KISALTMALAR CETVELİ . XIII
§1. HUKUK EĞİTİMİNDE TEMEL ESASLAR
I. Medeni Hukuk Eğitiminde Olay Çözümünün Yeri ve Önemi 1
II. Hukuk Eğitiminde Kullanılan Temel Araçlar
3
C. Pratik çalışma ve mahkeme kararı derleme kitapları 8
E. Monografiler ve makaleler . 10
F. Hukuk terimleri sözlüğü . 10
III. Hukuk Metodolojisi Nedir ve Ne İşe Yarar? . 14
IV. Medeni Kanun’un Uygulanması 18
V. Hukuk Eğitiminde Sınavların Yeri ve Amacı . 19
VI. İçerik Olarak Sınav Yöntemleri
24
B. Sınav tarzı olarak “klasik yöntem” ve “olay çözüm tekniği” . 26
2. İddia ve savunmaların değerlendirilmesi açısından
29
3. İlgili hukuk kuralının tespit edilmesi açısından
31
4. İlgili hukuk kuralının içeriğinin aydınlatılması açısından
32
5. Altlama faaliyeti ve sonuç aşaması açısından 34
II. Lisans Sınavlarında Olay Çözüm Tekniği . 38
III. Yazı ile İfade Yöntemi 39
IV. Olay Çözümünde Takip Edilmesi Gereken Aşamalar (Adımlar)
46
A. İlgili hukukî sorunun belirlenmesi
46
1. Maddi vakıaların tespiti açısından 46
2. Kim, kimden, neyi, hangi sebeple ve hangi süre içerisinde isteyebilir?
49
B. Uygulanma ihtimali bulunan hukuk kuralı/kurallarının belirlenmesi . 57
2. İlgili (yazılı) hukuk kuralı 61
3. İlgili (yazılı olmayan) hukuk kuralı: Örf ve âdet hukuku
75
C. İlgili hukuk kuralının içeriğinin aydınlatılması
79
2. Yazılı hukuk kuralları . 82
a. Yazılı hukuk kuralının içeriğinin birden fazla hukuk normundan anlaşılması 88
b. Hüküm içi boşlukların doldurulması . 90
3. İçtihat ve örf âdet hukuku kaynaklı hukuk kuralları 93
4. Hukukun temel ilkeleri ve genel hükümler 96
D. Hukuk kuralının somut olaya uygulanması (“altlama” faaliyeti) . 99
§3. HUKUK KURALLARININ ANLAŞILMASI (YORUM)
I. Genel Olarak Yorum Faaliyeti
110
II. Kanunun İçerik Olarak Yapısı (Lafız) 113
III. Kanunun Yorumlanması
116
C. Yorumu yapan kişiye göre yorum türleri . 121
2. Yargısal yorum – Kazai içtihat
121
3. Bilimsel yorum – İlmi içtihat
122
D. Yorum malzemeleri – Yoruma tâbi tutulacak metinler 123
2. Metin: Lafzın değerlendirilmesi (Semantik yorum) 124
3. Diğer yorum araçları (malzemeler) 129
b. Hazırlık çalışmaları
131
c. Madde başlıkları . 131
d. Kanunun sistematik yapısı . 132
e. Mukayeseli hukuk . 135
E. Kanunun amacı (ratio legis) 136
2. Kanun koyucunun iradesinin ortaya çıkartılması
140
F. Medeni Kanun’un benimsediği yorum sistemi . 141
G. İstisna getiren (özel kanun) hükümlerin yorumlanması . 149
H. Düzeltici yorum, dar yorum, genişletici yorum
150
§4. HUKUKUN UYGULANMASINDA MANTIK KURALLARININ YERİ VE ÖNEMİ
II. Doğrudan Uygulama ve İstisnaları . 154
A. Kanunu doğrudan uygulama 154
B. Kanunun lafzen uygulanmasının istisnaları 155
1. Zıt anlam itibarıyla (mefhumu muhalif – a contrario) uygulama
155
2. Evleviyet (öncelik—a fortiori) yoluyla uygulama
156
3. Kıyasen uygulama . 157
4. Kanunun ruhu (özü) ile uygulanması
159
III. Mantık ve Hukuk Kurallarına Dayalı “GEREKÇE” 160
§5. HUKUK KURALININ UYGULANMASI
II. Belirlenen Kuralın Uygulanabilir Olması 165
A. Özel hüküm – genel hüküm ilişkisi
167
B. Devletlerarası (Milletlerarası) hukukun uygulanması . 170
C. Yer itibarıyla uygulanma . 171
D. Zaman itibarıyla uygulanma . 173
E. Nitelik itibarıyla uygulanma
175
F. Akdî sorumlulukta sözleşmenin önceliği
177
III. Mahkeme Kararlarının Hukuk Kaynağı Olmaması
177
§6. HÂKİMİN HUKUK KURALI KOYMASI
II. Hâkimin Hukuk Kuralı Koymasının Şartları 182
III. Hâkimin Hukuk Kuralı Koymasında Yöntem
186
B. Bilimsel Görüşler ve Mahkeme Kararlarının Etkisi 190
IV. Kanun’un Anayasa’ya Aykırılığı Meselesi
192
§7. YORUM, KANUN BOŞLUĞU, HÂKİMİN TAKDİR YETKİSİ
I. Kanun Boşluğu, Doldurulması ve Yorum ile Bağlantısı . 194
II. Hâkimin Takdir Yetkisi 201
III. Karşılaştırma (Yorum– Takdir Yetkisi– Boşluk Doldurma) . 204
§8. SÖZLEŞME KAYNAKLI HUKUKÎ İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜNDE YÖNTEM
II. Olay Çözüm Tekniği ve Sözleşme 210
III. İrade Beyanlarının Yorumlanması . 211
IV. Sözleşmenin Yorumu
212
A. Sözleşmenin Hukukî Niteliğinin (tipinin) Belirlenmesi
212
B. Sözleşmenin İçeriğinin Belirlenmesi . 213
C. Sözleşmenin Tamamlanması . 221
D. Kanun Hükümlerinin Sözleşme İlişkisine Uygulanması 224
YARARLANILAN KAYNAKLAR
227
Medenî Hukuka Giriş ve Kişiler Hukuku Ders Kitapları
234
Medenî Hukuka Giriş ve Kişiler Hukuku Uygulama Çalışması Kitapları . 236