TEMEL DİNAMİKLERİ ÖĞRENME:
PAZARLAMA STRATEJİLERİNE GENEL BAKIŞ
1.1. Pazarlama: Farklı Tanımlarıyla Kavramsal Bir Bakış
17
1.2. Strateji ve Pazarlama
23
1.2.1 Stratejik Karar Verebilme ve Belirsizlik Durumu
27
1.2.2 Strateji, Taktik ve Operasyonel Karar
28
1.3. Pazarlama Stratejisinde Yer Alan Süreçler
29
1.4. Pazarlama Planlaması
33
1.6. Pazarlama Stratejisi Nedir, Ne Değildir?
34
PLANLAMAYA HAZIRLIK: STRATEJİK PAZARLAMA PLANLAMASI SÜRECİ
2.1 Stratejik Pazarlama Planlaması
35
2.2.1 Hedef (Misyon) Önermesinin Belirlenmesi
38
2.2.2 Kurumsal Hedeflerin Oluşturulması
41
2.4 Pazarlama Stratejisinin Oluşturulması
43
2.4.1 Hedef Kitlenin Tanımlanması
44
2.4.2 Ölçülebilir Hedeflerin Belirlenmesi
47
2.4.3 Bütçe Geliştirme
48
2.5. Çatı Stratejisinin Belirlenmesi
54
2.5.1 Piyasa Hakimiyeti Stratejisi
54
2.5.2 İnovasyon Stratejisi
57
2.5.3 Büyüme Stratejisi
58
2.5.4 Rekabet Stratejisi
60
2.6. Pazarlama Karmasının Oluşturulması
60
2.6.1 Ürün – (P)roduct
61
2.6.3 Tanıtım – (P)romotion
65
2.5.4 Dağıtım (P)lace / Distribution
68
2.7 Uygulama ve Kontrol
70
2.7.1 Planın Uygulanması
70
2.7.2 Sonuçların Kontrolü
71
YÖNTEM SEÇİMİ: STRATEJİ GELİŞTİRME
3.1 Uzay (SPACE) Analizi
73
3.1.1 Çevresel İstikrar
75
3.1.2 Sanayi Gücü/Çekiciliği
77
3.1.3 Rekabet Avantajı
79
3.1.5 Uzay Analizi Değerlendirmesi Sonucu İzlenecek Stratejiler
82
3.1.5.1 Muhafazakâr Strateji
87
3.1.5.2 Agresif Strateji
88
3.1.5.3 Savunma Stratejisi
89
3.1.5.4 Rekabet Stratejisi
89
3.2. Nicel Strateji Planlama Matrisi (QSPM)
91
3.2.1 İçsel Faktörlerin Belirlenmesi – IFE
92
3.2.2 Dışsal Faktörlerin Belirlenmesi – EFE
93
3.2.3 Alternatif Stratejilerin Oluşturulması
94
3.2.4 Faktörlerin Ağırlıklandırılması
96
3.2.5 Çekim Skorlarının (AS – Attractiveness Scores) Değerlendirilmesi
99
3.2.6 QSPM Hesaplaması ve Karar
102
3.3 GRAND Strateji Matrisi
107
3.3.1 Çeyrek I – Hızlı Pazar Büyümesi
109
3.3.2 Çeyrek II – Zayıf Rekabet Konumu
110
3.3.3 Çeyrek III – Yavaş Pazar Büyümesi
111
3.3.4 Çeyrek IV – Güçlü Rekabet Konumu
112
PAZARI ANLAMA: PAZAR DURUMU
4.1 Stratejik Pazarlamada Durum Tespiti
115
4.2 İşletme Odaklı Analiz
117
4.3.1 Şirket (Company)
140
4.3.2 Müşteriler (Customers)
142
4.3.3 Rakipler (Competitors)
146
4.3.4 Ortaklar ve Paydaşlar (Collaborators)
151
4.3.5 Ticari İklim (Climate)
155
4.4 Çevre Analizi – PESTEL
156
4.4.1 (P) Politik Durum (Political Analysis)
157
4.4.2 (E) Ekonomik Durum (Economical Analysis)
158
4.4.3 (S) Sosyal Durum (Social Analysis)
158
4.4.4 (T) Teknolojik Durum (Technological Analysis)
160
4.4.5 (E) Çevresel Durum (Environmental Analysis)
161
4.4.6 (L) Yasal Durum (Legal Analysis)
163
ÜRÜN BELİRLEME: PORTFÖY GELİŞTİRME STRATEJİLERİ
5.1 Portföy Analizleri
165
5.2 Marka ve Ürün Genişletme Stratejileri
168
5.2.1 Marka Genişletme (Brand Extension)
170
5.2.2 Ürün Genişletme (LineProduct Extension)
178
5.3 Ürün Portföy Matrisi Stratejileri
183
5.3.1 GE–Mc Kinsey Ürün Portföy Matrisi
185
5.3.2 Shell Ürün Portföy Matrisi
188
5.4. BCG Ürün Portföy Stratejisi
191
5.4.2 Bağıl Pazar Payı
191
5.4.3 Ürün Portföy Değerlendirilmesi
192
5.5 PIMS – GE Modeli (Kârlılık Odaklı Ürün Portföy Stratejisi
193
5.6. Ansoff Matrisi – Yeni Ürün ve Hedef Pazar Analizi
198
5.7. FLO Stratejisi – Ürün Portföy Kararı Verme
200
5.7.1 Uyumluluk (Fit)
200
5.7.2 Etki (Leverage)
201
5.7.3 Fırsat (Opportunity)
202
DOĞRU HEDEF KİTLE SEÇİMİ: STP STRATEJİSİ
6.1 (S) Segmentasyon – Pazar Bölümlendirme
203
6.1.1 Segmentasyon Süreci
207
6.1.2 Pazar Bölümlendirme Ölçütleri
211
6.1.2.1 Coğrafi Bölümlendirme
213
6.1.2.2 Demografik Bölümlendirme
219
6.1.2.3 Psikografik Bölümlendirme
222
6.1.2.4 Davranışsal Bölümlendirme
228
6.1.3 Pazar Bölümlendirmede Çoklu Strateji Kullanımı
230
6.2 (T) Targeting – Hedefleme
232
6.2.1 Hedef Pazar Türleri
232
6.2.1.1 Kitlesel Pazar (Mass Market)
234
6.2.1.2 Bölümlendirilmiş Pazar (Segment Market)
235
6.2.2 Hedef Pazar Değerlendirme Kriterleri
240
6.3 (P) Positioning – Konumlandırma
243
6.3.1 Konumlandırma Beyanı
246
6.3.2 Pazar Konumlandırma Haritası
247
RAKİPLERDEN SIYRILMA: REKABET STRATEJİLERİ
7.1 Porter’ın Beş Güç Modeli
251
7.1.2 İkame Ürünlerin Tehdidi
260
7.1.3 Müşterilerin Pazarlık Gücü
265
7.1.4 Tedarikçilerin Pazarlık Gücü
269
7.1.5 Yeni Rakiplerin Pazara Girme Riski
272
7.1.6 Porter Beş Güç Analizi Sonucunda Tercih Edilebilecek Stratejiler
276
7.1.6.1 Maliyet Liderliği Stratejisi
278
7.1.6.2 Farklılaşma Stratejisi
279
7.1.6.3 Odaklanma Stratejisi
280
7.2 Pazar Konum Stratejileri
280
7.2.1 Farklılaşma (Differentiator)
282
7.2.2 Sıradan Olma (Table Stakes)
283
7.2.3 Değer Yaratma (Value Adder)
283
7.2.4 Tatmin Etme (Satisficer)
284
7.3 Fiyatlandırma Stratejileri
285
7.3.1 Maliyet Fiyatlaması
287
7.3.2 Değer Temelli Fiyatlama
288
7.3.3 Ekonomik Değer Fiyatlaması
290
7.4 Savaşma (Warfare) Stratejileri
294
7.4.1 Defansif Rekabet
295
7.4.2 Ofansif Rekabet
296
7.4.3 Gerilla Rekabeti
296
PAZARDA UZUN SOLUKLU OLMA: ÜRÜN YAŞAM EĞRİSİ TEMELİNDE PAZARLAMA STRATEJİLERİ
8.1 Ürün Yaşam Eğrisi Kavram
297
8.2 Giriş Dönemi Stratejileri
309
8.2.1 Hızlı Pazar Kaymağını Alma – Rapid Skimming
312
8.2.2 Yavaş Pazar Kaymağını Alma – Slow Skimming
313
8.2.3 Hızlı Penetrasyon
314
8.2.4 Yavaş Penetrasyon
315
8.3 Büyüme Dönemi Stratejileri
316
8.3.1 Ürün Kalite Geliştirmesi
317
8.3.2 Yeni Özelliklerin Eklenmesi
318
8.3.3 Yeni Pazar veya Segmentlerin Hedeflenmesi
319
8.4 Olgunluk Dönemi Stratejileri
320
8.4.1 Pazar Modifikasyonu
321
8.4.2 Ürün Modifikasyonu
323
8.5 Düşüş Dönemi Stratejileri
324
8.5.1 Hasat Stratejisi
325
8.5.2 Odaklanma Stratejisi
326
8.5.3 Liderlik Stratejisi
326
8.5.4 Ürün Destekleme Stratejisi
327
8.5.5 Ürün Satışı (Carve Out) Stratejisi
327