Birinci BölümİŞKENCE KAVRAMI, İŞKENCENİN AMACI,TARİHÇESİ VE ULUSLARASI BELGELERDEKİ YERİ İLE KORUMA MEKANİZMALARI
I. İŞKENCENİN FONKSİYONU
34
II. İŞKENCE LEHİNE ÖNE SÜRÜLEN GÖRÜŞLER
36
III. İŞKENCE ALEYHİNE ÖNE SÜRÜLEN GÖRÜŞLER
37
§4. İŞKENCENİN ULUSLARARASI BELGELERDEKİ YERİ VE KORUMA MEKANİZMALARI
57
I. İNSAN HAKLARI HUKUKUNUN ORTAYA ÇIKIŞI
57
II. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRİSİ
63
III. KİŞİSEL VE SİYASAL HAKLAR ULUSLARARASI SÖZLEŞMESİ
64
B. İnsan Hakları Komitesi
65
IV. İŞKENCEYE VE DİĞER ZALİMANE, İNSANLIK DIŞI VEYA ONUR KIRICI MUAMELE VEYA CEZAYA KARŞI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SÖZLEŞMESİ
70
A. Sözleşmenin Ortaya Çıkış Süreci
70
B. 1984 BM İşkence Sözleşmesi
71
2. İşkenceye Karşı Komite
77
ba. Genel Denetim Yetkisi (md. 19)
78
bb. Soruşturma Yetkisi (md. 20)
79
bc. Devlet Başvurusu (md. 21) ve Bireysel Başvuru (md. 22)
80
bd. Yetkilerin Değerlendirilmesi
81
3. Sözleşmeye Ek Seçimlik Protokol
84
V. İŞKENCENİN VE İNSANLIK DIŞI VEYA ONUR KIRICI MUAMELE VE CEZANIN ÖNLENMESİ İÇİN AVRUPA SÖZLEŞMESİ
85
A. Sözleşmenin Amacı ve Kapsamı
85
B. İşkencenin Önlenmesi Komitesi
86
3. Görev ve Yetkileri
8 8
4. Komitenin Görevinin Değerlendirilmesi
93
5. 1987 Sözleşmesi ve İşkencenin Önlenmesi Komitesi ile Diğer Uluslararası Belge ve Organlar Arasındaki İlişki
95
VI. ÖZGÜRLÜĞÜNDEN YOKSUN BIRAKILAN KİŞİLERE İLİŞKİN BELGELER
95
B. Mahpuslara İlişkin Belgeler
96
C. Özgürlüğünden Herhangi Bir Şekilde Yoksun Bırakılmış Kimselerin Tümü Açısından Geçerli Olan Belgeler
98
VII. İNSANCIL HUKUK VE ULUSLARARASI CEZA HUKUKUNA İLİŞKİN BELGELER
101
A. İnsancıl Hukuka Dair Belgeler
101
2. Silahlı Çatışmalar Hukukuna Dair Araçlar
103
b. Cenevre Sözleşmeleri
104
c. Savaş Hukukuna Dair Diğer Araçlar
108
3. İnsancıl Hukuka Uyumun Sağlanması
109
b. Uluslararası Kızıl Haç Komitesi
109
B. Uluslararası Ceza Mahkemeleri
110
1. Nürnberg ve Tokyo Asker Ceza Mahkemeleri
111
2. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi
111
3. Rwanda (Ruanda) Uluslararası Ceza Mahkemesi
114
4. Uluslararası Ceza Divanı
114
VIII. ULUSLARARASI ÖRGÜTLER BÜNYESİNDEKİ DİĞER BELGE VE ARAÇLAR
116
1. İşkence Yasağının Dolaylı Olarak Düzenlendiği Belgeler
116
2. İnsan Haklarını Koruma Mekanizmaları
122
a. BM İnsan Hakları Komisyonu/Konseyi ve BM İnsan Haklarının Korunması ve İlerletilmesi Alt Komisyonu
123
b. BM İşkence Özel Raportörü
128
c. BM İşkence Mağdurları Gönüllü Fonu
129
1. Birlik Bünyesinde Temel Hakların Korunması
131
2. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı
133
3. Konuyla İlgili Tüzükler
138
D. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı
139
E. Amerika Kıtasına Ait Araçlar
141
1. Amerikan İnsan Hakları ve Ödevleri Bildirisi
141
2. Amerikan İnsan Hakları Komisyonu
142
3. İnsan Hakları Amerikan Sözleşmesi
143
b. Amerikan İnsan Hakları Mahkemesi
144
4. İşkencenin Önlenmesi ve Cezalandırılması Hakkında Amerikan Devletleri Arası Sözleşme
146
F. Afrika Kıtasına Ait Araçlar
148
1. Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı
148
2. Afrika İnsan ve Halkların Hakları Komisyonu
148
b. Görev ve Yetkileri
149
3. Afrika İnsan ve Halkların Hakları Mahkemesi
152
G. İslam-Arap Dünyasındaki Araçlar
153
1. İnsan Haklarına Dair Arap Şartı
153
2. İnsan Hakları Evrensel İslam Beyannamesi
155
İkinci BölümAVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNDEİŞKENCE YASAĞI
1. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ SİSTEMİ
157
I. İŞKENCE YASAĞININ HUKUKİ NİTELİĞİ
160
II. ÜÇÜNCÜ MADDEDEKİ KAVRAMLAR
169
A. Hazırlık Çalışmaları
169
C. İnsanlık Dışı Ceza veya Muamele Kavramı
170
D. Küçük Düşürücü Muamele
171
III. MADDENİN UYGULANMA KRİTERLERİ
175
B. Özel Kişilerce İşlenen ya da Münferit Nitelikli Davranışların Devlete İsnat Edilmesi
177
C. İspat Derecesi ve Yükü
179
D. Üçüncü Madde ile Diğer Maddeler Arasındaki İlişki
182
IV. KRİTERLERİ UYGULAMADAKİ TARTIŞMALAR
183
A. İrlanda/Birleşik Krallık Davasına Yol Açan Olaylar
183
B. AİHM’nin Değerlendirmesi
184
I. HAPİS CEZASI VE İNFAZ SÜRECİ
190
2. Hapishane Koşulları ve Sağlık Hizmeti Sunma Yükümlülüğü
198
C. AİHS Üçüncü Madde ile Mahpuslara İlişkin Uluslararası Belgeler Arasındaki İlişki
202
A. Bir Ceza Türü Olarak Ölüm Cezasının Üçüncü Madde Karşısında Durumu
203
B. Cezaya Hükmedilme veya Cezanın İnfaz Tarzı Bakımından Sorunlar
206
III. VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜNÜ İHLAL EDEN (BEDENSEL) CEZALAR
212
IV. YAKALAMA VE GÖZALTI SIRASINDAKİ KOLLUK DAVRANIŞLARI
214
V. SUÇLULARIN İADESİ, SINIR DIŞI EDİLMESİ VE İLTİCAYA İLİŞKİN SORUNLAR
224
C. Sınır Dışı Etme ve İltica
229
1. Gerçek Risk Kavramı
236
2. Esaslı (Önemli) Sebepler (Temeller)
239
F. Üçüncü Madde ile Mültecilere İlişkin Uluslararası Belgeler Arasındaki İlişki
243
VI. ÜLKEYE KABUL VE GÖÇ
243
VII. DİĞER SOMUT İHLÂL ŞEKİLLERİ
245
B. Sosyo-Ekonomik Koşullar
256
C. Belirli Bir İhlal Sınıfına Dahil Edilemeyecek Durumlar
259
§4. AİHM İÇTİHATLARINDAN KONUYLA İLGİLİ ÖRNEKLER
262
I. AKSOY/TÜRKİYE (18.12.1996)
266
III. ÇİÇEK/TÜRKİYE (27.2.2001)
267
IV. HİLAL/BİRLEŞİK KRALLIK (6.3.2001)
268
V. DOUGOZ/YUNANİSTAN (6.3.2001)
269
Üçüncü BölümTÜRK VE KARŞILAŞTIRMALI CEZA HUKUKUNDAİŞKENCE SUÇU
§2. TÜRK CEZA HUKUKUNDAN İŞKENCE SUÇUNUN TARİHÇESİ
276
§3. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA İŞKENCE VE BENZERİ SUÇ TİPLERİNİN DÜZENLENİŞİ
282
VI. AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
301
P. Sırp Cumhuriyeti ve Sırbistan
320
§4. TÜRK CEZA HUKUKUNDA İŞKENCEYE BENZER SUÇ TİPLERİ
323
A. Keyfi Muamele Etmek Suçu (ETCK md. 228/1)
324
B. Sert Muamele Etmek Suçu (ETCK md. 228/2)
324
C. Kötü Muamelede Bulunma Suçu (ETCK md. 245)
325
D. Kasten Müessir Fiil Suçu (ETCK md. 456)
326
A. Eziyet Suçu (YTCK md. 96)
327
2. Eziyet Suçunun Unsurları ve İşkenceden Farkı
328
3. Eziyet Suçunun Benzer Diğer Suç Tiplerinden Farkı
339
b. Aynı Konutta Yaşayanların Birbirine Kötü Muamelesi (YTCK md. 232/1)
340
c. Disiplin Yetkisinin Kötüye Kullanılması Suçu (YTCK md. 232/2)
343
d. Aile Hukukundan Kaynaklanan Yükümlülüğün İhlâli (YTCK md. 233/1)
345
B. Kasten Yaralama Suçu (YTCK md. 86)
345
C. Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması (YTCK md. 256)
347
§5. KORUNAN HUKUKİ YARAR
348
II. TCK İLE KORUNAN HUKUKÎ YARAR
350
A. İnsan Onuru (Haysiyeti)
350
D. Kamu İdaresinin Güvenilirliği ve İşleyişi
358
B. İnsan Onuruna Aykırılık
389
C. Bedensel veya Ruhsal Yönden Acı Çekme
391
D. Algılama veya İrade Yeteneğinin Etkilenmesi
394
E. Mağdurun Aşağılanması
397
F. Davranışın Belirli Bir Ağırlık Düzeyine Varması Kriteri
399
G. İşkencenin Sistematik Olma ya da Süreklilik Unsuru
411
H. İşkence Suçunun Delil Yasaklarıyla İlişkisi
416
2. Delil Yasakları Kavramı
417
b. Yasak İfade Alma/Sorgu Usulleri
423
bg. Bazı Araçları Kullanma
433
bh. Kanuna Aykırı Yarar Vaad Etme
436
c. Yasak İfade Alma/Sorgu Usulleri ile İşkence Suçu Arasındaki İlişki
438
IV. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU
445
D. Zorunluluk (Iztırar) Hali
455
E. Hakkın Kullanılması ve İlgilinin Rızası
465
V. MANEVİ UNSUR (KUSURLULUK)
467
§8. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
475
§9. YAPTIRIM VE SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ
493
A. İşkence Suçunun Yaptırımı ve Temel Cezanın Belirlenmesi
499
B. Cezanın Arttırılmasını Gerektiren Nitelikli Haller
503
1. Suçun Çocuğa ya da Beden veya Ruh Bakımından Kendisini Savunamayacak Durumda Bulunan Kişiye ya da Gebe Kadına Karşı İşlenmesi
504
2. Suçun Avukata ya da Kamu Görevlisine Karşı Görevi Dolayısıyla İşlenmesi
505
3. Fiilin Cinsel Yönden Taciz Şeklinde Gerçekleşmesi
506
4. Fiilin, Mağdurun Duyularından veya Organlarından Birinin İşlevinin Sürekli Zayıflamasına Neden Olması
507
5. Fiilin, Mağdurun Konuşmasında Sürekli Zorluğa Yol Açması
508
6. Fiilin, Mağdurun Yüzünde Sabit İze Yol Açması
508
7. Fiilin, Mağdurun Yaşamını Tehlikeye Sokan Bir Duruma Yol Açması
509
8. Fiilin, Gebe Bir Kadına Karşı İşlenip de Çocuğunun Vaktinden Önce Doğmasına Neden Olması (YTCK md. 95/1-e)
509
9. Fiilin, Mağdurun İyileşmesi Olanağı Bulunmayan Bir Hastalığa veya Bitkisel Hayata Girmesine Neden Olması
510
10. Fiilin, Mağdurun Duyularından veya Organlarından Birinin İşlevini Yitirmesine Neden Olması (YTCK md. 95/2-b)
511
11. Fiilin, Mağdurun Konuşma ya da Çocuk Yapma Yeteneklerinin Kaybolmasına Neden Olması
512
12. Fiilin, Mağdurun Yüzünün Sürekli Değişikliğine Neden Olması
512
13. Fiilin, Gebe Bir Kadına Karşı İşlenip de Çocuğunun Düşmesine Neden Olması
513
14. İşkence Fiillerinin Vücutta Kemik Kırılmasına Neden Olması
513
15. İşkence Sonucunda Ölüm Meydana Gelmesi
514
§11. İŞKENCENİN ÖNLENMESİ AMACIYLA ALINAN ÖNLEMLER
525