UZLAŞTIRMANIN TANIMI, HUKUKİ NİTELİĞİ, TARİHİ,
CEZA YARGILAMASINDA HAKİM OLAN İLKELER AÇISINDAN UZLAŞTIRMA KURUMU
I. UZLAŞTIRMANIN TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ
17
A. Uzlaştırmanın Tanımı
17
B. Uzlaştırmanın Hukuki Niteliği
19
A. İlkel Topluluklarda
23
B. Eski Hukuk Sistemlerinde
24
III. CEZA VE CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNA HAKİM İLKELER
28
B. Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukunun İlkeleri
29
1. Adil Yargılanma Hakkı
29
2. Bağımsız ve Tarafsız Mahkemeye Erişim Hakkı
30
6. Resen Araştırma İlkesi
34
7. Maddi Gerçeğin Araştırılması İlkesi
35
8. Kamu Davasının Mecburiliği İlkesi
36
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA UZLAŞTIRMA VE
ULUSLARARASI DÜZENLEMELER
II. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA UZLAŞTIRMA
38
A. Amerika Birleşik Devletleri
38
III. ULUSLARARASI ALANDAKİ DÜZENLEMELER
46
A. Avrupa Konseyi Tarafından Yapılan Çalışmalar
46
1. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Suç Mağdurlarına Tazminat Ödenmesi Hakkında 27 Sayılı Tavsiye Kararı
46
2. Şiddet Suçları Mağdurlarının Zararlarının Tazmin Edilmesine İlişkin Avrupa Sözleşmesi
46
3. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 28 Haziran 1985 tarihli Ceza Muhakemesi Hukuku’nda Mağdurun Hukuki Durumunun İyileştirilmesine İlişkin 11 Sayılı Tavsiye Kararı
47
4. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 17 Eylül 1987 Tarihli R(87) 18 Sayılı “Ceza Adaletinin Sadeleştirilmesi” Hakkındaki Tavsiye Kararı
47
5. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 17 Eylül 1987 Tarihli 21 Sayılı Mağdura Yardım Edilmesi ve Mağduriyetin Önlenmesi Hakkındaki Tavsiye Kararı
48
6. XIX. Avrupa Konseyi Kriminoloji Kongresi
48
7. R(99) 19 Sayılı Tavsiye Kararı
49
8. Mağdurların Cezai Takibatlardaki Durumu Hakkındaki Konsey Çerçeve Kararı
50
B. 29 Kasım 1985 Tarihli Birleşmiş Milletler Deklarasyonu
51
CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA UZLAŞTIRMA
II. UZLAŞTIRMAYA TABİ SUÇLAR
55
A. Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikâyete Bağlı Suçlar
55
1. 5237 Sayılı TCK’da Düzenlenen Şikâyete Bağlı Suçlar
55
2. Özel Kanunlarda Düzenlenen Şikâyete Bağlı Suçlar
57
a. Ticari İşletme Rehni Kanunu
57
c. Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu
57
ç. Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun
57
d. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
57
e. Türk Ticaret Kanunu
58
f. Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanun
58
h. Kooperatifler Kanunu
58
ı. Sınai Mülkiyet Kanunu
59
i. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu
59
B. Şikâyete Bağlı Olup Olmadığına Bakılmaksızın 5271 Sayılı CMK’nın 253. Maddesinde Gösterilen Suçlar
59
1. Kasten Yaralama (Üçüncü Fıkra Hariç TCK m. 86, 88)
60
2. Taksirle Yaralama (TCK m. 89)
61
3. Konut Dokunulmazlığının İhlali (TCK m. 116)
62
4. Çocuğun Kaçırılması ve Alıkonulması (TCK m. 234)
63
C. Etkin Pişmanlık Hükümlerinin Uygulandığı Suçlar
63
D. Suça Sürüklenen Çocuklar Yönünden Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
65
E. Yetişkinler ve Suça Sürüklenen Çocuklar Bakımından 5237 Sayılı TCK’da Düzenlenen Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
66
F. Özel Kanunlarda Düzenlenen Resen Soruşturulan ve Kovuşturulan Suçlar
69
G. Uzlaştırmaya Tabi Olmayan Suçlar
70
H. Uzlaştırmaya Tabi Olan Bir Suçun Uzlaştırmaya Tabi Olmayan Bir Suçla Birlikte İşlenmesi
71
III. UZLAŞTIRMANIN ŞARTLARI
74
A. Suçun Uzlaştırma Kapsamında Bulunması
74
B. Suçun İşlendiği Hususunda Yeterli Şüphe Bulunması
75
C. Suçtan Zarar Görenin Gerçek Kişi veya Özel Hukuk Tüzel Kişisi Olması
75
D. Şikâyete Bağlı Suçlarda Mağdur veya Suçtan Zarar Görenin Şikâyetçi Olması
77
a. Tanımı ve Hukuki Niteliği
78
ç. Şikâyetin Şekli ve Şikâyetin Yapılabileceği Makamlar
82
d. Şikâyetin Bölünmezliği
83
e. Şikâyetten Vazgeçme
84
2. Şikâyet ve Uzlaştırma
87
E. Tarafların Özgür İradeleri ile Uzlaşmanın Gerçekleşmesi
88
F. Tarafların Zararın Giderilmesi Konusunda Anlaşmaları
90
G. Cumhuriyet Savcısı veya Hakimin Uzlaşmanın Gerçekleştiğini Tespit Etmesi
92
IV. UZLAŞTIRMA İŞLEMLERİ
92
A. Soruşturma Evresinde Uzlaştırma
92
1. Cumhuriyet Savcısının Suç Vasfını Değerlendirmesi
92
2. Uzlaştırma Bürosundan Sorumlu Cumhuriyet Savcısının Dosyayı İncelemesi ve İade Kararı
93
3. Uzlaştırmacı Atanması
94
4. Uzlaştırmacının Uzlaştırma İşlemlerini Yürütmesi
106
a. Uzlaştırmacının Göreve Başlaması
106
b. Uzlaşma Teklifinde Bulunulması
108
aa. Uzlaşma Teklifinin Usulü
109
bb. Küçüklere ve Kısıtlılara Uzlaşma Teklifi
112
cc. Uzlaşma Teklifinin Mirasçılara Yapılması
116
çç. Uzlaşma Teklifinin Müdafi veya Vekile Yapılması
117
dd. Uzlaşma Teklifinin Kabul Edilmemesi
118
ee. Uzlaşma Teklifinin Reddedilmiş Sayılması
119
ff. Taraflara Ulaşılamaması
120
5. Uzlaşmanın Cumhuriyet Savcısı Tarafından Tespiti
129
6. Tarafların Uzlaşarak Cumhuriyet Savcısına Başvurması
129
7. Soruşturma Evresinde Uzlaşma Sonucunda Verilecek Kararlar
130
a. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı
130
b. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi
130
8. Uzlaştırmanın Sonuçsuz Kalması
132
9. Uzlaştırma Giderleri
133
10. Failin Birden Çok Olması
136
11. Suça Sürüklenen Çocuklarla İlgili Uzlaşma
137
B. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma
139
2. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma Hükümlerinin Uygulanacağı Haller
141
a. Kovuşturma Konusu Suçun Hukuki Niteliğinin Değişmesi Nedeniyle Uzlaştırma Kapsamında Olduğunun Anlaşılması
141
b. Suçun Uzlaştırma Kapsamında Olduğunun İlk Olarak Kovuşturma Evresinde Anlaşılması
141
c. Uzlaştırma Kapsamına Giren Bir Suçtan Dolayı Cumhuriyet Savcısı Tarafından İddianame Düzenlenmeksizin Doğrudan Mahkemeye Dava Açılması
142
ç. Kamu Davası Açıldıktan Sonra Kanun Değişikliği Nedeniyle Suçun Uzlaştırma Kapsamına Girmesi
142
3. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma İşlemleri
142
4. Kovuşturma Evresinde Uzlaşma Sonucunda Verilecek Kararlar
147
b. Hükmün Açıklamasının Geri Bırakılması
147
aa. Edimin Yerine Getirilmemesi Nedeniyle Hükmün Açıklanması
149
V. UZLAŞMANIN SONUÇLARI
151
A. Soruşturma veya Kovuşturmanın Sona Ermesi
151
B. Şahsi Hak Alacağının Sona Ermesi
151
C. Yakalama veya Tutuklama Nedeniyle Tazminat Hakkı
152