AVRUPA BİRLİĞİ AYRIMCILIKLA MÜCADELE HUKUKUNUN
I. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE AYRIMCILIKLA MÜCADELENİN TARİHSEL GELİŞİMİ
27
A. Avrupa Bütünleşmesinin Başlangıcı
28
B. Avrupa Bütünleşmesinin Başlangıcından 1990’lı Yılların İlk Yarısına Kadarki Dönem
32
1. Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Temel Haklar Arasındaki İlişki
33
2. Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Ayrımcılıkla Mücadele Arasındaki İlişki
36
C. Avrupa Bütünleşmesinde 1990’lı Yılların İlk Yarısından Lizbon Antlaşması’na Kadarki Dönem
40
1. Avrupa Birliği ile Temel Haklar Arasındaki İlişki
40
2. Avrupa Birliği ile Ayrımcılıkla Mücadele Arasındaki İlişki
44
D. Avrupa Bütünleşmesinde Lizbon Antlaşması Dönemi
47
1. Avrupa Birliği ile Temel Haklar Arasındaki İlişki
48
2. Avrupa Birliği ile Ayrımcılıkla Mücadele Arasındaki İlişki
50
II. AVRUPA BİRLİĞİ AYRIMCILIKLA MÜCADELE HUKUKUNUN KAYNAKLARI
54
A. Genel Olarak Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları ve Aralarındaki İlişkiler
54
1. Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları
54
2. Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları Arasındaki İlişkiler: Normlar Hiyerarşisi
61
B. Özel Olarak Avrupa Birliği Ayrımcılıkla Mücadele Hukukunun Kaynakları ve Aralarındaki İlişkiler
63
AVRUPA BİRLİĞİ BİRİNCİL HUKUKUNDA
I. KURUCU ANTLAŞMALAR VE AYRIMCILIKLA MÜCADELE
71
A. Genel Olarak: Kurucu Antlaşmalardaki Ayrımcılıkla Mücadele ile ilgili Düzenlemeler
71
1. Avrupa Birliği’nin Değerleri Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele
71
2. Avrupa Birliği’nin Hedefleri Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele
76
3. Avrupa Birliği’nin Tabi Olduğu Genel Uygulama Hükümleri Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele
78
4. Avrupa Birliği’nin Yetkisi Bağlamında Ayrımcılıkla Mücadele
81
B. Özel Olarak: Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağı (ABİHA md. 157)
89
1. Genel Çerçeve: ABİHA md. 157
89
2. ABİHA md. 157’nin Çifte Amacı
90
3. ABİHA md. 157’nin Kapsamı
92
a. ABİHA md. 157’nin Kişi Bakımından Kapsamı
92
aa. Muhatapları ve Hükmün Doğrudan Etkisi
92
bb. Hukuki Korumasından Faydalananlar
94
b. ABİHA md. 157’nin Konu Bakımından Kapsamı
97
aa. Doğrudan ve Dolaylı Ayrımcılık
97
bb. Eşit İş ve Eşdeğerde İş
105
c. ABİHA md. 157’nin Yetki Bakımından Kapsamı
119
4. ABİHA md. 157’nin Derogasyonu: Pozitif Eylem
120
II. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN GENEL İLKELERİ VE AYRIMCILIKLA MÜCADELE
126
A. Genel Olarak: Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinde Ayrımcılıkla Mücadele
126
1. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağı
126
2. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Uygulama Alanı
129
3. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağının Hukuki Etkileri
132
4. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağının Uygulanışı
135
B. Özel Olarak: Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinde Cinsiyet Temelinde Ayrımcılıkla Mücadele
142
1. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağı
142
2. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Uygulama Alanı
144
3. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağının Hukuki Etkileri
147
4. Avrupa Birliği Hukukunun Genel İlkelerinin Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağının Uygulanışı
147
III. AVRUPA BİRLİĞİ TEMEL HAKLAR ŞARTI VE AYRIMCILIKLA MÜCADELE
155
A. Genel Olarak: Avrupa Birliği Temel Haklar Şartında Ayrımcılıkla Mücadele
155
1. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağı
155
2. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Uygulama Alanı
160
3. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağının Hukuki Etkileri
166
4. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Belirli Temellerde Ayrımcılık Yasağının Uygulanışı
169
B. Özel Olarak: Avrupa Birliği Temel Haklar Şartında Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağı
181
1. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağı
181
2. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı'nın Uygulama Alanı
185
3. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağının Hukuki Etkileri
186
4. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nın Bir Parçası Olarak Cinsiyet Temelinde Ayrımcılık Yasağının Uygulanışı
188
AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ULUSLARARASI ANLAŞMALARI VE
II. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE AYRIMCILIKLA MÜCADELE
203
A. (Bağlı) Ayrımcılık Yasağı (AİHS md. 14)
203
2. (Bağlı) Ayrımcılık Yasağının Kapsamı
206
a. Kişi Bakımından Kapsam
206
b. Konu Bakımından Kapsam
208
3. Ayrımcılık Yasağının Uygulanışı
212
a. Ayrımcılık Türleri
214
b. Ayrımcılığın Haklı Gösterilmesi
218
c. İspat Yükünün Dağılımı
224
B. Ayrımcılık Yasağı ile Bağlı Haklardan Başlıcaları
227
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Yaşam Hakkı
230
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında İşkence Yasağı
236
3. Özel ve Aile Hayatına Saygı Hakkı
240
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Özel ve Aile Hayatına Saygı Hakkı
242
4. Düşünce, Vicdan ve Din Özgürlüğü
249
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Düşünce, Vicdan ve Din Özgürlüğü
251
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında İfade Özgürlüğü
259
6. Toplantı ve Dernek Kurma Özgürlüğü
262
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Toplantı ve Dernek Kurma Özgürlüğü
264
7. Mülkiyetin Korunması
268
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Mülkiyetin Korunması
271
b. Ayrımcılık Yasağı Bağlamında Eğitim Hakkı
278
C. Genel Ayrımcılık Yasağı (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 12 No’lu Protokol)
284
AVRUPA BİRLİĞİ İKİNCİL HUKUKUNDA
II. CİNSİYET TEMELİNDE AYRIMCILIK YASAĞI İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER
304
A. 92/85 sayılı Direktif (Hamile Çalışanlar Direktifi)
305
a. Kişi Bakımından Kapsam
306
b. Konu Bakımından Kapsam
308
aa. Hamilelik Temelinde Ayrımcılık Durumunda Emsal Kişi Değerlendirmesi
308
bb. Hamile, Loğusa ya da Emzikli Kadın Çalışanlar için Risk Oluşturan Durumlar
313
cc. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği için Alınması Gerekli Önlemler
315
ee. Hizmet Sözleşmesinin Feshine Dair Korunma
324
ff. Hizmet Sözleşmesine Bağlı Hakların Korunması
328
B. 2004/113 sayılı Direktif (Mallar ve Hizmetler Erişimi ve Tedariki Cinsiyet Eşitliği Direktifi)
335
a. Kişi Bakımından Kapsam
337
b. Konu Bakımından Kapsam
338
c. Kapsam Dışı Tutulan Haller
339
2. Eşit Muamele İlkesi: Ayrımcılık Türleri ve Derogasyonlar
340
a. Ayrımcılık Türleri
341
aa. Doğrudan Ayrımcılık
341
bb. Dolaylı Ayrımcılık
342
cc. Taciz ve Cinsel Taciz
343
aa. Meşru Sebep (Genel Hüküm)
344
3. Hukuki Çareler ve Yaptırımlar
348
a. Hakların Savunulması
349
C. 2006/54 sayılı Direktif (Kadın Erkek Eşitliği İstihdam (Yeniden Biçimlendirilmiş) Direktifi)
351
a. Kişi Bakımından Kapsam
353
b. Konu Bakımından Kapsam
355
bb. Mesleki Sosyal Güvenlik Planlarında Eşit Muamele
356
cc. İstihdam ve Mesleki Eğitime Giriş, İşte Yükselme ve Çalışma Koşullarında Eşit Muamele
362
c. Kapsam Dışı Tutulan Haller
365
2. Eşit Muamele İlkesi: Ayrımcılık Türleri ve Derogasyonlar
366
a. Ayrımcılık Türleri
367
aa. Doğrudan Ayrımcılık
367
bb. Dolaylı Ayrımcılık
369
cc. Taciz ve Cinsel Taciz
372
ee. Hamilelik ve Doğum İzni Temelinde Ayrımcılık
374
aa. Mesleki Gereklilikler
375
cc. Hamilelik, Analık ve Babalık Durumlarında Korunma
379
aaa. Hamilelik ve Doğum İzni
380
bbb. Babalık ve Evlatlık İzni
382
3. Hukuki Çareler ve Yaptırımlar
383
a. Hakların Savunulması
383
d. Yaptırımlar ile Tazminat veya Telafi
392
III. CİNSİYET TEMELİ DIŞINDAKİ TEMELLERDE AYRIMCILIK YASAĞI İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER
399
A. 2000/43 sayılı Direktif (Irk ve Etnik Köken Direktifi)
399
a. Kişi Bakımından Kapsam
400
b. Konu Bakımından Kapsam
401
c. Kapsam Dışı Tutulan Haller
405
2. Eşit Muamele İlkesi: Ayrımcılık Türleri ve Derogasyonlar
407
a. Ayrımcılık Türleri
408
aa. Doğrudan Ayrımcılık
408
bb. Dolaylı Ayrımcılık
411
aa. Mesleki Gereklilikler
418
3. Hukuki Çareler ve Yaptırımlar
421
a. Hakların Savunulması
421
B. 2000/78 sayılı Direktif (Çerçeve İstihdam Direktifi)
432
a. Kişi Bakımından Kapsam
434
b. Konu Bakımından Kapsam
434
c. Kapsam Dışı Tutulan Haller
438
2. Eşit Muamele İlkesi: Ayrımcılık Türleri ve Derogasyonlar
440
a. Ayrımcılık Türleri
441
aa. Doğrudan Ayrımcılık
443
bb. Dolaylı Ayrımcılık
447
b. İstisnalar ve Derogasyonlar
455
aaa. Mesleki Gereklilikler
459
ccc. Makul Uyumlaştırma
468
3. Hukuki Çareler ve Yaptırımlar
478
a. Hakların Savunulması
478