Cumhuriyetçilik İlkesi

Bu çalışmamızda cevap arayacağımız temel soruları şöyle özetleyebiliriz: 1- Cumhuriyetçilik tarihte nasıl bir gelişim izlemiştir? 2- Bu gelişim anayasalarda nasıl yer almıştır? 3- Cumhuriyet ve cumhuriyetçilik kavramları tarihsel kökenleri ve modern anlamıyla ele alındığında Türk anayasa hukuku açısından karşılaştırmalı örneklerine göre nasıl bir gelişim izlemiştir? 4- Cumhuriyetçilik için evrensel ilke ve güvencelerden söz edilebilir mi? 5- Şayet ortak evrensel ilkeler var ise bu ilkelerin Türk anayasa hukukunda karşılıkları var mıdır? 6- Türkiye Cumhuriyetimin kuruluşunda cumhuriyet, anayasa hukuku açısından salt monarşi karşıtlığı olarak mı kabul edilmiş, yoksa cumhuriyetçi değerler de dikkate alınarak mı anayasal yapı oluşturulmuştur? 7- Türkiye Cumhuriyeti anayasaları cumhuriyetçi idealin gerçekleşebilmesi için hangi güvencelere sahiptir? 8-Türk Anayasa Mahkemesi, cumhuriyeti ve cumhuriyetçi ilke ve güvenceleri nasıl yorumlamaktadır?

Bu sorulara cevap arayan çalışmamızda karşılaştırmalı ve tarihsel bir yöntem izlenecek, anlatımda tematik üslubun kullanılmasına önem verilecektir. Tarihsel yöntem, yukarıda da değinildiği üzere cumhuriyetçilik idealinin doğuşunu ve gelişimini anlamaya yarayan en önemli yaklaşımlardandır. Böylece, cumhuriyetçilik idealinin anayasal yönünün tarihi ve teorik kökenleri de antikiteden günümüze kadar incelenmiş olacaktır.

Çalışmamız aynı zamanda karşılaştırmalı bir yöntem izlenmesine de elverişlidir. Cumhuriyetçilik antikiteden orta çağa, Rönesans ile kıta Avrupa'sına, devrimler çağında Atlantik Okyanusumun her iki yanına ve daha sonra yavaş yavaş tüm dünyaya yayılmış bir idealdir. Gerek teorik gerekse uygulama safhasında her ülkenin tarihi, sosyolojik ve ekonomik özellikleri cumhuriyetçiliği yorumlarken etkili olmuştur. Cumhuriyetçiliğin gelişiminin karşılaştırmalı olarak ele alınması, kavramın sahip olduğu güvencelerin gelişmesinin seyrini anlamak açısından önemlidir.