Taşıma Hukuku Deniz Ticareti Hariç Prof. Dr. Burak Adıgüzel  - Kitap

Taşıma Hukuku

Deniz Ticareti Hariç

6. Baskı, 
Ekim 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
336
Barkod:
9786052649954
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
400,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Bu baskıda da, önceki baskıda olduğu gibi bazı bölümlere eklemeler yapıp, taşıma hukukundaki güncel içtihatları da ele alarak kitabı yine zenginleştirdik.
Taşıma hukuku, 6762 sayılı TTK'da kıymetli evrak kitabının içinde bir bölüm iken, "Taşıma İşleri" başlığı ile 6102 sayılı TTK'nın dördüncü kitabı olmasıyla daha önemli bir hâle gelmiştir. Zira taşıma hukukuna ilişkin hükümler, 6762 sayılı TTK döneminde hukuk fakültelerinde neredeyse hiç ele alınmazken, 6102 sayılı TTK'nın yürürlüğe girmesinde sonra ayrı bir ders olarak okutulmaya başlamıştır.
Kitapta, TTK'nın beşinci kitabı olan "Deniz Ticareti" hükümleri ele alınmamıştır. Zira deniz ticaret hukuku, başlı başına kendine özgü hükümleri içerisinde barındıran ve bu nedenle birçok hukuk fakültesinde ayrı bir ders olarak eğitim konusu oluşturan bir ana bilim dalıdır. Sadece deniz ticaretinin taşıma hukuku ile kesiştiği yerlerde deniz ticaretine ilişkin bazı hususlara değinilmiştir. Bu nedenle de kitabın isminde özellikle deniz ticaretinin hariç olduğu belirtilmiştir.
Taşıma hukukunun yeknesak bir düzenlemeye tabi olmayıp, gerek yurt içi taşımalarda gerekse uluslararası taşımalarda taşıma yöntemlerine göre farklı düzenlemelere sahip olması, TTK'nın "Taşıma İşleri" kısmı esas olmakla beraber, diğer taşıma hukuku düzenlemeleri kapsamında da konuyu ele almamızı gerektirdi. Bu nedenle her bir taşıma yöntemine ait taşıma hukuku kurallarını, ilgili bölümlerdeki düzenlemeleri bağlamında ele aldık.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Taşıma Kavramı, Taşıma Hukukunun Gelişimi ve Taşıma Mevzuat
.
Taşıma Sözleşmesi
.
Eşya Taşıma
.
Taşınma Eşyası Taşıması
.
Değişik Tür Araçlarla Taşıma
.
Yolcu Taşıma
.
Taşıma İşleri Komisyoncusu
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
6. BASKIYA ÖNSÖZ 
V
ÖNSÖZ 
VII
İÇİNDEKİLER 
IX
KISALTMALAR 
XXI
§ 1. TAŞIMA KAVRAMI, TAŞIMA HUKUKUNUN GELİŞİMİ VE TAŞIMA
MEVZUATI 
1
I. Taşıma 
1
II. Taşımanın Tarihçesi 
3
III. Taşıma Hukukunun Gelişimi 
5
IV. Taşıma Hukuku Mevzuatı 
7
1. Genel Olarak 
7
2. Ulusal Hukukta 
9
A. Genel Düzenleme 
9
B. Kara Yolu Taşımaları 
10
a) Eşya Taşımaları 
10
b) Yolcu Taşımaları 
10
C. Demir Yolu Taşımaları 
10
a) Eşya Taşımaları 
10
b) Yolcu Taşımaları 
12
D. Hava Yolu Taşımaları 
12
E. Deniz Yolu Taşımaları 
13
F. İç Su Taşımaları 
13
G. Multimodal Taşımalar 
13
H. Posta Taşımaları 
14
3. Uluslararası Hukukta 
15
A. Kara Yolu Taşımaları 
15
B. Demir Yolu Taşımaları 
17
a) Eşya Taşımaları 
17
b) Yolcu Taşımaları 
19
C. Hava Yolu Taşımaları 
20
D. Deniz Yolu Taşımaları 
22
E. İç Su Yolu Taşımaları 
22
F. Multimodal Taşımalar 
23
V. Taşıma Hukukunun Genel İlkeleri 
24
§ 2. TAŞIMA SÖZLEŞMESİ 
27
I. Tanım 
27
II. Taşıma Sözleşmesinin Unsurları 
28
1. Taşıma Taahhüdü 
28
2. Taşıma Ücreti 
30
III. Taşıma Sözleşmesinin Kurulması 
31
IV. Taşıma Sözleşmesinin Tarafları ve İlgilisi 
32
1. Genel Olarak 
32
2. Taşıyıcı 
33
A. Asıl Taşıyıcı 
33
B. Taşıyıcının Diğer Türleri 
35
a) Fiilî Taşıyıcı 
35
b) Alt Taşıyıcı 
36
c) Müteakip Taşıyıcı 
37
3. Gönderen veya Yolcu 
40
4. Taşıma Sözleşmesinin İlgilisi: Gönderilen 
41
5. Eşya Taşımalarında Taşınan Eşyanın Sahipleri 
42
V. Taşıma Sözleşmesinin Hukukî Niteliği 
42
§ 3. EŞYA TAŞIMA 
45
I. Genel Olarak 
45
II. Eşya Taşıma Sözleşmesinden Doğan Haklar ve Borçlar 
45
1. Taşıyıcının Borçları 
45
A. Taşımayı Yerine Getirme Borcu 
45
B. Eşyayı Teslim Borcu 
47
C. Eşyaya Özen Gösterme Borcu 
48
D. Talimatlara Uyma Borcu 
49
E. Taşıma Belgelerini Taşıma Süresince Bulundurma Borcu 
51
F. Ödemeleri Tahsil ve Tahsil Edileni Verme Borcu 
53
2. Taşıyıcının Hakları 
54
A. Taşıma Ücreti Talep Etme Hakkı 
54
B. Masrafları Talep Etme Hakkı 
56
C. Bekleme Ücreti Talep Etme Hakkı 
58
D. Ek Ücret Talep Etme Hakkı 
61
E. Eşyayı İnceleme Hakkı 
64
F. Eşyayı Tevdi Etme ve Diğer Tedbirler Alma Hakkı 
65
G. Hapis Hakkı 
66
3. Gönderenin Borçları 
67
A. Taşıma Ücreti ve Masrafları Ödeme Borcu 
67
B. Eşyayı Hazır Bulundurma Borcu 
68
C. Taşınan Eşya Hakkında Doğru ve Yeterli Bilgi Verme Borcu 
70
D. Yükleme ve Boşaltma Borcu 
72
E. Eşyaları Ambalajlama ve İşaretleme Borcu 
76
F. Taşıma Belgelerini Düzenleme ve Taşıyıcının Tasarrufuna
Bırakma Borcu 
78
G. Bekleme Ücreti Ödeme Borcu 
78
4. Gönderenin Hakları 
78
A. Emir ve Talimat Verme Hakkı 
78
B. Sözleşmeyi Feshetme Hakkı 
81
C. Kısmi Taşımayı Talep Hakkı 
83
D. Tazminat Talep Etme Hakkı 
84
5. Riziko Alanı Kavramı ve Bağlanan Sonuçlar 
84
6. Gönderenin Tüketici Olmasına Bağlanan Sonuç 
89
7. Sözleşme İlgilisi Gönderilenin Borcu 
91
A. Taşıma Ücreti, Bekleme Ücreti ve Masrafları Ödeme Borcu 
91
8. Gönderilenin Hakları 
93
A. Taşınan Eşyanın Teslimini Talep Hakkı 
93
B. Emir ve Talimat Verme Hakkı 
95
C. Taşınan Eşyayı İnceleme Hakkı 
97
D. Tazminat Talep Etme Hakkı 
98
III. Taşıma Senedi 
98
1. Genel Olarak 
98
2. Taşıma Senedinin Düzenlenmesi 
100
3. Taşıma Senedinin İçeriği 
101
A. Düzenlenme Yeri ve Tarihi 
102
B. Gönderenin Adı, Soyadı veya Ticaret Unvanı ve Adresi 
102
C. Taşıyıcının Adı, Soyadı veya Ticaret Unvanı ve Adresi 
103
D. Eşyanın Teslim Alınacağı Yer ve Gün ile Teslim Edileceği Yer 
103
E. Gönderilenin Adı, Soyadı veya Ticaret Unvanı ile Adresi 
104
F. Bildirim Adresi 
104
G. Eşyanın İşaretleri İle Ambalajının Çeşidi 
105
H. Taşınacak Paketlerin Sayısı, İşaretleri ve Numaraları 
106
İ. Eşyanın Net Olmayan Ağırlığı veya Başka Şekilde Beyan
Edilen Miktarı 
106
J. Taşımanın Yapılacağı Süre 
107
K. Taşıma Ücreti ve Giderler 
108
L. Teslimde Ödeme Kaydı 
108
M. Eşyanın Gümrük ve Resmi İşlemlerine İlişkin Talimatlar 
109
N. Üstü Açık Araç veya Güvertede Taşımaya İlişkin Kayıt 
110
4. Özel Düzenlemelerde Yer Alan Taşıma Senetlerinin İçerikleri 
110
5. Taşıma Senedinin İspat Gücü 
111
A. Taşıma Sözleşmesinin Varlığı, İçeriği ve Eşyanın Taşıyıcıya
Teslimi 
111
B. Eşyaları Dış Görünüşü, Taşınan Paketlerin Sayısı ve
İşaretleri İle Numaralar 
113
C. Eşyanın Net Olmayan Ağırlığı veya Başka Şekilde Beyan
Edilen Miktarı ya da Taşınacak Paketlerin İçeriği 
115
D. Denetleme Yükümlülüğü 
117
E. Karinelerin Özellikleri 
118
F. Diğer Düzenlemelerde Taşıma Senedine Tanınan İspat
Gücü 
118
IV. Yük Senedi 
122
V. Refakat Belgeleri 
123
VI. Taşımanın Yapılması 
126
1. Eşyaların Taşıyıcıya Teslimi 
126
2. Yükleme 
127
A. Yükleme Süresi 
127
B. Bekleme Süresi 
129
C. Yüklemenin Yapılmaması veya Gecikmesi 
130
D. Kısmi Yükleme 
132
E. Taşıma Öncesi Gönderenin Talepleri 
132
F. Gönderenin Kusursuz Sorumluluğu 
133
3. Yükleme Sonrası Taşıma Evresi 
133
A. Taşımanın Yürütülmesi 
133
B. Taşıma Sırasındaki Talimatlar 
134
a) Talimat Hakkının Özellikleri ve Kazanılması 
134
b) Talimat Hakkının İçeriği ve Kapsamı 
136
c) Taşıyıcının Talimatı Yerine Getirmekten
Kaçınabileceği Hâller 
137
d) Talimatlar İçin Gider, Ücret ve Avans Talebi 
139
e) Talimatın Şekli ve Kullanılması 
140
C. Taşıma ve Teslim Engelleri 
142
a) Taşıma ve Teslim Engeli Kavramları 
142
b) Talimat Alma Yükümlülüğü 
144
aa) Talimat Verme Yetkisi 
144
bb) Talimatın Uygulanması 
146
c) Taşıyıcının Taşıma ve Teslim Engellerinden Doğan
Talep Hakları 
147
4. Boşaltma 
148
VII. Taşıyıcının Sorumluluğu 
149
1. Genel Olarak 
149
2. Zıya ve Hasar Sorumluluğu 
150
A. Tam Zıya 
150
B. Kısmi Zıya 
151
C. Hasar 
152
D. Eşyaya Özen Borcunun İhlali 
154
E. Eşyayı Koruma Borcunun İhlali İle Zarar Arasındaki İlliyet Bağı 
156
3. Gecikme Sorumluluğu 
157
A. Taşıma Süresi 
157
B. Taşımanın Taşıma Süresi İçinde Bitirilememesi 
159
4. Zıya Karinesi 
159
VIII.Taşıyıcının Sorumluluğunun Hukukî Niteliği 
162
IX. Taşıyıcının Sorumluluktan Kurtulması 
164
1. Sorumluluktan Kurtulmada Genel Sebepler 
164
A. Taşıyıcının Kaçınamayacağı Sonuçlarını Önleyemeyeceği
Sebepler 
164
B. Gönderen veya Gönderilenin Bir Davranışı ya da Eşyanın
Özel Ayıbı 
171
a) Gönderen veya Gönderilenin Bir Davranışının Zarara
Yol Açması 
171
b) Eşyanın Özel Ayıbı 
175
2. Sorumluluktan Kurtulmada Özel Sebepler 
177
A. Sözleşmeye veya Teamüle Göre Üstü Açık Araçla Taşıma
Yapılması 
177
B. Eşyaların Gönderen Tarafından Yetersiz Ambalajlanması 
179
C. Eşyaların Gönderen, Gönderilen veya Bunlar Adına
Hareket Edenler Tarafından İşleme Tabi Tutulması,
Yüklenmesi ve Boşaltılması 
181
D. Eşyaların Doğal Niteliği 
182
E. Yetersiz ve Hatalı Etiketlenmiş Eşyalar 
185
F. Canlı Hayvan Taşınması 
186
G. Gümrük Kanunu ve Diğer Düzenlemelerin Etkisi 
187
3. Özel Düzenlemelerde Taşıyıcının Sorumluluğu ve
Sorumluluktan Kurtulması 
188
A. Hava Yolu Taşımalarında 
188
B. Demir Yolu Taşımalarında 
190
X. Taşıyıcının Yardımcılarından Doğan Sorumluluğu 
193
1. Genel Olarak 
193
2. Taşıyıcı Yardımcısı Kavramı 
194
A. Taşıyıcının Kendi Adamları 
194
B. Taşıyıcının Yararlandığı Kişiler 
195
3. Sorumluluğun Şartları 
196
A. Taşıyıcı Yardımcılarının Fiil ve Eylemsizlikleri 
196
B. Fiil veya Eylemsizliğin Zarara Neden Olması 
197
4. Diğer Düzenlemelerde Taşıyıcının Yardımcılarından Doğan
Sorumluluğu 
198
A. Hava Yolu Taşımalarında 
198
B. Demir Yolu Taşımalarında 
199
XI. Fiilî Taşıyıcı ve Fiilî Taşıyıcının Sorumluluğu 
200
1. Fiilî Taşıyıcı Kavramı 
200
2. Fiilî Taşıyıcının Sorumluluğu 
203
XII. Taşıyıcının Sözleşme Dışı Sorumluluğu 
207
XIII. Taşıyıcının Tazminat Yükümlülüğü 
209
1. Taşıma Hukukunda Zarar İle Tazminat 
209
2. Tazminatın Belirlenmesi 
209
A. Zıya Hâlinde 
209
B. Hasar Hâlinde 
214
C. Eşya Zararı Dışındaki Diğer Giderlerin Tazmini 
215
D. Gecikme Hâlinde 
217
XIV. Taşıyıcının Sorumluluğunun Sınırlanması 
219
1. Eşyanın Ağırlığı Esas Olarak Belli Bir Değerle Sınırlama 
219
2. Sınırlamanın İstisnaları 
222
A. Belli Bir Değerin Taşıma Senedine Geçirilmesi ve Bunun
Taşıyıcı Tarafından Kabulü 
222
B. Zararın Taşıyıcının Kasten veya Pervasızca Bir
Davranışından Doğması 
224
C. Diğer Taşıma Düzenlemelerinde İstisnalar 
224
D. Diğer Zararlarda Taşıyıcının Sorumluluğunun Sınırı 
225
XV. Zıya ve Hasarın Tespiti ve Bildirim 
226
1. Genel Olarak 
226
2. Tespit ve Bildirimin İçeriği 
227
3. Tespit Zamanı ve Bildirim 
228
4. Tespit ve Bildirimin Şekli 
230
5. Gecikmenin Bildirilmesi 
232
6. Diğer Taşıma Hukuku Kurallarında Tespit ve Bildirim 
233
XVI. Taşıyıcının Sorumluluğunda Zamanaşımı ve Hak Düşümü 
235
1. Genel Olarak 
235
2. TTK’ya Göre 
235
3. CMR’ye Göre 
237
4. TSHK’ya Göre 
239
5. MoK’a Göre 
240
6. RDİN’e Göre 
240
7. CIM’e Göre 
241
8. Hakkın Def’i Olarak İleri Sürülmesi 
241
XVII. Taşıma Hukukunda Kast ve Kasta Eş Değer Kusurun Etkisi 
243
XVIII. Eşya Taşımalarında Yetkili Mahkeme 
246
XIX. Taşıyıcının Hapis Hakkı 
247
1. Genel Olarak 
247
2. Hapis Hakkının İçeriği 
248
3. Hapis Hakkının Taşıma Senedi Vasıtasıyla Kullanılması 
250
4. Hapis Hakkının Paraya Çevrilmesi 
251
5. Birden Çok Taşıyıcının Varlığında Hapis Hakkı 
252
6. Birden Çok Hapis Hakkının Sırası 
253
§ 4. TAŞINMA EŞYASI TAŞIMASI 
255
I. Taşınma Eşyası Taşıması Kavramı ve Uygulanacak Hükümler 
255
1. Genel Olarak 
255
2. Taşınma Eşyası Taşıması Sözleşmesinin Unsurları 
255
A. Taşıma Sözleşmesi 
255
B. Taşınma Eşyası 
255
3. Uygulanacak Hükümler 
257
II. Taşıyıcının Borçları 
257
1. Taşıyıcının Genel Yükümlülükleri 
257
2. Taşıyıcının Özel Yükümlülükleri 
258
A. Mobilyaların Sökülmesi ve Kurulması 
258
B. Eşyanın Yüklenmesi ve Boşaltılması 
259
C. Eşyaların Ambalajlanması ve İşaretlenmesi 
260
D. Diğer İşlemlerin Yerine Getirilmesi 
260
III. Taşıyıcının Hakları 
261
1. Genel Olarak 
261
2. Gönderenin Bilgilendirme Yükümlülüğü 
261
A. Taşınma Eşyasının Tehlikeli Eşya Olması 
262
B. Gerekli Gümrük Kuralları ve Yönetime İlişkin Diğer
Hükümler 
263
3. Gönderenin Sorumluluğundan Doğan Tazminat Hakkı 
264
IV. Taşıyıcının Sorumluluğu 
265
1. Genel Olarak 
265
2. Taşıyıcının Sorumluluktan Kurtulması 
266
A. Genel Sebepler 
266
B. Özel Sebepler 
267
a) Taşıyıcının, Değerli Maden, Taş, Mücevher, Posta
Pulu, Madenî Para, Belge veya Kıymetli Evrak
Taşıması 
268
b) Gönderen Tarafından Yapılan Paketleme veya
Etiketlemenin Yetersizliği 
268
c) Taşınan Eşyanın Gönderen Tarafından İşleme Tabi
Tutulmuş, Yüklenmiş veya Boşaltılmış Olması 
268
d) Taşıyıcı Tarafından Ambalajlanmamış Olan Eşya
Taşıması 
269
e) Taşıyıcının, Muhtemel Hasar Tehlikesi İçin
Şartlara Uygun Olmayan Eşyanın Yüklenmesi veya
Boşaltılması 
269
f) Canlı Hayvan veya Bitki Taşınması 
270
g) Eşyanın Doğal veya Ayıplı Yapısı Dolayısıyla Kolaylıkla
Zarar Görebilecek Nitelikte Olması 
270
V. Taşıyıcının Sorumluluğunun Sınırı 
270
1. Sınır ve Hesaplanması 
270
2. Sorumluluğu Sınırlama Hakkının Kaybı 
271
VI. Zıya ve Hasarın Bildirilmesi 
272
§ 5. DEĞİŞİK TÜR ARAÇLARLA TAŞIMA 
275
I. Değişik Tür Araçlarla Taşıma Sözleşmesi 
275
II. Değişik Tür Araçlarla Taşıma Sözleşmesinin Hukukî Niteliği 
278
III. Değişik Tür Araçlarla Taşımada Taşıyıcı 
280
IV. Değişik Tür Araçlarla Taşımada Taşıyıcının Sorumluluğu 
281
1. Genel Olarak 
281
2. TTK’da Sorumluluğun Düzenlenişi 
284
A. Genel Olarak 
284
B. Bilinen Zarar Yerinde 
284
a) Farklı Farazi Kısmi Taşıma Hukuku 
285
b) Bilinen Zarar Yerinin İspatlanması 
286
C. Bilinmeyen Zarar Yerinde 
288
3. Değişik Tür Taşıtlarla Yapılan Taşımada Bildirim ve
Zamanaşımı 
288
A. Zararın Bildirilmesi 
288
B. Zamanaşımı 
290
V. Değişik Tür Araçlarla Taşınma Eşyası Taşınması 
292
§ 6. YOLCU TAŞIMA 
293
I. Yolcu Taşımaya Uygulanacak Hükümler 
293
II. Sefere İlişkin Düzenlemeler 
294
1. Sefer Başlangıcı 
294
A. Taşıyıcının Koyduğu Kurallar 
294
B. Seferin Yapılamaması 
294
C. Yolculuğun Başlangıcında Seferin Gecikmesi 
297
2. Sefer Esnasında Yolculuğun Gecikmesi 
298
A. Yolun Değiştirilmesi 
298
B. Zorunlu Sebeplerle 
299
3. Seferin Duraklaması 
300
III. Taşıyıcının Sorumluluğu 
300
1. Cismani Zararlardan Sorumluluk 
300
A. Kara Yolu Taşımalarında 
301
B. Demir Yolu Taşımalarında 
302
C. Hava Yolu Taşımalarında 
304
2. Bagajdan Doğan Sorumluluk 
306
3. Gecikmeden Doğan Sorumluluk 
309
§ 7. TAŞIMA İŞLERİ KOMİSYONCUSU 
311
I. Taşıma İşleri Komisyonculuğu Sözleşmesi 
311
1. Sözleşmenin Özellikleri ve Unsurları 
311
2. Sözleşmede Tarafların Hak ve Borçları 
314
A. Taşıma İşleri Komisyoncusunun Borçları 
314
a) Gönderenin Menfaatlerini Gözetme ve Talimatlarına
Uyma Yükümlülüğü 
314
b) Eşyanın Taşınmasını Sağlama Borcu 
315
c) Gönderenin Belirlediği Bedele Uyma Yükümlülüğü 
316
d) Gönderene Bilgi ve Hesap Verme Yükümlülüğü 
316
B. Sözleşme Gereği Ortaya Çıkabilecek Yükümlülükler 
317
a) Eşyanın Sigortalanması, Ambalajlaması,
İşaretlenmesi, Gümrüklenmesi 
317
b) Eşyayı Teslim Alma, Teslim Etme, Yükleme ve
Boşaltma Yükümlülüğü 
318
c) Taşıyıcının İfasını Garanti Etme Yükümlülüğü 
318
C. Gönderenin Borçları 
318
a) Komisyon Ücretini Ödeme Borcu 
318
b) Masrafları Ödeme Borcu 
319
c) Eşyayı Ambalajlama ve İşaretleme Yükümlülüğü 
320
d) Eşyanın Taşıttırılması İçin Gerekli Bilgi ve Belgeleri
Sağlama Yükümlülüğü 
320
e) Zararları Tazmin Etme Yükümlülüğü 
321
II. Taşıma İşleri Komisyoncusunun Sorumluluğu 
321
1. Zıya ve Hasardan Sorumluluk, Kapsamı ve Şartları 
321
2. Diğer Zararlardan Sorumluluk 
324
3. Taşıma İşleri Komisyoncusunun Yardımcılardan Doğan
Sorumluluğu 
325
A. Taşıma İşleri Komisyoncusunun Adamları 
325