Geleneksel ve Veri Güdümlü Ekonomilerde Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması İrem Taşkın  - Kitap
Geleneksel ve Veri Güdümlü Ekonomilerde

Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması

1. Baskı, 
Ocak 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
200
Barkod:
9789750297649
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
435,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
AB ve Türk rekabet hukukunda hâkim durumun kötüye kullanılması yasaklanmıştır. Yasağın uygulanmasında hâkim durum kavramının tanımlanması ve her somut olay özelinde hâkim durumun tespiti belirleyici etkiye sahiptir. Hâkim durumun tespiti ilgili pazarın tanımlanmasını gerektirmektedir. İlgili pazarın sınırları, ilgili ürün pazarı ve coğrafi pazar olarak tespit edilirken bazı hallerde dönemsel değişiklikler de dikkate alınmaktadır. İlgili teşebbüslerin pazar payları, rakiplerinin sayısı, alıcı gücü, pazara giriş ve pazardaki büyüme engelleri ise hâkim durumun tespitinde başvurulan ölçütler olarak karşımıza çıkmaktadır. AB'nin sahip olduğu uluslarüstü yapı gereği yasağın uygulanmasında hâkim durumun mevcudiyetinin yanı sıra, üye devletler arası ticarete etki koşulu da gözetilmektedir. Birlik'in uluslarüstü yapısından doğan bu gibi farklılıklar dışında, AB ve Türk rekabet hukukunda yasağın kapsamı ve uygulanması genel olarak paralellik göstermektedir.
İçinde bulunduğumuz dijital çağda veri güdümlü ekonomilerin rekabet hukukunun alanına girmesi, yasağın uygulamasında her iki hukuk düzeninde de ilgili pazarın tanımlanmasından, hâkim durumun tespitinde başvurulacak ölçütlere kadar pek çok alanda yeni bir bakış açısı geliştirilmesini gerektirmiştir. Eserde; geleneksel pazarlarda hâkim durumun kötüye kullanılması yasağının uygulanmasından doğan ve süregelen tartışmaların yanı sıra, veri güdümlü ekonomilerin getirdiği yenilik ve değişikliklere odaklanılmakta, bu odaktan hareketle; "sıfır fiyat ekonomisi", "çok taraflı platformlar", "verilere erişim", "veri taşınabilirliği ve birlikte işlerliği" gibi öne çıkan kavramlar rekabet hukuku boyutuyla ele alınmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Rekabette Verilere Erişim
.
Veri Taşınabilirliğinin ve Birlikte İşlerliğinin Önlenmesi
.
Farklı Hizmetler Yoluyla Toplanan Verilerin Birleştirilmesi
.
Hâkim Durumdaki Teşebbüsün Verilere Erişimini Kullanarak Kendini Kayırması
.
Fiyat Ayrımcılığı
.
Sıfır Fiyat Ekonomileri
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
13
GİRİŞ 
15
BİRİNCİ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA
HÂKİM DURUM KAVRAMI
1.1. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE REKABET HUKUKU DÜZENLEMELERİ VE HÂKİM DURUM KAVRAMI 
17
1.1.1. AB’de Rekabet Hukukunun Tarihsel Gelişimi 
17
1.1.2. AB’de Antlaşmaların Kronolojik Seyri ve Ortak Pazarın İç Pazara Dönüşümü 
20
1.1.3. Yürürlükteki AB Rekabet Hukuku Düzenlemeleri 
21
1.1.4. AB Rekabet Hukuku Kurallarının Uygulanmasına Yönelik İlkeler 
23
1.1.5. AB Rekabet Hukukunda Hâkim Durum Kavramı 
26
1.1.5.1. Hâkim Durumun Tanımlanması 
26
1.1.5.2. AB Rekabet Hukukunda Birlikte Hâkimiyet 
30
1.2. TÜRK HUKUKUNDA REKABET HUKUKU DÜZENLEMELERİ VE HÂKİM DURUM KAVRAMI 
33
1.2.1. Türk Hukukunda Rekabet Hukukunun Tarihsel Gelişimi 
33
1.2.2. 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun 
37
1.2.3. Türk Rekabet Hukukunda Hâkim Durum Kavramı 
39
1.2.3.1. Türk Hukukunda Hâkim Durumun Tanımı 
39
1.2.3.2. Türk Rekabet Hukukunda Birlikte Hâkimiyet 
43
İKİNCİ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA
HÂKİM DURUMUN TESPİTİ
2.1. AVRUPA BİRLİĞİ REKABET HUKUKUNDA HÂKİM DURUMUN TESPİTİ 
47
2.1.1. İç Pazarda Hâkim Durumun Tespiti İçin Öncelikli Olarak İlgili Pazarın Belirlenmesi 
47
2.1.1.1. İlgili Ürün Pazarının Belirlenmesi 
48
2.1.1.2. İlgili Coğrafi Pazarın Belirlenmesi 
50
2.1.1.3. İlgili Pazarın Belirlenmesinde Dönemsel Değişikliklerin Önemi: Pazarın Zaman Yönünden Tespiti 
51
2.1.2. AB’de Hâkim Durumun Tespitinde Kullanılan Ölçütler 
53
2.1.2.1. Teşebbüsün ve Rakiplerinin İlgili Pazardaki Konumu: Pazar Payları ve Rakiplerinin Sayısı 
53
2.1.2.2. Pazara Giriş ve Pazarda Büyüme Engelleri 
54
2.1.2.3. Dengeleyici Alıcı Gücü 
56
2.2. TÜRK REKABET HUKUKUNDA HÂKİM DURUMUN TESPİTİ 
58
2.2.1. Türk Hukukunda İlgili Pazarın Tespiti 
58
2.2.1.1. İlgili Ürün Pazarının Belirlenmesi 
58
2.2.1.2. İlgili Coğrafi Pazarın Belirlenmesi 
61
2.2.1.3. İlgili Pazarın Belirlenmesinde Dönemsel Değişikliklerin Önemi: Pazarın Zaman Yönünden Tespiti 
63
2.2.2. Türk Hukukunda Hâkim Durumun Tespitinde Kullanılan Ölçütler 
64
2.2.2.1. Teşebbüsün ve Rakiplerinin İlgili Pazardaki Konumu: Pazar Payları ve Rakiplerinin Sayısı 
64
2.2.2.2. Pazara Giriş ve Pazarda Büyüme Engelleri 
65
2.2.2.3. Dengeleyici Alıcı Gücü 
66
2.3. VERİ GÜDÜMLÜ EKONOMİLERDE HÂKİM DURUMUN TESPİTİ 
67
2.3.1. Veri Güdümlü Ekonomilerin Doğuşu 
67
2.3.2. Rekabette Yeni Unsurlar 
68
2.3.2.1. Veri 
68
2.3.2.2. Büyük Veri 
71
2.3.2.3. Kişisel Veri 
71
2.3.3. Veri Güdümlü Ekonomilerde İlgili Pazarın Tespiti 
73
2.3.3.1. İlgili Pazarın Ürün Yönünden Tespitinde Veri Güdümlü Ekonomilerin Getirdikleri 
73
2.3.3.1.1. Bir Mal ya da Hizmet Para Karşılığı Sunulmadığında İlgili Ürün Pazarını Belirlerken Kullanılabilecek Ölçütler 
74
2.3.3.1.2. Çevrim İçi ve Çevrim Dışı Sunulan Ürünler Yönünden İlgili Pazarın Tespiti 
79
2.3.3.1.3. Çok Taraflı Pazarlarda İlgili Ürün Pazarının Belirlenmesi 
82
2.3.3.1.4. Verilerin Başlı Başına Bir Ürün Pazarı Teşkil Edip Edemeyeceğine Dair Görüşler 
86
2.3.3.2. İlgili Coğrafi Pazarın Tespitinde Veri Güdümlü Ekonomilerin Getirdikleri 
87
2.3.3.3. İlgili Pazarın Dönemsel Olarak Tespitinde Veri Güdümlü Ekonomilerin Getirdikleri 
88
2.3.4. Veri Güdümlü Ekonomiler Özelinde Hâkim Durum Tespitinde Öne Çıkan Ölçütler 
89
2.3.4.1. Teşebbüsün ve Rakiplerinin İlgili Pazardaki Konumu 
89
2.3.4.1.1. Pazar Payları ve Rakiplerinin Sayısı 
89
2.3.4.1.2. Verilere Erişim 
90
2.3.4.2. Pazara Giriş ve Pazarda Büyüme Engelleri: Verilere Erişimin Pazarda Giriş ve Büyüme Engeli Teşkil Etmesi 
94
2.3.4.3. Dengeleyici Alıcı Gücü 
100
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK HUKUKUNDA
HÂKİM DURUMUN KÖTÜYE KULLANILMASI
3.1. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE HÂKİM DURUMUN KÖTÜYE KULLANILMASI 
103
3.1.1. AB’de Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Yasağı ve Birlik Hukuku İçin Önemi 
103
3.1.2. Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Yasağının Unsurları 
104
3.1.2.1. Hâkim Durum 
104
3.1.2.2. Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması 
104
3.1.2.2.1. Genel Olarak Kötüye Kullanma Kavramının Gelişimi ve Tanımlanması 
104
3.1.2.2.2. Hâkim Durumdaki Teşebbüslerin Özel Sorumluluğu 
108
3.1.2.2.3. Kötüye Kullanma Türleri 
110
3.1.2.2.4. Kötüye Kullanmanın Tespitinde Başvurulan Testler 
118
3.1.2.2.5. Objektif Gereklilik ve Etkinlik Savunması 
123
3.1.2.3. Üye Devletler Arasındaki Ticarete Etki 
124
3.1.3. Yasağı Oluşturan Unsurlar Arasındaki İlişki: Hâkim Durumun Kötüye Kullanılmasında İlliyet Bağı Tartışmaları 
126
3.2. TÜRK REKABET HUKUKUNDA HÂKİM DURUMUN KÖTÜYE KULLANILMASI 
130
3.2.1. Türk Hukukunda Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Yasağı 
130
3.2.2. Yasağın Unsurları 
130
3.2.2.1. Hâkim Durum 
131
3.2.2.2. Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması 
131
3.2.2.2.1. Genel Olarak Kötüye Kullanma Kavramı 
131
3.2.2.2.2. Hâkim Durumdaki Teşebbüslerin Özel Sorumluluğu 
134
3.2.2.2.3. Kötüye Kullanma Türleri 
135
3.2.2.2.4. Kötüye Kullanmanın Tespitinde Başvurulan Testler 
141
3.2.2.2.5. Objektif Gereklilik ve Etkinlik Savunması 
143
3.2.3. Türk Hukukunda Hâkim Durumun Kötüye Kullanılmasında İlliyet Bağının Aranması Hususuna Yaklaşımlar 
144
3.3. VERİ GÜDÜMLÜ EKONOMİLERDE HÂKİM DURUMUN KÖTÜYE KULLANILMASINA ÖRNEKLER 
147
3.3.1. Veri Taşınabilirliğinin ve Birlikte İşlerliğinin Önlenmesi 
148
3.3.2. Fiyat Ayrımcılığı 
154
3.3.3. Farklı Hizmetler Yoluyla Toplanan Verilerin Birleştirilmesi 
157
3.3.4. Hâkim Durumdaki Teşebbüsün Verilere Erişimini Kullanarak Kendini Kayırması 
163
Sonuç 
171
Kaynakça 
175
Kavram Dizini 
197