Karayolları Trafik Kanununa Göre Hukukî Sorumluluk, Tazminat, Sigorta ve Rücu Davaları
 Hasan Tahsin Gökcan  - Kitap
Karayolları Trafik Kanununa Göre

Hukukî Sorumluluk, Tazminat, Sigorta ve Rücu Davaları

9. Baskı, 
Haziran 2018
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
1463
Barkod:
9789750248986
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
1.900,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Trafik kazasına dayalı hukuk davalarında, 2918 sayılı Kanun dışında çok sayıda kanun da uygulanmaktadır. Örneğin, kazada yaralanan kişinin işçi olması halinde İş ve Sosyal Güvenlik mevzuatı, gündeme gelmektedir. Kazada zarar gören kişi yolcu ise Ticaret Kanunundaki taşıma hukuku uygulanmakta, zarara neden olan kişinin sıfatına göre de bazen Borçlar Kanunu, Medeni Kanun ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun da uygulanmaktadır. Yine, trafik kazaları dolayısıyla en sık gündeme gelen bir konu da sigorta hukukudur. Zarardan kanunen sorumlu olanın tazminatı ödedikten sonra zarar verene açtığı rücu davası da bu konunun içerisindedir. Dolayısıyla trafik kazasından kaynaklanan hukuki uyuşmazlıklar, çok sayıda hukuk disiplinini ilgilendiren karmaşık hukuki sorunlara yol açabilmektedir.
Bu kitapta, trafik kazalarından kaynaklanan hukuki uyuşmazlıklar konu edinilmiştir. Kitabın hazırlanmasında, borçlar hukukuna ilişkin sorumluluk ve tazminat hukuku ile medeni hukuk ve sigorta hukuku doktrininden yararlanılmış ve Yargıtay uzmanlık dairelerinden 3, 4, 10, 11, 17, 19, 21 gibi hukuk dairelerinin konuları incelenmiştir. Açıklama ve kararlara daha çok yer verilmesi amacıyla, kolay ulaşılabilen ilgili yasa ve yönetmelikler kitaba alınmamıştır.
Dokuzuncu baskıda; mevzuattaki değişiklikler, doktrin ve yeni içtihatlar incelenerek tüm konular güncellenmiş ve çok sayıda yeni karar eklenmiş, benzer nitelikteki eski kararlar çıkartılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Karayolları Trafik Kanunundan Doğan Motorlu Araç İşletenin ve Teşebbüs Sahibinin Hukukî Sorumluluğu
.
Trafik Kazaları Nedeniyle (Doğrudan) Genel Hükümlere Göre Sorumluluk Halleri
.
Trafiğe İlişkin Sigortalar ve Güvence Hesabı
.
Rücu Davaları
.
Yargıtay Uygulamasında Trafik Kazalarında Kusurun ve Tazminatın Belirlenmesi
.
Trafik Kazalarından Doğan Davalarda Usule ve Uygulamaya İlişkin Konular
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Dokuzuncu Basıya Sunuş 
5
Kısaltmalar 
23
Birinci Bölüm
KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNDAN
DOĞAN MOTORLU ARAÇ İŞLETENİN VE
TEŞEBBÜS SAHİBİNİN HUKUKÎ SORUMLULUĞU
I. SORUMLULUĞUN HUKUKİ NİTELİĞİ VE KONUYA İLİŞKİN KAVRAMLAR 
25
A. Sorumluluğun Hukuki Niteliği 
25
1. Genel Olarak Hukuki Sorumluluk ve Kusur Sorumluluğu 
25
2. Kusursuz Sorumluluk (Sebep Sorumluluğu) 
27
a. Genel Olarak Kusursuz Sorumluluk 
27
b. Kusursuz Sorumluluk Halleri 
28
aa. Genel Olarak Kusursuz Sorumluluk 
28
bb. 6098 Sayılı Borçlar Kanunundaki Kusursuz Sorumluluk Nedenleri 
30
aaa. Dikkat ve Özen İlkesinden Doğan Kusursuz Sorumluluk Nedenleri 
30
bbb. Hakkaniyet İlkesinden Doğan Kusursuz Sorumluluk Nedeni 
31
ccc. Tehlike Sorumluluğundan Doğan Kusursuz Sorumluluk Nedenleri 
31
B. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununda İşleten Kavramı 
33
1. Tanım ve Unsurları 
33
2. İşleten Çeşitleri 
34
a. Gerçek İşleten 
34
aa. Motorlu Araç Sahibi 
34
aaa. Araç Sahipliği Sıfatının Kazanılması 
34
bbb. Harici Senetle Araca Zilyet Olanların Hukuki Durumu 
38
bb. Aracın Mülkiyeti Muhafaza Kaydıyla Alıcısı 
40
cc. Aracın Uzun Süreli Kiracısı, Ariyet ve Rehin Alanı 
40
b. Farazi İşleten 
43
c. Ortak İşleten kavramı 
45
C. İşletenin Bağlı Olduğu Teşebbüs Sahibi Kavramı 
45
D. İşletenin Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kimseler 
47
1. Sürücü 
47
2. Diğer Yardımcı Kişiler 
48
II. KAZAYA NEDEN OLAN ARACIN TRAFİK KAYDINA TEDBİR ŞERHİ VERİLMESİ VE ARACIN MUVAZAALI SATIŞININ İPTALİ 
48
A. Kazaya Neden Olan Aracın Trafik Kaydına Tedbir Şerhi Verilmesi (KTK 85/II) 
48
1. Kanunî Düzenleme 
48
2. Hükmün Amacı ve Hukukî Konusu 
49
3. Cumhuriyet Savcısının Şerh Verme Yetki ve Görevi 
49
4. Maddenin Uygulama Şartları 
50
5. Şerhin Niteliği 
51
6. Şerhin Süresi ve Kaldırılması 
52
7. Kötü Niyetli Satışlara Karşı Koruma 
53
8. Genel Hükümlere Göre Tedbir Kararı Verilmesi 
53
Tedbir Uygulamasıyla İlgili Kararlar 
54
B. Zarara Neden Olanın Aracının Borçtan Kurtulmak Maksadıyla Muvazaalı Olarak Satılması Nedeniyle Satışın İptali Davası 
55
1. Muvazaalı Araç Satışının İptali Davası 
55
2. Muvazaalı Satışın İptali Davasıyla İlgili Kararlar 
56
III. KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNA GÖRE SORUMLULUĞUN GENEL ŞARTLARI 
62
A. Zararın Varlığı Şartı 
62
1. Zarar Kavramı ve Çeşitleri 
62
a. Genel Olarak Zarar Kavramı 
62
b. Zarar Çeşitleri 
62
aa. Manevi Zarar 
62
bb. Maddî Zarar 
62
aaa. Kişiye İlişkin Zarar 
62
bbb. Şeye (mala) İlişkin Zarar 
63
2. Karayolları Trafik Kanunu Kapsamındaki Zararlar 
64
3. Genel Hükümlere Tâbi olan Zarar 
65
a. Maddi Zararlar 
65
b. Manevî Zarar 
65
B. Zararın Trafik Kazasından Doğması Şartı 
67
1. Genel Olarak Kaza ve Trafik Kazası 
67
2. Trafik Kazasının Unsurları 
68
a. Kazanın Karayolunda veya Karayolu Sayılan Yerlerde Meydana Gelmesi 
68
aa. Karayolu ve tanımı 
68
bb. Karayolu Sayılan Yerler 
70
cc. Dolaylı Olarak Karayolu Kabul Edilen Yerler 
73
dd. Kaza Yerinin Karayolu veya Karayolu Sayılan Yerlerden Olmamasının Hüküm ve Sonuçları 
73
aa. Tek – Araba Kazaları 
75
bb. Çok – Birimli Trafik Kazaları 
75
c. Olay Sonucu Kişiye veya Eşyaya İlişkin Bir Zarar Doğmalıdır 
75
C. Kaza ve Zarara Motorlu Bir Aracın Neden Olması Şartı 
75
D. Uygun İlliyet Bağı Bulunması Şartı 
76
IV. MOTORLU ARACIN “İŞLETİLMESİ” SIRASINDA MEYDANA GELEN ZARAR NEDENİYLE SORUMLULUK (KTK 85/I) 
77
A. Sorumluluğun Hukukî Niteliği 
77
B. İşletme Kavramı 
78
1. Genel Olarak 
78
2. Aracın Hareket Halinde Olup Olmamasına Göre İşletme Kavramı 
80
b. Duran Araçlarda İşletme Kavramı 
80
C. KTK 85/I. Maddeye Göre Sorumluluğun Şartları 
82
İlgili Kararlar (İşleten Kavramı – Sorumluluğun Şartları) 
82
V. İŞLETİLME HALİNDE OLMAYAN MOTORLU ARACIN NEDEN OLDUĞU ZARARDAN SORUMLULUK (KTK 85/III) 
154
A. Sorumluluğun Hukukî Niteliği 
154
B. KTK 85/III. Maddeye Göre Sorumluluğun Şartları 
155
1. Sorumluluğun Genel Şartları 
155
2. Sorumluluğun Özel Şartları 
156
İlgili Kararlar 
158
VI. KAZADAN SONRA YAPILAN YARDIM ÇALIŞMALARINDA YARDIM EDENİN MARUZ KALDIĞI ZARARDAN DOLAYI SORUMLULUK (KTK 85/IV) 
166
VII. İŞLETENİN, ARACIN SÜRÜCÜSÜ VEYA YARDIMCI KİŞİLERİN KUSURLARINDAN DOLAYI SORUMLULUĞU (KTK 85/V) 
168
İlgili Kararlar 
169
VIII. İŞLETENİN SORUMLULUKTAN KURTULMASI 
174
A. Genel Kurtuluş Nedeni; Mücbir Sebep veya Ağır Kusur (KTK M. 86/1) 
174
1. Genel Olarak 
174
2. Sorumluluktan Kurtulma Şartları 
174
B. Özel Kurtuluş Nedeni; Aracın Çalınması veya Gaspedilmesi (KTK M. 107) 
180
İlgili Kararlar (M. 86/I) 
180
IX. İŞLETENİN SORUMLULUĞUNUN AZALTILMASI 
185
A. Zarar Görenin Kusuru Nedeniyle İşletenin Sorumluluğunun Azaltılması (KTK 86/II) 
185
Zarar Görenin (Müterafik) Kusuruna İlişkin Kararlar 
186
B. Hatır Taşıması veya Aracın Hatır için Verilmesi Nedeniyle Sorumluluğun Azaltılması (KTK 87/I) 
192
1. Genel Olarak Hatır Taşıması ve Sonuçları 
192
2. Hatır Taşımasında İndirimin Miktarı 
195
3. Motorlu Aracın Maliki ile İşleteni Arasındaki Sorumluluk 
195
4. Araçta Taşınan Eşya Nedeniyle Sorumluluk 
195
5. Hatır Taşımasında Genel Hükümlerin Uygulanmasının Sonuçları 
196
Hatır Taşıması ile İlgili Kararlar 
196
X. BİRDEN FAZLA ZARAR VERENİN ÜÇÜNCÜ KİŞİYE VE BİRBİRLERİNE KARŞI SORUMLULUĞU (KTK m. 88) 
210
A. Üçüncü Kişiye Karşı (Müteselsil) Sorumluluk 
210
B. Birbirlerine Karşı Sorumlulukları 
211
C. Borçlar Kanunu’na Göre Müteselsil (Zincirleme/Dayanışmalı) Sorumluluk 
213
1. 818 sayılı Mülga Borçlar Kanununda Müteselsil Sorumluluk 
213
a. Genel olarak 
213
b. Tam teselsül (818 s. BK m.50) 
213
aa. Tam Teselsülde Sorumluluğun Şartları 
213
aaa. Kişiye İlişkin Şartlar 
214
bbb. Eyleme İlişkin Şartlar 
214
ccc. Zarara İlişkin Şart 
215
bb. Tam Teselsülün Sonuçları 
215
c. Eksik Teselsül (BK 51) 
217
aa. Eksik Teselsülde Sorumluluğun Şartları 
217
bb. Eksik Teselsülün Sonuçları 
218
d. Müteselsil Sorumlunun Rücu Hakkı 
218
aa. Genel Olarak 
218
bb. Tam Teselsülde Rücu 
219
Tam Teselsüldeki Rücuda Zamanaşımı 
219
cc. Eksik Teselsülde Rücu 
220
Eksik Teselsüldeki Rücuda Zamanaşımı 
222
2. 6098 Sayılı Borçlar Kanununda Müteselsil Sorumluluk 
222
a. Genel olarak 
222
b. Müteselsil sorumluluğun hukuki sonuçları 
223
c. Müteselsil Borçlunun Rücu Hakkı 
224
Müteselsil Sorumlulukla İlgili Kararlar 
225
XI. BİRDEN ÇOK İŞLETENİN BİRBİRLERİNE VERDİKLERİ ZARARDAN DOLAYI SORUMLULUKLARI (KTK m. 89) 
242
A. Genel Olarak 
242
B. Kişiye İlişkin Zarardan Sorumluluk 
243
C. Şeye (Eşyaya) İlişkin Zarardan Sorumluluk 
243
D. İşletenlerin Birbirlerine Karşı Müteselsil Sorumlulukları 
244
XII. MADDÎ VE MANEVÎ TAZMİNATIN BİÇİM VE KAPSAMI (KTK m. 90) 
244
XIII. KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNDA SORUMLULUĞA İLİŞKİN ÖZEL DURUMLAR 
245
A. Motorlu Araçların Römorkları ve Çekicilerle İlgili Sorumluluk (KTK 102) 
245
1. Madde Metni ve Tanımlar 
245
2. Çekicinin Neden Olduğu Zarardan Sorumluluk 
246
3. Römorkun (Yarı Römork ya da Karavanın) Neden Olduğu Zarardan Dolayı Sorumluluk 
246
4. Çekilen Aracın Neden Olduğu Zarardan Dolayı Sorumluluk 
247
İlgili Kararlar 
247
B. Motorsuz Taşıtlar ile Motorlu Bisiklet Sürücülerinin Sorumluluğu (KTK M. 103) 
250
1. Madde Metni ve Tanımlar 
250
2. Maddenin Kapsamı 
250
İlgili Kararlar 
251
C. Motorlu Araçlarla İlgili Mesleki Faaliyette Bulunanların Sorumluluğu (KTK m. 104) 
256
1. Madde Metni 
256
2. Genel Olarak 
257
3. Sorumluluğun Şartları 
258
İlgili Kararlar 
260
D. Yarışlarla İlgili Sorumluluk (KTK M. 105) 
273
1. Madde Metni 
273
2. Yarışçılarda, Onlarla Birlikte Araçta Bulunanlarda ve Araçlarında Meydana Gelen Zarar Nedeniyle Sorumluluk (KTK 105/2) 
274
3. Üçüncü Kişilerin Uğrayacağı Zarardan Dolayı Sorumluluk (KTK 105/1) 
274
4. Sigortanın Sorumluluğu 
275
İlgili Yargıtay Kararları 
275
E. Devlete ve Kamu Kuruluşlarına Ait Araçlardan Dolayı Sorumluluk (KTK M. 106) 
277
1. Devletin İşleten Olarak Sorumluluğu 
277
a. Motorlu Araç İşleteni ve Sahibi Olarak Sorumluluk 
277
b. Devlet Demiryollarının Sorumluluğu 
278
2. Devletin İdarî Eylem ve İşlemlerinden Dolayı Sorumluluğu 
280
a. Genel Olarak 
280
b. Karayolu yapım ve bakımı nedeni ile verilen zararlar 
281
c. Kişisel Kusur Nedeniyle Kamu Görevlilerinin Sorumluluğu 
283
3. İlgili Kararlar 
285
a. Devlet Demiryollarının Sorumluluğu ile İlgili Kararlar 
285
b. İdarî Eylemlerden (Hizmet Kusuru) Sorumlulukla İlgili Kararlar 
293
c. Devletin İşleten Olarak Sorumluluğu ile İlgili Kararlar 
313
F. Çalınan veya Gasp Edilen Araçlarda Sorumluluk (KTK M. 107) 
337
1. Madde Metni 
337
2. Sorumluluğun Genel Şartı Olarak Çalma veya Gasp Etme Eyleminin Varlığı 
337
3. Çalan veya Gasp Edenin Sorumluluğu 
339
4. İşletenin Sorumluluğu 
339
a. İşletenin Sorumluluğu Kuralı 
339
b. İşletenin Sorumlu Olduğu Kişiler 
340
c. İşletenin Sorumluluktan Kurtulması 
341
aa. Kusursuzluğun İspatı 
341
bb. İşletenin Kusursuz Sayılması İçin Alması Gereken Tedbirler 
342
d. İşletenin Rücu Hakkı 
343
5. Çalınan veya Gasp Edilen Araç Sürücüsünün Sorumluluğu 
344
6. Araçtaki Yolculara Karşı Sorumluluk 
344
7. Çalınan ya da Gasp Edilen Araçlarla İlgili Güvence Hesabının Sorumluluğu 
345
İlgili Kararlar 
345
XIV. TEKNİK ARIZA VEYA BAKIM EKSİKLİĞİNDEN DOĞAN KAZALARDA HUKUKİ VE CEZAİ SORUMLULUK 
362
A. Teknik Arıza ve Bakım Eksikliği Kavramları 
362
B. Ceza Sorumluluğu 
362
C. Hukuki Sorumluluk (Tazminat Sorumluluğu) 
364
1. Sürücünün Sorumluluğu 
364
2. İşletenin Sorumluluğu 
364
İlgili Kararlar 
365
İkinci Bölüm
TRAFİK KAZALARI NEDENİYLE (DOĞRUDAN)
GENEL HÜKÜMLERE GÖRE SORUMLULUK HALLERİ
I. İŞLETEN OLMAYAN SÜRÜCÜNÜN SORUMLULUĞU 
385
A. Genel Olarak 
385
B. İlgili Kararlar 
386
II. YAYALARIN SORUMLULUĞU 
390
A. Genel Olarak 
390
B. İlgili Yargıtay Kararları 
393
III. YAPIMCININ (İMALATÇININ) SORUMLULUĞU 
398
A. 4077 Sayılı Kanundan Önceki Uygulama 
398
B. 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Uyarınca Yapımcının Sorumluluğu 
399
1. Genel Olarak 
399
2. Sorumluluğun Kapsamı 
399
3. Sorumluluğun Şartları 
400
4. Kurtuluş Kanıtı 
401
5. Hakların Yarışması 
401
6. Zamanaşımı 
401
C. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna Göre Sorumluluk 
402
1. Sorumluluğa İlişkin Genel Hükümler 
402
2. Zamanaşımı ve Görevli Mahkeme 
403
Ayıplı Araç Nedeniyle Sorumlulukla İlgili Kararlar 
404
IV. TAŞIYICININ (NAKLİYECİNİN) SORUMLULUĞU 
416
A. Sorumluluğun Hukuksal Kaynağı 
416
B. Karayolu Taşıma Kanununa Göre Taşıyıcının Sorumluluğu 
417
1. Kanunun Kapsamı 
417
2. Taşımacının Sorumluluğu 
418
a. Genel Olarak Sorumluluğun Hukuki Niteliği 
418
b. Yolcu Taşımasında Sorumluluk 
419
c. Eşya Taşımasında Sorumluluk 
422
3. Hüküm Bulunmayan Durumda Uygulanacak Mevzuat 
422
C. Ticaret Kanunu Hükümlerinde Taşıyıcının Sorumluluğu 
423
1. Sorumluluğa İlişkin Kavramlar 
423
a. Taşıyıcı Kavramı 
423
b. Taşıma Sözleşmesi 
423
c. Ara/Alt Taşıyıcı veya Fiili Taşıyıcı 
425
d. Taşıma İşleri Komisyoncusu 
427
e. Acente 
428
2. Sorumluluğun Niteliği ve Kapsamı 
429
3. Eşya Taşımasında Sorumluluk 
432
4. Yolcu Taşımasında Sorumluluk 
433
5. Zararın Saptanması 
434
a. Eşya Taşımasında Zararın Saptanması 
434
aa. Ziya Halinde Zararın Saptanması 
434
bb. Hasar Halinde Zararın Saptanması 
435
b. Yolcu Taşımasında Zararın Saptanması 
436
aa. Maddî Zararların Saptanması 
436
bb. Manevî Zararın Saptanması 
437
6. Görevli ve Yetkili Mahkeme 
437
7. Faiz 
437
8. Zamanaşımı 
438
D. Taşıyıcının Sorumluluğu ile İlgili Kararlar 
440
1. Eşya Taşıması ile İlgili Kararlar 
440
2. Yolcu Taşıması ile İlgili Kararlar 
465
3. Trenle Taşımayla İlgili Kararlar (DDY’nin Sorumluluğu) 
496
4. Faizle İlgili Kararlar 
501
5. Zamanaşımı ile İlgili Kararlar 
503
6. Yetki ve Görevle İlgili Kararlar 
505
V. KÜÇÜK VE KISITLILARIN EYLEMLERİNDEN DOLAYI SORUMLULUK 
507
A. Aile Başkanının (Reisinin) Sorumluluğu (MK m. 369) 
507
1. Sorumluluğun Mahiyeti 
507
2. Aile ve Aile Başkanı Kavramları 
508
3. Sorumluluğun Şartları 
511
a. Bir Zarar Doğmalıdır 
511
b. Kurtuluş Kanıtı Getirilememiş Olmalıdır 
511
c. Uygun İlliyet Bağı Bulunmalıdır 
512
4. Zamanaşımı 
512
5. Davalı Sıfatı 
513
B. Temyiz Gücü Olmayanın Sorumluluğu (BK m. 65, 59) 
513
1. Yasal Düzenleme 
513
2. Genel Olarak Sorumluluğun Mahiyeti 
513
İlgili Kararlar 
515
VI. ADAM ÇALIŞTIRANIN SORUMLULUĞU (BK m. 66) 
517
A. Genel Açıklamalar 
517
B. Sorumluluğun Şartları 
519
1. Sorumluluğun Genel Şartları 
519
2. Sorumluğun Özel Şartları 
519
C. Adam Çalıştıranın Yardımcı Kişiye Rücuu 
521
İlgili Kararlar 
522
VII. HAYVAN TUTUCUSUNUN SORUMLULUĞU (BK m. 67) 
534
A. Genel Açıklamalar 
534
B. Sorumluluğun Şartları 
535
C. Hayvan Tutucusunun Rücu Hakkı 
538
İlgili Kararlar 
538
Üçüncü Bölüm
TRAFİĞE İLİŞKİN SİGORTALAR VE
GÜVENCE HESABI
I. ZORUNLU MALÎ SORUMLULUK (TRAFİK) SİGORTASI 
543
A. Sigorta Yapma Zorunluluğu ve Genel Açıklamalar 
543
B. Zorunlu Malî Sorumluluk Sigortasının Kapsamı 
544
1. Taşıt Yönünden 
544
2. Kazanın Oluştuğu Yer Yönünden 
544
3. Sorumluluğun Türü Bakımından 
544
4. Tazminatın (Zararın) Türü Bakımından 
545
C. Sigorta Kapsamı Dışında Kalan Hususlar 
547
1. Genel Olarak Kapsam Dışı Haller 
547
2. İşleten veya Sürücünün Kazada Yaralanması veya Ölmesi 
549
D. Gerçek Zararın Giderilmesi İlkesi 
552
E. Tarafların Yükümlülükleri 
552
1. Sigorta Ettirenin Yükümlülüğü 
552
a. Sigorta Ettirenin Prim Ödeme Yükümlülüğü 
552
b. Sigorta Ettirenin İhbar Yükümlülüğü 
553
2. Sigortacının Ödeme Yükümlülüğü 
554
F. İşletenin Değişmesi 
556
G. Sigortacının Sorumluluktan Kurtulması veya Sorumluluğunun Azaltılması (KTK 86. Maddesinin Sigortacıya Uygulanması) 
557
1. Genel Açıklamalar 
557
2. Zarar Görenlerin Çokluğu Durumunda Tazminatın İndirilmesi (m.96) 
558
H. Sigorta Alacağının İcra Takibine Konu Olması ve İnkâr Tazminatı 
559
I. Yargılama Giderleri ve Yetkili Mahkeme 
560
J. Zorunlu Malî Sorumluluk Sigortasında Faiz 
560
K. Zorunlu Malî Sorumluluk Sigortasında Zamanaşımı 
562
Zorunlu Malî Sorumluluk (Trafik) Sigortası ile İlgili Kararlar 
563
II. İHTİYARİ MALÎ SORUMLULUK SİGORTASI 
596
A. Tanım ve Kapsam 
596
B. Sigortacının Zararı Ödeme Yükümlülüğüne Hâkim Olan İlkeler 
597
1. Sınırlı Sorumluluk İlkesi 
597
2. Zararın Garameten Giderim İlkesi 
598
3. Gerçek Zararın Ödenmesi İlkesi 
598
4. Kusur Esasına Göre Sorumluluk İlkesi 
598
C. İşletenin Değişmesi 
598
D. Zarar Görene Karşı İleri Sürülemeyen Nedenler 
599
E. Faiz Alacağı 
599
F. İcra Takibi ve İcra İnkâr Tazminatı 
599
G. Zamanaşımı 
599
H. Görevli Mahkeme 
599
I. Yetkili Mahkeme 
600
İhtiyari Malî Sorumluluk Sigortası ile İlgili Kararlar 
600
III. KASKO SİGORTASI 
609
A. Niteliği ve Kapsamı 
609
B. Teminat Dışında Kalan Hususlar 
611
1. Sözleşmede Aksi Düzenlenmemişse Teminat Dışı Kalan Hâller 
611
2. Kesin Olarak Teminat Dışı Kalan Hâller 
611
a. Genel Olarak 
611
b. Ehliyetsiz Araç Kullanmak 
612
c. Alkol veya Uyuşturucu Alarak Araç Kullanılması 
613
d. İstiap Haddinden Fazla Yük veya Yolcu Taşınması 
614
e. Kasıtla Verilen Zararlar 
614
C. Sorumluluğun Başlangıcı 
615
D. Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri 
615
1. Rizikodan Önceki İhbar Yükümlülüğü 
615
a. Sözleşmenin Kurulması Aşamasındaki Yükümlülük 
615
b. Sözleşmenin Devamı Sırasındaki Yükümlülük 
616
2. Rizikodan Sonraki İhbar Yükümlülüğü 
616
3. Rizikodan Sonraki Diğer Yükümlülükler 
616
E. Kasko Sigorta Tazminatının Belirlenmesi 
617
1. Genel Olarak 
617
a. Eksik Sigorta Hali 
617
2. Aracın Hasarı veya Zıyaı (Tahribi) Halinde Tazminatın Belirlenmesi 
618
3. Aracın Çalınması Halinde Tazminatın Belirlenmesi 
619
F. Kasko Tazminatının Ödenmesi 
621
G. Görevli Mahkeme 
622
H. Yetkili Mahkeme 
623
I. Kasko Sigortasında Zamanaşımı 
623
J. Kasko Sigortasında Faiz Alacağı 
623
K. Sigorta Alacağının İcra Yoluyla Takibi ve İcra İnkâr Tazminatı 
625
L. Araç Malikinin veya Menfaat Sahibinin Değişmesi 
626
Kasko Sigortası ile İlgili Kararlar 
626
IV. KARAYOLU YOLCU TAŞIMACILIĞI ZORUNLU KOLTUK FERDİ KAZA SİGORTASI 
661
A. Sigortanın Niteliği ve Yasal Dayanağı 
661
B. Sigortanın Tarafları 
662
1. Sigortacı 
662
2. Sigorta Ettiren 
662
a. Taşıyıcı Motorlu Araç İşleteni 
662
b. Taşımacı 
663
3. Sigortalı 
663
a. Yolcu 
663
b. Sürücü 
663
c. Sürücü Yardımcıları 
663
C. Sigortanın Kapsamı 
663
D. Sigortanın Karşıladığı Zararlar 
665
E. Tarafların Yükümlülükleri 
665
1. Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri 
665
2. Sigortalının Yükümlülükleri 
666
3. Sigortacının Yükümlülükleri 
666
a. Genel Olarak 
666
b. Sigortacının Ödeme Sorumluluğunun Şartları 
666
aa. Ön Şartlar 
666
bb. Ödenecek Bedelin Saptanması 
667
F. Sigorta Alacağının Muacceliyeti 
667
İlgili Kararlar 
667
V. KARA TAŞIMA (NAKLİYAT) SİGORTASI 
678
A. Niteliği ve Hukuksal Kaynağı 
678
B. Sigorta Sözleşmesinin Yapılması 
678
C. Sigortanın Kapsamı 
678
D. Sigorta Tazminatının Belirlenmesi 
680
Kara Taşıma Sigortası ile İlgili Kararlar 
681
VI. ZORUNLU KARAYOLU TAŞIMACILIK MALİ SORUMLULUK SİGORTASI 
694
A. Genel Olarak Yasal Dayanak ve Kapsam 
694
B. Sigorta Teminat Kapsamı 
695
1. Sigorta Teminatları 
695
2. Sigorta Teminatı Dışında Kalan Hususlar 
695
3. Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortasının, Zorunlu Trafik Sigortasına Önceliği Kuralı 
696
C. Sorumluluktan Kurtuluş ve Tazminatın Azaltılması 
697
1. Sorumluluktan Kurtuluş Nedenleri 
697
2. Tazminatın Azaltılması Nedenleri 
697
a. Zarar Görenin Kusuru 
697
b. Hak Sahiplerinin Çokluğu 
697
D. Sözleşmenin Kurulması ve Tarafların Yükümlülükleri 
697
1. Sözleşmenin Kurulması ve Sona Ermesi 
697
2. Sigortalının Değişmesi 
697
3. Tarafların Yükümlülükleri 
698
a. Sigortalının Yükümlülükleri 
698
b. Sigortacının Teminatı Ödeme Yükümlüğü 
698
c. Gerçek Zararın Ödenmesi İlkesi 
698
E. Sigortacının Rücu Hakkı 
698
F. Zamanaşımı 
700
G. Yetkili Mahkeme ve İcra Daireleri 
700
İlgili Kararlar 
700
VII. GÜVENCE HESABI’NIN SORUMLULUĞU 
716
A. Yasal Düzenleme 
716
B. Sorumluluğun Kapsamı 
719
1. Güvence Hesabında Sorumluluğun Kapsamı 
719
2. Mülga Garanti Sigortası Hesabıyla İlgili Hükümlere Göre Sorumluluğun Kapsamı 
720
C. Güvence Hesabına Başvuruda İstenen Belgeler 
722
D. Başvuru Adresi ve Dilekçe Örneği 
723
E. Güvence Hesabına Karşı Dava Açılması 
723
F. Zamanaşımı 
724
İlgili Kararlar 
724
VIII. YEŞİLKART SİGORTASINDAN DOĞAN SORUMLULUK 
744
A. Türkiye Motorlu Taşıt Bürosu ve Yabancı Plakalı Araçların Yeşilkart Sigortası Nedeniyle Sorumluluğu 
744
1. Yeşilkart Sigortası Hakkında Genel Bilgiler 
744
2. Kazalar Sonrası Yapılacak İşlemler 
747
3. Türk Plakalı Araçların Yurt Dışındaki Kazaları 
748
Yeşilkart Sigortasıyla İlgili Kararlar 
749
IX. TRAFİK KAZASINDA YARALANANLARA SAĞLIK KURUMLARINDA YAPILAN TEDAVİ GİDERLERİNDEN DOLAYI SORUMLULUK 
755
A. 6111 sayılı Kanun Değişikliğinden önce Güvence Hesabı ve Sigortaların Sorumlulukları 
755
1. Yasal Düzenleme 
755
2. Değişiklikten Önceki Durumda Sorumlulukla İlgili Genel Açıklama 
756
B. 6111 Sayılı Kanun Sonrası Sorumluluk Şekli 
757
1. Yasal Düzenleme 
757
2. Kanundaki Sorumluluk Düzeni 
758
İlgili Kararlar 
759
X. SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ VE İTİRAZ HAKEM HEYETİ KARARLARI 
767
A. Yasal Düzenleme 
767
B. Hakem Heyeti Kararlarıyla İlgili Yargıtay Kararları 
771
Dördüncü Bölüm
RÜCU DAVALARI
I. SOSYAL SİGORTALAR KANUNUNA GÖRE RÜCU DAVALARI 
779
A. 5510 sayılı Kanuna Göre Sosyal Güvenlik Kurumunun Rücu Hakkı 
779
1. 5510 Sayılı Kanunun İlgili Hükümleri 
779
2. 5510 Sayılı Yasada Sosyal Güvenlik Kurumunun Rücu Hakkı 
781
a. Genel Olarak Yasal Değişiklikler 
781
b. 5510 Sayılı Yasaya Göre Kurumun Rücu Nedenleri 
782
c. Sosyal Güvenlik Kurumunca Rücu Edilemeyecek Ödemeler 
783
3. 5510 Sayılı Yasa ile Getirilen Rücu Nedenlerinin İncelenmesi 
784
a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Nedeniyle İşverene Rücu 
784
aa. Bildirim Yapılan Sigortalılar Nedeniyle Sorumluluk 
784
bb. Süresinde Bildirilmeyen Sigortalılar Nedeniyle Sorumluluk 
787
b. Üçüncü Kişilere Rücu 
793
aa. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Nedeniyle Üçüncü Kişinin Sorumluluğu 
793
bb. Uzun Vadeli Sigorta Kolları Bakımından Üçüncü Kişinin Sorumluluğu 
794
c. Genel Sağlık Sigortası Yardımları Nedeniyle Rücu 
795
e. Birden Fazla Rücu Halinin Birleşmesi 
800
f. Zamanaşımı ve Zaman Bakımından Uygulama 
801
g. Genel Değerlendirme 
802
B. 506 sayılı Kanuna Göre Sosyal Sigortalar Kurumunun Rücu Hakkı 
803
1. Genel olarak 
803
2. Trafik İş Kazası Nedeniyle Rücu Davası (SSK m. 26) 
805
a. Rücu Davasının Konusu ve Tazminatın Belirlenmesi 
805
aa. Genel Olarak 26. Maddeye Göre Sorumluluk 
805
bb. Anayasa Mahkemesinin İptal Kararı Öncesi Uygulama 
806
cc. Anayasa Mahkemesinin İptal Kararı ve Sonraki Uygulama 
809
b. 506 Sayılı Yasada İş Kazası 
811
c. Kusur Esası 
813
d. Rücu Borçluları ve Davalıları 
814
3. 506 Sayılı Kanunun 39. Maddesine Göre Rücu Davası 
815
4. Görevli Mahkeme 
816
5. Yetkili Mahkeme 
816
6. Zamanaşımı 
816
7. Faiz 
818
İlgili Kararlar 
819
1. 506 Sayılı SSK’nın 26. Maddesi ile İlgili Kararlar 
819
2. 506 Sayılı SSK’nın 39. Maddesi ile İlgili Kararlar 
839
3. 5510 Sayılı Kanuna Göre Rücu Davaları İle İlgili Kararlar 
855
a. 5510 Sayılı Kanunun 39. Maddesiyle İlgili Kararlar 
855
b. 5510 Sayılı Kanunun 21. Maddesiyle İlgili Kararlar 
859
II. 1479 SAYILI BAĞ – KUR KANUNUNA GÖRE RÜCU DAVALARI 
878
A. 5510 Sayılı Kanun Değişikliği 
878
B. BAĞ–KUR Kanunu ile İlgili Genel Açıklamalar 
878
C. Rücu Alacağının Konusu ve Miktarı 
879
D. Davalı 
880
E. Zamanaşımı 
880
F. Faiz Alacağı 
880
G. Görevli ve Yetkili Mahkeme 
881
İlgili Kararlar 
881
III. ÖZEL SİGORTALARIN RÜCU DAVALARI 
893
A. Zorunlu Malî Sorumluluk Sigortasında Sigortacının Rücu Davası 
893
1. Genel Olarak 
893
2. Ağır Kusur veya Kasıt Nedeniyle Rücu 
894
3. İstiap Haddinin Aşılması Nedeniyle Rücu 
895
4. Rizikodan Sonra İhbar ve Diğer Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi Nedeniyle Rücu Hakkı 
896
5. Aracın Çalınması Ya Da Gasp Edilmesi Durumunda Rücu Hakkı 
896
İlgili Kararlar 
896
B. İhtiyari Malî Sorumluluk Sigortasında Sigortacının Rücu Davası 
910
İhtiyari Malî Sorumluluk Sigortasında Rücu Davası ile İlgili Kararlar 
910
C. KASKO Sigortasında Sigortacının Rücu Davası 
916
Kasko Rücu Davaları ile İlgili Kararlar 
919
D. Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasında Sigortacının Rücu Davası 
934
İlgili Kararlar 
936
E. Kara Taşıma (Nakliyat) Sigortasında Sigortacının Rücu Davası 
941
İlgili Kararlar 
942
F. Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Rücu Davası 
951
1. Genel Olarak 
951
2. Zarar Sorumlusu Üçüncü Kişiye Rücu 
951
3. Sigortalıya Rücu 
951
4. Zamanaşımı 
952
İlgili Kararlar 
952
G. Güvence Hesabı’nın (Garanti Fonu) Rücu Davası 
956
1. İlgili Yasa ve Yönetmelik Hükümleri 
956
a. 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu 
956
b. Güvence Hesabı Yönetmeliği (RG. 26.7.2007–26594) 
957
2. Rücu Hakkı 
958
3. Ödemelerin İadesi 
958
İlgili Kararlar 
959
IV. ZARAR SORUMLUSUNA DEVLETİN RÜCU HAKKI 
966
A. Devletin Rücu Hakkının Yasal Dayanağı ve Hükümleri 
966
B. İlgili Kararlar 
968
1. Devlete Ait Aracın Kazaya Karışması Nedeniyle Rücu Davaları 
968
2. 2330 Sayılı Nakdi Tazminat Yasasına Dayalı Rücu Davası 
974
Beşinci Bölüm
YARGITAY UYGULAMASINDA TRAFİK KAZALARINDA
KUSURUN VE TAZMİNATIN BELİRLENMESİ
I. İLLİYET BAĞI VE KUSURUN BELİRLENMESİYLE İLGİLİ KARARLAR 
981
A. İlliyet Bağı İle İlgili Kararlar 
981
B. Kusurun Belirlenmesiyle İlgili Kararlar 
984
C. Ceza Mahkemesi Kararı ve Kusur Raporunun Etkisi 
1016
II. MADDİ TAZMİNATIN BELİRLENMESİYLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 
1020
A. Maddi Tazminatın Türleriyle İlgili Kararlar 
1020
1. Destekten Yoksun Kalma Zararı ve Bilirkişi Raporu ile İlgili Kararlar 
1020
2. Kazanç Kaybı – İşgöremezlik Zararı– Araç Mahrumiyeti ve Dolaylı Zararlar 
1068
3. Çalışma Gücünün Kaybı (Sürekli İşgöremezlik Zararı) İle İlgili Kararlar 
1086
4. Tedavi Giderleri ile İlgili Kararlar 
1106
5. Maddî Zarar ve Araç Hasarına Bağlı Giderlerle İlgili Kararlar 
1121
6. Ulaşım Gideri ile İlgili Kararlar 
1131
7. Cenaze Giderleri ile İlgili Kararlar 
1134
B. Maddi Tazminatın Belirlenmesiyle İlgili Kararlar 
1137
1. Zarar ve Tazminattan İndirim Nedenleri ve Usulü 
1137
2. Zarar Verenin Bölüşük (Muterafik) Kusuru ile İlgili Kararlar 
1144
3. Zararla İlgili Bilirkişi Raporları 
1149
4. Yabancı Araç Zararı – Yabancı Para ile Dava 
1156
III. MANEVÎ ZARAR VE TAZMİNATLA İLGİLİ KARARLAR 
1165
A. Yasal Dayanak ve Kapsam 
1165
B. Manevi Tazminatla İlgili Kararlar 
1165
1. Manevî Tazminat ile İlgili Genel Nitelikli Kararlar 
1165
2. Bölüşük (Müterafik) Kusurla İlgili Kararlar 
1202
IV. TAZMİNAT DAVALARINDA FAİZ UYGULAMASI 
1204
A. 3095 Sayılı Kanunî Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun ve 4489 Sayılı Kanunla İlgili Açıklamalar 
1204
1. 3095 Sayılı Kanun Metni 
1204
2. 4489 ve 5335 Sayılı Kanunlarla Getirilen Değişiklikle İlgili Açıklamalar 
1205
a. Kanunî Faiz ve Oranı 
1205
b. Temerrüt Faizi 
1206
c. Ticari Temerrüt Faizi 
1206
d. Haksız Fiillerde Uygulanan Faiz Tür ve Oranı 
1206
aa. Ticari Olmayan Alacaklarda Haksız Fiil Faizi 
1207
e. Önceki Tarihli Faiz Alacaklarının Hesaplanması 
1208
3. Bütçe Kanunu ile Yapılan Değişiklik 
1208
B. Faiz Oranlarına İlişkin Tablolar 
1209
1. Merkez Bankasınca Uygulanan Reeskont ve Avans Faiz Oranları 
1209
2. Yıllara Göre Geçerli Kanunî Faiz ve Kanuni Temerrüt Faizi Oranları (3095–Md. 1, 2/1) 
1210
3. Ticari Temerrüt (Kısa Vadeli Reeskont ve Avans) Faiz Oranları (3095– Md. 2/2) 
1210
C. Faizle İlgili Kararlar 
1211
1. 3095 Sayılı Kanun Uygulaması ile İlgili Kararlar 
1211
2. Maddi Tazminatta Faiz Uygulamasıyla İlgili Kararlar 
1219
3. Manevi Tazminatta Faiz Uygulaması ile İlgili Kararlar 
1244
Altıncı Bölüm
TRAFİK KAZALARINDAN DOĞAN DAVALARDA
USULE VE UYGULAMAYA İLİŞKİN KONULAR
I. SORUMLULUĞA İLİŞKİN ANLAŞMALAR VE İBRA 
1247
A. Sorumluluğa İlişkin Anlaşma 
1247
B. İbra 
1247
İlgili Kararlar 
1248
II. YETKİLİ VE GÖREVLİ MAHKEME 
1261
A. Yetkili Mahkeme 
1261
1. Genel Olarak 
1261
2. Motorlu Araç Kazalarında Yetki 
1262
3. Yetki İtirazı 
1265
Yetkili Mahkemeyle İlgili Kararlar 
1266
B. Görevli Mahkeme 
1294
Görevle İlgili Kararlar 
1296
C. Yargı Yolu – İlgili Kararlar 
1311
III. ZAMANAŞIMI 
1317
A. 6098 Sayılı Borçlar Kanununun 72. Maddesine Göre Zamanaşımı 
1317
B. 818 Sayılı Borçlar Kanununun 60. Maddesine Göre Zamanaşımı 
1317
1. Maddenin Kapsamı 
1317
2. Bir Yıllık Zamanaşımı Uygulaması 
1318
a. Zararın Öğrenilmesi 
1318
b. Failin (Sorumlunun) Öğrenilmesi 
1320
3. On Yıllık Zamanaşımı Uygulaması 
1320
4. Ceza Kanunundaki Zamanaşımının Uygulanması 
1321
a. Genel Olarak 
1321
b. Uygulama Şartları 
1323
aa. Zarar Veren Fiil Suç Teşkil Etmelidir 
1323
bb. Ceza Zamanaşımı Süresi Daha Uzun Olmalıdır 
1323
cc. Ceza Zamanaşımı Uygulamasında Karşılaşılan Sorunlar 
1324
c. Zamanaşımının Kesilmesi 
1325
aa. Genel Olarak 
1325
bb. Hukuk Davasının Açılması ve Kesilme 
1325
cc. Ceza Davasının Açılması veya Ceza Davasına Katılma 
1326
5. Ek Süre 
1328
C. 2918 Sayılı KTK’nın 109. Maddesine Göre Zamanaşımı 
1328
1. Madde Metni 
1328
2. Maddî ve Manevî Tazminat Ayrımı 
1328
3. KTK 109. Maddenin Kapsamı 
1329
a. Kapsamla İlgili Tartışmalar 
1329
b. Yargıtay’ın Uygulaması 
1330
4. Zarar Görenin Tazminat Alacağı Yönünden Zamanaşımı 
1331
a. Zararın ve Failin Öğrenilmesi 
1331
b. İki Yıllık Zamanaşımı 
1332
c. On Yıllık Zamanaşımı 
1332
d. Ceza Davası Zamanaşımının Geçerli Olması 
1333
aa. Genel Olarak 
1333
bb. Türk Ceza Kanunu Hükümlerinde Ceza Davası Zamanaşımı 
1335
cc. Ceza Davası Zamanaşımına Tabi Olmanın Sonuçları 
1336
5. Zarar Görenin Sigortacıdan Alacağı Yönünden Zamanaşımı 
1338
6. Rücu Davalarında Zamanaşımı 
1338
7. Zamanaşımının Kesilmesi 
1339
D. Zamanaşımı Def’inin İleri Sürülmesi 
1340
Zamanaşımı İle İlgili Kararlar 
1341
IV. TRAFİK KAZALARINDA KEŞİF, BİLİRKİŞİ VE KUSUR DURUMU 
1422
A. Genel Olarak 
1422
B. Olay Yerinde Keşif Yapılması 
1423
2. Kazaya Karışan Araçların İncelenmesi 
1424
C. Bilirkişi Raporu ve Kusurun Tespiti 
1427
1. Genel Olarak 
1427
2. Bilirkişi Raporunun Hukuksal Kıymeti 
1427
3. Kusur Durumunun Belirlenmesi 
1428
D. Trafik Kazalarında Zabıtanın Yapması Gereken İşler 
1430
E. Hız Sınırları, Hesaplamalar ve Tablolar 
1431
1. Genel Olarak 
1431
2. Fren Mesafesinin Hesaplanması 
1432
V. KAZA TESPİT TUTANAĞI VE HÜKÜMLERİ 
1434
A. Genel Olarak Kaza Tespit Tutanağı 
1434
B. Kaza Tespit Tutanağı ile İlgili Kararlar 
1434
VI. DELİL TESPİTİ 
1445
A. Genel Olarak Hasar ve Kusurun Tespiti ve Usulü 
1445
B. Delil Tespitinin Şartları 
1445
C. Delil Tespit Usulü ve Hükümleri 
1446
D. Delil Tespiti ile İlgili Kararlar 
1447
EK – İLGİLİ MEVZUAT LİSTESİ 
1453
A. Kanun ve Yönetmelikler 
1453
B. Sigorta Genel Şartları 
1453
C. Bakanlar Kurulu Kararı 
1454
D. Genelge 
1454
Kaynaklar 
1455
Kavramlar Dizini 
1459