Uluslararası Hukukta Çevresel Zararlardan Dolayı Devletin Sorumluluğu Dr. Öğr. Üyesi Esra Ata Dağıstanlı  - Kitap
Uluslararası Hukukta

Çevresel Zararlardan Dolayı Devletin Sorumluluğu

1. Baskı, 
Kasım 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
582
Barkod:
9786256147867
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
780,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Çalışmanın başlıca amacı çevresel zarardan dolayı devletlerin sorumluluğu hususunun uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde değerlendirmektir. Bu değerlendirme yapılırken devletlerin karşılaştığı mevcut problemler ve bu problemlerin üstesinden gelmek için klasik sorumluluk kurallarına alternatif yolların neler olabileceği ve bu yolların etkililiği değerlendirilecektir. Bu alternatiflerin mevcut uluslararası düzende ne kadar etkili olacağı ise tartışmalı olup bu konuda devletlerin büyük çaba sarf etmesi gerekecektir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Uluslararası Hukukta Çevre ve Çevresel Zarar: Tarihsel Gelişim ve Kavramsal Çerçeve
.
Uluslararası Hukukta Devletin Sorumluluğu
.
Çevresel Zarar ve Devlet Sorumluluğu
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
5
İÇİNDEKİLER 
7
KISALTMALAR 
13
GİRİŞ 
15
BİRİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUKTA ÇEVRE VE ÇEVRESEL ZARAR:
TARİHSEL GELİŞİM VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE
I. ULUSLARARASI ÇEVRE HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİMİ 
21
A. 1970 Öncesi Dönemdeki Gelişmeler 
24
2. İkinci Dünya Savaşı Sonrasındaki Dönem 
30
B. 1970 Sonrası Dönemdeki Gelişmeler 
34
1. 1970’li Yıllar: 1972 BM İnsan Çevresi Konferansı (Stockholm
Konferansı) 
35
2. 1980’li Yıllar: 1982 Dünya Doğa Şartı ve 1987 Brundtland Raporu 
42
3. 1990’lı Yıllar: 1992 Rio Konferansı 
46
4. 2000’li Yıllar: 2002 Johannesburg Konferansı ve Günümüz 
52
a. 2002 Johannesburg Konferansı 
52
b. Rio+20 Konferansı 
55
c. Sürdürülebilir Kalkınma İçin 2030 Gündemi 
57
II. ULUSLARARASI HUKUKTA ÇEVRE KAVRAMI 
59
A. Çevre Kavramı 
59
1. Genel Olarak 
59
2. Çevre Kavramının Alt Ayrımları 
63
a. Doğal Çevre 
64
b. Yapay Çevre 
65
3. Çevre Kavramını Oluşturan Unsurlar 
65
B. Uluslararası Düzenlemelerde Çevre Kavramı 
66
III. ULUSLARARASI HUKUKTA ÇEVRESEL ZARAR KAVRAMI 
73
A. Tanım 
75
B. Ortaya Çıkış Biçimlerine Göre Çevresel Zararlar 
79
1. Ani Çevre Zararları 
79
2. Tedrici ve Toplu Çevre Zararları 
80
C. Etki Alanlarına Göre Çevresel Zararlar 
81
1. Bireysel Çevre Zararları 
81
2. Ekolojik Zararlar 
81
3. Mesafe Zararları 
82
D. Uluslararası Düzenlemelerde Çevresel Zarar ve Tanımlanması Meselesi 
82
1. Genel Olarak 
82
2. Uluslararası Belgelerde Çevresel Zarar Tanımları 
83
E. Uluslararası Hukukta Çevresel Zarar Çeşitleri 
90
1. Uluslararası Hukukta Sınıraşan Çevresel Zararlar 
91
a. Sınıraşan Çevresel Zarar Kavramı ve Unsurları 
91
b. Sınıraşan Çevresel Zarara Sebebiyet Veren Fiiller 
94
i. Genel Olarak 
94
ii. Çevre Kirliliği 
95
a. Hava Kirliliği 
101
b. Su Kirliliği 
106
c. Toprak Kirliliği 
109
iii. Tehlikeli Atıkların Taşınması ve Depolanması 
109
iv. Nükleer Faaliyetler 
116
2. Uluslararası Alandaki Faaliyetlerden Kaynaklanan Çevresel Zararlar 
120
a. Açık Denizler 
122
b. Uzay 
123
c. Kutup Bölgeleri 
126
d. Atmosfer 
129
3. Küresel Nitelikte Çevresel Zararlar 
130
İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUKTA DEVLETİN SORUMLULUĞU
I. SORUMLULUK KAVRAMI 
140
A. Genel Olarak 
140
B. Uluslararası Hukukta Sorumluluk Kavramı 
141
II. ULUSLARARASI SORUMLULUK DÜŞÜNCESİNİN GELİŞİMİ 
144
A. İkinci Dünya Savaşından Önceki Gelişmeler 
144
B. İkinci Dünya Savaşından Sonra Uluslararası Hukuk Komisyonunun
Çalışmaları 
148
III. DEVLETİN SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ 
155
A. Devletlerin Sorumluluğunun "Sui Generis" Niteliği 
155
B. Devletlerin Cezai Sorumluluğu Tartışması 
156
1. Devletlerin Cezai Sorumluluk Fikrinin Oluşumu 
156
2. Devletlerin Cezai Sorumluğuna İlişkin Akademik Tartışmalar 
157
3. Devletlerin Cezai Sorumluluğuna İlişkin Uluslararası Hukuk
Komisyonu Çalışmaları 
163
IV. DEVLETLERİN SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI 
169
A. Uluslararası Hukuka Aykırı Fiil 
170
1. Genel Olarak 
170
2. Zaman Unsuru 
176
B. Kusur Faktörünün Değerlendirilmesi 
179
1. Subjektif Sorumluluk 
179
2. Objektif Sorumluluk 
182
C. Zarar Faktörünün Değerlendirilmesi 
186
D. Uluslararası Hukuka Aykırı Fiilin Devlete İsnat Edilmesi 
190
1. Genel Olarak 
190
2. Devletin Organlarının Davranışlarının İsnat Edilmesi 
193
3. Özel Kişilerin Davranışlarının İsnat Edilmesi 
202
Edilmesi 
205
V. ULUSLARARASI HUKUKA AYKIRILIĞI ORTADAN KALDIRAN SEBEPLER 
208
A. Genel Olarak 
208
B. Rıza 
210
C. Meşru Müdafaa 
213
D. Mücbir Sebep 
217
E. Tehlike Hali 
220
F. Zaruret Hali 
223
G. Karşı Önlemler 
227
VI. DEVLET SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ SONUÇLARI 
231
A. İhlale Son Verme Yükümlülüğü 
232
B. Tekrar Etmeme Yükümlülüğü 
234
C. Onarım Yükümlülüğü 
236
1. Genel Olarak 
236
2. Onarım Türleri 
239
a. Eski Hale İade 
240
b. Tazminat Ödeme 
243
c. Manevi Olarak Tatmin Etme (Tarziye) 
247
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÇEVRESEL ZARAR VE DEVLET SORUMLULUĞU
I. ULUSLARARASI ÇEVRE HUKUKU VE EGEMENLİK 
252
A. Egemenlik Kavramı 
257
B. Doğal Kaynaklar Üzerinde Mutlak Egemenlik 
260
C. Sınıraşan Çevresel Zarar ve Devletlerin Egemenlik Haklarının
Sınırlandırılması 
264
II. ÇEVRESEL ZARARDAN DEVLET SORUMLULUĞU 
266
A. Uluslararası Yükümlülüğün İhlali 
269
1. Andlaşmalar 
269
a. Genel Olarak 
269
b. Çevreye Verilen Zararlardan Dolayı Devletlerin Sorumluluğunu
Öngören Uluslararası Andlaşmalar ve Belgeler 
272
i. 1972 Tarihli Uzay Nesnelerinin Neden Olduğu Zararların
Uluslararası Sorumluluğuna İlişkin Sözleşme 
272
ii. 1982 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi 
276
iii. 1988 Tarihli Antarktika Maden Kaynak Faaliyetlerinin
Düzenlenmesine İlişkin Sözleşme ve 1991 Antarktika
Çevre Protokolü 
281
iv. 1992 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve
Sözleşmesi 
282
v. 1992 Biyoçeşitlilik Sözleşmesi ve Sorumluluk ve Tazminata
İlişkin 2010 Nagoya–Kuala Lumpur Ek Protokolü 
284
vi. Uluslararası Hukuk Komisyonunun Çalışmaları 
288
a. 2001 Tarihli Tehlikeli Aktivitelerden Kaynaklanan Sınır
Aşan Zararların Önlenmesine İlişkin Taslak Maddeler 
289
b. 2006 Tarihli Tehlikeli Faaliyetlerden Kaynaklanan
Sınıraşan Zarar Durumunda Zararın Tahsis Edilmesine
İlişkin Taslak İlkeler 
293
c. Uluslararası Hukuk Enstitüsü 1997 Tarihli Uluslararası
Hukukta Çevresel Zarara İlişkin Sorumluluk ve
Yükümlülük Kararı 
298
2. Çevrenin Korunmasına İlişkin Uluslararası Teamülü ve Genel Hukuk
İlkeleri 
302
a. Sınıraşan Çevresel Zararı Önleme İlkesi 
307
b. Due Diligence İlkesi 
322
c. İşbirliği Yükümlülüğü 
330
d. İhtiyatlılık İlkesi 
336
e. Kirleten Öder İlkesi 
349
f. Ortak Fakat Farklılaştırılmış Sorumluluk İlkesi 
355
3. Çevreye Verilen Zarardan Sorumluluğa İlişkin Önemli Uluslararası
Mahkeme Kararları 
360
a. Uluslararası Tahkim Mahkemeleri Kararları 
362
i. Trail Smelter Case 
362
ii. Lake Lanoux and Gut Dam Arbitrations 
368
b. Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Mahkemesinin Kararları 
370
i. Southern Bluefin Tuna Cases 
370
ii. Mox Plant Case 
373
iii. Pulp Mills Case 
377
c. Birleşmiş Milletler Tazminat Komisyonu Kararı 
382
i. BM Tazminat Komisyonu’nun Yapısı ve İşlevi 
382
ii. BM Tazminat Komisyonu’nun Çevresel Zararı
Değerlendirmesi 
387
iii. BM Tazminat Komisyonu’nun Çevresel Zararın
d. Uluslararası Adalet Divanı Kararları 
394
i. The French Nuclear Test Cases 
394
ii. Gabcíkovo–Nagymaros Case 
398
iii. Certain Activities Carried Out by Nicaragua in the Border
Area Case 
403
a. 16 Aralık 2015 Tarihli Certain Activities Carried Out by
Nicaragua in the Border Area Case 
403
b. 2 Şubat 2018 Tarihli Question of Compensation (Costa
Rica v. Nicaragua) Case 
409
B. Çevresel Zarara Sebebiyet Veren Fiilin Devlete Atfedilmesi 
418
C. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Durumlar 
421
III. ULUSLARARASI HUKUKTA ÇEVRESEL ZARARLARDA SORUMLULUĞUN
YÜRÜTÜLMESİNDE YAŞANAN GÜÇLÜKLER 
423
A. Zararın Tanımı ve Tespiti 
426
B. Zararın Derecesi 
429
C. Zararın Değerlendirilmesi 
435
D. Faaliyet ile Zarar Arasında Nedensellik Bağının Kurulması 
440
E. Sorumlu Devletin Belirlenmesi Meselesi 
444
F. Mağdur Devletin Belirlenmesi Meselesi 
445
G. Çevresel Zararın Giderilmesi Meselesi 
449
IV. ÇEVRESEL ZARARLARDAN SORUMLULUĞA AİT ALTERNATİF ÇÖZÜM
YOLLARI 
461
A. Kusursuz Sorumluluk 
462
1. Uluslararası Hukukta Çevresel Zarar İçin Kusursuz Sorumluluk
Düzenlemeleri 
462
2. Devlet Uygulamalarında Çevresel Zarar İçin Kusursuz Sorumluluk
Düzenlemeleri 
465
B. Cezai Sorumluluk 
473
1. Çevreye Verilen Zarara Karşı Savaş Suçlarının Oluşturulması 
474
2. Çevreye Karşı Bir Devlet Suçunun Ortaya Çıkması? 
477
C. Erga Omnes Sorumluluk 
480
1. Erga Omnes Kavramı ve Çevresel Yükümlülükler 
480
2. Küresel Çevresel Yükümlülükler ve 3. Devletlerin Başvuru Hakkı 
490
D. Küresel İşbirliği Sorumluluğu 
500
SONUÇ 
505
KAYNAKÇA 
515