İŞYERİ VE TEHLİKE KAVRAMLARI
B. 854 Sayılı Deniz İş Kanununa Göre İşyeri Kavramı
29
2. Deniz İş Kanunu Kapsamına Giren Gemiler
31
a. Gölde, Denizde veya Akarsularda Bulunma
31
b. Türk Bayrağını Taşıma
31
c. Yüz ve Üzeri Grostonilatolu Olma
33
3. Deniz İş Hukukunda İşyerine Bağlı Yerler
34
C. Basın İş Kanununa Göre İşyeri Kavramı
35
D. İşyerinin Unsurları
36
2. Maddi Olmayan Unsurlar
36
3. İşyerine Bağlı Olan Yerler
37
II. TEHLİKE KAVRAMI VE TÜRLERİ
43
1. Fiziksel ve Ergonomik Tehlike
44
2. Kimyasal ve Biyolojik Tehlike
45
3. Kişisel ve Psiko–Sosyal Tehlike
46
İŞYERİNDE TEHLİKE ORTAYA ÇIKMADAN ÖNCE
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
I. İŞVEREN TARAFINDAN ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
49
A. İşverenin İşçiyi Gözetme Borcu
49
2. İşverenin İşçiyi Gözetme Borcunun Kapsamı ve Sınırları
52
3. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kapsamı Dışında Kalan Çalışanlar
61
4. İşverenin İşçiyi Gözetme Borcunun Hukukî Niteliği
65
a. Kusursuz Sorumluluk
65
c. Türk Borçlar Kanununda Yer Alan Tehlike Sorumluluğu Görüşü
68
B. İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerini Alma Yükümlülüğünün Kapsamı
72
1. İşyeri Açılırken İşveren Tarafından Yapılması Gerekenler
72
3. Personele İlişkin Önlemler
80
b. Çocuk ve Genç Çalışanlara İlişkin Önlemler
81
c. Gebe ve Yeni Doğum Yapmış Çalışanlara İlişkin Önlemler
82
4. İşin Düzenlenmesine İlişkin Önlemler
82
C. İşverenin Çalışanları Bilgilendirme ve Çalışanlara Eğitim Verme Yükümlülüğü
84
1. İşverenin Çalışanları Bilgilendirme Yükümlülüğü
84
b. İşverenin Çalışanları Bilgilendirme Şekli
85
c. Çalışanların Bilgilendirilmesine İlişkin Bazı Yönetmelik Hükümleri
85
2. İşverenin Çalışanlara İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Verme Yükümlülüğü
87
b. İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Verme Yükümlülüğünün Yer ve Kişi İtibariyle Kapsamı
89
c. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin Verilme Zamanı, Kapsamı, Çeşitleri ve Özel Olarak Eğitilmesi Gereken Kişiler
91
aa. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin Verilme Zamanı
91
bb. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin Kapsamı
92
cc. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin Çeşitleri
93
dd. Özel Olarak Eğitilmesi Gereken Kişiler
94
d. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Verebilecek Olan Kişi ve Kuruluşlar
96
D. İşverenin Risk Değerlendirmesi Yapma Yükümlülüğü
96
2. Risk Değerlendirmesinin Amaçları
99
3. Risk Değerlendirmesi Yapılması Gereken İşyerleri
100
4. Risk Değerlendirmesinin Aşamaları
101
a. Tehlikelerin Belirlenmesi
101
b. Risk Belirlenmesi ve Analizi
102
c. Risklerin Kontrol Altına Alınması
102
d. Risklerin Değerlendirilmesi
103
5. Risk Değerlendirmesi Yapacak Kişiler
104
6. Birden Fazla İşverenin Bulunduğu İşyerlerinde Risk Değerlendirmesi
105
7. Risk Değerlendirmesinin Yenilenmesi Gereken Durumlar
107
E. İşyeri Hekimi Görevlendirme
108
2. İşyeri Hekiminin Nitelikleri
109
3. İşyeri Hekiminin Meslekî Bağımsızlığı
110
4. İşyeri Hekiminin Görev ve Yetkileri
115
a. İşyeri Hekiminin Görevleri
115
bb. Risk Değerlendirmesi
116
dd. Eğitim, Bilgilendirme ve Kayıt
118
ee. İlgili Birimlerle İşbirliği
119
b. İşyeri Hekiminin Yetkileri
120
5. İşyeri Hekiminin Yükümlülükleri
121
F. İş Güvenliği Uzmanı Görevlendirme
122
a. 4857 Sayılı Kanunda Yer Alan Düzenleme
122
b. 6331 Sayılı Kanunda Yer Alan Düzenleme
123
2. İş Güvenliği Uzmanlarının Nitelikleri
126
3. İş Güvenliği Uzmanının Görevlendirilmesi
127
4. İş Güvenliği Uzmanının Meslekî Bağımsızlığı
128
5. İş Güvenliği Uzmanının Görev ve Yetkileri
131
a. İş Güvenliği Uzmanının Görevleri
131
b. İş Güvenliği Uzmanının Yetkileri
133
6. İş Güvenliği Uzmanının Yükümlülükleri
133
G. Acil Durum Planları, İlk Yardım ve Yangınla Mücadele
133
2. İşverenin Acil Durum Planı Hazırlama Yükümlülüğü
135
4. İşyerlerinde Yangınla Mücadele
137
II. ÇALIŞANLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
140
A. Çalışanların İşveren Tarafından Düzenlenen İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerine Katılma Yükümlülüğü
141
B. Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Kurallarına Uyma Yükümlülüğü
142
İŞYERİNDE TEHLİKE ESNASINDA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER VE İŞÇİLERİN HAKLARI
I. ÇALIŞANLARIN İŞYERİNDEN TAHLİYESİ
145
II. ÇALIŞMAKTAN KAÇINMA HAKKI
146
2. Hukukumuzda Düzenlemenin Gelişimi
149
B. Çalışmaktan Kaçınma Hakkının Hukukî Dayanağı
151
3. Temel Bir Güvenlik Hakkı
153
5. İşverenin Temerrüdü
155
C. Çalışmaktan Kaçınma Hakkının Şartları
158
1. Çalışanların Yaşamını ve Sağlığını Tehdit Eden Ciddi ve Yakın Bir Tehlike
158
2. Tehlikenin Objektif Olarak Belirlenmesi
161
3. Gerekli İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerinin Alınmaması ve Tehlikenin Devam Etmesi
164
4. Çalışmaktan Kaçınma Hakkı Kullanıldıktan Sonra Bunun Derhal İşverene Bildirilmesi
166
5. Hakkın Kullanımının Başkasının Yaşamı ve Vücut Bütünlüğünü Üzerinde Tehlike Yaratmaması
166
D. Çalışmaktan Kaçınma Hakkına Sahip Olan Kişiler
168
2. Alt İşveren İşçilerinin Durumu
168
3. Geçici İşçilerin Durumu
171
E. Çalışmaktan Kaçınma Hakkının Süresi
174
F. Çalışmaktan Kaçınma Hakkının Hukukî Sonuçları
175
1. Taraflar Arasındaki İş Sözleşmesinin Durumu
175
2. Çalışanın Çalışmaktan Kaçındığı Sürede Ücret ve Diğer Hakları
175
3. Çalışmaktan Kaçınılan Süre ve Niteliği
176
4. Çalışmaktan Kaçınılan Sürede Çalışanın Sosyal Güvenlik Durumu
177
III. ÇALIŞANLARIN İŞ SÖZLEŞMESİNİ DERHAL FESHİ HAKKI
178
A. İş Kanununa Göre Çalışanların İş Sözleşmesini Derhal Fesih Hakkı
178
B. Deniz İş Kanununa ve Basın İş Kanununa Göre Çalışanların İş Sözleşmesini Derhal Fesih Hakkı
181
C. Devlet Memurlarının ve Diğer Kamu Görevlilerinin Durumu
182
IV. İŞİN DURDURULMASI
183
B. 6331 Sayılı Kanundan Önceki Dönem
184
C. 6331 Sayılı Kanun Dönemi
184
1. İşyerinde Tehlike Oluşturan Bir Durumun Meydana Gelmesi
185
2. Belirli İşyerlerinde Risk Değerlendirilmesinin Yapılmamış Olması
187
3. İş Müfettişleri Tarafından Karar Alınması ve Mülki İdare Amiri Tarafından Kararın Yerine Getirilmesi
188
E. 2872 Sayılı Çevre Kanununa Göre İşin Durdurulması
190
F. İşin Durdurulması Kararının Kaldırılması
192
G. İşyerinde İşin Durdurulmasının İş Sözleşmesine Etkisi
193
EK 1: Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliğin 3 Numaralı Eki
203
EK 2: Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmeliğin 2 Numaralı Eki
205