Pay Defteri

Anonim ortaklığa ait paylarından en az birini edinen kimse, anonim ortaklıkta pay sahibi sıfatını iktisap etmekte ve pay veya payların sağladığı haklardan yararlanmaktadır. TTK. m. 426 hükmüne göre senede bağlanmamış paylardan, nama yazılı pay senetlerinden ve ilmühaberlerden doğan pay sahipliği hakları, pay defterinde kayıtlı bulunan pay sahibi veya pay sahibince, yazılı olarak yetkilendirilmiş kişi tarafından kullanılır. Bu anlamda pay defteri, ortaklıkla pay sahipleri arasındaki ilişkide özel bir öneme sahiptir. Bu defter özellikle ortaklığa karşı pay sahipliği haklarını kullanacak olan ve yükümlülük sahibi pay sahiplerinin tespitinde ön plana çıkmaktadır.

Pay defteri 6102 sayılı TTK. m. 499 hükmünde düzenlenmektedir ve Eski Türk Ticaret Kanunu'ndan farklı olarak ticari defter olarak kabul edilmiştir (TTK. m. 64/4). Ayrıca 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda pay defterine kaydedilecek bilgiler genişletilmiştir. İfade etmek gerekir ki, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu döneminde pay devir işlemlerine yönelik bazı değişiklikler yapılmış ve bunun etkileri pay defteri özelinde de ortaya çıkmıştır. Bu anlamda anonim ortaklıkta pay defterinin, teorik tartışmaların yanı sıra uygulamaya yönelik pek çok sorunu da bünyesinde barındırdığını söylemek mümkündür. Pay defteri bir diğer sermaye şirketi olan limited ortaklıkta da tutulmaktadır. Ancak her iki ortaklıkta payın borsaya kotasyonu, pay devir işlemleri ve deftere kaydedilecek kalemler hususunda farklılıklar söz konusudur.

Yapılan bu çalışmanın amacı 6102 sayılı TTK ile yapılan değişikliklerin pay defterine yansımalarını ele almak ve pay defteriyle ilgili mevcut ve doğabilecek sorunları tartışarak çözümler bulmaktır.