İdare Hukuku Bakımından Yapay Zeka İdarenin Faaliyetleri, Yapay Zekalı İdari İşlemler ve Sorumluluk Doç. Dr. Ahmet Yayla - Kitap
İdare Hukuku Bakımından

Yapay Zeka

İdarenin Faaliyetleri, Yapay Zekalı İdari İşlemler ve Sorumluluk

1. Baskı, 
Temmuz 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
195
Barkod:
9789750286230
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Yayınevi:
Seçkin Yayıncılık
Fiyatı:
360,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Günümüzde büyük miktarda dijital verinin (big data) oluşmasıyla birlikte yapay zeka sistemlerinin gelişimi hızlanmıştır. Özel kişiler yanında idareler tarafından kullanılması, Yapay zekanın İdare Hukuku bakımından ele alınmasını gerektirmektedir. Kamu gücünün yapay zeka ile buluşması, çeşitli hukuki sorunları beraberinde getirmektedir. Bunların en başında, özellikle makine öğrenmesine dayanan sistemlerin belirli bir sonuca nasıl vardığının açıklanmasındaki teknolojik ve hukuki güçlükler gelmektedir. Bahsedilen sorun, özellikle "Yapay Zekalı İdare" tarafından tesis edilecek idari işlemlerin hukuka uygunluk denetimi üzerinde düşünmeyi gerektirmektedir. Diğer yandan, idarenin sorumluluğuna ilişkin geleneksel rejimin "Yapay Zekalı İdare" açısından yeterliliği de değerlendirilmelidir.
Bu çalışma, Yapay Zekanın İdare Hukukunun genel esaslarına etkisini ve gerçekleştirmekte olduğu "dönüşümün" ana hatlarını değerlendirmek, doğurabileceği sorunlara işaret etmek ve belirli bir ölçüde çözümlerine ilişkin yaklaşımlarda bulunmak maksadını taşımaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Yapay Zekalı İdare ve Kamu Hizmeti
.
Yapay Zekalı İdarenin Sorumluluğu
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
13
GİRİŞ 
15
1. BÖLÜM
YAPAY ZEKALI İDARE VE KAMU HİZMETİ
I. YAPAY ZEKA KAVRAMI VE TÜRLERİ 
17
A. Kavram 
17
B. Yapay Zeka Türleri 
18
II. İDARENİN FAALİYETLERİ BAKIMINDAN YAPAY ZEKA 
22
A. Kamu Hizmetlerinde Dönüşüm 
24
1. Yapay Zekanın Kamu Hizmeti İlkelerine Etkisi 
24
3. Dönüşümün Sonuçları 
29
B. İdare İle Yapay Zeka İlişkisi 
32
1. Yapay Zekanın İdarenin Yerini Alması 
33
2. Yapay Zeka Sisteminin Kamu Hizmetinin Bir Unsuru Olması 
35
a. Yapay Zeka Sisteminin İdarece Yaratılması 
36
b. Yapay Zeka Sisteminin Özel Kişilerden Temin Edilmesi 
38
aa. Verilerin Özel Kişilerin Hakimiyetinde Olması 
43
bb. Telif Hakları Sorunu 
44
C. Milli Güvenlik 
45
D. Kolluk 
46
1. Yapay Zekanın İdarenin Kolluk Faaliyetinde Kullanılması 
47
2. Yapay Zeka Kolluğu 
50
a. Özel Kişilerin Kullandığı Yapay Zeka İşlem ve Eylemlerinin Denetimi 
50
b. Özel Kişilerce Yapay Zeka Kullanımına Sınırlama Getirilmesi 
53
2. BÖLÜM
YAPAY ZEKALI İDARİ İŞLEMLER
I. YAPAY ZEKALI İDARİ İŞLEMLERİN İCRAİLİĞİ 
55
II. YAPAY ZEKALI İDARENİN TEK YANLI İŞLEMLERİ 
57
III. YAPAY ZEKALI İDARİ İŞLEMLER AÇISINDAN HUKUKA UYGUNLUK KARİNESİ 
57
IV. İDARİ YAPAY ZEKANIN KURAL KOYABİLME ÖZELLİĞİ 
58
A. İdarenin Kullandığı Yapay Zeka Genel İşlemler Tesis Edebilmektedir 
58
B. Yapay Zekanın İşleyişi Sırasında Sürekli Değişen Kurallar Koyması 
60
V. YAPAY ZEKALI İDARİ İŞLEMLERİN HUKUKA UYGUNLUK DENETİMİ 
67
A. İdari İşlemin Tesisinde Yapay Zeka İle Geleneksel İdare Farkı 
67
B. Yapay Zekalı İdari İşlemlerin Unsurları 
67
1. Yapay Zekalı İdari İşlemlerin Yetki Unsuru 
69
a. Fonksiyon Gaspı Sorunu 
70
b. Yürütme Yetkisinin Devri 
71
c. Yargı Yetkisinin Gaspı 
71
d. Yapay Zekanın Ehil Olması 
73
aa. İrade Problemi 
73
bb. Prematüre Yapay Zeka 
77
e. YZ'nın Yeni Bir Yetki Üretmesi Ya Da Sehven İşlev Gaspı 
78
f. Yapay Zekanın Tek Başına Yetkili Olması 
80
aa. Anayasal Sınır Ya Da İnsan Dışı Varlık Engeli 
80
bb. Anayasa Değişikliği Yapılması Durumunda Yapay Zekanın Tek Başına İşlem Tesisi 
87
cc. İdari Yapay Zeka Üzerinde Etkin İnsan Denetimi 
91
dd. Yapay Zekalı İdari İşlemlerde Konu, Yer ve Zaman Yönünden Yetki 
97
2. Yapay Zekalı İdari İşlemlerin Şekil Unsuru 
99
a. Tek Başına Yapay Zeka İşlemine Konu Olmama Hakkı 
100
b. Kullanılacak Yapay Zeka Sisteminin Seçimi 
101
c. Bildirim Yükümlülüğü 
101
d. Gerekçe Gösterilmesi 
104
e. Genel Düzenleyici Yapay Zeka İşlemlerinin İlanı Sorunu 
105
f. Yapay Zeka İşlemleri Açısından Dinlenilme Hakkı 
106
g. Kişisel Verilerin Korunması 
107
3. Yapay Zekalı İdari İşlemlerin Sebep Unsuru 
109
a. Yapay Zekalı İdari İşlemlerin Denetiminde “Kara Kutu” Sorunu 
110
b. Kara Kutu Sorununun Çözümüne İlişkin Yaklaşımlar 
112
aa. Hukuki Engelin Aşılması Çabası 
112
bb. Teknolojik Engelin Aşılması İçin Açıklanabilir Yapay Zeka 
114
aaa. Sebep Unsurunun Hukuki Yönü 
120
bbb. Sebep Unsurunun Maddi Yönü 
126
ccc. Konu Unsuru İle Sebep Unsuru Arasındaki Nedensellik Bağından Hareketle İşlemin Sebebinin Tespit Edilmesi Yöntemi 
129
ddd. Yapay Zeka Sisteminin Yaratılması Aşamasına İlişkin Denetim 
131
eee. Yaratılış Aşamasına İlişkin Denetimin Temel Unsurları 
133
fff. İdarenin Takdir Yetkisinin Denetimine İlişkin Dönüşüm 
137
4. Yapay Zekalı İdari İşlemlerin Konu Unsuru 
139
a. Yapay Zekanın İdari İşlemlerinin Esasa İlişkin Hukukilik Denetiminin Konu Unsurunda Yoğunlaşması Zorunluluğu 
140
b. Yapay Zeka Sistemlerinin Tesis Ettiği İdari İşlemlerde Ayırımcılık Sorunu 
142
c. Sebep Unsuru İle Konu Unsuru Arasındaki Nedensellik Bağı 
144
5. Yapay Zekalı İdari İşlemlerin Maksat Unsuru 
146
6. İptal Kararının Genel Etkisi ve Hukukilik Denetimine İlişkin Formül Önerisi 
149
3. BÖLÜM
YAPAY ZEKALI İDARENİN SORUMLULUĞU
I. SORUMLULUK ESASLARINA İLİŞKİN YAKLAŞIMLAR 
153
1. Kusura Dayanan Sorumluluk 
155
2. Kurallara Aykırılıktan Sorumluluk 
156
3. Ayıplı Maldan Doğan Sorumluluk 
156
4. Kusursuz Sorumluluk 
156
II. SORUMLULUĞA İLİŞKİN TEMEL ESASLAR BAKIMINDAN YAPAY ZEKALI İDARENİN SORUMLULUĞU 
157
A. Nedensellik Bağı Sorunu 
158
B. Yapay Zeka Kullanan İdarenin Hizmet Kusurundan Sorumluluğu 
163
1. Öngörülemezlik Alanı Dışında Hizmet Kusuru 
164
2. Yapay Zekanın İşlem Ya Da Eyleme Yardımcı Bir Araç Olması İhtimali 
166
3. Yapay Zeka Kullanan İdarenin Kusursuz Sorumluluğu 
168
SONUÇ 
175
Kaynakça 
177
HakkımızdaUluslararası Yayınevi Belgesi2023 Kaynakça Dokümanı Kişisel Verilerin Korunması ÜyelikSiparişlerimİade Politikasıİletişim
 
Ana Sayfa
Kategori
Sipariş
Sepetim
Profil