REKREASYONDA TARİHSEL GELİŞİM, TEORİLER VE GÜNCEL GELİŞMELER
REKREASYONUN TARİHSEL GELİŞİMİ
3
1. Dünyada Rekreasyonun Tarihsel Gelişimi
3
1.1. İlk Çağlarda Rekreasyon
3
1.2. Orta ve Yeni Çağ’da Rekreasyon
6
1.3. Yakın Çağ’da Rekreasyon
7
2. Türkiye’de Rekreasyonun Tarihsel Gelişimi
9
2.1. Cumhuriyet Öncesi Dönemde Rekreasyon
9
2.2. Cumhuriyet Dönemi
11
BOŞ ZAMAN, REKREASYON VE OYUN TEORİLERİ
15
1. Boş Zaman Teorileri
15
1.1. Boş Zaman Paradigması
15
1.2. Akış Teorisi (Flow Theory)
18
1.3. Öz Belirleme Teorisi (Self–Determination Theory)
19
1.4. Ciddi ve Kayıtsız Boş Zaman Teorisi
(Serious and Casual Leisure Theory)
21
1.5. Tersine Dönme Teorisi (Reversal Theory)
23
1.6. Öz Yeterlilik Teorisi (Self–Efficacy Theory)
24
1.7. Telafi ve Yayılma Teorisi (Compensation and Spillover Theory)
25
1.8. Aylak Sınıf Teorisi (The Theory of the Leisure Class)
26
2. Rekreasyon ve Oyun Teorileri
26
2.1. Rahatlama Teorisi (Relaxation Theory)
27
2.2. Uyarılma Teorisi (The Arousal Theory)
27
2.3. Arınma Teorisi (Catharsis Theory)
28
2.4. Fazla Enerji Teorisi (Surplus Energy Theory)
29
2.5. Taklit Tekrar Teorisi (Recapitulates Theory)
30
REKREASYON VE TEMALI PARKLAR
37
2. Boş Zaman ve Rekreasyon
38
2.2. Boş Zaman Kavramı
40
2.3. Rekreasyon Kavramı
44
2.4. Rekreasyona Duyulan İhtiyacın Nedeni
47
AÇIK VE KAPALI ALAN REKREASYONU: BİREYLERİN KATILIM MOTİVASYONLARI
2. Açık ve Kapalı Rekreasyon Alanları
66
2.1. Açık Alan Rekreasyonu
67
2.2. Kapalı Alan Rekreasyonu
70
3. Açık ve Kapalı Alan Rekreasyonlarına Katılım Motivasyonları
72
3.1. Açık ve Kapalı Alan Rekreasyonlarına Katılımın İnsanlar
3.2. Açık ve Kapalı Alan Rekreasyonlarına Katılımın
3. Macera Rekreasyonu Kavramı
86
4. Macera Rekreasyonunun Sınıflandırılması
86
4.1. Macera Rekreasyonu Modeli (ARM)
89
5. Macera Rekreasyonun Temel Dayanakları
91
6. Macera Rekreasyonu Deneyimine İlişkin Durumsal Değişkenler
92
7. Macera Rekreasyonunun Temel Motivasyon Kaynakları
94
8. Macera Rekreasyonu Etkinliklerine İlişkin Program Çeşitleri
97
METALAŞTIRILAN HAYVANLAR VE REKREATİF FAALİYETLER
103
3. Rekreasyon ve Turizm İlişkisi
105
4. Rekreatif Faaliyet Alanlarında Hayvanların Kullanımı
107
4.1. Hayvanat Bahçeleri
107
4.2. Vahşi Yaşam Rezervleri ve Safari Parkları
108
4.7. Etkinlik Kapsamında Kullanılan Hayvanlar
111
REKREASYON VE KÜLTÜREL MİRAS
117
2. Kültür, Miras ve Kültürel Miras Kavramları
118
3. Türkiye’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’nde Yer Alan Unsurları
122
4. Kültürel Miras Rekreasyon İlişkisi
126
MİLLÎ PARKLAR, KORUMA ALTINDAKİ ALANLAR VE REKREASYON HİZMETLERİ 133
2. Doğa Koruma Fikri ve Millî Park Kavramı
136
3. Bir Rekreasyon ve Turizm Kaynağı Olarak Millî Parklar
139
4. Millî Park ve Korunan Alanlarda Sunulan Rekreasyonel Hizmetler
142
REKREASYONDA GÜNCEL TREND VE GELİŞMELER
149
2. Rekreasyonda Güncel Trendler
150
2.3. Toplum Sağlığı Aktiviteleri
153
3. Rekreasyonda Teknoloji Temelli Trend ve Gelişmeler
156
3.3. Drone Teknolojisi
158
REKREASYON VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
REKREASYON VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
167
2. Sürdürülebilirliğe İlişkin Kavramsal Çerçeve
168
3. Turizm Sektörü Açısından Sürdürülebilirlik
173
4. Rekreasyon Faaliyetlerinde Sürdürülebilirlik ve Gelecek
177
REKREASYON VE KENT (ŞEHİR)
185
2. Zaman, Boş Zaman ve Rekreasyon
186
3. Kent, Kentleşme ve Kentlileşme; Nedenleri ve Sonuçları
189
3.1. Kentleşmenin Nedenleri, Sonuçları ve Meydana Gelen Sorunlar
190
4. Kent, İnsan ve Rekreasyon
192
5. Kent ve Rekreasyon İhtiyacı
193
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İLKESİ DOĞRULTUSUNDA REKREASYON ALANLARININ
TAŞIMA KAPASİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
199
2. Taşıma Kapasitesi Kavramı
200
3. Rekreasyonel Taşıma Kapasitesi
202
3.1. Fiziksel Taşıma Kapasitesi
204
3.2. Sosyal Taşıma Kapasitesi
204
3.3. Ekolojik Taşıma Kapasitesi
205
3.4. Yönetimsel/İdari Taşıma Kapasitesi
205
4. Rekreasyonel Taşıma Kapasitesi ve Sürdürülebilirlik
206
BAHÇE DÜZENLEMESİNDEN SÜRDÜRÜLEBİLİR PARKLARA GEÇİŞ SÜRECİNDE
TÜRKİYE’YE ÖZGÜ YEŞİL ALAN YAKLAŞIMLARI
213
2. Dünyada Park Tasarımı Yaklaşımları; Sosyal Değişimin Mekândaki İfadesi
2.1. Birinci Dönem: Pleasure Ground 1850–1900 Arası
218
2.2. İkinci Dönem: Reform Park 1900–1930 Arası
220
2.3. Üçüncü Dönem: Rekresyonel Tesisler (Recreational Facility)
2.4. Dördüncü Dönem: Açık Alan Sistemi (Open Space System)
2.5. Beşinci Dönem: Sürdürülebilir Parklar 1990 ve Sonrası
222
3. Türkiye’de Parklar: Bahçelerden Park Tasarımına, Park Tasarımından
3.1. Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Açık ve Yeşil Alanlar
223
3.2. Cumhuriyet İle Birlikle Kentsel Yeşil Alanların Kent Sisteminin
REKREASYON VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
239
2.1. İklim Değişikliğinin Nedenleri
241
2.2. İklim Değişikliğinin Etkileri
243
3. Rekreasyon Kavramı
245
3.1. Rekreasyonun Özellikleri
247
3.2. Rekreasyonun Sınıflandırılması
248
4. İklim Değişikliği ve Rekreasyon İlişkisi
250
REKREASYON VE TURİZM–SPOR
DENİZ TURİZMİ KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN REKREATİF FAALİYETLER
261
2. Deniz Turizmi Kavramı
263
3. Deniz Turizmi Kapsamında Gerçekleştirilen Rekreatif Faaliyetler
265
3.1. Kruvaziyer Gezileri/Kruvaziyer Turizmi
265
3.2. Tüplü Dalış (Scuba Diving), Şnorkelli Dalış (Snorkelling) ve
Serbest Dalış (Freediving)
266
3.5. Eğlence Amaçlı Balıkçılık
269
3.6. Balina Gözlemciliği
269
3.7. Yat Gezileri/Yat Turizmi
271
REKREASYON VE ANİMASYON
277
2. Boş Zaman ve Rekreasyon Kavramı
278
3. Rekreasyon ve Turizm İlişkisi
278
4. Turistik Rekreasyonel Faaliyetler
279
5. Rekreasyon ve Animasyon İlişkisi
280
6. Animasyon ve Animatör Kavramları
281
7. Animasyonun Turizm İşletmelerinde Önemi
283
8. Animasyonun Konaklama İşletmelerinde Yeri ve Önemi
284
9. Misafir Memnuniyetine Katkısı
285
10. Satış Pazarlamaya Katkısı
285
11. İşletme İmajına Katkısı
286
12. Tekrar Eden Misafir Oluşumu ve Misafir Sadakatine Katkısı
287
2. Rekreasyon ve Spor İlişkisi, Tanımı ve Tarihsel Gelişimi
292
3. Sportif Rekreasyon Faaliyetlerinin Özellikleri
294
4. Sportif Rekreasyon Faaliyetlerinin Sınıflandırılması
295
6. Sportif Rekreasyon Faaliyetlerine Katılımı Azaltan ve
İKTİSADİ VE SOSYAL YÖNLERİ İLE REKREASYON
REKREASYON EKONOMİSİ: REKREASYONEL FAALİYETLERİN EKONOMİK DEĞER
ÖLÇÜMÜ VE EKONOMİYE KATKISI
305
2. Rekreasyon Alanlarının ve Faaliyetlerinin Ekonomik Değer Ölçümü
306
2.2. Ekonomik Etki Modelleri ve Analiz Araçları
309
3. Rekreasyonel Faaliyetlerin Ekonomiye Katkısı
311
4. Türkiye’de Kültür, Sanat, Eğlence, Dinlence ve Spor Faaliyetleri Olarak
Rekreasyonun Ekonomik Değeri
313
GELİŞMİŞLİK DÜZEYİ, YAŞAM KALİTESİ VE REKREASYON
319
2. Maslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi
321
4. İnsani Gelişmişlik ve Rekreasyon
322
BİREYLERİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNİN REKREASYON FAALİYETLERİNE
KATILIM ÜZERİNE ETKİLERİ
329
2. Bireylerin Demografik Özelliklerinin Rekreasyon Faaliyetlerine
Katılım Üzerine Etkileri
332
2.1. Demografik Faktörler
333
REKREASYON VE PAZARLAMA
343
2. Rekreasyon Pazarlaması
345
3. Rekreasyon Pazarlama Planı
346
3.1. Rekreasyon Pazarlamasında Pazar Bölümlendirme ve
3.2. Rekreasyon Pazarlama Karması
348
3.3. Rekreasyon Pazarlamasının Tüketicilere Faydaları
357
REKREASYON KAVRAMI VE TÜRKİYE’DE SİYASAL KURUMLARIN
1. Rekreasyon Kavramının İdari ve Siyasal Boyutu
361
1.1. Rekreasyon ve Kamu Yönetimi
364
1.2. Anayasal Açından Devletin Rekreasyon Faaliyetleri İle
2. Merkezî İdare Açısından Rekreasyon Politikaları
369
2.1. Gençlik ve Sporla İlgili Kurumlar
369
2.3. Turizm ve Kültür
373
2.4. Çevre ve Şehircilik
382
3. Yerel Yönetimler Açısından Rekreasyon Politikaları
382
3.2. İl Özel İdareleri
385
3.3. Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşları
385
REKREASYONEL LİDERLİK
389
3. Rekreasyonel Liderlik
393
4. Rekreasyonel Liderliğe Yönelik Teoriler
396
5. Rekreasyonel Liderlik Tipolojileri
397
5.1. Yüz Yüze/Doğrudan Rekreasyon Lideri
397
5.2. Denetleyici/Danışman Lider
398
5.3. Yönetici/Yönetimsel Lider
398
5.4. Diğer Tipolojiler
399
REKREASYON VE ÖRGÜT KÜLTÜRÜ
405
2. İş Yeri Rekreasyonu
406
3.1. Örgüt Kültürünün Faydaları
409
3.2. Örgüt Kültürünün Unsurları
410
4. Rekreasyon ve Örgüt Kültürü İlişkisi
411
İŞ YERİNDE REKREASYON İMKÂNLARI VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK
417
2. İş Yeri Rekreasyonu
418
3. İş Yeri Rekreasyonunun Tarihçesi
419
4. İş Yeri Rekreasyonu Faaliyetleri
421
5. İş Yeri Rekreasyonun Amacı, Katılımcıları ve Faydaları
422
6. İş Yeri Rekreasyonunu Gerekli Kılan Unsurlar
425
7. İş Yeri Rekreasyonu Aktivitelerine Yönelik Farkındalık
426
9. İş Yeri Rekreasyonu ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi
429
REKREASYON VE İNOVASYON
437
3. Rekreasyon Faaliyetlerinde İnovasyon Türleri
440
3.2. Süreç İnovasyonu
443
3.3. Yönetsel İnovasyon
444
3.4. Yönetim/Organizasyonel İnovasyonu
445
3.5. Kurumsal İnovasyon
447
4. Örnek Olay: Vancouver Şehri
447
REKREASYON VE DİJİTALLEŞME
453
2. Rekreasyon Faaliyetlerine Kısa Bir Bakış
454
3. Dördüncü Endüstri Devrimi ve Dijitalleşme
457
4. Yeni Nesil Teknolojilerin Rekreasyon Faaliyetlerinde
4.1. Akıllı Telefon ve Aplikasyonlar
458
4.3. Drone (İnsansız Hava Aracı)
460
4.4. Coğrafi Bilgi Sistemleri
461
4.5. Simülasyon Modelleme
461
4.6. Nesnelerin İnterneti
462
4.7. Diğer Yeni Nesil Teknolojiler
462
BOŞ ZAMAN KULLANIMI VE REKREASYONUN DİJİTALLEŞMESİ
467
1. Giriş: Zaman ve Boş Zaman
467
2. Boş Zaman Kullanımlarında Etmenler ve Değişimler
470
3. Modern Zamanlarda Boş Zaman Kullanımının Yeni Formları,
Biçimleri ve Hasarları
472
4. Boş Zaman Kullanımındaki Dijitalleşmenin Z Kuşak Bireylerine Etkileri
476