1.1. ARAŞTIRMANIN AMACI
17
1.2. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ
18
1.3. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ
18
1.3.1. Araştırmanın Literatür Taraması
19
1.4. ARAŞTIRMANIN SINIRLARI
26
2– KÜRESELLEŞME SÜRECİNİN DEVLETLERİN VERGİLENDİRME
2.I. KÜRESELLEŞME VE VERGİLENDİRME
29
2.2. ULUSLARARASI VERGİLENDİRMEDE GEÇERLİ OLAN İLKELER
31
2.2.2. İkametgâh İlkesi
34
2.2.3. Uyrukluk İlkesi
35
2.3. KÜRESELLEŞMENİN ULUSLARARASI VERGİLENDİRMEDE ORTAYA
3– TRANSFER FİYATLANDIRMASI VE TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA
ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMI İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR
39
3.I. TRANSFER FİYATLANDIRMASININ TANIMI
39
3.2. TRANSFER FİYATLANDIRMASININ AMAÇLARI
45
3.2.1. Vergisel Amaçlar
49
3.2.2. Vergisel Olmayan Amaçlar
50
3.2.3. İç Yönetime İlişkin Amaçlar
51
3.2.4. Uluslararası Amaçlar
53
3.3. TRANSFER FİYATLANDIRMASININ TARİHSEL GELİŞİMİ
61
3.3.1. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD)
3.3.2. ABD Düzenlemeleri
68
3.4. TRANSFER FİYATLANDIRMASINDA EMSAL BEDEL TESPİT YÖNTEMLERİ
73
3.4.1. OECD Prensiplerince Kullanılabilecek Yöntemler
73
3.4.1.1. Geleneksel işlem yöntemleri
74
3.4.1.1.1. Karşılaştırılabilir kontrolsüz fiyat
3.4.1.1.2. Maliyet artı yöntemi
76
3.4.1.1.3. Yeniden satış fiyatı yöntemi
79
3.4.1.2. İşlemsel kâr yöntemleri
82
3.4.1.2.1. Kâr bölüşüm yöntemi
82
3.4.1.2.2. İşlemsel net kâr marjı yöntemi
85
3.4.1.3. Diğer yöntemler
87
3.4.1.3.1. Global formüllere dayalı bölüşüm
3.4. TEORİDE TRANSFER FİYATLANDIRMASI
88
4– TRANSFER FİYATLANDIRMASINDA EMSALLERE UYGUNLUK ÇERÇEVESİNDE
TÜRKİYE VE BAZI SEÇİLİ ÜLKELERDEKİ DÜZENLEME VE UYGULAMALAR
95
4.1. TRANSFER FİYATLANDIRMASININ DAYANDIĞI TEMEL İLKELER
95
4.1.1. OECD Prensiplerine Göre Emsallere Uygunluk İlkesi
96
4.1.1.1. Karşılaştırılabilirliğin incelenmesinin sebebi
100
4.1.1.2. Karşılaştırılabilirliği etkileyen unsurlar
101
4.1.1.2.1. Mal ve hizmetlerin nitelikleri
101
4.1.1.2.2. İşlev analizi
102
4.1.1.2.3. Sözleşme şartları
103
4.1.1.2.4. Ekonomik koşullar
104
4.1.1.2.5. İş stratejileri
104
4.1.1.2.6. Fiilen üstlenilen işlemlerin tabi oldukları
4.1.1.2.7. Birden fazla yıla ilişkin verilerin
4.1.1.2.8. Devlet politikalarının etkisi
106
4.1.2. ABD Gelir Yasası’na Göre Emsallere Uygunluk İlkesi
106
4.1.3. İlişkili Kişi Kavramı
110
4.1.3.1. Türk vergi hukukunda ilişkili kişi
110
4.1.3.2. OECD prensipleri’nde ilişkili kişi
112
4.1.3.3. Uluslararası muhasebe standartlarında ilişkili kişi
113
4.2. ABD TRANSFER FİYATLANDIRMASI KURALLARI
116
4.2.1. En İyi Yöntem Kuralı
118
4.2.2. ABD’de Uygulanan Yöntemler
119
4.2.3. Karşılaştırılabilir Kârlar Yöntemi
120
4.2.4. Kâr Paylaşımı Yöntemleri
120
4.2.5. Maddi ve Gayrimaddi Varlıkların ve Hizmetlerin Transferi
123
4.2.5.1. Üretimle ilgili gayrimaddi varlıklar
125
4.2.5.2. Pazarlamayla ilgili gayrimaddi varlıklar
126
4.2.5.3. İki farklı türden oluşan gayrimaddi varlıklar
126
4.3. AVRUPA BİRLİĞİ TRANSFER FİYATLANDIRMASI KURALLARI
127
4.4. TÜRKİYE’DEKİ TRANSFER FİYATLANDIRMASI UYGULAMALARI
134
4.4.1. Örtülü Kazanç Dağıtımı
134
4.4.2. Örtülü Kazanç Dağıtımında Hazine Zararı
145
4.4.3. Halka Açık Şirketlerde Transfer Fiyatlandırması Konusundaki
4.4.4. İlişkili Şirketlerde Grup İçi Hizmetlerin Dağıtımı
151
4.4.5. Gümrük İdarelerinde Emsal Bedel Yaklaşımı
156
4.4.6. Serbest Bölge İşlemleri
166
5– TRANSFER FİYATLANDIRMASI UYGULAMALARINDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR,
YARGI KARARLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
171
5.1. EMSALLERE UYGUNLUK İLKESİNE YÖNELİK TESPİT EDİLEN SORUNLAR
171
5.1.1. Mevzuatın Yeterli Olmaması
171
5.1.2. İdarelerin Tespite İlişkin Yeterli Altyapısının Bulunmaması
178
5.2. EMSALLERE UYGUNLUK İLKESİNİN SAĞLANMASINA YÖNELİK
5.2.1. Karşılıklı Anlaşma Prosedürü
181
5.2.2. Peşin Fiyatlandırma Anlaşmaları
185
5.2.2.1. OECD uygulamaları
186
5.2.2.2. ABD uygulamaları
195
5.2.2.3. AB uygulamaları
203
5.2.2.4. Peşin fiyatlandırma anlaşmalarının
5.2.2.4.1. Peşin fiyat anlaşmalarının avantajları
204
5.2.2.4.2. Peşin fiyat anlaşmalarının dezavantajları
205
5.2.3. Avrupa Birliği Tahkim Anlaşması
207
5.3. TRANSFER FİYATLANDIRMASINA YÖNELİK KARŞILAŞILAN DİĞER
SORUNLAR VE BUNLARA YÖNELİK ÇÖZÜMLER
213
5.3.1. Vergi Cennetleri
213
5.3.2. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları
221
5.3.3. Belge Saklama ve İspat Yükümlülüğü
225
5.3.3.1. ABD’deki uygulamalar
225
5.3.3.1.1. Temel belge
226
5.3.3.1.2. Destekleyici belgeler
227
5.3.3.2. Yabancı ortaklı işletmelerin yükümlülükleri
227
5.3.3.3. OECD uygulamaları
228
5.3.3.4. Bazı ülke uygulamaları
229
5.3.3.5. Amadeus database
241
6– TRANSFER FİYATLANDIRMASI VE EMSALLERE UYGUNLUK İLKESİ İLE İLGİLİ
6.1. TÜRKİYEDEKİ TRANSFER FİYATLANDIRMASI VE EMSALLERE
UYGUNLUK İLKESİ İLE İLGİLİ MAHKEME KARARLARI
245
6.1.1. Örtülü Sermaye Üzerinden Hesaplanan Faiz ve KDV
6.1.2. Transfer Fiyatlandırmasında Kullanılacak Emsal Bedel ile İlgili
246
6.1.3. Şirkete Kullandırılan Döviz Kredisine Faiz Hesaplanarak
Örtülü Kazanç Dağıtıldığı
247
6.1.4. Emsale Nazaran Yüksek Bedelle Hammadde Alınması
248
6.1.5. Maliyet Artı Yönteminde Standart–Fiili Maliyet Ayrımı
249
6.1.6. Emsallere Nazaran Daha Uzun Vadeli Satış Yapılması
250
6.1.7. Karşılaştırılabilirlik Analizi
252
6.1.8. Emsal Kârlılık Oranının Tespiti
253
6.1.9. Emsal Kira Bedelinin Emsal Bedel Olmayacağı
254
6.1.10. İstatistiksel Yöntemin Değiştirilmesi
255
6.1.11. Serbest Bölgeden Yapılan İthalatlar
257
6.1.12. Yönetim Kurulu Üyelerine Ödenen Ücretler
259
6.1.13. Ödenmemiş Sermaye Borcu
260
6.1.14. Kasa Hesabının Yüksek Borç Bakiyesi
262
6.1.15. İlişkili Kişi ve Kontrol Kriterleri
264
6.1.16. İlişkili Kişilere Kullandırılan Paralar
267
6.1.17. Gerçek Kişi Ortağın Verdiği Borçlar
268
6.1.19. Emsallere Nazaran Düşük Bedelle Mal Satışı
272
6.1.20. Kurum Kayıtlarında Olmayan Safi Karın Ortaklara Kayıt Dışı
6.1.21. İspat Yükünün Davacıda Olması
275
6.2. ABD’DEKİ YARGI KARARLARI
276
6.2.1. Eli Lilly Davası
276
6.2.2. Baush & Lomb Davası
276
6.2.4. National Semiconductor Davası
279
6.2.5. Compaq Computer Davası
280
6.2.6. E.I. Dupont de Nemours Davası
281
6.2.7. Sundstrand Davası
282
6.2.8. Perkin–Elmer Davası
283
6.2.9. Edward K. Edwards Davası
285
6.2.10. Ciba–Geigy Davası
285
6.2.11. Sunstrand Davası
286
6.2.13. Coca–Cola Kararı
290
6.2.14. Eaton Corp. Davası
292
6.2.15. Medtronic Kararı
293