Sağlık ve Tıp Hukukunda Sorumluluk ve İnsan Hakları
Sağlık Hizmeti ¦ Sağlık Hakkı ve Hasta Hakları ¦ Medeni Hukuk, Ceza ve İdare Hukuku Yönünden Sorumluluk
2. Baskı,
Ağustos 2021
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
552
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Bu kitapta, sağlık hukuku ile ilgili olarak "çok disiplinli" bir bakış açısıyla, teorik ve pratik düzlemde tartışmaya değer pek çok başlığa belirli bir sistematik içinde yer verilmiştir. Kitabın ikinci baskısı, yeni bölümlerle genişletilmiş ve mevcut bölümleri güncellenmiş olarak yayına hazırlanmıştır.
İlk bölümde sağlık hizmetinin örgütlenmesi ve özelleştirme biçimleri, sağlık hakkı ve hasta hakları, bu hakların Anayasa Mahkemesi ve AİHM nezdinde bireysel başvuru yoluyla korunma biçimi ele alınmıştır. Bu bölümde ayrıca kişisel sağlık verilerinin korunması ile salgın hastalıklarla mücadelede hukuk ve etik konuları işlenmiştir. İkinci bölümde tıbbi müdahalenin hukuka uygunluğunun koşulları, hasta – hekim ile hasta – hastane arasındaki hukuksal ilişkinin niteliği değerlendirilmiştir. Son bölümde hekimin yükümlülükleri ile bu yükümlülüklerin ihlali halinde doğan hukuki ve cezai sorumluluğun yanında, özel sağlık kuruluşlarının sorumluluğu ve idarenin sorumluluğu, ilaç üretimi ve satışından doğan sorumluluk ile zorunlu mesleki sorumluluk sigortası başlıklarına yer verilmiştir. Bu bölümde sağlık ve tıp hukukundan doğan özel hukuk uyuşmazlıklarında usul hukuku meseleleri daha ayrıntılı biçimde yeniden işlenmiştir.
İşlenen konuların her biri, alanında uzman yazarlarca kaleme alınmış, doktrin ve yargı kararlarından yararlanılmıştır. Kitabın, sağlık hukuku ile ilgili lisans yüksek lisans ve doktora eğitiminin paydaşları olan hukukçu ve sağlıkçılara, sağlık hukuku alanında faaliyet yürüten hukukçu ve sağlık meslek mensuplarına katkı sağlayacağını umuyoruz.
Kitabın Konu Başlıkları
Sağlık ve Tıp Hukukunda Kavramlar ve Mevzuat
Sağlık ve Tıp Hukukuna İlişkin Temel Kavramlar ve Özneler, Doç. Dr. Özge Yücel
Sağlık ve Tıp Hukukunda Uluslararası ve Ulusal Belgeler, Doç. Dr. Özge Yücel
Sağlık Kamu Hizmetinin Sunulması, Sağlık Hakkı ve Hasta Hakları
Sağlık Hakkının Tanımlanması ve Mahkemelerce Kullanılması, Dr. Dilşad Çiğdem Sever
Sağlık Kamu Hizmetinin Örgütlenmesi ve Özelleştirme Biçimleri, Dr. Dilşad Çiğdem Sever
Hasta Hakları, Doç. Dr. Gürkan Sert
Hasta Haklarının Bireysel Başvuru Yoluyla Korunması, Hasan Tahsin Gökcan
Kişisel Sağlık Verilerinin Korunmasına Kısa Bir Giriş, Dr. Özgür Taşdemir
Salgın ve Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadelede Hukuk ve Etik, Doç. Dr. Gürkan Sert ve Öğr. Gör. Seden Dürüstkan
Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluğunun Koşulları ve Hasta ve Hekim İle Sağlık Hizmeti Sunucusu Arasındaki Hukuksal İlişkinin Niteliği
Medeni Hukuk Bakış Açısıyla Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluğunun Koşulları, Doç. Dr. Özge Yücel
Hasta ve Hekim İle Sağlık Hizmeti Sunucusu Arasındaki Hukuksal İlişkinin Niteliği, Doç. Dr. Özge Yücel
Hasta Tüketici midir? Prof. Dr. Şebnem Akipek Öcal
Tıp Hukukunda Sorumluluk ve Sorumluluk Sigortası
Danıştay Kararları Işığında Sağlık Hizmetlerinden Dolayı İdarenin Sorumluluğu, Dr. Dilşad Çiğdem Sever
Ceza Hukuku Bakımından Tıbbi Faaliyetlerin Hukuka Uygunluğu ve Hekimin Cezai Sorumluluğu, Prof. Dr. Tuğrul Katoğlu
Tazminat Sorumluluğunun Tabi Olduğu Zamanaşımı, İspat Kuralları ve Görev Meselesi, Doç. Dr. Özge Yücel ve Dr. Barış Toraman
Hekimlerin Mesleki Sorumluluk Sigortası – Eğitim Notları–, Prof. Dr. Aynur Yongalık
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İkinci Baskıya Önsöz
5
Sunuş
7
Önsöz
9
Kısaltmalar Cetveli
23
Giriş
SAĞLIK VE TIP HUKUKUNDA KAVRAMLAR VE MEVZUAT
§1. SAĞLIK VE TIP HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR VE ÖZNELER
Doç. Dr. Özge YÜCEL
I. TEMEL KAVRAMLAR
27
A. Sağlık Hukuku, Tıp Hukuku ve Tıp Etiği
27
B. Sağlık ve Sağlık Hizmeti Kavramları
29
C. Tıbbi Müdahale Kavramı
36
1. Genel Olarak
36
2. Kozmetik/Estetik İşlemlerden Ayırt Edilmesi
38
II. SAĞLIK HUKUKUNUN ÖZNELERİ
39
A. Hasta/Danışan ve Hasta Yakını
39
B. Hekim ve Diğer Sağlık Çalışanları
42
C. Sağlık Hizmeti Sunucuları: İdare ve Özel Sağlık Kuruluşları
45
Kaynaklar
48
§2. SAĞLIK VE TIP HUKUKUNDA ULUSLARARASI VE ULUSAL BELGELER
Doç. Dr. Özge YÜCEL
I. ULUSLARARASI BELGELER (BİLDİRİLER, SÖZLEŞMELER VE DİĞERLERİ) (KRONOLOJİK)
51
II. ULUSAL HUKUK BELGELERİ (KANUN, TÜZÜK, YÖNETMELİK VS.) (ALFABETİK)
62
A. Anayasa
62
B. Kanunlar
62
C. Tüzükler
64
D. Yönetmelikler
65
E. Diğerleri
73
Bölüm 1
SAĞLIK KAMU HİZMETİNİN SUNULMASI,
SAĞLIK HAKKI VE HASTA HAKLARI
§1. SAĞLIK HAKKININ TANIMLANMASI VE MAHKEMELERCE KULLANILMASI
Dr. Dilşad Çiğdem SEVER
GİRİŞ
77
I. SAĞLIK VE İNSAN HAKLARI
77
II. ULUSLARARASI NORMLARDA SAĞLIK HAKKI
81
III. SAĞLIĞA İLİŞKİN AİHM KARARLARI
87
A. 2. Maddeye Dayanarak Verilen Bazı İhlal Kararları
88
B. İşkence Yasağının İhlal Edildiğine İlişkin Bazı Kararlar
90
C. Özel Hayatın Korunması Hakkının İhlal Edildiğine İlişkin Kararlar
91
1. Türkiye’de Anayasal Düzenlemelerde Sağlık Hakkı
92
2. Sağlık Hakkının Kapsamı ile Danıştay Kararlarında Somutlaşması
98
Kaynaklar
105
§2. SAĞLIK KAMU HİZMETİNİN ÖRGÜTLENMESİ VE ÖZELLEŞTİRME BİÇİMLERİ
Dr. Dilşad Çiğdem SEVER
GİRİŞ
107
I. GENEL OLARAK SAĞLIK HİZMETLERİ
108
II. SAĞLIK HİZMETLERİNİN DOĞRUDAN İDARE TARAFINDAN SUNULMASI VE ÖZEL KİŞİLERE GÖRDÜRME
112
III. ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI
115
IV. KAMU–ÖZEL ORTAKLIKLARI (ŞEHİR HASTANELERİ)
122
Kaynaklar
126
§3. HASTA HAKLARI
Doç. Dr. Gürkan SERT
GİRİŞ
127
I. ULUSLARARASI HASTA HAKLARI BELGELERİ
128
A. Lizbon Hasta Hakları Bildirgesi 1981, 1995, 2005, 2015
128
B. Amsterdam Bildirgesi
129
C. Biyoetik Sözleşmesi
129
D. Avrupa Hasta Hakları Şartı
130
II. TÜRKİYE’DE HASTA HAKLARI
131
III. HASTA HAKLARI YÖNETMELİĞİ (1998)
133
A. Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve İlkeler
134
B. Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı
136
1. Adalete ve Hakkaniyete Uygun Olarak Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma
136
2. Hizmetler Konusunda Bilgi Alma
136
3. Sağlık Kurumu ve Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme Hakkı
137
4. Personeli Tanıma Seçme ve Değiştirme Hakkı
138
5. Öncelik Sırasının Belirlenmesini Talep Hakkı
138
6. Tıbbi Bakım İsteme Hakkı
138
7. Vücut Bütünlüğünün Korunması Hakkı
139
8. Ötanazi Yasağı
140
9. Gereken Özeni Görme Hakkı
140
C. Sağlık Durumu İle İlgili Bilgi Alma Hakkı
140
1. Sağlık Durumu ve Kendisine Gerçekleştirilecek Girişimler ile ilgili Bilgi Alma Hakkı
140
2. Kayıtlara Ulaşma ve Kayıtları İnceleme Hakkı ve Kayıtlarda Düzelteme Talep Hakkı
142
3. Hastanın Anlayacağı Şekilde Bilgilendirilme Hakkı
143
4. Hastanın Bilgilendirilmesinin “Sakınca” Taşıdığı Haller
143
5. Hastanın Bilgi İstememe Hakkı
144
D. Hasta Haklarının Korunması
145
1. Mahremiyet Hakkı
145
2. Hastaya Ait Bilgilerin Gizliliği
146
E. Tıbbi Müdahalede Hastanın Rızası
147
1. Onam Dışında Tıbbi Müdahale Yasağı
147
2. Aydınlatılmış Onam ve Onamı Geri Alma
147
3. Tedaviyi Ret Hakkı
149
4. Küçüklerden Onam Alınması
150
5. Yeni Tedavi Yöntemlerinin Uygulanması
150
6. Organ Nakillerinde Onam
151
7. Gebeliğin Sona Erdirilmesinde Onam
151
8. Hastanın Aydınlatılması
152
E. Tıbbi Araştırmalar
152
F. Diğer Haklar
153
1. Güvenli Bir Ortamda Hizmet Alma Hakkı
153
2. İnanç ve Vicdan Özgürlüğüne Saygı Hakkı
153
G. Sorumluluk ve Hukuki Korunma Yolları
154
H. Son Hükümler
154
Kaynaklar
155
§4. HASTA HAKLARININ BİREYSEL BAŞVURU YOLUYLA KORUNMASI
Hasan Tahsin GÖKCAN
GİRİŞ
157
I. SAĞLIK HİZMETİ NEDENİYLE YAŞAM HAKKI İHLALİ İDDİALARI
158
A. Sağlık Hizmetleri Nedeniyle Devletin Yükümlülükleri
158
1. Yaşam Hakkı ve Devletin Negatif ve Pozitif Yükümlülüğü
158
2. Etkili Soruşturma Yapma Yükümlülüğü
163
B. Yaşam Hakkına İlişkin Özel Durumlar
167
1. Yaşamın Başlangıcı, Fetüsün Hakları ve Gebeliğin Sonlandırılması
167
2. Ötanazi ve Ölümü Tercih Hakkı
170
3. İntihara Yardım ve Yaşam Hakkı
171
4. Organ Nakli
172
II. İŞKENCE, EZİYET VE İNSAN HAYSİYETİYLE BAĞDAŞMAYAN MUAMELE YASAĞININ İHLALİ İDDİALARI
173
A. Genel Olarak
173
B. Suçların Takibi Nedeniyle Yapılan Tıbbi Girişimler
174
C. Tıbbi Yardıma Erişimin Engellenmesi veya Yardım Sağlanmaması
175
D. Kamu Sağlığının Korunması Amaçlı Rıza Dışı Tıbbi Girişimler
177
1. Salgın Hastalıklarla Mücadele Amacıyla Teşhis ve Tedavi Girişimleri
177
2. Hastalıkları Önleyici Aşı Uygulamaları
177
3. Açlık Grevi ve Ölüm Oruçlarında Tıbbi Müdahale
179
E. Tutuklu ve Hükümlülere Dair Sağlık Hizmetleri Nedeniyle İhlal İddiaları
180
1. Tutuklu ve Hükümlülere Yapılan Tıbbi Girişimler ve Tutma Koşulları
180
2. Ceza ve Tutukevinde Açlık Grevi ve Ölüm Oruçları Nedeniyle Tıbbi Girişim Yapılması
181
III. SAĞLIK HİZMETLERİ NEDENİYLE ÖZEL YAŞAM VE AİLE YAŞAMINA SAYGI HAKKININ İHLALİ İDDİALARI
185
A. Genel Olarak Özel Yaşam ve Aile Yaşamına Saygı Hakkı
185
B. Tıbbi Girişimler Yönünden Özel Yaşama ve Aile Yaşamına Saygı Hakkı
187
1. Hakkın Kapsamının Tıbbi Girişimler Yönünden Değerlendirilmesi
187
2. Rızaya Aykırı Tıbbi Girişimler ve Aydınlatmama Nedeniyle İhlal İddiaları
190
3. Babalık Bağının Tespiti Amacıyla Yapılan Tıbbi Girişimler
192
4. Evlenme, Aile Kurma ve Çocuk Sahibi Olma Hakkı Yönünden Tıbbi Girişimler
193
5. Çocuk Sahibi Olma Amacıyla Tıbbi Yöntemlerden Yararlanma Hakkı
194
6. Gebeliğe Son Verme (Kürtaj)
194
7. Kişisel Verilerin Korunması
195
IV. SAĞLIK HİZMETLERİ NEDENİYLE ADİL YARGILANMA HAKKININ İHLALİ İDDİALARI
197
A. Genel Olarak
197
B. Adil Yargılanma Hakkıyla İlgili İnceleme Yöntemi
199
SONUÇ
201
Kaynaklar
203
§5. KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİNİN KORUNMASINA KISA BİR GİRİŞ
Dr. Özgür TAŞDEMİR
I. GİRİŞ
207
II. KİŞİSEL VERİ KAVRAMI VE GENEL OLARAK TÜRK HUKUKUNDA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI
208
III. GENEL OLARAK KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİ VE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER
213
IV. KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİNİN HUKUKSAL REJİMİ
218
A. Kişisel Sağlık Verisi Sistemleri
218
1. Sağlık Bakanlığının Veri Sistemleri ve Merkezi Sağlık Veri Sistemi
218
2. Sağlık Hizmeti Sağlayıcılarının Veri Sistemleri
219
B. Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesinden ve Veri Güvenliğinden Sorumlu Makamlar
219
1. Veri Sorumlusu Olarak Sağlık Hizmet Sağlayıcıları ve Yükümlülükleri
219
2. Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü
222
C. Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi, Aktarılması, Değiştirilmesi, Silinmesi
223
1. Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi
224
a. Genel Olarak Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi
224
b. Bilimsel Amaçla Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi
226
c. Açık Sağlık Verisi
226
2. Kişisel Sağlık Verilerine Erişim
227
a. Genel Olarak Kişisel Sağlık Verilerine Erişim
227
b. Kişisel Sağlık Verilerinde Erişimde Özel Durumlar
230
3. Kişisel Sağlık Verilerinin Aktarılması
232
a. Kişisel Sağlık Verilerinin Yurtiçinde Aktarılması
232
b. Kişisel Sağlık Verilerinin Yurtdışına Aktarılması
233
4. Kişisel Sağlık Verilerinin Düzeltilmesi ve Silinmesi
233
a. Kişisel Sağlık Verilerinin Düzeltilmesi
233
b. Kişisel Sağlık Verilerinin Silinmesi ve Yok Edilmesi
234
D. Veri Sahibinin Hakları
234
E. Kişisel Sağlık Verilerinin Korunmasına İlişkin Yaptırım Rejimi
235
1. Özel Hukuk Yaptırımları
235
2. İdari Yaptırımlar
235
3. Cezalar
235
V. TIPTA YAPAY ZEKÂ UYGULAMALARINDA KİŞİSEL SAĞLIK VERİSİ KULLANIMI ÜZERİNE KISA BİR HUKUKSAL DEĞERLENDİRME
236
VI. SONUÇ
237
Kaynaklar
239
§6. SALGIN VE BULAŞICI HASTALIKLARLA MÜCADELEDE HUKUK VE ETİK
Doç. Dr. Gürkan SERT ve Öğr. Gör. Seden DÜRÜSTKAN
Giriş
241
I. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİ SINIRLAYAN HALK SAĞLIĞI ÖNLEMLERİNE ETİK VE HUKUK AÇISINDAN YAKLAŞIM
243
II. TÜRKİYE’DE SALGIN HASTALIKLARLA MÜCADELE İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER
249
A. Anayasa
249
B. UHK’da Salgın ve Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele
254
1. Genel Olarak
254
2. UHK Kapsamında Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadelede Alınabilecek Önlemler
256
a. Sınırlarda Alınabilecek Önlemler
256
b. Yurtiçinde Alınabilecek Önlemler
256
aa. Bildirim Yükümlülüğü
257
bb. Hastalığın Tespiti
262
cc. İzolasyon ve Karantina
263
dd. Tedaviye Zorlama
267
ee. Aşı Uygulaması
273
ff. Diğer Önlemler
275
C. TCK ve Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele
276
Sonuç
277
Kaynaklar
280
Bölüm 2
TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUĞUNUN KOŞULLARI VE HASTA VE HEKİM İLE SAĞLIK HİZMETİ SUNUCUSU ARASINDAKİ HUKUKSAL İLİŞKİNİN NİTELİĞİ
§1. MEDENİ HUKUK BAKIŞ AÇISIYLA TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUĞUNUN KOŞULLARI
Doç. Dr. Özge YÜCEL
I. TIBBİ MÜDAHALENİN YETKİLİ SAĞLIK ÇALIŞANI TARAFINDAN YAPILMASI
287
II. HASTANIN VE YASAL TEMSİLCİSİNİN AYDINLATILMIŞ ONAMI
291
A. Özerklik Hakkı Bağlamında Onam Hakkı
291
B. Onamın Geçerlilik Koşulu Olarak Aydınlatılma
293
1. Aydınlatmanın Kapsamı
295
2. Aydınlatmanın Amaçları
296
3. Aydınlatma Yükümlüsü ve Muhatabı
297
4. Aydınlatmanın Usulü
299
a. Sözlü/Yazılı/İşaret Diliyle/Braille Alfabesiyle Aydınlatma
299
b. Hastanın Sosyo–Kültürel Düzeyine Uygunluk ve Anlaşılırlık
301
c. Uygun Ortamda ve Zamanda Aydınlatma
302
C. Onam Ehliyeti
303
D. Onamın Tabi Olduğu Şekil
310
III. RIZANIN YERİNE GEÇEN HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİ
312
A. Üstün Özel Yarar (Varsayımsal Rıza/Gerçek Vekâletsiz İş Görme)
312
1. Acil Durumlarda Varsayımsal Rıza
312
2. Acil Olmayan Durumlarda Varsayımsal Rıza
314
3. Açlık Grevi/Ölüm Orucundaki Hükümlüler
315
B. Üstün Kamu Yararı (Kamu Sağlığı/Düzeni)
316
1. Kamu Sağlığının Korunması
316
2. Kamu Düzeninin/Güvenliğinin Korunması
317
IV. TIP BİLİMİNİN VERİLERİNE GÖRE GEREKLİ VE BUNLARA UYGUN TIBBİ MÜDAHALE
320
A. Meşru Bir Amaca Yönelik Olma (Endikasyon)
320
B. Tıp Biliminin Gereklerine Uygunluk
323
Kaynaklar
328
§2. HASTA VE HEKİM İLE SAĞLIK HİZMETİ SUNUCUSU ARASINDAKİ HUKUKSAL İLİŞKİNİN NİTELİĞİ
Doç. Dr. Özge YÜCEL
I. KAMUDA ÇALIŞAN HEKİM İLE HASTA ARASINDAKİ HUKUKSAL İLİŞKİ
331
II. SERBEST ÇALIŞAN HEKİM İLE HASTA ARASINDAKİ HUKUKSAL İLİŞKİ
332
III. ÖZEL SEKTÖRDE ÇALIŞAN HEKİM İLE HASTA ARASINDAKİ HUKUKSAL İLİŞKİ
340
IV. HASTANIN FİİL EHLİYETİNİN KURULAN HUKUKSAL İLİŞKİLERDEKİ ROLÜ
345
Kaynaklar
347
§3. HASTA TÜKETİCİ MİDİR?
Prof. Dr. Şebnem AKİPEK ÖCAL
I. TÜKETİCİ HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ
349
II. 6502 SAYILI KANUN KAPSAMINDA TÜKETİCİ KAVRAMI VE TÜKETİCİ İŞLEMLERİ
353
III. TÜKETİCİ İŞLEMLERİ BAKIMINDAN HASTALARIN HUKUKİ DURUMU
355
Kaynaklar
359
Bölüm 3
TIP HUKUKUNDA SORUMLULUK VE SORUMLULUK SİGORTASI
§1. DANIŞTAY KARARLARI IŞIĞINDA SAĞLIK HİZMETLERİNDEN DOLAYI İDARENİN SORUMLULUĞU
Dr. Dilşad Çiğdem SEVER
GİRİŞ
363
I. İDARENİN SAĞLIK HİZMETİNİ SUNMASINDAN KAYNAKLANAN SORUMLULUĞUNUN DAYANAĞI
365
II. İDARENİN SAĞLIK KOLLUĞU İŞLEVİ NEDENİYLE SORUMLULUĞU
372
III. TAZMİNATIN HESAPLANMASI
373
SONUÇ
375
Kaynaklar
376
§2. CEZA HUKUKU BAKIMINDAN TIBBİ FAALİYETLERİN HUKUKA UYGUNLUĞU VE HEKİMİN CEZAİ SORUMLULUĞU
Prof. Dr. Tuğrul KATOĞLU
GİRİŞ
377
I. TIBBİ FAALİYETLER AÇISINDAN CEZA HUKUKUNUN İŞLEVİ
378
A. Bir İnsan Hakları Hukuku Öznesi Olarak Hasta
379
B. Cezai Sorumluluk ve Suç Kavramları
384
II. TIBBİ MÜDAHALELERİN HUKUKİ NİTELİĞİ
385
A. Davranışın Toplumsal Uygunluğu Kuramı
387
B. Manevi Unsurun (Kusurun) Bulunmaması Görüşü
388
C. Tipik Fiilin Yokluğu Görüşü
388
Ç. Kanunda Öngörülmeyen Hukuka Uygunluk Nedeni Görüşü
389
D. Devlet Tarafından Tanınan (Himaye Edilen) Amaç Görüşü
389
E. Kanunda Öngörülen Hukuka Uygunluk Nedeni Görüşü
389
F. İlgilinin (Hak Sahibinin) Rızası Hukuka Uygunluk Nedeni Görüşü
390
G. İzin Verilen Risk Görüşü
391
H. İnsanın Kendi Geleceğini Belirleme Hakkına Dayanan Görüş
391
I. Tıbbi Müdahalenin Özel Bir Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Kabul Edilmesi Görüşü
391
İ. Görevin Yerine Getirilmesi Görüşü
392
J. Hakkın İcrası Hukuka Uygunluk Nedeni Görüşü
393
1. Hakkın İcrası Hukuka Uygunluk Nedeninin Özel Bir Biçimi Olarak Tıbbi Müdahalenin Koşulları
393
a. Tıp Mesleğini İcra Yetkisi
393
b. Tıbbi Müdahalelere Rıza (Aydınlatılmış Hastanın Rızası)
394
c. Meslek Kurallarına (legis artis) Uygun Müdahale
399
ç. Müdahalenin Tedavi ya da Yaşam Kalitesini Yükseltmek Amacıyla Yapılmış Olması
400
III. FARKLI YÖNLERİYLE HEKİMİN CEZAİ SORUMLULUĞU
401
A. Genel Olarak
401
B. Sağlık Kamu Hizmetinin İcrasından Kaynaklanan Cezai Sorumluluk
402
1. Görev Suçları Bakımından Hekimin Cezai Sorumluluğu
402
2. Kamu Görevlisi Hekimlerin İdare ile İlişkileri Bakımından Ceza Hukukunu İlgilendiren Sorun Noktaları
405
a. Kamu Görevlisi Tanımındaki Belirsizlik
405
b. İdari Hiyerarşi Bakımından Kamu Görevlisi Hekim
405
C. Hekimler Tarafından İşlenen Kişilere Karşı Suçlar
407
Ç. Tıp Meslek ya da Sanatının İcrasından Kaynaklanan Cezai Sorumluluk
407
1. Sağlık Mevzuatı ve İlgili Mevzuat Hükümleri Arasında Yer Alan Çeşitli Suçlar
407
2. Sağlık Mesleği Mensuplarının Suç Fiilini Bildirmeme Suçu (TCK m. 280)
408
D. Hekimin Tedavi Amacıyla Gerçekleştirdiği Fiillerinden Ötürü Taksire Dayalı Cezai Sorumluluk
409
1. Genel Olarak
410
2. TCK’nın Taksirli Ceza Sorumluluğuna İlişkin Genel Hükümleri
412
3. Taksirli Ceza Sorumluluğunun Koşulları
414
a. Zararlı Neticenin (Fiilin) İstenmemiş Olması
414
b. Zararlı Neticeyi Önlemeye Yönelik Davranış Kurallarının İhlali
414
c. Zorunlu Davranış Kurallarına Uyulmamasının Faile İsnat Edilebilir Olması
419
4. Belli Bir Meslek ya da Sanatın İcrası Dolayısıyla Taksirli Fiiller Dolayısıyla Güvenlik Tedbiri: TCK m. 53/6
419
a. Tıbbi Hizmetler Alanında Ekip Faaliyeti ve Ekip Üyelerinin Taksirli Ceza Sorumluluğu
420
i. Ekip Halinde Yürütülen Tıbbi Faaliyetler ve Güven İlkesi
420
ii. Tıbbi Faaliyetler Bakımından Güven İlkesinin Sınırları
422
iii. İşbölümüne Göre Yürütülen Faaliyetler ve Güven İlkesi Açısından 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 22. Maddesinin Beşinci Fıkrası
426
Kaynaklar
430
§3. HEKİMİN, ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARININ, İLAÇ ÜRETİCİSİ VE ECZACININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE HUKUKSAL SORUMLULUĞU
Doç. Dr. Özge YÜCEL
I. HEKİMİN VE ÖZEL SAĞLIK KURULUŞUNUN YÜKÜMLÜLÜKLERİ İLE HASTANIN YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE KÜLFETLERİ
433
A. Genel Olarak Yükümlülük ve Külfet Ayrımı
433
B. Tıbbi Bakım Sunucusunun Genel Yükümlülükleri
435
1. Özen Yükümlülüğü
435
2. Organizasyon ve Kimlik Tespiti Yapma Yükümlülüğü
438
3. Kayıt Tutma Yükümlülüğü
439
4. Sır Saklama Yükümlülüğü
442
5. Hizmet Sağlamaktan Kaçınmama Yükümlülüğü
447
C. Hekimin Tanı ve Tedaviye İlişkin Mesleki Yükümlülükleri
449
1. Aydınlatma ve Onam Yükümlülüğü
449
2. Öykü (Anamnez) Alma Yükümlülüğü
450
3. Muayene Yükümlülüğü
451
4. Doğru Tanı Koyma Yükümlülüğü
451
5. Tanıya Uygun Tedavi Planlama ve Yürütme Yükümlülüğü
452
6. Gerekli Önerilerde Bulunma ve İlaç Reçete Etme Yükümlülüğü
452
D. Hastanın Yükümlülükleri ve Külfetleri
453
II. HEKİMİN VE ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARININ HUKUKSAL SORUMLULUĞUNUN SEBEPLERİ VE KOŞULLARI
454
A. Hukuksal Sorumluluğun Sebepleri
454
1. Kusura Dayanan Sorumluluk
456
2. Başkasının Eylemine Dayanan Sorumluluk Sebepleri (TBK 66 ve 116)
457
3. Organizasyon Sorumluluğu (TBK 66/3)
460
4. Yapı Eseri Malikinin Sorumluluğu
461
5. Tehlike Sorumluluğu
462
B. Hukuksal Sorumluluğun Koşulları ve Sonuçları
463
III. İLAÇ ÜRETİCİSİNİN VE ECZACININ HUKUKSAL SORUMLULUĞU
472
A. İlaç Üretimi ve Satışı Faaliyetinde Eczacının Yükümlülükleri
472
B. İlaç Üretiminin Riskleri ve İlaçtan Doğan Sorumluluğun Dayandığı Olgular
474
C. Eczacının ve İlaç Üreticisinin Tazminat Sorumluluğunun Hukuksal Sebepleri
477
IV. SORUMSUZLUK ANLAŞMALARI
480
Kaynaklar
482
§4. TAZMİNAT SORUMLULUĞUNUN TABİ OLDUĞU ZAMANAŞIMI, İSPAT KURALLARI VE GÖREV MESELESİ
Doç. Dr. Özge YÜCEL ve Dr. BarışTORAMAN
I. ZAMANAŞIMI
485
II. İSPAT
489
A. Genel Olarak
489
B. İspat Yükü
490
C. İspat Hakkı
494
III. MAHKEMENİN GÖREVİ
500
A. Tüketici Mahkemesi
500
B. Asliye Hukuk Mahkemesi
504
C. Asliye Ticaret Mahkemesi
506
D. Mahkemenin Görevine İlişkin Bazı Tespit ve Değerlendirmeler
508
Kaynaklar
515
§5. HEKİMLERİN MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI –Eğitim Notları–
Prof. Dr. Aynur YONGALIK
I. MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI – HEKİMLERİN MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASININ TARİHÇESİ
519
II. İLGİLİ DÜZENLEMELER
522
III. TIBBİ KÖTÜ UYGULAMA (MALPRAKTİS/ MALPRACTİCE/KUNSTFEHLER/ BEHANDLUNGSFEHLER) KAVRAMI
523
IV. TIBBİ KÖTÜ UYGULAMAYA İLİŞKİN ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI
523
A. Sigortanın Konusu
523
B. Sigorta Hukuku Kavramları Açısından
525
1. Sigorta Ettiren
525
2. Sigortalı
525
3. Sigorta Bedeli
525
4. Sigorta Primi
525
C. Rizikonun Gerçekleşmesi
526
D. İstisna Klozları
527
E. Sigortacının Rücu Hakkı
527
F. Doğrudan Dava Hakkı
528
G. Zamanaşımı
528
V. SİGORTA ZORUNLULUĞUNUN İHLALİNİN YAPTIRIMI
528
VI. SİGORTA BİLGİ VE GÖZETİM MERKEZİ
529
SONUÇ
529
Kaynaklar
530
Kararlar Dizini
531
Kavramlar Dizini
545
Baskısı tükenmiştir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Tıp Ceza Hukuku
Hakan Hakeri
Çağdaş Tıp Hukukunun Güncel Sorunları
Ergun Özsunay
Teletıp Uygulamalarında Hekimin Sözleşmeden Doğan Tazminat Sorumluluğu
Cansın Kaya Küçük
İlaca Erişim Hakkı ve Erişimin Hukuki Yolları
Berna Özpınar Gümrükçüoğlu, Pınar Aksoy Gülaslan
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
2023 Kaynakça Dokümanı|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim