TEMEL HAKYARGILAMALARINDA İKİ METOT
3. Teori ve Uygulamaları
49
iv. Yarışan İlkeler Yasası
61
i. Orantılılık Vurgusu
65
ii. Marjinal Toplumsal Önem
65
iii. Özel Meşru Amaçlar
67
i. Hakların Normatif Güçten Yoksunluğu
68
a. Kıyaslanamazlık İtirazı
81
i. Kıyaslanamazlık Kavramı
82
ii. Kıyaslanamazlık ve Ölçülülük
83
iii. Kıyaslanamazlar Arası Rasyonel Seçimler
86
b. Maksimizasyon Ereğine İtiraz
87
ii. Teorilerin Sınanması
89
iii. Erek Olarak Ölçülülüğe İtiraz
91
c. Öngörülemezlik İtirazı
94
d. Bağımsızlık ve Tarafsızlık İtirazı
98
i. Karar Vericiler Üzerinde Baskı ve Savunmasızlık
98
ii. Baskıya “El Altından” Boyun Eğebilme Olanağı
102
b. Kural Temelli Karar Verme
115
i. Birinci Gereklilik: Kurallar
116
ii. İkinci Gereklilik: Kuralların Normatif Gücü
119
(a) Kuralların Kusurlu Anları
119
(b) Kuralların Kural Olmaktan Kaynaklı Ağırlıkları
122
a. Mutlakçılar–Dengeciler
127
b. Kategoriciler – (Olaycı) Dengeciler
129
c. Güncel Metoda Yansımalar
130
a. Kuralcı Metodu Destekleyen Ek Unsurlar
133
(a) İçerik Odaklı Sınırlama – İçerikten Bağımsız Sınırlama
ii. İrdeleme Kademeleri
138
(a) Rasyonel Temel Testi
141
(b) Katı İrdeleme Testi
142
(c) Orta Düzey İrdeleme Testi
143
b. Rotalar ve Kurallar
155
i. İçerik Odaklı Sınırlamalar (Rota 1)
157
(a) Düşük Korumalı İfadelerde İçerik Odaklı Sınırlamalar:
(1) Suç Savunusu ve Şiddete Yönelik Tahrik:
(2) Karalama: Sullivan Testi
159
(3) Müstehcenlik: Miller Testi
161
(5) Ticari İfadeler: Central Hudson Testi
163
(6) Çocuk Pornosu: Ferber Kuralı
164
(b) Diğer İçerik Odaklı Sınırlamalar: Klasik Katı İrdeleme
ii. İçerikten Bağımsız Sınırlamalar (Rota 2)
167
(a) Sembolik İfadelere Yönelik Sınırlamalar: O’Brien Testi
168
(b) Zaman, Mekân, Yöntem Sınırlamaları: Ward Testi
169
iii. Yasak Sınırlama Biçimleri
170
(a) Bakış Açısı Ayrımcılığı
171
(b) Aşırı Genişlik ve Belirsizlik
172
a. İdeali Hedeflememe (“Suboptimality”)
174
ii. Kötü Kurallar ve Hukuk Düzeni
178
ANAYASA MAHKEMESİ: GÜNCEL METOT VEÖNERİLER
A. GÜNCEL METOT VE METOT İÇİ ÖNERİLER
184
2. Uygulama Sorunları
192
ii. Standartta Sapmalar
194
ii. Listelerdeki Belirsizlikler
206
c. Kriterlerin Seçimi
211
ii. Kriter “Cımbızlama“
213
d. Kriterlerin Değerlendirilmesi
215
3. Metot İçi Öneriler
223
a. İHAM Etkisinden Kurtulmak
224
i. İHAM’ın Gerekçeleri
225
ii. AYM İçin Sınanması
228
b. Karmaşa Yaratan Kavramları Ayıklamak
231
i. Zorlayıcı Toplumsal İhtiyaç
231
c. Ölçütler Arası İlişkiyi Netleştirmek
240
i. Demokratik Bir Toplumun Gerekleri
244
iii. İlgili ve Yeterli Gerekçe
248
B. DAHA KURALCI BİR METODUN GEREĞİ VE UYGULANABİLİRLİĞİ
250
1. Olaycı Ölçülülüğün Sorunlarına Kuralcı Çözümler
253
a. Teorik Eleştiriler Işığında AYM Pratiği
253
i. Ölçülülüğe Eleştiriler Işığında AYM Pratiği
253
(a) Kıyaslanamazlık ve AYM
253
(b) Maksimizasyon Ereği ve AYM
259
(c) Öngörülemezlik ve AYM
260
(d) Bağımsızlık, Tarafsızlık ve AYM
264
(e) Verimsizlik ve AYM
266
ii. Kuralcı Metoda Eleştiriler Işığında AYM Pratiği
269
(a) İdeali Hedeflememe ve AYM
269
(b) Kötü Kurallar ve AYM
271
(1) Birinci Durum: Kuralın Olgusal Kapsamının
Belirsiz/Tartışmalı Olması ya da Aşırı Mesai
(2) İkinci Durum: Kuralın Öngördüğü Neticenin
(3) Üçüncü Durum: Kuralın Öngördüğü Neticenin
Hukukla, Toplumsal Beklentilerle ve/veya
Arkasındaki İlke Tipi Gerekçeyle Uyuşmaması
277
b. Sorunsallaştırma: KŞYG Şablonu
279
c. Problemler ve Kuralcı Metot
284
2. “Ölçülü” Bir “Kuralcı” Metot
292
a. Ek Unsurlar Ayrımlar, İrdeleme Kademeleri ve Stare Decisis
292
ii. İrdeleme Kademeleri
296
b. Nerelerde Kuralcı Karar Verileceğini Belirlerken
302
c. Kuralları Belirlerken
310
i. Kurallaştırılacak Sorun: Nefret Söylemi
311
ii. Kuralın Sahip Olması Gerekenler
313
(a) Olaycı Kararların Kuralcı Derlenmesi
320
(b) İçeriden Dışarıya Kurallaşmak – Dışarıdan İçeriye
(c) Tanımlayıcı Dengeleme
323
3. Kuralcı Metoda Kurumsal İtirazlar
327
a. 13’üncü Madde İtirazı
328
i. Ölçülülük İlkesi Yönünden
328
ii. Kanunilik Şartı Yönünden
330
b. Erkler Ayrılığı İtirazı
330