vergi Hukuku Müeyyideleri 
62
B) Özel Hukuk Müeyyideleri 
62
1– Cebri İcra 
63
2– Tazminat 
64
3– Yokluk 
65
4– Hükümsüzlük 
66
a) Kesin Hükümsüzlük 
66
b) İptal 
69
c) Eksiklik 
70
d) Yazılmamış Sayılma 
70
§ 5. NİTELİKLERİNE GÖRE HUKUK KURALLARI 
73
I– EMREDİCİ HUKUK KURALARI 
73
II– TAMAMLAYICI HUKUK KURALLARI 
74
III– YORUMLAYICI HUKUK KURALLARI 
75
IV– TANIMLAYICI HUKUK KURALLARI 
76
§ 6. HUKUKUN KAYNAKLARI 
76
I– HUKUKUN DOĞUŞ KAYNAKLARI 
78
A) İnsan İradesi 
78
B) Toplum İradesi 
78
C) İlahî İrade 
78
D) Halk Ruhu 
79
E) Tabiat 
79
II– HUKUKUN YÜRÜRLÜK KAYNAKLARI (NORMATİF KAYNAKLAR) 
79
A) Asli Kaynaklar 
79
1– Genel Kaynaklar 
80
a) Kanun 
80
b) Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 
83
c) Yönetmelik 
84
2– Özel Kaynaklar 
84
a) Ahlâk Kuralları 
84
b) Doğruluk ve Güven Kuralları 
84
c) Sözleşme Kuralları 
85
B) Tali Kaynaklar 
85
C) Yardımcı Kaynaklar 
86
D) Bilgi Kaynakları 
86
§ 7. HUKUKUN ÇEŞİTLİ ANLAMLARI VE BÖLÜMLERİ 
87
I– HUKUKUN ÇEŞİTLİ ANLAMLARI 
87
A) Pozitif Hukuk 
87
B) Mevzu Hukuk 
87
C) Tabii Hukuk 
87
D) Maddi Hukuk 
88
E) Şeklî Hukuk 
88
F) Tarihî Hukuk 
88
II– HUKUKUN BÖLÜMLERİ 
89
A) Kamu Hukuku–Özel Hukuk Ayrımı 
89
1– Genel Olarak 
89
2– Kamu Hukuku ve Özel Hukuk Ayrımında Kullanılan
Ölçütler 
90
a) Menfaat Ölçütü 
90
b) Egemenlik Ölçütü 
91
c) İlişkinin Tarafları Ölçütü 
91
d) Emredicilik Ölçütü 
92
e) Resen Uygulama Ölçütü 
92
3– Ölçütlerin Değerlendirilmesi 
93
B) Kamu Hukukunun Bölümleri 
94
1– Anayasa Hukuku 
94
2– İdare Hukuku 
95
3– Ceza Hukuku 
96
4– Ceza Muhakemesi Hukuku 
98
5– Vergi Hukuku 
99
6– Genel Kamu Hukuku 
99
7– Devletler Genel Hukuku 
100
8– Sosyal Güvenlik Hukuku 
100
C) Özel Hukukun Bölümleri 
101
1– Medenî Hukuk 
102
a) Kişiler Hukuku 
102
b) Aile Hukuku 
103
c) Miras Hukuku 
104
d) Eşya Hukuku 
105
e) Borçlar Hukuku 
106
2– Ticaret Hukuku 
108
a) Ticarî İşletme Hukuku 
108
b) Şirketler Hukuku 
108
c) Kıymetli Evrak Hukuku 
109
d) Taşıma İşleri Hukuku 
109
e) Deniz Ticareti Hukuku 
109
f) Sigorta Hukuku 
110
3– Milletlerarası Özel Hukuk 
111
4– İş Hukuku 
112
5– Fikri Hukuk 
113
D) Karma Nitelikli Hukuk Dalları 
113
1– Medenî Usul Hukuku 
114
2– İcra ve İflas Hukuku 
115
3– Hava Hukuku 
116
4– Banka Hukuku 
116
5– Sermaye Piyasası Hukuku 
116
İKİNCİ BÖLÜM
MEDENÎ KANUNUN BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ
§ 8. MEDENÎ HUKUK KAVRAMI VE MEDENÎ KANUN 
117
I– MEDENÎ HUKUK KAVRAMI 
117
II– MEDENÎ KANUN 
118
A) Medenî Kanunun Tarihçesi: Kanunlaştırma Hareketleri 
118
1– Genel Olarak 
118
2– Cumhuriyet Öncesi Dönemde Yürütülen Kanunlaştırma
Faaliyetleri 
119
3– Türk Medenî Kanunu 
121
a) 1743 sayılı Türk Kanun–u Medenîsi 
121
b) 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu 
122
B) Medenî Kanunun Sistemi 
124
1– Başlangıç Hükümleri 
124
2– Kişiler Hukuku 
126
3– Aile Hukuku 
126
4– Miras Hukuku 
127
5– Eşya Hukuku 
127
§ 9. HUKUKUN UYGULANMASI 
128
I– HUKUKUN ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI 
128
A) Yorum Çeşitleri 
129
1– Yasama Yorumu 
129
2– İlmi Yorum 
130
3– Yargı Yorumu 
131
B) Yorum Metotları 
132
1– Lafzi (Sözel) Yorum Metodu 
132
2– Tarihi Yorum Metodu 
133
3– Gai–Objektif Yorum Metodu 
134
II– HUKUKUN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI 
134
A) Hukukun Yürürlük Zamanı 
134
1– Yürürlüğe Girme 
134
2– Yürürlükten Kalkma 
135
a) Yeni Kanun ile Yürürlükten Kalkma 
136
b) İptal Kararı ile Yürürlükten Kalkma 
136
c) Metrukiyet 
137
B) Kanunların Geçmişe Etkisi 
138
C) Zımnen Yürürlükten Kaldırma–Değiştirme 
140
III– HUKUK KURALININ NİTELİĞİNE GÖRE UYGULANMASI 
141
A) Asli Kaynakların Uygulanması 
141
B) Tali Kaynakların Uygulanması 
142
1– Hukuki Düzenlemenin Yokluğu ve Boşluk Kavramı 
142
2– Kanun Boşluğu ve Doldurulması 
146
a) Kanun Boşluğu 
146
aa) Kural İçi Boşluk ve Kural Dışı Boşluk 
146
bb) Bilinçli Boşluk ve Bilinçsiz Boşluk 
148
cc) Gerçek Boşluk ve Gerçek Olmayan Boşluk 
148
dd) Açık Boşluk ve Örtülü Boşluk 
149
b) Kanun Boşluğunun Doldurulması: Örf ve Adet Hukuku 
149
3– Hukuk Boşluğu ve Doldurulması 
153
a) Hukuk Boşluğu 
153
b) Hukuk Boşluğunun Doldurulması: Hâkimin Hukuk
Yaratması 
153
§ 10. HAK KAVRAMI VE HAKKIN ÇEŞİTLERİ 
156
I– HAK KAVRAMI 
156
A) Genel Olarak 
156
B) Hak Kavramını Açıklayan Görüşler 
157
1– İrade Görüşü 
157
2– Menfaat Görüşü 
158
3– Karma Görüş 
158
II– HAKKIN ÇEŞİTLERİ 
159
A) İlgili Olduğu Alana Göre Haklar 
161
1– Kamu Hakları 
161
2– Özel Haklar 
162
B) Konusuna Göre Haklar 
162
1– Mal Varlığı Hakları 
162
2– Kişi Varlığı Hakları 
163
C) Sahibine Bağlılığı Bakımından Haklar 
163
1– Devir ve İntikal Edebilen Haklar 
163
2– Devredilemeyen Haklar 
163
D) Başka Bir Hakka Bağımlı Olup Olmamasına Göre Haklar 
164
1– Bağımsız Haklar 
164
2– Bağımlı Haklar 
164
E) Kullanılmasının Hukuki Sonucuna Göre Haklar 
164
1– Yalın Haklar 
164
2– Yenilik Doğuran Haklar 
165
a) Kurucu Yenilik Doğuran Haklar 
165
b) Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar 
165
c) Bozucu Yenilik Doğuran Haklar 
166
F) Niteliklerine Göre Haklar 
166
1– Mutlak Haklar 
166
a) Aynî Haklar 
166
b) Kişilik Hakkı 
167
c) Fikri Haklar 
167
2– Nispi Haklar 
167
III– HAKLARIN KAZANILMASI 
169
IV– HAKLARIN KAYBI 
170
V– HAKLARIN KAZANILMASI VE KAYBINDA TEMEL KAVRAMLAR 
171
A) Hukuki Olay 
171
B) Hukuki Fiil 
172
1– Bilgi Açıklaması 
172
2– Duygu Açıklaması 
172
3– İrade Açıklaması 
173
C) Hukuki İşlem 
174
1– Taraflarına Göre Hukuki İşlemler 
176
a) Tek Taraflı Hukuki İşlemler 
176
b) Çok Taraflı Hukuki İşlemler 
177
aa– Sözleşme 
177
bb– Karar 
177
2– Hukuki Sonuç Doğurduğu Zamana Göre Hukuki İşlemler 
177
a) Sağlararası Hukuki İşlemler 
178
b) Ölüme Bağlı Hukuki İşlemler 
178
3– Hak Üzerinde Yarattıkları Etkiye Göre Hukuki İşlemler 
178
a) Taahhüt İşlemleri 
178
b) Tasarruf İşlemleri 
179
c) Kazandırıcı İşlemler 
179
§ 11. DÜRÜSTLÜK KURALLARI VE HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI 
180
I– DÜRÜSTLÜK KURALLARI 
180
A) Genel Olarak 
180
B) Dürüstlük Kurallarının Özellikleri 
181
1– Dürüstlük Kuralları Objektif Kurallardır 
181
2– Dürüstlük Kuralları Tamamlayıcı ve Açıklayıcıdır 
182
3– Dürüstlük Kuralları Resen Uygulanır 
182
4– Dürüstlük Kurallarının Aksi Kararlaştırılabilir 
182
C) Dürüstlük Kurallarının Fonksiyonları 
183
1– Hakların Kullanılmasında ve Borçların İfasında 
183
2– Hukuki İşlemlerin Tamamlanmasında, Yorumlanmasında
ve Uyarlanmasında 
183
3– Sözleşme Öncesi Sosyal Temas Aşamasında 
184
4– Kanunların Yorumlanmasında ve Uygulanmasında 
184
5– Kanuna Karşı Hilenin Önlenmesinde 
184
II– HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI 
185
A) Genel Olarak 
185
B) Hakkın Kötüye Kullanımının Şartları 
186
1– Hukuk Düzenince Tanınan Bir Hakkın Varlığı 
186
2– Hakkın Açıkça Kötüye Kullanılmış Olması 
186
a) Hakkın Kullanılmasında Menfaat Yokluğu 
187
b) Hakkın Amacına Aykırı Kullanılması 
187
c) Menfaatler Arasında Aşırı Oransızlık Bulunması 
188
d) Hakkın Karşı Tarafı Esirgeyici Biçimde Kullanılmaması 
189
e) Hakkı Kullananın Çelişkili Tutum İçerisinde Olması 
190
3– Hakkın Kötüye Kullanımının Zarar veya Zarar Tehlikesi
Doğurması 
191
C) Hakkın Kötüye Kullanımının Müeyyidesi 
191
1– Genel Olarak 
191
2– Hakkın Kötüye Kullanılmasının Hukuk Düzenince
Korunmaması 
192
3– Dava İmkanları 
192
4– Özel Müeyyideler 
193
a) Eşin Temsil Yetkisinin Kaldırılması veya
Sınırlandırılması 
193
b) Olağanüstü Mal Rejimine Geçilmesi 
193
c) Velayetin Kaldırılması 
193
d) Vasinin Görevden Alınması 
193
e) Yanılmada Dürüstlük Kuralları 
193
§ 12. İYİNİYETİN KORUNMASI 
194
I– İYİNİYET KAVRAMI 
194
A) İyiniyetin Unsurları 
194
1– Bilgisizlik veya Yanlış Bilgi 
195
2– Mazur Görülebilme 
195
a) Kanundan Doğan Bilme Yükümlülüğü 
196
b) Durumun Gereği Olan Bilme Yükümlülüğü 
197
B) İyiniyetin Korunmasının Şartları 
198
1– Kişinin İyiniyetli Olması 
198
2– Kanunda İyiniyete Sonuç Bağlanmış Olması 
199
II– İYİNİYETİN İSPATI 
200
III– İYİNİYETİN SONUÇLARI 
201
A) İyiniyetin Hukuki Sakatlığın Sonuçlarını Tamamen Ortadan
Kaldırması 
201
1– Temsil Yetkisinin Sınırlandırılması ve Geri Alınması
(TBK m. 42/III) 
202
2– Alacağın Devrinde Borçlunun Eski Alacaklıya İfada
Bulunması (TBK m. 186) 
202
3– Evliyken Yeniden Evlenen Kimsenin Durumu
(TMK m. 147/III) 
202
4– Emin Sıfatıyla Zilyetten Taşınır Mal Edinilmesi
(TMK m. 988) 
203
5– Para ve Hamiline Yazılı Senetlerin İyiniyetle Edinilmesi
(TMK m. 990) 
204
B) İyiniyetin Hukuki Sakatlığın Sonuçlarını Hafifletmesi 
204
1– Tam Ehliyetsizden Devralınan Malın İadesi 
204
2– Taşınır Malın Rıza Dışı Elden Çıkmış Olması (TMK m. 989) 
204
3– Zamanaşımıyla Mülkiyet Hakkının Kazanılması 
205
4– Yetkisiz Temsil Halinde Zararların Tazmini Talebi 
206
C) İyiniyetin Hakkı Genişletmesi 
206
§ 13. HÂKİMİN TAKDİR YETKİSİ 
207
I– KAVRAM 
207
II– TAKDİR YETKİSİNİN KULLANILMASI 
209
§ 14. TMK m. 5 UYARINCA GENEL NİTELİKLİ HÜKÜMLERİN UYGULAMA
ALANI 
210
I– MEDENİ HUKUK ALANINDA GENEL NİTELİKLİ HÜKÜMLER 
210
II– TMK m. 5 ANLAMINDA “ÖZEL HUKUK İLİŞKİSİ” 
212
III– UYGULAMA BİÇİMİ 
212
A) Genel Hükümlerin Özel Hukuk İlişkisine Uygulanamaması 
213
B) Genel Hükümlerin Kıyas Yoluyla Uygulanması 
214
C) Genel Hükümlerin Doğrudan Uygulanması 
215
§ 15. HAKLARIN KORUNMASI 
215
I– HAKKIN DAVA VE CEBRİ İCRA YOLUYLA KORUNMASI 
216
A) Hakkın Dava Yoluyla Korunması 
217
1– Dava Türleri 
217
a) Eda Davası 
217
b) İnşai Dava 
217
c) Tespit Davası 
218
2– Davaya Karşı Savunma Yolları 
218
a) İtirazlar 
218
b) Defiler 
219
B) Hakkın Cebri İcra Yoluyla Korunması 
220
II– HAKKIN DAVA DIŞI YOLLA KORUNMASI 
220
A) Meşru Müdafaa 
221
B) Zaruret (Zor Durumda Kalma) Hali 
221
C) Hakkın Zor Kullanılarak Korunması 
221
§ 16. HAKLARIN KORUNMASINDA İSPAT 
222
I– İSPAT YÜKÜ 
222
A) Kural (TMK m. 6) 
222
B) İspat Yüküne İlişkin Kuralın İstisnaları 
223
C) Karinelerin İspat Yükünün Dağılımına Etkisi 
224
1– Fiili Karine 
224
2– Kanunî Karine 
225
II– İSPAT ARAÇLARI 
226
A) Genel Olarak: Deliller 
226
B) Resmî Sicil ve Senetler 
227
1– Resmî Siciller 
227
2– Resmî Senetler 
228
C) Resmî Sicil ve Senetlerin İspat Gücü 
228
İKİNCİ KISIM
KİŞİLER HUKUKU
BİRİNCİ BÖLÜM
GERÇEK KİŞİLER
§ 17. GENEL OLARAK KİŞİLER HUKUKU VE KİŞİ KAVRAMI 
233
I– KİŞİLER HUKUKUNA GİRİŞ 
233
II– KİŞİLER HUKUKUNA HÂKİM TEMEL İLKELER 
235
A) Eşitlik İlkesi 
236
B) Serbestlik İlkesi 
236
C) Kişiliğin Korunması İlkesi 
237
§ 18. GERÇEK KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI 
238
I– GENEL OLARAK KİŞİ VE KİŞİLİK 
238
II– KİŞİLİĞİN KAZANILMASI 
240
A) Sağ Doğmak 
240
B) Tam Doğmak 
241
C) Kişiliğin Kazanılma Anı 
241
III– DOĞUM ÖNCESİ HAK KAZANMAYA DAİR BAZI ÖZEL DURUMLAR 
244
A) Doğum Öncesi Canlılık 
244
B) Müstakbel Şahıslar (İleride Doğacak Çocuklar) 
245
§ 19. HAK EHLİYETİ 
246
I– HAK EHLİYETİNİN TANIMI 
246
II– HAK EHLİYETİNİN İLKELERİ 
246
A) Genellik İlkesi 
246
B) Eşitlik İlkesi 
247
1– Hak Ehliyeti Bakımından Eşitlik Kavramı 
247
2– Eşitlik İlkesinin Sınırları 
247
a) Yaş 
248
b) Cinsiyet 
249
c) Sağlık Durumu ve Ayırt Etme Gücünün Yokluğu 
250
d) Yabancılık 
250
e) Şeref ve Haysiyet 
251
III– HAK EHLİYETİNİN KAPSAMI 
252
§ 20. FİİL EHLİYETİ 
252
I– FİİL EHLİYETİNİN TANIMI 
252
II– FİİL EHLİYETİNİN GÖRÜNÜM BİÇİMLERİ 
253
A) Hukuki İşlem Ehliyeti 
254
B) Tasarruf Ehliyeti 
255
C) Dava Ehliyeti 
256
D) Haksız Fiil Ehliyeti 
257
III– FİİL EHLİYETİNİN ŞARTLARI 
257
A) Ayırt Etme Gücü 
258
1– Akla Uygun Davranma Yeteneği 
258
2– Ayırt Etme Gücünü Ortadan Kaldıran Sebepler 
259
a) Yaş Küçüklüğü 
260
b) Akıl Zayıflığı 
260
c) Akıl Hastalığı 
261
d) Sarhoşluk 
261
e) Benzer Haller 
262
3– Ayırt Etme Gücünün Nispiliği 
262
B) Erginlik 
263
1– Normal Yaş Erginliği 
263
2– Mahkeme Kararıyla Kazanılan Erginlik 
263
a) Mahkeme Kararıyla Ergin Kılınmanın Şartları 
264
b) Mahkeme Kararıyla Ergin Kılınmanın Sonuçları 
265
3– Evlenmeyle Kazanılan Erginlik 
266
C) Kısıtlı Olmamak 
267
1– Kısıtlama Sebepleri 
267
a) Akıl Zayıflığı ve Akıl Hastalığı 
268
b) Savurganlık, Bağımlılık, Kötü Yaşam Tarzı, Kötü
Yönetim 
269
c) Özgürlüğü Bağlayıcı Cezaya Mahkûmiyet 
269
d) İlgilinin Talebi 
270
2– Kısıtlama Kararının Hükmü 
270
IV– FİİL EHLİYETİNE GÖRE KİŞİLERİN SINIFLANDIRILMASI 
271
A) Tam Ehliyetliler 
272
B) Tam Ehliyetsizler 
272
1– Tam Ehliyetsizlerin Hukuki İşlemler Bakımından Durumu 
272
2– Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar Bakımından Tam
Ehliyetsizlerin Durumu 
274
3– Maddî Fiiller Bakımından Tam Ehliyetsizlerin Durumu 
275
4– Tam Ehliyetsizlerin Haksız Fiil Sorumluluğu 
275
C) Sınırlı Ehliyetsizler 
276
1– Sınırlı Ehliyetsizlerin Hukuki İşlemler Bakımından Durumu 
276
a) Yasal Temsilcinin Rızası 
276
b) Sınırlı Ehliyetsizin Tek Başına Yapabileceği Hukuki
İşlemler 
278
c) Sınırlı Ehliyetsizin Temsilci Sıfatıyla Hukuki İşlem
Yapması 
279
d) Yasak İşlemler 
280
2– Sınırlı Ehliyetsizin Haksız Fiillerinden Sorumluluğu 
280
3– Sınırlı Ehliyetsizlerin Dava Ehliyeti 
281
D) Sınırlı Ehliyetliler 
281
§ 21. HISIMLIK 
283
I– HISIMLIĞIN TÜRLERİ 
283
A) Kan Hısımlığı 
284
1– Kan Hısımlığının Türleri 
285
a) Altsoy Üstsoy (Usul Füru) Hısımlığı 
285
b) Yansoy (Civar) Hısımlığı 
285
2– Kan Hısımlığında Derece 
286
B) Kayın Hısımlığı 
286
C) Evlât Edinmeden Doğan Hısımlık 
287
II– HISIMLIK İLİŞKİSİNİN HÜKÜMLERİ 
288
A) Kan Hısımlığının Hükümleri 
288
1– Evlenme Yasağı 
288
2– Nafaka Yükümlülüğü 
289
3– Mirasçılık 
289
4– Vasi Atanma 
290
5– Tanıklıktan Kaçınma 
290
6– Hâkimin Davaya Bakma Yasağı ve Davaya Bakmaktan
Kaçınması 
290
B) Kayın Hısımlığının Hükümleri 
290
1– Evlenme Yasağı 
290
2– Vasi Atanma 
290
3– Tanıklıktan Kaçınma ve Hâkimin Davaya Bakma Yasağı 
291
C) Evlât Edinmeden Doğan Hısımlığın Hükümleri 
291
1) Evlât Edinmeden Doğan Hısımlık İlişkisinin Kapsamı 
291
2) Evlenme Yasağı 
291
3) Evlâtlığın Mirasçılığı 
291
4) Nafaka Yükümlülüğü 
292
§ 22. YERLEŞİM YERİ 
292
I– YERLEŞİM YERİNİN TANIMI 
292
II– YERLEŞİM YERİNE HÂKİM OLAN İLKELER 
293
A) Yerleşim Yerinin Zorunluluğu 
293
B) Yerleşim Yerinin Tekliği 
293
C) Yerleşim Yerinin Sürekliliği 
294
III– YERLEŞİM YERİNİN TÜRLERİ 
294
A) İradi Yerleşim Yeri 
294
B) Kanuni Yerleşim Yeri 
295
C) İtibari (Saymaca) Yerleşim Yeri 
295
§ 23. KİŞİLİK HAKKI VE KORUNMASI 
296
I– KİŞİLİK HAKKI KAVRAMI VE KİŞİLİK HAKKININ ÖZELLİKLERİ 
296
A) Kişilik Hakkı Kavramı 
296
B) Kişilik Hakkının Özellikleri 
296
1– Kişi Varlığı Haklarındandır 
297
2– Mutlak Haktır 
297
3– Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlıdır 
298
4– Kişilik Hakkından Feragat Edilemez 
299
II– KİŞİLİK HAKKININ KAPSAMI 
300
A) Hayat, Sağlık ve Beden Bütünlüğü 
302
B) Şeref ve Haysiyet 
305
C) Özel Hayat ve Sır Çevresi 
307
D) Resim ve Ses 
308
E) Mesleki ve İktisadi Değerler 
309
F) Faaliyet Özgürlüğü 
310
III– KİŞİLİK HAKKININ KORUNMASI 
310
A) Kişilik Hakkının Hak Sahibine Karşı Korunması 
311
B) Kişilik Hakkının Saldırıya Karşı Korunması 
312
1– Hukuka Aykırı Saldırı Kavramı 
312
2– Hukuka Uygunluk Sebepleri 
313
a) Kişilik Hakkı İhlal Edilenin Rızası 
314
b) Üstün Nitelikte Özel Yarar 
315
c) Üstün Nitelikte Kamu Yararı 
316
d) Kamu Gücünün Kullanılması 
316
e) Özel Hukuktan Doğan Bir Yetkinin Kullanılması 
316
f) Haklı Savunma (Meşru Müdafaa) 
317
g) Kişinin Hakkını Kendi Kuvvetiyle Koruması 
317
h) Zorunluluk Hali 
318
C) Kişilik Hakkının Dava Yoluyla Korunması 
318
1– Koruyucu Davalar 
319
a) Önleme Davası 
319
b) Durdurma Davası 
320
c) Tespit Davası 
321
2– Tazminat Davaları 
322
a) Maddî Tazminat Davası 
322
b) Manevî Tazminat Davası 
323
3– Vekâletsiz İşgörme Davası 
325
D) Kişilik Hakkının Dava Dışı Yollarla Korunması 
325
E) Kişilik Hakkının Basın Yoluyla İhlalinde Cevap ve Düzeltme
Hakkı 
326
§ 24. AD VE KORUNMASI 
330
I– ADIN TÜRLERİ 
330
A) Öz Ad 
330
B) Soyadı 
331
1– Çocuğun Soyadı 
331
2– Evlâtlığın Soyadı 
332
3– Bulunmuş Çocuğun Soyadı 
333
4– Evli Kadının Soyadı 
333
C) Takma Ad (Müstear Ad) 
334
D) Lakap 
335
II– ADIN KORUNMASI 
335
A) Adın Kullanılmasının Çekişmeli Olması 
335
B) Adın Haksız Kullanımı 
336
III– ADIN DEĞİŞTİRİLMESİ 
337
§ 25. KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ 
340
I– ÖLÜM 
340
A) Ölüm Anının Tespiti 
340
1– Biyolojik Ölüm 
340
2– Beyin Ölümü 
341
B) Ölümün Hukuki Sonuçları 
342
C) Ölümün İspatı 
342
D) Birlikte Ölüm Karinesi 
343
E) Cesedin Hukuki Durumu 
344
II– ÖLÜM KARİNESİ 
345
III– GAİPLİK KARARI 
347
A) Gaiplik Kararının Şartları 
347
1– Ölüm Tehlikesi İçinde Kaybolma veya Uzun Zamandır
Haber Alınamama 
347
2– Kanunda Belirtilen Sürelerin Geçmiş Olması 
348
B) Gaiplik Kararı Talebi 
348
1– Gaiplik Kararı Talep Edebilecek Kimseler 
348
2– Kararın Verilmesinde Mahkemece İzlenecek Usul 
348
C) Gaiplik Kararının Sonuçları 
349
§ 26. KİŞİLİĞİN İSPATI 
350
I– KİŞİSEL DURUM SİCİLİNİN TANIMI VE FONKSİYONU 
350
A) Kişisel Durum Sicilinin Tanımı 
350
B) Kişisel Durum Sicilinin Fonksiyonu 
351
II– KİŞİSEL DURUM SİCİLİNİN TÜRLERİ 
351
A) Doğum Kütüğü 
351
B) Ölüm Kütüğü 
352
C) Evlenme Kütüğü 
352
D) Boşanma Kütüğü 
353
E) Aile Kütüğü 
353
F) Tanıma ve Evlât Edinme Kütüğü 
353
III– KİŞİSEL DURUM SİCİLİNE HÂKİM OLAN İLKELER 
354
A) Bütünlük İlkesi 
354
B) Gizlilik İlkesi 
354
C) Devletin Sorumluluğu İlkesi 
354
D) Yargısal Düzeltme İlkesi 
355
İKİNCİ BÖLÜM
TÜZEL KİŞİLER
§ 27. TÜZEL KİŞİ KAVRAMI 
357
I– GENEL OLARAK 
357
II– TÜZEL KİŞİNİN UNSURLARI 
358
A) Sürekli Amaç Unsuru 
358
B) Bağımsızlık ve Organizasyon Unsuru 
359
C) Hukuken Tanınma Unsuru 
360
D) İrade Unsuru 
361
III– TÜZEL KİŞİLİK TEORİLERİ 
361
A) Farazi Kişilik Teorisi 
362
B) Gerçeklik Teorisi 
362
IV– TÜZEL KİŞİNİN ÇEŞİTLERİ 
363
A) Tabi Oldukları Hukuki Rejime Göre Tüzel Kişiler 
364
1– Özel Hukuk Tüzel Kişileri 
365
2– Kamu Hukuku Tüzel Kişileri 
365
3– Kamu İktisadi Teşebbüsleri 
366
B) Amacına Göre Tüzel Kişiler 
366
1– Kazanç Paylaşma Amacı Güden Tüzel Kişiler 
366
2– Sosyal Amaçlı Tüzel Kişiler 
366
C) Yapılarına Göre Tüzel Kişiler 
367
1– Kişi Toplulukları 
367
2– Mal Toplulukları 
367
V– TÜZEL KİŞİLİĞİN HÜKÜMLERİ 
367
A) Tüzel Kişiliğin Kazanılması 
367
1– Serbest Kuruluş Sistemi 
368
2– İzin Sistemi 
368
3– Tescil Sistemi 
369
4– Karma Sistem 
369
B) Tüzel Kişinin Hak ve Fiil Ehliyeti 
370
1– Tüzel Kişinin Hak Ehliyeti 
370
2– Tüzel Kişinin Fiil Ehliyeti 
371
C) Tüzel Kişiliğin Sona Ermesi 
372
1– Tüzel Kişiliğin Kendiliğinden Sona Ermesi 
373
2– Tüzel Kişinin Kendi Kendini Feshederek Sona Ermesi 
373
3– Tüzel Kişiliğin Mahkeme Kararıyla Sona Erdirilmesi 
373
4– Tüzel Kişiliğin Sona Ermesinin Sonuçları 
374
§ 28. DERNEKLER 
375
I– TANIM 
375
II– DERNEĞİN UNSURLARI 
375
A) Üye Unsuru 
375
B) Amaç Unsuru 
376
C) İrade Unsuru 
377
III– DERNEK ÇEŞİTLERİ 
377
A) Alelade Dernekler 
378
B) Kamu Yararına Çalışan Dernekler 
378
C) Ticari İşletme İşleten Dernekler 
379
D) Çocuk Dernekleri 
379
E) Spor Kulüpleri 
380
F) Üst Kuruluşlar (Dernek Birlikleri) 
381
IV– DERNEĞİN KURULUŞU 
382
V– DERNEKLERDE ÜYELİK 
383
A) Üye Sıfatının Kazanılması 
383
B) Üyelik Çeşitleri 
385
1– Kurucu Üyelik 
385
2– Asıl Üyelik 
385
3– Onursal Üyelik 
386
C) Üyeliğin Sona Ermesi 
386
1– Kendiliğinden Sona Erme 
386
2– Çıkma 
387
3– Çıkarılma 
387
D) Üyelikten Doğan Hak ve Yükümlülükler 
388
1– Üyenin Hakları 
388
a) Dernek Faaliyetlerine ve Yönetimine Katılma Hakkı 
389
b) Çıkma Hakkı 
389
c) Dernek Kararlarına İtiraz Hakkı 
389
d) Azınlık Hakları 
390
2– Üyenin Yükümlülükleri 
390
a) Aidat Ödeme Yükümlülüğü 
391
b) Dernek Düzenine Uyma ve Sadakat Yükümlülüğü 
391
VI– DERNEĞİN ORGANLARI 
391
A) Genel Kurul 
392
1– Genel Kurulun Oluşumu ve Görevleri 
392
2– Genel Kurul Toplantıları 
392
a) İlk Genel Kurul Toplantısı 
392
b) Olağan Genel Kurul Toplantısı 
393
c) Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı 
393
3– Toplantısız veya Çağrısız Kararlar 
394
B) Yönetim Kurulu 
394
C) Denetim Kurulu 
394
VII– DERNEĞİN SONA ERMESİ 
394
A) Sona Erme Sebepleri 
395
1– Kendiliğinden Sona Erme 
395
a) Amacın Gerçekleşmesi veya Gerçekleşmesinin
İmkânsız Hale Gelmesi 
395
b) Dernek Tüzüğünde Belirlenen Sürenin Dolması 
395
c) İlk Genel Kurul Toplantısının Kanunda Öngörülen
Sürede Yapılmamış ve Zorunlu Organların
Oluşturulmamış Olması 
395
d) Derneğin Borç Ödemede Acze Düşmüş Olması 
396
e) Tüzük Gereğince Dernek Yönetim Kurulunun
Oluşturulmasının İmkânsız Hale Gelmesi 
396
f) Olağan Genel Kurul Toplantısının Üst Üste İki Defa
Yapılamaması 
396
2– Genel Kurul Kararıyla Sona Erme 
396
3– Mahkeme Kararıyla Sona Erme 
397
B) Sona Ermenin Hükümleri 
397
§ 29. VAKIFLAR 
398
I– GENEL OLARAK VAKIFLAR VE TÂBİ OLDUĞU HUKUK 
398
II– YENİ VAKIFLAR 
399
A) Tanım 
399
B) Unsurları 
399
1– Vakfeden 
400
2– Vakıf Kurma İradesi 
400
a) Vakıf Kurma İradesinin Resmî Senetle Açıklanması 
401
b) Vakıf Kurma İradesinin Ölüme Bağlı Tasarrufla
Açıklanması 
401
3– Vakfın Amacı 
402
4– Özgüleme 
403
C) Vakfın Kuruluşu 
404
1– Vakfın Tüzel Kişilik Kazanması 
404
2– Vakıftan Cayma ve Vakfa İtiraz 
405
a) Vakıftan Cayma 
405
b) Vakfa İtiraz 
406
D) Vakfın Organları 
406
E) Vakfın Denetimi 
408
F) Vakfın Sona Ermesi 
409
1– Sona Erme Sebepleri 
409
a) Vakfın Kendiliğinden Dağılması 
409
b) Vakfın Mahkeme Kararıyla Dağıtılması 
410
2– Vakfın Sona Ermesinin Hükümleri 
410
III– ESKİ VAKIFLAR 
410
A) Tanımı ve Kapsamı 
410
B) Eski Vakıf Çeşitleri 
410
1– Mazbut Vakıf 
410
2– Mülhak Vakıf 
411
3– Cemaat Vakıfları 
411
4– Esnaf Vakfı 
411
C) Eski Vakıflarla İlgili Bazı Temel Kavramlar 
411
1– Hayrat 
412
2– Akar 
412
3– Mukataalı Vakıf 
412
4– İcareteynli Vakıf 
412
5– Taviz Bedeli 
412
6– Galle Fazlası 
412
7– İntifa Hakkı 
412
KAYNAKÇA 
413
KAVRAM İNDEKSİ 
419