KORUMA TEDBİRLERİNİN KAVRAMSAL İNCELEMESİ,
TARİHSEL GELİŞİM, KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ ESASI
C. Koruma Tedbirlerinin Özellikleri
24
3. Geçici Olma (Süreyle Sınırlılık)
25
D. Koruma Tedbirlerinin Önşartları
26
1. Suç Şüphesinin Bulunması
27
II. ULUSLARARASI BELGELER VE ULUSAL BELGELERLE TARİHSEL GELİŞİM
30
A. Uluslararası Belgeler
30
1. İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi
30
a. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı
30
b. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliğine Müdahale ve Sınırları
31
c. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Sınırlanan Kişinin Hakları
33
d. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Sınırlanan Kişinin Tazminat Hakkı
35
2. Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi
37
b. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı
38
c. Haksız Gözaltına Alınan veya Tutuklananın Tazminat Hakkı
38
1. 12 Şubat 1339 Tarihli Kanun
39
2. 1956 Tarihli Kanun Teklifi (Sebük Tasarısı)
39
a. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı
40
b. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliğine Müdahale ve Sınırları
41
c. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Sınırlanan Kişinin Hakları
41
d. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Sınırlanan Kişinin Tazminat Hakkı
42
4. 466 Numaralı Kanun Dışı Yakalanan veya Tutuklanan Kimselere Tazminat Verilmesi Hakkında Kanun
43
b. 466 Numaralı Kanundaki Tazminatın Niteliği
44
e. Başvuru Usulü ve Yargılama
46
f. Tazminatın Geri Alınması ve İhtiyati Haciz
47
g. Tazminat İstenemeyecek Durumlar
47
i. Zaman Bakımından Uygulama
48
a. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı
48
b. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliğine Müdahale ve Sınırları
49
c. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Sınırlanan Kişinin Hakları
49
d. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Sınırlanan Kişinin Tazminat Hakkı
50
6. 5271 Numaralı Ceza Muhakemesi Kanunu
51
III. KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ MAHİYETİ
52
A. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Devletin Tazminat Sorumluluğu Hakkındaki Teoriler
52
4. Şibih Cürüm Teorisi
53
5. Hukuk Devleti İlkesi
53
6. Kusursuz Sorumluluk Teorisi
54
7. Hukuki Sorumluluk Teorisi
54
CEZA MUHAKEMESİ KANUNUNDAKİ
KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT
I. TAZMİNAT İSTENEBİLECEK KORUMA TEDBİRLERİ, TAZMİNATA NEDEN OLAN HÂLLER ve YARGI UYGULAMASI
57
B. Yakalama Koruma Tedbiri, Tazminat Nedenleri ve Yargı Uygulaması
58
1. Yakalama Koruma Tedbiri
58
b. Yakalamanın Türleri
60
c. Yakalamanın Şartları
60
d. Yakalanana Yakalanma Nedeni, Hakkındaki İsnadın ve Haklarının Anlatılması
66
e. Yakalamanın Bildirilmesi
69
f. Yakalama Üzerine Yapılacak İşlemler
72
g. Yakalama İşlemine Karşı Kanundaki Başvuru İmkânı
73
b. Kanunlardaki Koşullara Aykırı Olarak Yakalama Yapılması
74
c. Yakalanana Yakalanma Nedenlerinin ve Suçlamaların Açıklanmaması
84
d. Yakalamayı Bildirim Yükümlülüğünün İhlali
89
e. Yakalama İşlemine Karşı Başvuru Hakkının İhlali (Habeas Corpus Güvencesinin İhlali)
94
f. Yakalanan Kişi Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı veya Beraat Hükmü Verilmesi
96
3. Yakalama Koruma Tedbirinde Tazminat Nedenlerine İlişkin Mahkeme Kararları
108
a. Yargıtay Kararları
108
b. Bölge Adliye Mahkemesi Kararları
111
C. Gözaltı Koruma Tedbiri, Tazminat Nedenleri ve Mahkeme Kararları
112
1. Gözaltı Koruma Tedbiri
112
a. Kavramsal İnceleme
112
b. Gözaltı Koruma Tedbirinin Şartları
113
ii. Olağan Gözaltı Kararının Şartları
113
iii. Olağanüstü Gözaltı Kararının Şartları
115
ii. Bireysel Suçlarda Gözaltı Süresi
119
iii. Toplu Suçlarda Gözaltı Süresi
121
d. Gözaltına Alınanın veya Gözaltı Süresi Uzatılanın Durumunun Bildirilmesi
124
e. Gözaltının Sona Ermesi
125
f. Gözaltı Koruma Tedbirinde Başvuru Yolu
126
2. Tazminat Nedenleri
128
b. Hâkim Önüne Çıkarılma Hakkının İhlali
129
c. Mahkûm Olmalarına Rağmen, Hükümlünün Gözaltında Geçirdiği Sürelerin Hükümlülük Süresinden Fazla Olması veya İşlediği Suç İçin Kanunda Öngörülen Cezanın Sadece Adli Para Cezası Olması Nedeniyle Zorunlu Olarak Bu Cezayla Cezalandırılması
135
3. Gözaltı Koruma Tedbirinde Tazminat Nedenlerine İlişkin Mahkeme Kararları
137
a. Yargıtay Kararları
137
b. Bölge Adliye Mahkemesi Kararları
138
D. Tutuklama Koruma Tedbiri ve Tazminat Nedenleri
140
1. Tutuklama Koruma Tedbiri
140
a. Kavramsal İnceleme
140
c. Tutuklama Koruma Tedbiri Şartları
142
ii. Somut Delillerin Yarattığı Kuvvetli Şüphe Bulunmalıdır
142
iii. Tutuklama Nedenlerinde En Az Biri Bulunmalıdır
143
iv. Tutuklama Yasağı Bulunmamalıdır
148
v. Cumhuriyet Savcısının Gerekçeli Talebi ve Hâkim veya Mahkemenin Gerekçeli Kararı Bulunmalıdır
150
ii. Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Düzenlenen Tutukluluk Süreleri
154
iii. “İsnada Bağlı Tutma” ve “Mahkûmiyet Sonrası Tutma” Kavramlarının Tutukluluk Sürelerine Etkisi
156
iv. Tutuklulukta Makul Süre
159
v. Birden Fazla Suç İsnadı Hâlinde Tutukluluk Süresi
162
e. Tutuklananın Durumunun Bildirilmesi
162
f. Tutuklama Kararına Karşı Kanun Yolu
163
g. Tutukluluğun Gözden Geçirilmesi
166
h. Tutuklunun Salıverilmesi
167
2. Tazminat Nedenleri
168
b. Şüpheli veya Sanığın Kanunda Belirtilen Şartlara Uyulmadan Tutuklanmasına veya Tutukluluğunun Devamına Karar Verilmesi
169
c. Şüpheli veya Sanığın Tutuklama Nedenlerini ve Suçlamaları Öğrenme Hakkının İhlali
173
d. Şüpheli veya Sanığın Kanuni Hakları Hatırlatılmadan ya da Hatırlatılan Bu Haklardan Yararlanma Talebi Yerine Getirilmeden Tutuklanması
175
e. Şüpheli veya Sanığın Tutuklandığının Yakınlarına Bildirilmemesi
177
f. Tutuklunun Makul Sürede Yargılama Makamı Önüne Çıkarılmaması veya Makul Sürede Tutuklu Hakkında Hüküm Verilmemesi
179
g. Tutuklama Kararına Karşı Şüpheli veya Sanığın Kanun Yoluna Başvuru Hakkının Engellenmesi (Habeas Corpus Güvencesinin İhlali)
183
h. Tutuklanan Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığı veya Beraat Kararı Verilmesi
185
ı. Tutuklu Olarak Geçirilen Sürelerin Hükümlülük Süresinden Fazla Olması veya Tutuklananın Sadece Adli Para Cezasına Mahkûm Edilmesi
190
3. Tutuklama Koruma Tedbirinde Tazminat Nedenlerine İlişkin Mahkeme Kararları
196
a. Yargıtay Kararları
196
b. Bölge Adliye Mahkemesi Kararları
198
E. Arama Koruma Tedbiri, Tazminat Nedenleri ve Mahkeme Kararları
200
1. Arama Koruma Tedbiri
200
a. Kavramsal İnceleme
200
ii. Hâkim Kararı ve Yetkili Merciin Yazılı Emri
203
e. Aramanın Yapılabileceği Alanlar
205
iv. Bilgisayarda, Bilgisayar Programlarında ve Bilgisayar Kütüklerinde Arama
207
v. Avukat Bürolarında Arama
208
f. Arama Kararında/Emrinde Bulunması Gereken Hususlar
208
g. Arama Kararının ve Emrinin İnfazı
209
2. Tazminat Nedenleri
210
b. Aramanın Açıkça Hukuka Aykırı Olması
211
c. Aramanın Ölçüsüz Olarak Gerçekleştirilmesi
212
3. Arama Koruma Tedbirinde Tazminat Nedenlerine İlişkin Mahkeme Kararları
213
a. Yargıtay Kararları
213
b. Bölge Adliye Mahkemesi Kararları
218
F. Elkoyma Koruma Tedbiri, Tazminat Nedenleri ve Mahkeme Kararları
223
1. Elkoyma Koruma Tedbiri
223
a. Kavramsal İnceleme
223
b. Elkoymanın Kapsamı
223
c. Elkoymanın Türleri
224
iii. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma
226
iv. Avukat Bürolarında Elkoyma
229
v. Bilgisayarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Elkoyma
229
vi. Şirkete Kayyım Tayini
230
e. Elkoyma Kararına Karşı Kanun Yolu
234
f. Elkonulan Eşyanın İadesi
234
g. Elkonulan Hakkında Alınması Gereken Tedbirler
235
2. Tazminat Nedenleri
235
b. Koşulları Oluşmadan Elkoyma
237
c. Elkonulanın Korunması İçin Gerekli Tedbirlerin Alınmaması (Elkonulanı Koruma Yükümlülüğünün İhlali)
244
d. Elkonulanın Amaç Dışı Kullanılması (Elkonulanı Amaç Dışı Kullanma Yasağının İhlali)
244
e. Elkonulanın Makul Sürede İade Edilmemesi (Elkonulanı Makul Sürede İade Yükümlülüğünün İhlali)
245
3. Elkoyma Koruma Tedbirinde Tazminat Nedenlerine İlişkin Mahkeme Kararları
248
a. Yargıtay Kararları
248
b. Bölge Adliye Mahkemesi Kararları
261
G. Yargılamanın Yenilenmesi Neticesinde Beraat veya Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararları Verilmesi Nedeniyle Tazminat
265
H. Kanun Yararına Bozma Neticesinde Beraat Kararı Verilmesi Nedeniyle Tazminat
266
II. TAZMİNAT İSTENEMEYECEK DURUMLAR
267
1. Kişinin, Kanuna Aykırı Olarak Yakalanmamış veya Tutuklanmamış Olması
267
a. Tazminata Hak Kazanmadığı Hâlde Sonradan Yürürlüğe Giren ve Lehte Düzenlemeler Getiren Kanun Gereği, Durumları Tazminat İstemeye Uygun Hale Dönüşenler
270
b. Genel veya Özel Af, Şikâyetten Vazgeçme, Uzlaşma Gibi Nedenlerle Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığına veya Davanın Düşmesine Karar Verilenler veya Kamu Davası Geçici Olarak Durdurulan, Kamu Davası Ertelenen veya Kamu Davası Düşürülenler
271
c. Kusur Yeteneğinin Bulunmaması Sebebiyle Hakkında Ceza Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilenler
278
d. Adli Makamlar Huzurunda Gerçek Dışı Beyanla Suç İşlediğini veya Suça Katıldığını Bildirerek Gözaltına Alınmasına veya Tutuklanmasına Neden Olan Kişiler
283
CEZA MUHAKEMESİ KANUNU KAPSAMINDA
KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT YARGILAMASI
I. KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT YARGILAMASININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE YARGILAMADA UYGULANACAK HUKUK
291
II. BAŞVURU ŞEKLİ, SÜRESİ VE HARÇ
293
2. Üç Aylık ve Bir Yıllık Süreler
294
3. Tazminat Hakkının Bildirilmemesi Hâlinde Süre
308
4. Asıl Davanın Sonucuna Bağlı veya Asıl Davanın Sonucundan Etkilenen Talepler Açısından Dava Açma Süresi
313
III. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
316
IV. DAVANIN TARAFLARI
335
a. Velayet Altındakilerin Konumu
343
b. Vesayet Altındakilerin Konumu
344
c. Mirasçıların Konumu
345
d. Yabancıların Konumu
348
B. Dava Dilekçesi ve Eklerinin Yetersiz Bulunması
351
C. Dava Dilekçesi ve Eklerinin Yeterli Bulunması
354
A. Her Türlü Araştırmanın Yapılması Gerekliliği
357
B. Davanın Konusu – Tazminatın Kapsamı
384
1. Tazminat Sorumluluğunun Esası
384
2. Tazmine Esas Zararlar ve Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Davasında Tazmini Talep Edilebilecek Zararlar
385
a. Zarar Kavramı ve Zarar Kavramına İlişkin Ayrımlar
385
i. Maddi Zararın Hesaplanmasına İlişkin İlkeler
391
(2) Zararı İspat Yükü
391
(3) Zararın Hesabında Esas Alınacak Tarih
393
(4) Zarar Miktarına Faiz Eklenmesi
395
(5) Zarardan Faydaların İndirilmesi (Denkleştirme/İndirilecek Değerler)
406
ii. Maddi Tazminatın Belirlenmesine İlişkin İlkeler
410
(2) Zararın Üst Sınır Olması
410
(3) Maddi Zararın Tazmin Şekli
413
iii. Yargı Kararları Işığında Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Davalarında Talep Edilebilecek ve Edilemeyecek Zarar Türleri
415
(1) Yoksun Kalınan Gelirin Tazmini Talep Edilebilir
415
(2) Terör Tazminatının Talebi Mümkündür
436
(3) Huzur Hakkı Talep Edilebilir
437
(4) Tahliye İçin Ödenen Nakdi Kefaletin Yasal Faizi Talep Edilebilir
438
(5) Esas Ceza Dosyasında Ödenen Adli Para Cezasının İadesi Talep Edilebilir
440
(6) Esas Ceza Dosyasında Ödenen Avukatlık Ücreti Talep Edilebilir
440
(7) Haksız Elkonulan Araca İlişkin Otopark Ücreti Talep Edilebilir
449
(8) Haksız Elkonulan Araca İlişkin Vergi ve Gecikme Zamları Talep Edilebilir
452
(9) Haksız Elkonulan Araçta Meydana Gelen Değer Kaybı Talep Edilebilir
453
(10) Haksız Elkonulan Araçta Meydana Gelen Çürüme Nedeniyle Yapılan Onarım Bedeli Talep Edilebilir
453
(11) Haksız Elkonulan Araçtan Dolayı Yoksun Kalınan Kazanç Talep Edilebilir
454
(12) Haksız Elkonulan Hisse Senedinin Değerinde Meydana Gelen Değişiklik Talep Edilemez
457
(13) Ek Ders Ücreti Talep Edilemez
458
(14) Cezaevinde Yapılan Giderler Talep Edilemez
461
(15) Bahşişler Talep Edilemez
463
(16) Maaş Taltifi Talep Edilemez
463
(17) İşçilik Alacakları Talep Edilemez
463
(18) Oyak Nema Kaybı Talep Edilemez
466
(19) 2155 Numaralı Kanun ve İlgili Yönetmeliğe Göre Ödenen Tayın (Yemek Yardımı) Bedeli Talep Edilemez
467
(20) Daha Sonra Davacıya Ödenen Maaş Farkı Faizi İstenemez
469
(21) Özel Bilirkişi Ücreti ve Noter Masrafı Talep Edilemez
469
(22) Uçuş Tazminatı Talep Edilemez
469
(23) Rütbe, Terfi ve Yurt Dışı Görevi Maaş Farkları Talep Edilemez
470
(24) Konut Ön Birikim Fonundan Kaynaklanan Kayıplar Talep Edilemez
471
(25) Cezaevinde Kullanılan Sağlık Cihazı Bedeli Talep Edilemez
472
i. Manevi Zarar Kavramı, Unsurları ve Yönelik Olduğu Varlık Açısından Manevi Zarar
478
ii. Manevi Tazminatın Hukuki Niteliği
485
iii. Manevi Zararları İspat
487
iv. Manevi Tazminatın Hesaplanması
487
vi. Maddi Tazminata İlişkin İlkelerin Uygulanabilirliği
490
C. Taleple Bağlılık Kuralı
498
2. Kuralın Uygulanmayacağı Hâller
499
VII. DURUŞMA VE KARAR
511
A. Kararın Duruşmada Verilmesi Zorunluluğu ve Karar Verirken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
511
B. Verilebilecek Karar Türleri
522
1. Görevsizlik Kararı
522
2. Yetkisizlik Kararı
525
3. Dilekçenin Reddi Kararı
525
4. Davanın Kabulü Kararı
529
5. Davanın Reddi Kararı
530
a. Aktif Husumet Ehliyetinin Bulunmaması Nedeniyle
530
b. İdari Makamlara Başvurulmaması Nedeniyle
530
c. Görevli Mahkemenin Hukuk Mahkemeleri Olması Nedeniyle
532
d. Vekilin Açtığı Davaya Asilin Muvafakat Etmemesi Nedeniyle
532
e. Kesin Hüküm veya Derdestlik Nedeniyle
533
f. Davanın Süresinde Açılmamış Olması Nedeniyle
534
g. Sübuta İlişkin Şartların Gerçekleşmemesi Nedeniyle
539
h. Davadan Feragat Edilmesi Nedeniyle
542
i. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Yolunda Tazminata Hükmedilmiş Olması Nedeniyle
543
j. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Bireysel Başvuru Yolunda Tazminata Hükmedilmiş Olması Nedeniyle
544
k. Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Tazminat Komisyonu Başkanlığınca Tazminata Hükmedilmiş Olması Nedeniyle
544
l. TCK'nın 191. Maddesi Gereğince Denetimli Serbestlik Süresi Sonunda Karar Verilmemesi Nedeniyle
545
m. 6352 Numaralı Kanun’un Geçici 1/1–B. Maddesi Gereğince Ertelenen Kovuşturmanın Sonuçlanmaması Nedeniyle
545
VIII. YARGILAMA GİDERİ
546
2. Davacı Lehine Vekâlet Ücreti
549
3. Davalı Lehine Vekâlet Ücreti
555
A. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminata İlişkin Kabul Hükmünün Kesinleşmiş Olması
580
B. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Davasında Hükmedilen Tazminat için İdareye Başvurulması
581
TAZMİNATIN GERİ ALINMASI RÜCU EDİLMESİ VE
KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE
TAZMİNAT DAVASINDA SORUN ARZ EDEN DURUMLAR
I. TAZMİNATIN GERİ ALINMASI
583
B. Tazminatın Geri Alınmasını Gerektiren Hâller
583
C. Tazminatın Geri Alınması Usulü
585
II. TAZMİNATIN RÜCU EDİLMESİ
585
B. Müfteriye ve Yalancı Tanığa
586
C. Görevinin Gereklerine Aykırı Hareket Eden Hâkim ve Cumhuriyet Savcısına Rücu
587
III. KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASINDA SORUN ARZ EDEN DURUMLAR
589
A. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 141’inci Maddesi Uyarınca, Ancak Suç Soruşturması veya Kovuşturması Nedeniyle Tazminata Hükmedilebileceği Sorunu
589
B. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 141’inci Maddesinde Sayılmayan Koruma Tedbirleri Açısından Tazminatın Bu Madde Kapsamda Talep Edilip Edilemeyeceği Sorunu
591
C. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Davasının Bireysel Başvuru Açısından Tüketilmesi Gereken Bir Yol Olup Olmadığı Sorunu
595
D. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Durumunda Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Davasının Açılıp Açılamayacağı Sorunu
596