ANONİM ORTAKLIKLARDA TASFİYE MEMURLARININ
MAHKEMECE ATANMASI VE AZLİ
TASFİYE MEMURLARININ MAHKEME TARAFINDAN
SEÇİLECEĞİ ve AZLEDİLEBİLECEĞİ HALLER
§ 1. ANONİM ORTAKLIĞIN MAHKEME KARARIYLA
FESHİNE (ÇÖZÜLMESİNE) KARAR VERİLEN
HALLERDE AYNI MAHKEME TARAFINDAN
TASFİYE MEMURUNUN BELİRLENMESİ
I. ANONİM ORTAKLIĞIN MAHKEME KARARIYLA
FESHİNE (ÇÖZÜLMESİNE) KARAR VERİLEBİLECEK
A. ANONİM ORTAKLIKLARA İLİŞKİN
KURALLARDA ÖNGÖRÜLEN MAHKEMECE
FESHE KARAR VERİLECEK HALLER 5
B.TİCARET BAKANLIĞINCA ANONİM ORTAKLIĞA
KARŞI FESİH DAVASI AÇILMASI 5
C.TÜRK MEDENİ KANUNU’NDA ÖNGÖRÜLEN
1. Hukuka ve Ahlaka Aykırı Amaç Güden
2. Hukuka ve Ahlaka Aykırı Kişi ve Mal
Topluluklarının Tüzel Kişilik
II. MAHKEMECE FESHE KARAR VERİLEN
HALLERDE MAHKEMENİN TASFİYE MEMURU
A.YASAL DÜZENLEMENİN TANITILMASI 9
B.TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 536. MADDESİNİN
III. FIKRASININ GETİRİLME SEBEPLERİ 10
C.ANONİM ORTAKLIĞIN FESHİNE KARAR VEREN
MAHKEMENİN RESEN (KENDİLİĞİNDEN)
TASFİYE MEMURUNUN ATANMASINA DA
D. MAHKEMENİN ANONİM ORTAKLIĞIN FESHİNE
KARAR VERMEDİĞİ DURUMLARDA TASFİYE
MEMURLARININ ATANMASINA DA KARAR
E. ANONİM ORTAKLIĞIN FESHİNİN İNŞAİ
NİTELİĞİNDEN ORTAYA ÇIKAN SORUNLAR
VE ORTAKLIĞA KAYYIM ATANMASI 15
§ 2. AZİLLE BAĞLANTILI OLARAK MAHKEMECE TASFİYE
I. TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 537. MADDESİNİN II.
FIKRASININ TANITILMASI ve HÜKMÜN İSVİÇRE
VE ALMAN HUKUKUNDA DÜZENLENME TARZI 16
A. TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 537. MADDESİNİN
II. FIKRASININ TANITILMASI 16
B.İSVİÇRE HUKUKUNDA İSVİÇRE BORÇLAR
KANUNU’NUN 741. MADDESİNİN TANITILMASI 17
C.ALMAN HUKUKUNDAKİ YASAL
DÜZENLEMELERİN TANITILMASI 17
1. Alman Paylı Ortaklıklar Kanunu’nun 265.
Paragrafının Tanıtılması 17
a. Tasfiye Memurunun Atanması ve Azli Hakkını
bb. Azınlık Pay Sahipleri 19
b. Hakkı Kullanamayacak Olanlar 21
2. Alman Limited Ortaklıklar Kanunu’ndaki
II. TASFİYE MEMURLARININ MAHKEMECE AZLİ
HAKKININ TANINMA NEDENLERİ 22
III. TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 537. MADDESİNİN
II. FIKRASI ÇERÇEVESİNDE AZLEDİLEBİLECEK
A.HEM GÖREVDEKİ HEM DE SEÇİLMİŞ, ANCAK
GÖREVE BAŞLAMAMIŞ TASFİYE MEMURLARININ
MAHKEME TARAFINDAN AZLEDİLEBİLMESİ 24
B.TASFİYE MEMURU OLARAK ATANMIŞ YÖNETİM
KURULU ÜYELERİNİN DE AZLEDİLEBİLMESİNİN
C. GÖREVDEN AYRILMIŞ TASFİYE MEMURLARININ
AZLİNİN OLANAKLI OLMAMASI 27
IV. PAY SAHİPLERİNİN TASFİYE MEMURLARININ
AZLİ İÇİN ÖNCELİKLE GENEL KURULA BAŞVURU
ZORUNLULUĞUNUN BULUNMAMASI 27
1. Pay Sahipleri, Pay Sahipliği Sıfatının Belli Bir
Süreden Bu Yana Devam Etmesinin Gerekmemesi,
Pay Sahipliği Sıfatının İspatı ve Pay Sahipliği
Sıfatının Davanın Sonuna Kadar Korunması
aa. Tasfiye Memurlarının Azlinde Dava Açma
Hakkı ve Hakkın Niteliği 29
bb. Hakimin Resen, Pay Sahibi Olmayanların,
Anonim Ortaklığın ve Ortaklık Alacaklılarının
Tasfiye Memurunun Azli Davası Açmasının
aaa. Hakimin Resen ve Pay Sahibi Olmayanların
Tasfiye Memurunun Azli Davası Açamaması 33
bbb. Anonim Ortaklığın Bu Sıfatla veya Kendi
Paylarının İktisabına Dayanarak Tasfiye
Memurlarının Azli Davası Açamaması 33
ccc. Ortaklık Alacaklılarının Tasfiye Memurunun
b. Pay Sahipliği Sıfatının Belli Bir Süreden Bu
Yana Devam Etmesinin Aranmaması 36
c. Pay Sahipliği Sıfatının İspatı 37
d. Pay Sahipliği Sıfatının Davanın Sonuna Kadar
Korunması Zorunluluğu ve Azil Davası Sırasında
Payın Devrinin Açılan Davaya Etkileri 38
aa. Pay Sahibi Sıfatının Davanın Sonuna Kadar
Korunması Zorunluluğu ve Sahtecilik İddiasının
Bekletici Sorun Yapılması 38
bb. Tasfiye Memurunun Azli Davası Sırasında
Davacı Ortağın Payının Devrinin Açılan
aaa. Külli Halefiyet Halinde Hukuki Durum 42
bbb. Cüzi Halefiyet Halinde Hukuki Durum 42
2.Bir Payın Birden Fazla Sahibi Bulunması Halinde
Tasfiye Memurunun Azli ve Yerine Yenisinin
3.İntifa Hakkı Sahibinin Tasfiye Memurunun Azli
4.Rehin Hakkı Sahibinin Tasfiye Memurunun Azli
VI.AZLİN ŞARTI: HAKLI SEBEP 52
A. HAKLI SEBEP KAVRAMI VE ANLAMI 52
B. HAKLI SEBEP HALLERİNE ÖRNEK TEŞKİL EDEN
1. Tasfiye Memurlarının Şahsında Ortaya Çıkan Haklı
2. Tasfiye Faaliyetlerinin Usulüne Uygun
Gerçekleştirilmemesinden ve Yükümlülük
İhlallerinden Kaynaklanan Haklı Sebepler 55
C. SOMUT OLAYIN KOŞULLARI VE MENFAATLER
DENGESİNİN HAKLI SEBEPLER BAKIMINDAN
D. HAKLI SEBEP TEŞKİL ETMEYEN DURUMLARA
E. HAKLI SEBEP HALLERİ BAKIMINDAN
F. AZİL SEBEBİNİN HAKLI SEBEP OLMA ÖZELLİĞİNİ
YİTİRMESİNİN AÇILAN TASFİYE MEMURUNUN
VII.HAKLI SEBEPLERLE AZLEDİLEN TASFİYE
MEMURUNUN YERİNE MAHKEMECE TASFİYE
MEMURU ATANMASIYLA BAĞLANTILI DİĞER
A.ATAMANIN AZİLLE BAĞLANTISI 68
B.ANONİM ORTAKLIĞA KAYYIM ATANMASI 69
C.MAHKEMECE AZLEDİLEN TASFİYE MEMURUNUN
YERİNE GENEL KURUL TARAFINDAN TASFİYE
MEMURU ATANIP ATANAMAYACAĞI SORUNU 72
VIII. USULE İLİŞKİN ÖNEMLİ SORUNLAR 75
A.GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 75
C.TASFİYE MEMURUNUN AZLİ VE ATANMASI
DAVASI BAKIMINDAN UYGULANACAK
D.TASFİYE MEMURUNUN AZLİ DAVASINDA
1.İhtiyati Tedbire İhtiyaç Duyulma Nedenleri 78
2.İhtiyati Tedbir Talebine İlişkin Ayrıntılar 79
§ 3. ANONİM ORTAKLIĞI TEMSİLE YETKİLİ TASFİYE
MEMURLARININ HİÇBİRİSİNİN TÜRK VATANDAŞI
OLMAMASI, TÜRKİYE’DE YERLEŞİM YERİNİN
BULUNMAMASI VE MAHKEMECE KANUNİ
ŞARTLARA HAİZ BİRİSİNİN TASFİYE MEMURU
I. TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 536 MADDESİNİN IV.
FIKRASININ TANITILMASI VE HÜKMÜN KAYNAĞI
OLAN İSVİÇRE BORÇLAR KANUNU
DÜZENLEMESİYLE MUKAYESE EDİLMESİ 82
II. TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 536. MADDESİNİN
IV. FIKRASININ GETİRİLME NEDENİ 83
III.TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 536. MADDESİNİN
IV. FIKRASINDA ÖNGÖRÜLEN KOŞULLARIN
AYNI TASFİYE MEMURUNDA GERÇEKLEŞMESİ
IV. TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 536. MADDESİNİN
IV. FIKRASINA UYGUN BİRİSİNİN MAHKEMECE
TASFİYE MEMURU OLARAK SEÇİLMESİ 85
A.TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 537. MADDESİNİN
III. FIKRASININ TANITILMASI 85
B.TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 537. MADDESİNİN
III. FIKRASININ UYGULANMA ŞARTLARI 86
C.ANONİM ORTAKLIKTA HİÇBİR TASFİYE MEMURU
BULUNMAMASI HALİNDE TÜRK TİCARET
KANUNU’NUN 537. MADDESİNİN III. FIKRASININ
UYGULANAMAMASI ve BU DURUMDA ANONİM
ORTAKLIĞA KAYYIM ATANMASININ ZORUNLU
1.Sorunun Ortaya Konulması 88
17.10.2022 Tarihli Kararının Değerlendirilmesi 88
D.TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 537. MADDESİNİN
III. FIKRASININ USULE İLİŞKİN ÖNEMLİ
1.Görevli ve Yetkili Mahkeme 92
2.Aktif ve Pasif Husumet Ehliyeti 93
3. Türk Ticaret Kanunu’nun 537. Maddesinin III.
Fıkrası Bakımından Uygulanacak Yargılama Usulü 94
MAHKEMECE TASFİYE MEMURU ATANMASI AŞAMASINDA
DİKKATE ALINMASI GEREKEN TEMEL ESASLAR
§ 4.MAHKEMECE ATANACAK TASFİYE MEMURLARININ
ÖZELLİKLERİ, SAYISI VE SÜRESİ 97
I. MAHKEMECE ATANACAK TASFİYE MEMURLARININ
A. TASFİYE MEMURLARININ ORTAKLAR VEYA
ÜÇÜNCÜ KİŞİLER ARASINDAN SEÇİLEBİLMESİ 97
B. TASFİYE MEMURU OLARAK TÜZEL KİŞİLERİN
C. MAHKEMECE ATANAN TASFİYE MEMURLARININ
ŞAHSINA İLİŞKİN ÖZELLİKLER 99
1. Mahkemece Tasfiye Memurunun Uzman Kişiler
2. Mahkemece Atanacak Tasfiye Memurunun Elverişli
ve Bağımsız Kişiler Arasından Atanması 101
II. MAHKEMECE ATANACAK TASFİYE
III. MAHKEMECE ATANACAK TASFİYE
§ 5. MAHKEMECE ATANAN TASFİYE MEMURLARININ
ORGAN SIFATI, TESCİL VE İLANI VE DE
MAHKEMECE ATANAN TASFİYE MEMURLARININ
İÇ İLİŞKİDEKİ HUKUKİ DURUMU 104
I. MAHKEMECE ATANAN TASFİYE MEMURLARININ
II. MAHKEMECE ATANAN TASFİYE MEMURUNUN
III. MAHKEMECE ATANAN TASFİYE MEMURUNUN
ORTAKLIKLA İÇ İLİŞKİDEKİ HUKUKİ DURUMU 109
§ 6. MAHKEMECE ATANAN TASFİYE MEMURLARININ
YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE HAKLARI, ÖZELLİKLE ÜCRET
I. MAHKEMECE ATANAN TASFİYE MEMURLARININ
II.TASFİYE MEMURLARININ ÜCRET DIŞINDAKİ
DİĞER HAKLARI ve ÖZELLİKLE ÜCRET HAKKI 111
A.TASFİYE MEMURLARININ ÜCRET DIŞINDAKİ
B. MAHKEMECE ATANAN TASFİYE MEMURLARININ
1. Mahkemece Atanan Tasfiye Memurunun
Ücretine Mahkemenin Resen Karar Vermesi 111
2. Mahkemenin Tasfiye Memurunun Ücretinin
Takdirinde Dikkate Alması Gereken Kıstaslar ve
Mahkemece Başta Karar Verilen Ücretin Avans
3. Mahkemece Belirlenen Tasfiye Memurunun
Ücretinin Şarta Bağlı Olması 114
§ 7. MAHKEMECE ATANAN TASFİYE MEMURUNUN
GÖREVİNİN SONA ERMESİ 117
I. OLAĞAN DURUM: TASFİYE MEMURLARININ
GÖREVLERİNİ TAMAMLAMALARIYLA VEYA
GÖREV SÜRESİNİN GEÇMESİYLE BİRLİKTE
GÖREVLERİNİN SONA ERMESİ 117
II. OLAĞAN DURUM DIŞINDA TASFİYE
MEMURLARININ GÖREVLERİNİN SONA
A. NİTELİK KAYBI NEDENİYLE TASFİYE
MEMURLUĞU GÖREVİNİN SONA ERMESİ 118
B. TASFİYEDEN DÖNME DURUMUNDA GÖREVİN
C. İSTİFA SURETİYLE TASFİYE MEMURUNUN
GÖREVİNİN SONA ERMESİ 121
1. İstifa Hususunda Yasal Düzenleme Bulunmaması ve
Vekalet Kurallarının Uygulanması 121
2. İstifa Beyanının Özellikleri 122
3. İstifa Beyanının Yöneltileceği Kişi 123
4. İstifanın Mutlak Niteliği ve Uygun Olmayan
Zamanda İstifa Halinde Tasfiye Memurunun
5. İstifanın Hüküm ve Sonuçları 125
D. AZİL YOLUYLA SONA ERME 127
YARARLANILAN KAYNAKLAR VE VERİ TABANLARI 143