§1. BORÇLAR HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER
25
I. İrade Özgürlüğü İlkesi
25
B) Sözleşme Düzenleme Serbestîsinin Sınırları
25
B) Nisbîlik İlkesinin İstisnaları
26
1. Borcun Bir Üçüncü Kişi Tarafından İfası
26
2. Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme
26
3. Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme
26
4. Tapu Siciline Şerh Verilen Şahsî Haklar
26
IV. Kusurlu Sorumluluk İlkesi
27
V. Üçüncü Kişi Aleyhine Borç Kurulamama İlkesi
27
VI. Sözleşmelerde Karşılıklılık (İvaz) İlkesi
27
VII. Borçlunun Yerleşim Yerinde İfa İlkesi
27
a) Yapma – Yapmama – Verme Edimleri
29
c) Sürekli – Âni – Dönemli Edim
29
d) Bölünebilir – Bölünemez Edim
29
§3. BORÇ VE SORUMLULUK
30
B) Eksik Borçların Çeşitleri
30
1. Doğuştan Eksik Borçlar
30
a) Kumar ve Bahisten Doğan Borçlar
31
b) Evlenme Tellâllığından Doğan Ücret Borçları
31
c) Ahlâkî Ödevlerden Doğan Borçlar
31
d) Malikin, İyiniyetli Zilyet Karşısındaki Borcu
31
e) Sözleşmeden Doğan Eksik Borçlar
31
3. Sonradan Eksik Borçlar
32
a) Zamanaşımına Uğramış Borçlar
32
b) Konkordato Dışında Kalan Borç
32
A) Hakkın Doğmasına İtiraz
33
B) Hakkın Sona Ermesine İtiraz
33
III. Def’i İle İtiraz Arasındaki Farklar
33
§5. YENİLİK DOĞURAN HAKLAR
34
II. İçeriklerine Göre Çeşitleri
34
A) Kurucu Yenilik Doğuran Haklar
34
B) Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar
34
C) Bozucu Yenilik Doğuran Haklar
34
A) Hukuka Aykırı Fiiller
39
B) Hukuka Uygun Fiiller
39
b) Hukukî İşlem Benzeri Fiil
40
2. Tasavvur Açıklamaları
40
II. Hukukî İşlemlerin Çeşitleri
41
A) Tek Taraflı Hukukî İşlemler
41
1. Ulaşması Gerekli İrade Beyanları
41
2. Ulaşması Gerekli Olmayan İrade Beyanları
41
B) Çok Taraflı Hukukî İşlemler
41
bb) Önerinin Unsurları
42
dd) Önerinin Geri Alınması (Dönme) (TBK m. 10/I)
43
ee) Önerinin Bağlama Süresi
44
d) Sözleşmenin Kurulması ve Hüküm ve Sonuçlarını Doğurması
46
§7. İLÂN YOLUYLA ÖDÜL SÖZÜ VERME
47
§9. SÖZLEŞMELERDE ŞEKİL
48
A) Kaynaklarına Göre Şekil
48
1. Geçerlilik Şartı Olarak Şekil (Karine)
49
2. İspat Şartı Olarak Şekil
49
C) Yapılış Tarzına Göre Şekil
50
III. Şekle Uyulmamanın Sonuçları
51
§10. BORÇ TANIMASI (SOYUT BORÇ VAADİ (İKRARI))
52
§11. GENEL İŞLEM KOŞULLARI
52
II. Yazılmamış Sayılma
53
§12. BORÇLAR HUKUKUNDA YAPTIRIMLAR
54
II. Hükümsüzlük (Geçersizlik)
55
A) Kesin Hükümsüzlük (Butlan, Mutlak Butlan)
55
B) Tek Taraflı Bağlamazlık
56
C) İptal Kabiliyeti (Nisbî Butlan)
56
§13. SÖZLEŞMENİN YORUMLANMASI, TAMAMLANMASI VE UYARLANMASI
56
II. Sözleşmenin Yorumlanması
56
III. Sözleşmenin Tamamlanması
57
IV. Sözleşmenin Uyarlanması (Aşırı İfa Güçlüğü)
57
§14. İRADE İLE BEYAN ARASINDAKİ UYGUNSUZLUK HÂLLERİ
58
I. İrade ile Beyan Arasında İstenerek Meydana Getirilen Uygunsuzluk
58
A) Tek Taraflı Olarak Meydana Getirilen Uygunsuzluk Hâlleri
58
B) Çok Taraflı Olarak Meydana Getirilen Uygunsuzluk Hâli; Muvazaa
59
aa) Yazılı Bir Borç İkrarına Dayanılarak Alacağın İyiniyetle İktisabı
60
bb) İyiniyetle Aynî Hak İktisabı
61
cc) Muvazaalı Alacaklıya İyiniyetle Yapılan İfa
61
5. Gizli İşlemin Hukukî Etkisi
61
a) Taraflar Bakımından
61
b) Üçüncü Kişiler Bakımından
62
7. Muvazaaya Benzer İşlemler
62
II. İrade İle Beyan Arasında İstenmeden Meydana Gelen Uygunsuzluk (İrade Bozukluğu (Sakatlığı /Fesadı) Hâlleri)
62
2. Esaslı Yanılma Hâlleri
63
a) Sözleşmenin Mahiyetinde Yanılma
63
b) Sözleşmenin Konusunda Yanılma
63
d) Şahsın Özelliklerinde Yanılma
63
3. Esaslı Saik Yanılması
64
2. Aldatmanın Unsurları
65
3. Aldatmanın Sözleşmeye Etkisi
66
4. Aldatmanın Karşı Taraf veya Bir Üçüncü Kişi Tarafından Yapılmış Olması
66
5. Aldatma Nedeniyle Uğranılan Zararın Tazmini
66
C) Korkutma (Tehdit/İkrah)
67
2. Korkutmanın Unsurları
67
D) İrade Bozukluğunun Sonuçları
67
2. Sözleşmenin Feshedilmesi
68
3. Sözleşmenin Bağlayıcı Hâle Gelmesi
68
§15. AŞIRI YARARLANMA (GABİN)
68
II. Hüküm ve Sonuçları
70
D) Özel Temsil Yetkisi Verilmesi Gereken Hâller
71
E) Birden Fazla Temsilci Tayini
71
III. Temsilin Çeşitleri
72
A) Doğrudan Doğruya – Dolaylı Temsil
72
B) Aktif – Pasif Temsil
72
C) İradî – Kanunî Temsil
73
IV. Temsilin Sona Ermesi
73
A) Temsili Sona Erdiren Sebepler
73
B) Temsilin Sona Ermesinin Hüküm İfade Ettiği An
74
V. Temsil ve Vekâlet Arasındaki Farklar
74
2. Temsil Olunanın Onaması
75
3. Temsil Olunanın Onamaması
75
§17. HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN BORÇLAR
81
II. Haksız Fiilin Unsurları
82
2. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Nedenler
82
a) Kanunun Verdiği Yetkiye Dayanma
82
b) Zarar Görenin Rızası
83
c) Üstün Nitelikte Özel Yarar
83
d) Üstün Nitelikte Kamusal Yarar
84
bb) Hüküm ve Sonuçları
85
f) Kişinin Hakkını Kendi Gücüyle Koruması
85
bb) Hüküm ve Sonuçları
86
aa) Zorunluluk Hâlinin Şartları
86
bb) Zorunluluk Hâlinin Hüküm ve Sonuçları
87
h) Özel Hukuktan Doğan Bir Hakkın Yerine Getirilmesi
87
ı) Bilimsel Eleştiriler
87
a) Maddî – Manevî Zarar
88
b) Fiilî Zarar – Yoksun Kalınan Kâr
89
c) Doğrudan Zarar – Dolaylı Zarar – Yansıma Zarar
90
d) Menfî – Müspet Zarar
90
f) Ölüm Hâlinde İstenecek Tazminatın Kapsamı
93
bb) Destekten Yoksun Kalma
93
3. Maddî Tazminatın Hesaplanmasında Rol Oynayan Unsurlar
95
a) Failin Kusurunun Ağırlığı
95
b) Zarar Görenin Kusuru (Müterafik Kusur)
95
c) Tazminat Yükümlüsünün Yoksulluğa Düşecek Olması
97
d) Zarar Görenin Tazminat Yükümlüsünün Durumunu Ağırlaştırması (Hâl veya Mevkiin İcabı)
97
2. Zararın Birden Çok Nedenle İlgili Olması Halleri
98
3. Birden Çok Nedenden Yalnız Birinin Zarar Doğurması
99
b) İlliyet Bağının Kesilmesi
100
bb) İlliyet Bağını Kesen Nedenler
100
bbb) Zarar Görenin Kusuru
100
ccc) Üçüncü Kişinin Kusuru
100
III. Tazminat Davasının Zamanaşımı
102
V. Ceza Hukuku ve Ceza Hâkiminin Hukuk Hâkimini Bağlaması
105
§18. KUSURSUZ SORUMLULUK
106
II. Adam Çalıştıranın (İstihdam Edenin) Sorumluluğu (TBK m. 66)
106
B) Sorumluluğun Şartları
107
C) Kurtuluş Beyyinesi (Kanıtı)
107
III. Yardımcı Şahısların Fiilinden Sorumluluk (TBK m. 116)
107
C) Hüküm ve Sonuçları
108
IV. Adam Çalıştıranın Sorumluluğu (BK m. 66) ile Yardımcı Şahısların Fiilinden Sorumluluğun (BK m. 116) Karşılaştırılması
108
V. Hayvan Bulunduranın (Tutucusunun) Sorumluluğu
109
B) Sorumluluğun Şartları
109
VI. Aile Başkanının Sorumluluğu
111
B) Kurtuluş Beyyinesi
111
VII. Yapı (Bina ve Diğer İnşa) Eseri Malikinin Sorumluluğu
111
VIII. İşletme Tehlikesi
112
IX. Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu
112
X. 2918 S. KTK’ye Göre Motorlu Araç İşleten ile Araç İşleticisinin Bağlı Olduğu Teşebbüs Sahibinin Sorumluluğu
113
B) Sorumluluğun Şartları
113
C) Sorumluluğun Azaltılması
114
D) Sorumluluk Süjeleri
114
E) Araç İşleten Kavramı
114
§19. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME
119
2. Sebepsiz Zenginleşmeyi Doğuran Olaylar
119
D) Geçerli (Haklı) Bir Sebebin Bulunmaması
120
2. Sebebin Geçerli Olmaması
120
3. Sebebin Gerçekleşmemiş Olması
121
4. Sebebin Sona Ermiş Olması
121
III. Hukuka veya Ahlâka Aykırı Amaçla Yapılan Kazandırmalar
121
IV. Sebepsiz Zenginleşmede İade Borcu
122
B) İyiniyetli Zenginleşenin İade Borcu
122
2. İadesi Gereken Yararlar
122
3. İyiniyetli Zenginleşenin Yaptığı Masraflar
122
4. Zenginleşenin Kazanımı Nedeniyle Uğradığı Zararlar
123
B) İyiniyetli Olmayan Zenginleşenin İade Borcu
123
BORÇ İLİŞKİSİNİN HÜKÜMLERİ
§21. İFANIN UNSURLARI
129
A) İfada Bulunacak Kişi
129
B) İfada Bulunulan Kişi
130
2. İfa Yerine Geçen Edim
131
3. İfa Amacıyla Yapılan Edim
131
B) İfa Yerinin Tespiti
135
§22. ÇEŞİTLİ BORÇLARIN İFASI
135
I. Parça ve Cins Borçlarının İfası
135
II. Seçimlik Borçların İfası
137
III. Para Borçlarının İfası
137
A) Kısmî Ödeme Hâlinde
139
B) Birden Çok Borç Hâlinde
140
VI. Makbuz ve Senetlerin Geri Verilmesi
140
VII. Bölünemeyen Borçların İfası
141
VIII. Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmelerde İfa
141
§23. ALACAKLI TEMERRÜDÜ
142
II. Alacaklı Temerrüdünün Şartları
143
III. Alacaklı Temerrüdünün Sonuçları
143
A) Teslim Borçlarında
144
§24. DİĞER İFA ENGELLERİ
145
§25. BORÇLARIN İFA EDİLMEMESİ VE BORCA AYKIRILIĞIN ÇEŞİTLERİ
146
I. Kusurlu İmkânsızlık
146
A) Sözleşme Öncesi Kusurlu Davranış
146
B) Sözleşme Sonrası Kusurlu İmkânsızlık
146
II. Borcun Gereği Gibi İfa Edilmemesi
147
C) Sorumsuzluk Anlaşması
149
III. Borçlu Temerrüdü
150
B) Borçlu Temerrüdünün Şartları
150
1. Borcun Muaccel Olması
150
2. Alacaklının İhtarı
150
3. İfanın Mümkün Olması
151
4. “Kusur” Şartının Aranmaması (TBK m. 117)
151
C) Borçlu Temerrüdünün Hukukî Sonuçları
152
c) Beklenmedik Hâlden (Kaza) Sorumluluk
153
d) Aşkın (Munzam) Zarar
154
2. Karşılıklı Sözleşmelerde Temerrüt
155
b) Uygun Süre (Ek Süre) Verilmesine Gerek Olmayan Hâller (TBK m. 124)
155
aa) Borçlunun Davranışından Süre Vermenin Faydasız Olacağının Anlaşılması
155
bb) Borçlunun Temerrüdü Sonucu Olarak Borcun Aynen İfası Alacaklı İçin Yararsız Duruma Gelirse
155
cc) Sözleşmenin Hükümlerine Göre, Borcun Kesin Olarak Saptanan Bir Zamanda veya Belirli Bir Süre İçinde İfası Gerekiyorsa; Diğer Bir Deyişle Borcun İfası İçin Kesin Vade Belirlenmesi
155
c) Borcun İfa Edilmemesi Hâlinde Alacaklının Seçimlik Hakları (TBK m. 125)
156
aa) Aynen İfa ve Gecikme Tazminatı Talebi (Karine)
156
bb) İfadan Vazgeçerek, Müsbet Zararın Talebi
156
cc) Sözleşmeden Dönülmesi ve Menfi Zararın Ödenmesi Talebi
156
D) Borçlu Temerrüdünün Sona Ermesi
157
§26. HAKSIZ FİİL İLE SÖZLEŞMEYE AYKIRILIĞIN BİRLİKTE VARLIĞI
158
§27. BORÇLARIN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİSİ
159
I. Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme
159
1. Eksik Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme (Karine)
159
2. Tam Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme
160
II. Üçüncü Kişinin Fiilini Üstlenme
160
B) Kefalet Sözleşmesinden Farkları
161
§28. BORÇLARIN VE BORÇ İLİŞKİLERİNİN SONA ERMESİ
163
II. Borcu Sona Erdiren Nedenler
163
2. İbranın Sınırlandırıldığı Hâller
163
D) İfa İmkânsızlığı (Kusursuz İmkânsızlık)
165
§29. ZAMANAŞIMI (MÜRURU ZAMAN)
168
II. Zamanaşımı Süreleri
168
A) Normal Zamanaşımı Süresi
168
B) Beş Yıllık Zamanaşımına Tâbi Alacaklar
168
C) Zamanaşımının Durması (Tatili)
169
2. Zamanaşımını Durduran Nedenler (BK m. 153)
169
D) Zamanaşımının Kesilmesi
170
2. Zamanaşımını Kesen Nedenler (BK m. 154)
170
a) Borçlunun Fiilleri
170
b) Alacaklının Fiilleri
171
§30. MÜTESELSİL BORÇLAR
172
I. Borçlular Arasında Teselsül
172
B) Benzer Diğer Hukukî İlişkilerden Farkları
172
1. Hukukî İşlemden Doğan
174
II. Alacaklılar Arasında Teselsül
179
II. Koşulun Çeşitleri
181
A) Olayın Konusuna Göre
181
1. Olumlu – Olumsuz Koşullar
181
2. İradî – Tesadüfî – Karmaşık Koşullar
182
B) Olayın Sonuçlarına Göre
182
1. Geciktirici (Erteleyici/Talikî) Koşul (Karine)
182
2. Bozucu Koşul (infisahî)
183
III. Koşula Bağlanamayan İşlemler
183
§32. BAĞLANMA PARASI (PEY AKÇESİ) – CAYMA PARASI (PİŞMANLIK AKÇESİ) – CEZA KOŞULU (CEZAÎ ŞART)
183
I. Bağlanma Parası (Pey Akçesi)
183
II. Cayma Parası (Pişmanlık Akçesi/Zamanı Rücu)
184
III. Ceza Koşulu (Cezaî Şart)
184
1. Seçimlik Ceza Koşulu (Karine) (İfa veya Ceza Koşulu)
185
2. İfaya Eklenen Ceza Koşulu (İfa ve Ceza Koşulu)
185
3. İfayı Engelleyen Ceza Koşulu (Ceza Koşulu)
185
§33. ALACAĞIN DEVRİ (TEMLİKİ)
186
III. Devredilebilecek Alacaklar
186
§34. BORCUN ÜSTLENİLMESİ (NAKLİ)
191
II. İç Üstlenme Sözleşmesi
191
III. Dış Üstlenme Sözleşmesi (Borcun Nakli Sözleşmesi)
192
VI. Malvarlığının veya İşletmenin Devralınması
197
VII. İşletmelerin Birleşmesi ve Şekil Değiştirmesi
199
§35. SÖZLEŞMENİN DEVRİ
199
§36. SÖZLEŞMEYE KATILMA
200
Yararlanılan Kaynaklar
205