AYIRT EDİCİ BİR İŞARET TÜRÜ OLARAK MARKANIN
HUKUKİ NİTELİĞİ, İŞLEVLERİ VE MARKAYI KONU ALAN
ULUSAL/ULUSLARARASI DÜZENLEMELER
B. Marka Hakkının Niteliği
39
II. SINAİ MÜLKİYET KANUNU AÇISINDAN İŞARETİN MARKA VASFINI TAŞIMA ŞARTLARI
42
A. Algılanabilir Bir Mesaj İletme: İşaret Olma
42
B. Sicilde Açık ve Kesin Bir Biçimde Temsil Edilme
44
1. AB Hukukundaki Gelişmeler
44
2. Türk Hukukundaki Gelişmeler
47
III. MARKANIN TİCARET HAYATINDA ÜSTLENDİĞİ İŞLEVLER
58
B. Markanın Asli İşlevleri
60
1. Uygulandığı Ürünü Rakiplerinden Ayırt Etme İşlevi
60
2. Ürünün Kaynağını (Teşebbüs Kökenini) Gösterme İşlevi
63
C. Markanın Ekonomik Karakterli İşlevleri
68
1. Ürünün Kalitesini Garanti Etme (Kalite) İşlevi
68
2. Ürünün Reklamını Yapma ve Alıcı ile İletişim Kurma İşlevi
70
a. Reklam ve İletişim İşlevlerine Sağlanan Korumanın Kapsamı
70
b. Reklam İşlevi ile Markanın İnternet Ortamında İzinsiz Kullanımı Arasındaki İlişki
72
3. Ürüne Yapılan Yatırımı Koruma ve Artırma (Yatırım) İşlevi
77
IV. TÜRK MARKA HUKUKUNU ŞEKİLLENDİREN YASAL DÜZENLEMELER
78
A. Ulusal Marka Mevzuatının Gelişimi
78
1. 1871 ve 1888 Tarihli Nizamnameler
78
2. 551 sayılı Markalar Kanunu
79
3. 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
80
4. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu
81
B. Uluslararası Sözleşmeler
82
1. Marka Hakkının Esasını ve Korunmasını Konu Alan Sözleşmeler
82
2. Uluslararası Tescil Sisteminin Kurulmasına Yönelik Sözleşmeler
87
a. Fabrika ve Ticaret Markalarının Beynelmilel Tescili Hakkında İtilafname (Madrid Anlaşması)
87
b. Markaların Uluslararası Tescili Konusundaki Madrid Sözleşmesi ile İlgili Protokol (Madrid Protokolü)
88
3. Ulusal Tescil Otoritelerince Gerçekleştirilen Başvuru İncelemelerini Yeknesaklaştıran Sözleşmeler
90
a. Markaların Tescili Amacıyla Mal ve Hizmetlerin Uluslararası Sınıflandırılmasına İlişkin Nice Anlaşması
90
b. Markaların Şekilli Elemanlarının Uluslararası Sınıflandırılmasını Tesis Eden Viyana Anlaşması
93
4. Başvuru Sahibinin Uyması Gereken Şekli Şartları Yeknesaklaştıran Sözleşmeler
94
a. Marka Kanunu Anlaşması
94
b. Markalar Hukuku Hakkında Singapur Anlaşması
95
5. Fikri Mülkiyet Hukuku Alanında Faaliyet Gösteren Uluslararası Örgütlerin Kurucu Sözleşmeleri
96
a. Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatını (WIPO) Kuran Sözleşme
96
b. Dünya Ticaret Örgütü (WTO) Kuruluş Anlaşması
97
C. Avrupa Birliği Marka Hukuku Düzenlemeleri
97
1. 2015/2436 sayılı Avrupa Birliği Direktifi
97
2. 2015/2424 sayılı Avrupa Birliği Markası Tüzüğü
99
İŞARETİN MARKA HAKKINA KONU OLMASINI VE
TESCİLİNİ ENGELLEYEN MUTLAK RET SEBEPLERİNİN
I. İŞARET ÜZERİNDE MARKA HAKKININ KAZANIMINDA BENİMSENEN SİSTEMLER
103
A. Marka Hakkını İlk Kullanıma Bağlayan ve Tescil İçin Kullanım Şartını Arayan Sistem (İlk Kullanım Sistemi)
103
B. Tescil İçin İşaretin Seçilmesini veya Yaratılmasını Yeterli Gören, Kullanım Şartının Aranmadığı Sistem (Tescil Sistemi)
106
C. Türk Hukukunda Benimsenen Sistem
107
II. TESCİL ENGELİ OLARAK MUTLAK RET SEBEPLERİ İNCELEMESİNİN TABİ OLDUĞU İLKELER VE USULİ SÜREÇ
109
A. Mutlak Ret Sebebi Türleri
109
B. Mutlak Ret Sebeplerinin Hukuki Niteliği
112
C. Mutlak Ret Sebeplerine Yönelik İnceleme Esasları
116
1. Tescilin Kapsadığı Mal veya Hizmetlerin (Ürün) Özellikleri
116
2. İlgili Çevrenin İşarete Yönelik Algısı
118
a. Niteliksel ve Niceliksel Açıdan İlgili Çevre
118
b. Mutlak Ret Sebebi Türüne Göre İlgili Çevrenin Tespiti
122
3. İncelemeye Yön Veren Diğer Esaslar
126
a. İşaretin Bir Bütün Olarak Değerlendirmeye Alınması
126
b. İlgili Pazarın Özelliklerinin Değerlendirmeye Etkisi
127
4. Başvurunun Mutlak Ret Sebepleri Yönünden İncelendiği Usuli Süreç
129
D. Mutlak Ret Sebeplerine Tabi Olmasına Rağmen Tescil Edilmiş Bir Markaya Uygulanacak Yaptırım: Hükümsüzlük
133
1. Marka Hukukunda Hükümsüzlük Kavramı ve Özellikleri
133
2. Mutlak Ret Sebeplerine Dayanılarak Açılan Hükümsüzlük Davasının Hukuki Niteliği ve Sonuçları
137
MUTLAK RET SEBEPLERİNE DAYALI İNCELEMEYE KONU EDİLEBİLECEK İŞARET TÜRLERİ
I. MUTLAK RET İNCELEMESİNE TABİ TUTULAN GELENEKSEL/KLASİK İŞARETLER
141
A. İşaret Türleri Arasında Ayırt Edicilik Temelli Ayrım ve Geleneksel İşaretlerin Ayrımdaki Yeri
141
B. Marka Başvurusuna Konu Edilen Geleneksel/Klasik İşaret Türleri
143
a. Kişi Adlarının Markasal Ayırt Ediciliğe Sahip Olma Şartları
145
b. Adın Marka Hukukunda Sağladığı Korumanın Kapsamı
146
c. Adın Yanıltıcılığa Yol Açması
152
3. Harfler, Sayılar ve Kısaltmalar
155
a. Münhasıran Harf veya Sayılardan Oluşan İşaretler
155
b. Harf ve/veya Sayı Kombinasyonları, Kısaltmalar
161
4. İki Boyutlu Şekil, Figür ve Resimler
164
II. MUTLAK RET İNCELEMESİNE KONU EDİLEN SIRA DIŞI İŞARETLER
171
A. Sıra Dışı İşaretlerin Marka Olarak Tesciline Yönelik Çeşitli Yaklaşımlar
171
1. Köken Arması Vasfındaki Her Türlü İşareti Korumaya Yönelen Yaklaşım
171
2. Tescilinin Yol Açacağı Menfaat Çatışmasına Odaklanan Görüşler
173
B. Sıra Dışı İşaretlerin Tescilinde ve Korunmasında Karşılaşılan Güçlükler
176
1. Tescil İçin Aranan Ayırt Ediciliğin İspatında Karşılaşılan Güçlükler
176
2. Hak İhlallerine Karşı Korumada Karşılaşılan Güçlükler
178
C. Sıra Dışı Marka Türleri
179
a. Sloganın Hukuki Niteliği ve Marka Korumasına Konu Edilmesi
179
b. Sloganların Marka Korumasından Yararlanma Şartları
182
i) Sloganların Tescilinde Ayırt Edicilik Açısından İncelenecek Hususlar
182
(a) Reklam İşlevinin Ayırt Ediciliğe Etkisi
187
(b) Yaratıcılık ve Özgünlük Unsurlarının Ayırt Edicilik Değerlendirmesinde İhtiyari Mahiyet Taşıması
188
ii) Sloganların Kullanım Yolu İle Ayırt Edicilik Kazanması
192
c. Sloganların Tesciline İlişkin Avrupa Birliği Yargı İçtihatlarındaki Gelişmeler
193
i) “das Prinzip der Bequemlichkeit” Kararında Benimsenen Yaklaşım
193
ii) “Vorsprung durch Technik” Kararında Öngörülen Esaslar
195
d. Avrupa Birliği İçtihatlarının Değerlendirilmesi
198
2. Soyut Renkler ve Renk Kombinasyonları
204
a. Soyut Renklerin Tek Başına Marka Olarak Tescili
204
i) Soyut Renklerin Marka Oluşturacak İşaretler Arasındaki Yeri ve Tesciline Etki Eden Faktörler
204
(a) Soyut Rengin Tek Başına Marka Olmasına İlişkin Tartışmalar
206
(b) İşlevsellik Engelinin Tescile Etkisi
211
(c) Renklerin Tükenmesi Prensibinin Tescile Etkisi
214
ii) Soyut Renklerin Tescilinde Aranan Ayırt Edicilik Vasfı
216
(a) Rengin Uygulandığı Emtia İle İlişkisinin Ayırt Ediciliğe Etkisi
217
(b) Rengin Uygulandığı Emtia Sayısının Ayırt Ediciliğe Etkisi
219
(c) Rengin Ayırt Edici Sayılması İçin Taşıması Gereken Özellikler
219
(d) Soyut Renklerin İhlallere Karşı Korunması
221
iii) Sicilde Temsil Şartı Açısından Soyut Renkler
223
b. Renk Kombinasyonlarının Marka Olarak Tescili
226
i) Renk Kombinasyonları Açısından Ayırt Edicilik Vasfı
226
ii) Sicilde Temsil Şartı Açısından Renk Kombinasyonları
227
c. Soyut Renklerin Markasal Kullanım Yolu İle Ayırt Edicilik Kazanması
230
i) Soyut Rengin Kendiliğinden Markasal Ayırt Ediciliğe Sahip Olma Olasılığı
230
ii) Markasal Kullanım Yolu İle Ayırt Ediciliğin İspatı
234
iii) Ayırt Ediciliğin Tespitinde Kamuoyu Yoklamalarında İzlenecek Usul
236
d. Soyut Renklerin ve Renk Kombinasyonlarının Marka Olarak Tesciline İlişkin Değerlendirmelerimiz
238
3. Üç Boyutlu Şekiller
243
a. Üç Boyutlu Şekillerin Marka Mevzuatında Korunması
243
b. Emtia veya Ambalaj Üzerine Uygulanan Markanın Sağladığı Korumanın Üç Boyutlu Şekle Sirayet Etmemesi
246
c. Başvuruya Konu Edilecek Üç Boyutlu Şekil Türleri
248
i) İsviçre Hukukundaki Ayrım
248
ii) Türk Hukukundaki Sınıflandırma
250
iii) Avrupa Birliği ve Amerikan Hukuklarında Benimsenen Kategorizasyon
253
d. Başvuru Sürecinde İnceleme Esasları
255
i) İncelemede Öncelik Arz Eden Hususlar
255
ii) Üç Boyutlu Şeklin Bir Bütün Olarak Ayırt Edicilik İncelemesine Tabi Tutulması
259
iii) İlgili Çevre Algısının ve Ürün Özelliklerinin Tescile Etkisi
262
iv) Şeklin Pazarın Yerleşik Uygulamalarıyla İlişkisi
266
e. Üç Boyutlu Şekillerin Tesciline İlişkin Değerlendirmeler ve İnceleme Modeli Önerimiz
270
i) Objektif İnceleme Safhası
272
ii) Şekilde Tek Başına Ayırt Edici Olan Baskın Unsurun Arandığı Safha
275
iii) Sübjektif İnceleme Aşaması
276
a. Tescil Edilebilecek Ses Türleri ve Seslerin Sicilde Temsil Edilmesinde Karşılaşılan Sorunlar
279
i) Melodik Seslerin Sicilde Temsil Usulü
283
ii) Doğal veya Melodik Olmayan Seslerin Sicilde Temsil Usulü
284
iii) Seslerin Sicilde Temsil Usulüne Yönelik Değerlendirmelerimiz
286
b. Seslere Yönelik Ayırt Edicilik İncelemesinde Dikkate Alınacak Esaslar
288
a. Kokunun Marka Vasfını Üstlenmesi
292
b. Kokuların Sicilde Temsil Edilmesinde Karşılaşılan Sorunlar
293
i) Avrupa Birliği Hukukunda
293
ii) İsviçre Hukukunda
296
c. Sorunların Aşılması Maksadı ile Kullanılan Çeşitli Temsil Usulleri
298
i) Başvuruda Kokunun Neye Karşılık Geldiğinin ve Nasıl Algılandığının Belirtilmesi
298
ii) Koku İçeriğinin Belirtilmesi
301
iii) Dijital (Elektronik) Koku Örneklerinin Sunulması
302
d. Kokular Açısından Ayırt Edicilik İncelemesinin Arz Ettiği Özellikler
304
i) Kokunun Ayırt Edici Vasıf Kazanma Şartları
304
ii) Kokuların Tescilinde İşlevselliğin Etkisi
308
iii) Kokular Açısından Tükenme Prensibi
309
iv) Kokunun Kullanım Yolu ile Ayırt Edicilik Kazanması
311
e. Kokuların Karıştırılma İhtimaline Karşı Korunmasında Karşılaşılan Güçlükler
312
f. Kokuların Tescilinde Aranan Şartlara İlişkin Değerlendirmemiz
313
a. Tatların Sicilde Temsil Sorunu
316
b. Tatların Marka Olarak Algılanma Şartları
317
i) Tatların Ayırt Edici İşaret Vasfını Taşıması
317
ii) Tatların İşlevsel Mahiyette Olmaması
319
c. Tatların Tescilinde Karşılaşılan Diğer Engeller
322
i) Tatlar Açısından Tükenme Riski
322
ii) Tat Algısındaki Göreceliliğin Yol Açtığı Belirsizlik
323
d. Tatların Tesciline İlişkin Değerlendirmemiz
323
III. YENİ NESİL SIRA DIŞI İŞARETLER
324
A. Kavram ve Yansıttığı Özellikler
324
B. Yeni Nesil Sıra Dışı Marka Örnekleri
325
1. Dokunsal (Tactile) Markalar
325
a. Açık ve Kesin Biçimde Temsil Sorunu
325
b. Ayırt Edici Mesaj İletme Sorunu
327
2. Pozisyon ve Hareket Markaları
328
a. Pozisyon Markalarının Koruma Konusu ve Sicilde Temsili
328
b. Pozisyonun Ayırt Edici Mesaj İletmesi
330
c. Konuya İlişkin Avrupa Birliği Hukuku İçtihatları
332
a. Hareket Markalarının Sicilde Temsili
333
b. Hareket Markalarının Ayırt Ediciliği
335
c. Hareket Markalarının Sunduğu Korumanın Kapsamı
336
4. Desen Kalıbı/Modeli (Pattern) Markaları
339
5. Hologram Markaları
342
6. Ticari Formlar (Trade Dress)
343
MARKA TESCİLİNİ ENGELLEYEN
MUTLAK RET SEBEBİ TÜRLERİ
I. MARKA OLAMAYACAK İŞARETLER
345
1. Ayırt Edicilik Yoksunluğu
345
a. Avrupa Birliği Hukuku Düzenlemeleri
345
b. Türk Hukuku Düzenlemeleri
347
c. Soyut Ayırt Edicilik Yoksunluğu
347
ii) Avrupa Birliği Yargı Organlarının Soyut Ayırt Edicilik Yoksunluğuna Yaklaşımı
349
iii) Türk Hukukunda Soyut Ayırt Edicilik Yoksunluğu
350
d. Somut Ayırt Edicilik Yoksunluğu
352
ii) Avrupa Birliği Yargı Organlarının Somut Ayırt Edicilik Yoksunluğuna Yaklaşımı
353
iii) Türk Hukukunda Somut Ayırt Edicilik Yoksunluğu
354
e. Soyut ve Somut Ayırt Edicilik Yoksunluğu Ayrımına Yönelik Eleştiriler
355
i) Ayırt Ediciliğin Ürün Temelli İncelenmesini Savunan Yaklaşım
355
ii) Ayırt Ediciliği Kullanım Bağlamında Ele Alan Yaklaşım
358
2. Ayırt Edicilik Yoksunluğuna İlişkin Değerlendirmemiz
358
a. Mülga 556 Sayılı KHK Açısından
358
b. Sınai Mülkiyet Kanunu Açısından
360
3. Sicilde Açık ve Kesin Biçimde Temsil Edilememe
361
B. Somut Ayırt Edicilik Yoksunu İşaretler (SMK m.5/f.1/(b) Bendi) ile Serbest İşaretler (SMK m.5/f.1/(c) ve (d) Bentleri) Arasındaki İlişki
363
1. İsviçre Hukukundaki Yaklaşım
363
2. Avrupa Birliği Hukukundaki Yaklaşım
364
II. TANIMLAYICI (TASVİRİ) İŞARETLER
367
A. Tanımlayıcı Olma Kavramı ve Yasağın Koruduğu Hukuki Menfaat
367
B. Tanımlayıcı Olma ile Ayırt Edicilik Yoksunluğu Arasındaki İlişki
372
C. Tanımlayıcılığın Türleri
376
D. Tanımlayıcılık Yasağına İlişkin İnceleme Esasları
382
1. Yasağın Temel Şartı Olarak İşaretin Ürün Özelliklerini İlgili Çevreye Aktarması
382
2. İncelemenin Farklı İşaret Türlerinde Gösterdiği Özellikler
385
b. Kelime Kombinasyonları
388
c. Kısaltmalar, Harfler ve Sayılar
396
d. Kaliteyi, Üstünlüğü Vurgulayan veya Reklam Mahiyeti Taşıyan İşaretler
398
e. Şekiller ve Şekil İçeren Kombinasyonlar
399
f. Coğrafi Kaynak Belirten İşaretler
403
i) İsviçre Hukuku Açısından
403
ii) Avrupa Birliği Hukukunda
407
iii) Türk Hukuku Açısından
412
3. İncelemede Göz Ardı Edilen Olgular
421
4. Tanımlayıcı Niteliğin Tespit Edileceği Zaman Dilimi
424
E. Tanımlayıcı, Jenerik ve İma Edici İşaretler Arasındaki İlişki
425
1. İmalı veya Mecazi Anlam Taşıyan İbareler
425
a. Kavram ve Görünüş Biçimleri
429
b. Farklı Hukuk Sistemlerinde Jenerik İşaretlerin Ele Alınışı
431
iv) Avrupa Birliği Hukuku
437
c. Jenerik İşaretlerin Marka Korumasına Konu Edilmesi
438
i) Jenerik İşaretlerin Marka Vasfı Taşıyamayacağını Benimseyen Yaklaşım
438
ii) Jenerik İşaretlerin İstisnaen Marka Olabileceğini Savunan Yaklaşım
440
3. Tescilli Bir Markanın Sonradan Yaygın Bir Ad Haline Gelmesi
442
a. Kavram ve Özellikleri
442
b. Yaygın Ad Haline Gelme Şartları
443
i) Ayırt Edicilik Vasfının Kaybolması
443
ii) Yaygın Ad Haline Gelmenin Hak Sahibinin Davranışları İle Gerçekleşmesi
445
(a) Pasif (Olumsuz) Hareketler
447
(b) Aktif (Olumlu) Hareketler
449
iii) Tescil Sonrasında Yaygın Ad Haline Gelme
451
iv) Başvuru Ertesinde Tescil Öncesinde Yaygın Ad Haline Gelme
452
v) Yaygın Ada Dönüşen İfadenin Tekrar Marka Vasfını Kazanması
454
vi) Yenileme Talebinde Yaygın Ad Hale Gelme İncelemesi
455
vii) Yaygın Ad Haline Gelmede İlgili Çevre Algısının ve Pazar Özelliklerinin Etkisi
456
F. Türk ve Avrupa Birliği Hukuku Sistemleri ile Amerikan Hukuku Sisteminin Tanımlayıcılık Yasağına Yaklaşımlarının Kıyaslanması
460
III. ÖNCEDEN TESCİLLİ VEYA BAŞVURUSU YAPILMIŞ MARKA İLE AYNI VEYA AYIRT EDİLEMEYECEK DERECEDE BENZER İŞARETLER
465
A. Yasağın Türk ve Avrupa Birliği Marka Hukukunda Düzenleniş Biçimi
465
1. Türk Hukukundaki Düzenlemeler
465
2. Düzenlemelerin Avrupa Birliği Hukukundaki Karşılığı
466
B. Yasağın Koruduğu Hukuki Menfaat
469
C. Düzenlemeye Yönelik Geçmiş Dönemde Yapılan Tartışmalar ve Bu Tartışmaların SMK’ye Etkisi
471
1. Maddenin Sistematiğine ve Esasına Yönelik Tartışmalar
471
2. Muvafakatnamenin Öngörülmemesine Yönelik Eleştiriler
474
3. Tartışma ve Eleştirilerin Yeni Düzenlemeye Etkisi
474
D. Hükmün Karıştırılma İhtimaline Dayalı Ret Sebebi ile İlişkisi
478
E. Yasağın Uygulanma Şartları
483
1. Tescilde veya Başvuruda Öncelik
483
2. İşaretlerin Aynı Olması
486
a. Türk Hukukunda Ayniyet Kavramı
486
b. Avrupa Birliği Hukukunda Ayniyet Kavramı
488
c. Ayniyet İncelemesine İlişkin Değerlendirmemiz
491
3. İşaretler Arasında Ayırt Edilemeyecek Derecede Benzerlik Bulunması
494
b. Ayırt Edilemeyecek Derecede Benzerliğe Yönelik İnceleme Esasları
496
c. Yasağın Kapsamının Belirlenmesinde Karşılaşılan Güçlükler
498
4. İşaretlerin Aynı veya Aynı Türdeki Mal veya Hizmetleri Kapsaması
503
a. Mal ve Hizmetlerin Sınıflandırılması Usulü
503
b. Türdeşliğin veya Ayniyetin Tespitinde Uygulanacak Kriterler
506
i) Mal veya Hizmet Türdeşliğinin Tespiti
506
ii) Mal veya Hizmet Ayniyetinin Tespiti
513
iii) Perakendecilik (Malların Bir Araya Getirilmesi) Hizmetlerinde Ayniyet ve Ayırt Edilemeyecek Derecede Benzerliğin Tespiti
516
5. Muvafakatnamenin Sunulmaması
518
F. Yasağın İstisnasının (Muvafakatnamenin) Hukuki Dayanağı: Birlikte Var Olma Sözleşmesi
521
1. Sözleşmenin Tanımı, Unsurları ve Amacı
521
2. Farklı Hukuk Sistemlerinde Bu Sözleşme Tipinin Ortaya Çıkma Gerekçeleri
523
3. Tescile veya Kullanıma İlişkin Kısıtlamalar
527
4. Tarafların Hakları ve Borçları
529
1. Hükmün Uygulama Alanı Açısından
531
2. Kullanım Şartı Açısından
533
IV. TİCARET HAYATINDA HERKESİN ORTAKLAŞA KULLANDIĞI VEYA BELİRLİ BİR MESLEĞE, SANATA YA DA TİCARET KOLUNA AİDİYETİ GÖSTEREN İŞARETLER
539
A. Yasağın Amacı ve Kapsamı
539
B. Ortaklaşa Kullanılan İşaretlere Yönelik Yasağın Tanımlayıcılık ve Ayırt Edicilik Yoksunluğu Halleri ile İlişkisi
542
C. Yasağın Uygulanma Şartları
544
V. MALIN DOĞAL YAPISINA KARŞILIK GELEN, MALA ASLİ DEĞERİNİ VEREN VEYA TEKNİK ZORUNLULUĞUN SONUCU OLAN ŞEKİL VEYA ÖZELLİKLERDEN OLUŞAN İŞARETLER
547
A. Yasağın Marka Hukukundaki Yeri ve Önemi
547
1. Yasağın Hukuki Mahiyeti ve Genişleyen Kapsamı
547
3. Emtia Şekillerinin/Özelliklerinin Korunmasına İlişkin Tasarım ve Marka Hukukundaki Yaklaşım Farklılığı
554
4. Yasağın Diğer Mutlak Ret Sebepleri ile İlişkisi
555
a. Yasağın İncelemede Ön Şart Mahiyeti Taşıması
555
b. Yasağın Markasal Kullanım Yolu İle Aşılamaması
558
B. Yasağa İlişkin Ortak İnceleme Esasları
561
1. İşaretin Münhasıran Maddede Sayılan Emtia Şeklinden/Özelliğinden Oluşması
561
2. Yasağın Uygulanmasında Ortalama Alıcı Algısının Etkisi
562
C. Yasak Kapsamına Giren İşaret Türleri
563
1. Münhasıran Malın Doğal Yapısının Sonucu Olan Şekilden veya Özelliklerden Oluşan İşaretler
563
a. İşaretin Münhasıran Malın Doğal Yapısına veya Doğal Özelliğine Karşılık Gelmesi Kavramı
563
b. Doğal Yapıya Karşılık Gelme Olgusunun Tespiti
567
c. Yasağın Sınırlarının Belirlenmesine İlişkin Önerimiz
568
2. Emtianın Teknik İşlevini Görmesi İçin Zorunlu Olan Şeklinden veya Diğer Özelliklerinden Oluşan İşaretler
569
a. Markanın Münhasıran Teknik Sonuca Yönelen İşaretten Oluşması: Teknik (Faydacı) İşlevsellik Kavramı
569
b. Yasağın Koruduğu Hukuki Menfaat
571
c. Karşılaştırmalı Hukukta Teknik İşlevsellik İncelemesine Yön Veren Esaslar
573
i) Avrupa Birliği Hukuku
573
(a) Yasağın Uygulama Alanı: İşaretin Münhasıran Teknik Sonuç İçin Zorunlu Olan Unsurdan Oluşması
573
(b) Pazarda Alternatif Şekilde/Özellikte Emtiaların Mevcut Olmasının Yasağı Bertaraf Edememesi
576
d. Teknik İşlevsellik Yasağının Uygulanış Biçimleri
582
i) Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın Benimsediği İnceleme Yöntemi
582
ii) Alternatif İnceleme Yöntemi
583
iii) Hukuk Sözcüsünün Benimsediği İnceleme Yöntemi
585
(a) Emtianın Asli Özelliklerinin ve İşlevsellik Bağının Tespiti
585
(b) İlgili Pazarda Alternatif Şekillerin Varlığının İncelenmesi
585
(c) Ayırt Edici Karakterin Tespiti
589
iv) İnceleme Metotlarına İlişkin Değerlendirmemiz
590
3. Emtiaya Asli Değerini Veren Şekilden veya Diğer Özelliklerden Oluşan İşaretler
594
a. İşaretin Emtiaya Asli Değerini Vermesi (Estetik İşlevsellik) Kavramı
594
b. Yasağın Koruduğu Hukuki Menfaat
597
c. Farklı Hukuk Sistemlerinde Yasağın Gelişimi
598
ii) Avrupa Birliği Hukuku
603
d. Estetik İşlevselliğin Tespitinde İncelenen Olgular
604
i) Amerikan Hukukunda
604
ii) Avrupa Birliği Hukukunda
607
iii) Kıta Avrupası Hukukunda
610
e. Yasağın Öngörülmesine Yönelik Eleştiriler ve Değişiklik Önerimiz
614
i) Yasağa Yönelik Eleştiriler
614
ii) Değişiklik Önerimiz
615
VI. YANILTICI (ALDATICI) MARKALAR
621
A. Kavram ve Yasağın Koruduğu Hukuki Menfaat
621
1. Türk ve Kıta Avrupası Hukukunda Yanıltıcılık Kavramı ve Yasağın Öngörülme Gerekçesi
621
2. Amerikan Hukukunda Yanıltıcılık ve Benzeri Kavramlar
626
B. Yanıltıcılığın Tespitinde Esas Alınan Kriterler
630
1. Markalı Ürünlerin İlgili Çevrede Algılanış Biçimi
630
2. Başvuruda Ürün Sınıflarının İfade Ediliş Biçiminin Yanıltıcılığa Etkisi
635
3. Pazar Özellikleri ile İlgili Çevre Alışkanlıklarının Yanıltıcılık Değerlendirmesine Etkisi
638
C. Yanıltıcılığın Sıklıkla Karşılaşılan Türleri
639
1. Emtia veya Hizmetin Objektif Özelliklerinde Yanıltıcılık
639
2. Teşebbüsün İş İlişkilerine Yönelik Yanıltıcılık
641
3. Coğrafi Kökeni Konu Alan Yanıltıcılık
643
a. Coğrafi Yer Adının Markada Yanıltıcı Kullanılış Biçimleri
643
i) Avrupa Birliği Hukuku
643
b. Coğrafi Kökene Yönelik Yanıltıcılığın İstisnaları
650
i) İlgili Çevrede Bilinmeyen, Hayali Çağrışımlar Yaratan (Sembolik), Ürün Menşei Olamayacağı Açık Olan Yer Adları
652
ii) Ürün Modeli Olarak Kullanılan Coğrafi Yer Adları
654
D. Yanıltıcılık Yasağının Diğer Mutlak Ret Sebepleri İle İlişkisi
655
E. Yasağın Uygulanmayacağı Haller
656
1. İşaretin İnandırıcılık Vasfının Olmaması
656
2. Yanıltıcılığın Başvuru Öncesinde Kaybolması
661
3. Yanıltıcılığın İşaretin Bütününde Kaybolması
662
F. Yanıltıcılığın Değerlendirilme Anı ve Tescil Sonrasında Oluşması
665
1. Yanıltıcılığın Oluşma Anının Uygulanacak Yaptırıma Etkisi
665
2. Markanın Kullanım Sonucu Yanıltıcı Hale Gelmesi
667
a. Kullanımla Oluşan Yanıltıcılığa İlişkin İnceleme Esasları
667
b. Yanıltıcılığın Ortaya Çıktığı Özel Haller
670
i) Marka Devrinin Yanıltma Riski Doğurup Doğurmayacağı Sorunu
670
ii) Devirle Birlikte Gerçekleştirilen Diğer Ticari İşlemlerin Yanıltma Riskine Yol Açması
675
G. Yanıltıcı Markalara İlişkin Değerlendirmemiz
678
VII. DEVLET EGEMENLİK SEMBOLLERİ, ULUSLARARASI KURULUŞ İŞARETLERİ VE DİĞER KAMUSAL İŞARETLER
683
A. Yasağın Korumaya Çalıştığı Hukuki Menfaat
683
1. Egemenlik Sembolleri Açısından
683
2. Uluslararası Kuruluş İşaretleri Açısından
686
B. Devlet Egemenliğini Gösteren İşaretler
686
1. Devlet Egemenlik Amblemlerini İçeren Markaların İncelenme Esasları
686
2. İncelemede Devlet Bayraklarının Arz Ettiği Özellikler
695
3. Devlet Egemenliğini Yansıtan Kontrol (Garanti) İşaretlerinin Özellikleri
697
C. Uluslararası Kuruluş (Örgüt) İşaretleri
698
1. Uluslararası Kuruluşların Kullandığı İşaretleri İçeren Marka Başvurularının İncelenme Esasları
698
2. Avrupa Birliği Bayrak ve Ambleminin Arz Ettiği Özellikler
701
D. Yasağa İlişkin Değerlendirmemiz
706
1. Türk ve Avrupa Birliği Hukukunda Egemenlik Sembolleri Açısından Yasağın Uygulanış Biçimi
706
2. İsviçre, Türk ve Avrupa Birliği Hukukunda Uluslararası Örgüt Sembolleri Açısından Yasağın Uygulanış Biçimi
708
E. Diğer Kamusal İşaretler
711
1. Yasağın Kapsamına Giren İşaret Türleri
711
2. Yasağın Uygulama Esasları
715
3. Yasağa İlişkin Avrupa Birliği Hukuku İçtihatları
717
VIII. DİNİ DEĞERLERİ VEYA SEMBOLLERİ İÇEREN MARKALAR
719
A. Hükmün Korumaya Çalıştığı Hukuki Menfaat
719
B. Hükmün Kapsamına Giren Marka Başvuruları
722
1. Dini Değerlere Saldırı Unsuru İçeren Markalar
722
2. Dini Sembollerin Nötr Bir Biçimde Kullanıldığı Markalar
724
C. Dini Değer veya Sembollerin Tesciline İlişkin İçtihatlarda Benimsenen Esaslar
728
1. İngiliz Hukuku İçtihatları
728
2. İsviçre Hukuku İçtihatları
729
D. Dini Semboller İçeren Markaların Tesciline İlişkin Değerlendirmemiz
732
1. Kutsal İnançlara Saldırı İçeren İbareler
732
2. Yüksek Dini Değere Sahip İbareler
732
3. Dolaylı Dinsel Çağrışım Yapan veya İnanç Dışı Yan Anlam Kazanmış İbareler
736
IX. KAMU DÜZENİNE VE GENEL AHLAKA AYKIRILIK
739
A. Yasak İle Korunmak İstenen Hukuki Menfaat
739
1. Ticaret Hayatında Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka Aykırı İşaretlere Yönelmenin Gerekçesi
739
B. Marka Tescil Engeli Olarak Kamu Düzenine Aykırılık
743
1. Türk Marka Hukukunda Kamu Düzenine Aykırılığa İlişkin Yasağın Yorumu
743
2. Kamu Düzenine Aykırılığa Yönelik İnceleme Esasları
746
3. Avrupa Birliği ve Fransız Marka Hukukunda Kamu Düzenine İlişkin Yasağın Yorumu
750
a. Avrupa Birliği Yargı Organlarının Kamu Düzeni Kavramına Yaklaşımı
750
i) İşaretin Kullanımına İlişkin Ulusal Mevzuat Kısıtlamalarının Göz Ardı Edildiği Haller
750
ii) İşaretin Kullanımına İlişkin Ulusal Mevzuatın Dikkate Alındığı Haller
752
iii) Genel Mahkeme’nin “Couture Tech. Ltd.” İçtihadının Değerlendirilmesi
755
b. Fransız Yargısının Kamu Düzeni Kavramına Yaklaşımı
757
4. Marka Hukukunda Kamu Düzenine Aykırılığın Özel Görünüş Biçimleri
759
a. Suça ve Hukuka Aykırı Fiillere Azmettiren veya Bunları Yücelten Markalar
759
b. Irkçılık veya Ayrımcılık İçeren Markalar
760
c. Kamu Düzenine Aykırılık İncelemesinde Tanınmış Kişi Adlarının Arz Ettiği Özellikler
761
C. Marka Tescil Engeli Olarak Genel Ahlaka Aykırılık
763
1. Genel Ahlaka Aykırılığa İlişkin Yasağın Yorumu
763
2. Genel Ahlaka Aykırılığa Yönelik İnceleme Esasları
765
3. Marka Hukukunda Genel Ahlaka Aykırılığın Özel Görünüş Biçimleri
770
a. Saldırgan veya Nahoş Etki (Poor Taste) Yaratan İşaretler
770
b. Hakaret, İncitici Müstehcenlik veya Ağır Provokasyon İçeren Markalar
773
D. Yasağın Uygulamasında Alıcı Çevrede Yaratılan Algının Tespiti
776
E. Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka Aykırılıkta Benelüks Yaklaşımı
781
F. Kamu Düzenine veya Genel Ahlaka Aykırılığa Dayalı Ret Kararlarının İfade Özgürlüğü ile İlişkisi
783
G. Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka Aykırılığa İlişkin Düzenleme ve İçtihatların Değerlendirilmesi
789
1. Avrupa Birliği İçtihat Hukukunun Getirisi
789
2. Yasağın Amerikan Hukukunda Yarattığı Tartışmaların Etkisi
793
X. TESCİLLİ COĞRAFİ İŞARETTEN OLUŞAN VEYA TESCİLLİ BİR COĞRAFİ İŞARETİ İÇEREN MARKALAR
797
A. Coğrafi İşaretlerin Hukuki Niteliği ve Sağladıkları Korumanın Konusu
797
B. Coğrafi İşaretlerin Özellikleri ve İşlevleri
799
C. Coğrafi İşaretleri Konu Alan Uluslararası Hukuk Düzenlemeleri
801
D. Avrupa Birliği Hukukunda Marka ve Coğrafi İşaretler Arasındaki İlişkiyi Konu Alan Düzenlemeler
803
1. Avrupa Birliği Hukukunda Mevzuat Gelişim Süreci
803
2. Avrupa Birliği Hukukunda Güncel Mevzuat
805
E. Türk Hukukunda Coğrafi İşaretlerin Bir Marka Tescil Engeli Olarak Düzenleniş Biçimi
809
1. Sınai Mülkiyet Kanunu Öncesi Dönemde Bir Marka Tescil Engeli Olarak Coğrafi İşaretlerin Düzenleniş Biçimi
809
2. Sınai Mülkiyet Kanunu Sisteminde Coğrafi İşaretlerin Marka Tescil Engeli Teşkil Etmesi
812
F. Yeni Düzenlemenin Uluslararası Sözleşmeler ve Avrupa Birliği Hukuku ile Uyumuna İlişkin Değerlendirmelerimiz
814
1. Avrupa Birliği Mevzuatı ve TRIPS ile Uyum Sorunu
814
2. Tescil Yasağının Uygulanacağı Ürünler
816
4. Düzenlemenin Lafzı
820
5. Asli/Tali Unsur Ayrımı
821
MARKASAL KULLANIM YOLU İLE AŞILMASI
I. KULLANIM YOLU İLE AYIRT EDİCİLİK KAZANMA OLGUSU
825
A. Kavram ve Uygulama Alanı
825
B. Düzenlemenin Öngörülme Amacı
831
II. KULLANIM YOLU İLE AYIRT EDİCİLİK ŞARTLARI
832
A. İşaretin Markasal Kullanıma Konu Edilmesi
832
1. Markasal Kullanım Kavramı ve Türleri
832
2. Markasal Kullanımın Gerçekleşeceği Coğrafi Alan ve Süre
836
B. İlgili Çevrenin İşarete Yönelik Algısının Değişmesi
837
1. İşaretin Marka Vasfı Kazandığı Çevrenin Tespiti
837
2. İşaretin Marka Vasfı ile Algılandığının Tespiti
841
a. Kullanımla Ayırt Ediciliğin Tespitinde Tanınmış Markalara Uygulanan Kriterlerden İstifade Edilmesi
841
b. İşaretin Marka Vasfını Kazanması İçin İlgili Çevrede Ulaşması Gereken Benimsenme Oranı
843
C. İlgili Üründe İşarete Marka Vasfının Atfedilmesi
845
III. MARKASAL KULLANIMLA AYIRT EDİCİLİK KAZANMA OLGUSUNUN İSPATI
848
A. Sunulacak Delil Türleri
848
B. Delillerin Değerlendirilmesi
849
IV. İŞARETİN HANGİ TARİHTE KULLANIM SONUCU AYIRT EDİCİLİĞE KAVUŞMASI GEREKTİĞİ SORUNSALI
855
A. Tescil Sonucuna Ulaşma Açısından Ayırt Ediciliğin Kazanılma Anı
855
1. Konunun Mülga 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de Düzenleniş Biçimi ve Uygulaması
855
2. Sınai Mülkiyet Kanunu’nda Yapılan Değişikliğin Değerlendirilmesi
858
B. Hükümsüzlük Yaptırımının Bertaraf Edilmesi Açısından Ayırt Ediciliğin Kazanılma Anı
864
1. Konunun Mülga 556 sayılı KHK’de Düzenleniş Biçimi ve Uygulaması
864
2. Sınai Mülkiyet Kanunu’nda Yapılan Değişikliğin Değerlendirilmesi
866