§1. KONUNUN TAKDÎMİ, ÖNEMİ VE SINIRLANDIRILMASI
17
IV. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI
19
§2. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA UYARLAMA
20
I. ROMA HUKUKUNDA UYARLAMA
20
II. İSLÂM HUKUKUNDA UYARLAMA
22
III. İNGİLİZ HUKUKUNDA UYARLAMA
24
IV. ALMAN HUKUKUNDA UYARLAMA
25
V. AVUSTURYA HUKUKUNDA UYARLAMA
27
VI. İSVİÇRE HUKUKUNDA UYARLAMA
28
Birinci BölümSÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASI KAVRAMI, BU KONUDAKİ GENEL İLKELER VE İLERİ SÜRÜLEN TEORİLER
§3. SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASI KAVRAMI
29
II. SÖZLEŞMENİN İÇERİĞİ
30
III. SÖZLEŞMENİN YORUMLANMASI
33
IV. SÖZLEŞMENİN TAMAMLANMASI
35
B) Sözleşmenin Tamamlanmasının Türleri
36
C) Sözleşmenin Tamamlanmasında Dikkat Edilecek Hususlar
38
V. SÖZLEŞMENİN YORUMLANMASI VE TAMAMLANMASI KAVRAMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
39
VI. SÖZLEŞMENİN YORUMLANMASI İLE UYARLANMASI KAVRAMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ
40
VII. SÖZLEŞMENİN TAMAMLANMASI VE UYARLANMASI KAVRAMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ
41
§4. SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASI KONUSUNDAKİ GENEL İLKELER
42
I. SÖZLEŞME SERBESTİSİ İLKESİ
42
1) Sözleşme Yapma Serbestisi
43
2) Sözleşmenin Karşı Tarafını Seçme Serbestisi
44
3) Sözleşmenin Şeklini Belirleme Serbestisi
44
4) Sözleşmenin İçeriğini Belirleme Serbestisi
44
5) Sözleşmeyi Değiştirme veya Ortadan Kaldırma Serbestisi
44
B) Sözleşme Serbestisi İlkesinin Sınırları
45
2) Sözleşme Yapma Serbestisinin Sınırları
46
3) Sözleşmenin Karşı Tarafını Seçme Serbestisinin Sınırları
47
4) Sözleşmenin Şeklini Belirleme Serbestisinin Sınırları
47
5) Sözleşmenin İçeriğini Belirleme Serbestisinin Sınırları
47
aa) Emredici Kurallara Aykırılık
48
bb) Kamu Düzenine Aykırılık
49
cc) Kişilik Haklarına Aykırılık
49
6) Sözleşmeyi Değiştirme veya Ortadan Kaldırma Serbestisinin Sınırları
50
II. AHDE VEFA (PACTA SUND SERVANDA) İLKESİ
51
III. CLAUSULA REBUS SIC STANTIBUS İLKESİ
52
§5. SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASI İLE İLGİLİ OLARAK İLERİ SÜRÜLEN TEORİLER
56
II. İLERİ SÜRÜLEN TEORİLER
56
A) Kurucu Şart (Voraussetzung) Teorisi
56
B) İşlem Temeli (Geschäftsgrundlage) Teorisi
58
2) İşlem Temeli Teorisinin Kendinden Önceki Teorilerden Farkları
59
a) İşlem Temeli Teorisinin Clausula Rebus Sic Stantibus’tan Farkı
59
b) İşlem Temeli Teorisinin, Kurucu Şart (Voraussetzung) Teorisinden Farkı
60
3) İşlem Temeli Teorisinin Gelişmesi
60
b) Kegel’in Görüşünün Değerlendirilmesi
62
d) Larenz’in Görüşünün Değerlendirilmesi
65
D) İmkânsızlık Teorisi
69
E) Ahlâka Aykırılık Teorisi
72
G) BK. 365/ II’nin Genelleştirilmesi Teorisi
76
H) Sebepsiz Zenginleşme Teorisi
78
İkinci BölümSÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASI KONUSUNDA ALMAN HUKUKU İLE BORÇLAR KANUNU TASARISINDAKİ HÜKÜMLER VE POZİTİF HUKUK AÇISINDAN ARANAN KRİTERLER
§6. SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASI KONUSUNDA ALMAN HUKUKU İLE BORÇLAR KANUNU TASARISINDAKİ HÜKÜMLER
85
II. ALMAN HUKUKUNDAKİ (BGB) DÜZENLEME
86
III. TÜRK BORÇLAR KANUNU TASARISINDAKİ DÜZENLEME
88
V. ALMAN HUKUKUNDAKİ DÜZENLEME İLE BORÇLAR KANUNU TASARISINDAKİ DÜZENLEMENİN KARŞILAŞTIRILMASI
91
§7. SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASI KONUSUNDA POZİTİF HUKUK AÇISINDAN ARANAN KRİTERLER
93
II. ŞARTLARDA SONRADAN MEYDANA GELEN VE ÖNGÖRÜLEMEYEN DEĞİŞİKLİKLER
95
A) Şartlarda Sonradan Meydana Gelen Değişiklikler
95
1) Olağanüstü Nitelikteki Değişiklikler
96
d) Para Değerinin Düşmesi
100
e) Yasama, Yürütme ve Yargı Kararlarındaki Değişiklikler
101
2) Olağanüstü Nitelik Taşımayan Değişiklikler
102
B) Şartlardaki Öngörülemeyen Değişiklikler
104
2) Tarafların Öngörmedikleri Değişiklikler
106
3) Tarafların Öngördüklerini Aşan Durumlar
108
4) Öngörülmezliğin Tespitinde Somut Sözleşmenin Özellikleri
110
III. EDİMLER ARASI DENGENİN AŞIRI DERECEDE BOZULMASI
111
B) Edimler Arası Denge
112
C) Edimler Arası Dengenin Bozulması
113
1) Edimler Arasındaki Ağır Dengesizlik
114
2) Edimler Arasındaki Açık Dengesizlik
115
D) Para Borçlarında Edimler Arası Dengenin Bozulması
116
E) Edimler Arası Dengenin Bozulmasının Çeşitli Görünümleri
117
1) Edimler Arası Dengenin Tek Taraflı Sözleşmelerde Bozulması
117
2) Edimler Arası Dengenin Manevi Olarak Bozulması
118
3) Edimler Arası Dengenin Amacın Boşa Çıkması Yoluyla Bozulması
121
IV. EDİMİN İFA EDİLMEMİŞ OLMASI
123
V. UYGUN İLLİYET BAĞI
124
VI. KANUNDA VEYA SÖZLEŞMEDE BİR HÜKÜM BULUNMAMASI
124
B) Sözleşmede Bir Hüküm Bulunmaması
125
2) Sözleşmedeki Hükmün Niteliği
127
3) Sözleşmedeki Hükmün Uygulanması
128
a) Sözleşmenin Yorumlanması
128
b) Sözleşmenin Tamamlanması
129
C) Kanunda Bir Hüküm Bulunmaması
131
2) Kanundaki Hükmün Uygulanması
132
3) Kanunun Uyarlamaya İlişkin Genel Bir Hüküm İçermemesinin Anlamı
133
VII. KUSURUN BULUNMAMASI
135
VIII. ÖRF VE ADETİN ETKİSİ
138
Üçüncü BölümSÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASININ ÇEŞİTLERİ VE SONUÇLARI
§8. SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASININ ÇEŞİTLERİ
139
A) Açık Uyarlama Hükümleri
140
2) Açık Olumlu Uyarlama Hükümleri
141
a) Şart Şeklinde Kararlaştırılan Açık Olumlu Uyarlama Hükümleri
141
b) Vade Şeklinde Kararlaştırılan Açık Olumlu Uyarlama Hükümleri
144
3) Açık Olumlu Uyarlama Hükümlerinin Uygulanması
145
4) Açık Olumsuz Uyarlama Hükümleri
147
B) Örtülü Uyarlama Hükümleri
148
2) Örtülü Olumlu Uyarlama Hükümleri
149
3) Örtülü Olumsuz Uyarlama Hükümleri
151
C) Sözleşmedeki Kaydı İleri Sürmenin Hakkın Kötüye Kullanılması Teşkil Etmesi
152
D) Şartların Değişmesinin Sonuçlarından Tamamen Bir Tarafı Sorumlu Tutan Kayıtların Hukukî Değeri
153
B) Kanundaki Olumlu Uyarlama Hükümleri
155
1) Belirli Durumların Ortaya Çıkması Halinde Uyarlama
155
a) Sözleşme Taraflarının Şahsından Doğan Durumlar
155
cc) Fiil Ehliyetinin Kaybı ve Hacir Altına Alınma
157
dd) Bir Tarafın Davranışının Sebep Olduğu Durumlarda
157
b) Sözleşme Konusunun Değişmesine veya İmkânsızlaşmasına Bağlı Durumlar
158
2) Önemli Sebeplerin Ortaya Çıkması Halinde Uyarlama
158
3) Haklı Sebeplerin Ortaya Çıkması Halinde Uyarlama
159
4) Kanundaki Olumlu Uyarlama Hükümlerine Bağlanan Sonuçlar
160
a) Sözleşmenin Sona Ermesi
161
b) Sözleşmenin İçeriğinin Değiştirilmesi
162
C) Kanundaki Olumsuz Uyarlama Hükümleri
163
IV. HÂKİMİN UYARLAMASI
165
B) Dürüstlük Kuralı ve Uygulanması
166
a) Kanunun Yorumlanması ve Tamamlanmasında
168
b) Hukukî İşlemlerin Kuruluşu, Yorumu ve Tamamlanmasında
169
c) Sözleşmenin Değişen Şartlara Uyarlanmasında
170
5) Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı
171
C) Uyarlama Talebinin İleri Sürülmesi
173
1) Doğrudan Karşı Tarafa İleri Sürme
173
2) Mahkemede İleri Sürme
175
3) Uyarlamanın İleri Sürülmesine İlişkin Münferit Meseleler
177
a) İfa Davasında Uyarlama Talebinin İleri Sürülmesi
177
b) Kira Tespiti ile Kira Uyarlaması Davaları Arasındaki Farklar
178
c) Genel İşlem Şartı Olarak Belirlenen Uyarlama Hükümlerinin Geçerliliği
180
d) Şartlardaki Değişikliğin Garanti ve Kefalet Sözleşmelerine Etkisi
183
D) Uyarlama Yapılabilecek Sözleşmeler
184
E) Hâkimin Müdahale Tarzı
187
2) Hâkimin Dikkate Alması Gereken Hususlar
187
§9. SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASININ SONUÇLARI
190
II. SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI
191
A) Sözleşmenin Uyarlanmasının Hukukî Dayanağı
191
B) Sözleşmenin Uyarlanmasında Dikkat Edilecek Hususlar
191
C) Uyarlama Şekilleri
192
III. SÖZLEŞMENİN SONA ERDİRİLMESİ
194