Python İle Yapay Zekaya Giriş Kavramsal Çerçeve – Temeller – Kodlama Prof. Dr. Ömer Deperlioğlu, Prof. Dr. Utku Köse  - Kitap

Python İle Yapay Zekaya Giriş

Kavramsal Çerçeve – Temeller – Kodlama

2. Baskı, 
Şubat 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
424
Barkod:
9789750299100
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
560,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Kitap, uzun yıllar üniversitelerde "Yapay Zeka", "Bulanık Mantık", "Yapay Sinir Ağları", "Zeki Optimizasyon" derslerini anlatan yazarların notlarından, ders anlatımı esnasında öğrencilerinden gelen sorulardan ve mesleki tecrübelerinden oluşmaktadır.
11 temel yapay zeka yaklaşımı, 100'den fazla örnek uygulama ve güncel yapay zeka modelleri için temel teşkil eden konuları içeren kitap, Yapay Zekâya Giriş kapsamında ele alınmıştır ve Python programlama dilini baz alarak yapay zekâ ile ilgili temel kavramlara, ilk akla gelen yapay zekâ algoritmalarına ve uygulamalara değinmektedir. Bu bağlamda kitap içeriği; Yapay Zekâ temelleri, Makine Öğrenmesi, Akıllı Etmenler, Arama Algoritmaları, Rakip Arama Çözümleri, Bilgi Temsili ve Akıl Yürütme, Zeki Optimizasyon, Bulanık Mantık, Yapay Sinir Ağları ve Sinirsel Bulanık Denetim konuları üzerine kuruludur.
Kitabın anlatım dilinin yalın olması nedeniyle, sadece üniversite öğrencileri değil, konuyla ilgilenen her yaştan okuyucu kitaptan yararlanabilir.
Bu kitap, yapay zekâya ilişkin olarak düşünülen üç ciltlik bir serinin ilk kitabıdır. Serinin diğer kitapları olan; "Python ile Yapay Zekâ: Tüm Yönleriyle Makine Öğrenmesi" ve "Python ile Yapay Zekâ: Derin Öğrenme ve İleri Konular", yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Python Programlama Dili
.
Yapay Zekâ Kavramı
.
Makine Öğrenmesi
.
Akıllı Etmenler
.
Arama ile Problem Çözme
.
Rakip Arama
.
Bilgi Temsili ve Akıl Yürütme
.
Zeki Optimizasyon
.
Bulanık Mantık
.
Yapay Sinir Ağları
.
Sinirsel Bulanık Denetim
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
1. BÖLÜM
PYTHON PROGRAMLAMA DİLİ
1.1 GİRİŞ 
19
1.2 PYTHON KÜTÜPHANELERİ 
21
1.2.1. Veri Bilimleri Kütüphaneleri 
22
1.2.1.1 Matplotlib 
22
1.2.1.2 NumPy 
22
1.2.1.3 Pandas 
22
1.2.1.4 SciPy 
23
1.2.1.5 SQLAlchemy 
23
1.2.1.5 SymPy 
23
1.2.1.6 Pillow 
23
1.2.1.7 Seaborn 
24
1.2.1.8 OpenCV Python 
24
1.2.1.9 Scikit–image 
24
1.2.1.10 NLTK 
24
1.2.2. Makine Öğrenmesi Kütüphaneleri 
25
1.2.2.1 Scikit–learn 
25
1.2.2.2 PyLearn2 
25
1.2.2.3 NuPIC 
25
1.2.2.4 Ramp 
26
1.2.2.5 Bob 
26
1.2.2.6 PyBrain 
26
1.2.2.7 MILK 
26
1.2.2.8 Pattern 
27
1.2.3. Derin öğrenme kütüphaneleri 
27
1.2.3.1 TensorFlow 
27
1.2.3.2 Keras 
28
1.2.3.3 PyTorch 
28
1.2.3.4 Hebel 
28
1.2.3.5 Chainer 
28
1.2.3.5 Theano 
29
1.2.3.5 Caffe2 
29
1.3 ANACONDA 
29
1.3.1. Anaconda Dağıtımı 
30
1.3.2 Anaconda Dağıtımı’nın Kurulumu 
31
1.3.2 Spyder 
38
2. BÖLÜM
YAPAY ZEKÂ KAVRAMI
2.1 AKIL VE ZEKÂ KAVRAMLARI 
41
2.1.1 Akıl Kavramı 
41
2.1.2 Zekâ Kavramı 
41
2.1.2.1 Zekâ Türleri 
42
2.2.1.2 Zekânın Bileşenleri 
44
2.2 YAPAY ZEKÂ TEMEL KAVRAMI? 
47
2.3 YAPAY ZEKÂ KAVRAMINI OLUŞTURAN ETMENLER 
50
2.4 YAPAY ZEKÂNIN TARİHSEL GELİŞİMİ 
51
2.5 YAPAY ZEKÂNIN ALT ALANLARI 
55
2.5.1 Makine öğrenmesi ve örüntü tanıma 
55
2.5.1.1 Örüntü Tanıma 
56
2.5.1.2 Derin Öğrenme 
56
2.5.2 Mantık tabanlı yapay zekâ 
57
2.5.2.1 Deneyimden öğrenmek 
57
2.5.3 Arama 
58
2.5.4 Bilgi temsili 
58
2.5.5 Planlama 
58
2.5.6 Sezgisel 
59
2.5.7 Genetik programlama 
59
2.5.8 Sürü Zekâsı 
59
2.5.9 Sibernetik 
60
2.6 YAPAY ZEKÂ UYGULAMALARI 
60
2.6.1 Bilgisayarlı Görme 
62
2.6.2 Doğal Dil İşleme 
62
2.6.2.1 Konuşma Tanıma 
63
2.6.2.2 El yazısı tanıma 
63
2.6.4 Uzman Sistemler 
63
2.6.5 Bilgisayar Oyunları 
64
2.6.6 Robotik 
65
2.6.7 Durum tahmini 
66
2.6.8 Veri Madenciliği ya da Bilgi Çıkarma 
66
2.7 YAPAY ZEKÂDA ÇÖZÜM YAKLAŞIMLARI 
67
2.8 İŞLETMELERDE YAPAY ZEK 
68
2.9 YAPAY ZEKÂ ETİĞİ VE GELECEĞİN İŞLETMELERİ 
70
2.9.1. Geleceğin İşletmelerinde Yapay Zekâ Etiği 
70
2.9.2. Uygulanabilir Çözümler 
71
2.10 YAPAY ZEKÂNIN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI 
72
2.10.1 Yapay Zekânın Avantajları 
73
2.10.2 Yapay Zekânın Dezavantajları 
75
3. BÖLÜM
MAKİNE ÖĞRENMESİ
3.1. MAKİNE ÖĞRENMESİ KAVRAMI 
79
3.2 MAKİNE ÖĞRENMESİNİN TEMELLERİ 
81
3.2.1 Makine Öğrenmesinde Görevler 
84
3.2.2 Makine Öğrenmesinde Deneyim 
85
3.2.3 Makine Öğrenmesinde Performans 
86
3.3 MAKİNE ÖĞRENMESİ TÜRLERİ 
87
3.3.1 Denetimli Öğrenme 
89
3.3.2 Denetimsiz Öğrenme 
91
3.3.3 Yarı Denetimli Öğrenme 
93
3.3.4 Pekiştirmeli Öğrenme 
93
3.3.5 Toplu Öğrenme 
94
3.3.6 Çevrimiçi öğrenme 
95
3.3.7 Örnek Tabanlı Öğrenme 
95
3.3.8 Model Tabanlı Öğrenme 
96
3.4 MAKİNE ÖĞRENMESİ SÜREÇ ADIMLARI 
96
3.4.1 Problemin Belirlenmesi 
96
3.4.2 Veri Toplama 
97
3.4.3 Veri Hazırlama ve Analiz Etme 
97
3.4.4 Model Seçimi 
98
3.4.5 Modelin Eğitimi 
99
3.4.6 Model Değerlendirme 
99
3.4.7 Tahmin ya da Çıkarım 
100
3.5 MODEL DEĞERLENDİRME VE SINIFLANDIRMA PERFORMANS ÖLÇÜTLERİ 
101
3.5.1. Karışıklık Matrisi 
104
3.5.2 Doğruluk (Accuracy) 
106
3.5.3. Duyarlılık (Hassasiyet) veya Hatırlama (SensitivityRecall) 
107
3.5.4. Özgüllük (Specificity) 
108
3.5.5. Kesinlik (Precision) 
109
3.5.6 F1 Puanı (F1 Score ya da F measure) 
109
3.5.7 Makine Öğrenmesi Modeli Performans Değerlendirme Ölçülerinin Hesaplanması 
110
3.5.8 ROC Eğrisi ve AUC değeri 
113
3.5.8.1 ROC Eğrisi 
113
3.5.8.2 AUC Değeri 
115
3.5.9 Python’da ROC Eğrisini Çizdirme AUC Değeri Hesaplama Örneği 
116
3.6 BİLİŞSEL MODELLEME 
117
4. BÖLÜM
AKILLI ETMENLER
4.1 GİRİŞ 
119
4.2 ETMENLERİN ÖZELLİKLERİ 
121
4.3 ETMEN TÜRLERİ 
122
4.3.1 Basit Tepki Etmenleri 
122
4.3.1.1 Model Tabanlı Etmenler 
123
4.3.1.2 Hedefe Dayalı Etmenler 
124
4.3.1.3 Fayda Tabanlı Etmenler 
125
4.3.2 Ara Yüz Etmenleri 
126
4.3.3 Mobil Etmenler 
127
4.3.4 Bilgi Toplama Etmenleri 
127
4.3.5 Çok Etmenli Sistemler 
128
4.3.6 İşbirlikçi Etmen Sistemleri 
129
4.3.7 Öğrenme Etmenleri 
129
4.3.8 Robot Etmenler 
130
4.4 ORTAMLARIN DOĞASI 
131
4.4.1 Görev Ortamlarının Özellikleri 
133
4.5 ETMENLER VE ORTAMLAR 
136
4.5.1 Etmen Sistemleri 
138
4.5.2 Etmenlerin İşlevi 
139
4.5.3 Etmen Programları 
142
4.5.3.1 Tablo tabanlı etmen 
143
4.5.3.2 Basit Tepki Etmeni 
143
4.5.3.3 Model Tabanlı Tepki Etmeni 
144
4.6 İki Durumlu Elektrik Süpürgesi Ortamında Basit Tepki Etmeni Örneği 
145
4.7 6X6 Matris Ortamında Temizlik Yapan Basit Tepki Etmeni Örneği 
147
5. BÖLÜM
ARAMA İLE PROBLEM ÇÖZME
5.1 GİRİŞ 
151
5.2 GENEL PROBLEM ÇÖZME 
151
5.2.1 Problemin Tanımlanması 
152
5.2.2 Problem Uzayı 
153
5.2.3 Problem Çözme 
153
5.2.4 Durumlar 
153
5.2.5 Problemin çözümü 
154
5.2.6 Problemin Tanımlanması 
154
5.3 Arama 
155
5.3.1 Arama Algoritmaları 
156
5.3.2 Arama Algoritmalarının Özellikleri 
158
5.4 BİLGİSİZ ARAMA ALGORİTMALARI 
158
5.4.1 Derinlemesine Arama 
158
5.4.2 Derinlemesine Sınırlı Arama 
161
5.4.3 Yinelemeli Derinlemesine Arama 
164
5.4.4 Enlemesine Arama 
166
5.4.5 Maliyet Öncelikli Arama 
168
5.4.6 Çift Yönlü Arama 
171
5.4.7 Bilgisiz Arama Algoritmalarının Karşılaştırılması 
174
5.5 BİLGİLİ ARAMA ALGORİTMALARI 
174
5.5.1 En İyiyi Arama 
175
5.5.2 A* Arama 
177
5.5.3 AO* Arama 
180
5.5.4 Araç–Sonuç Analizi 
183
5.5.5 Tepe Tırmanma 
184
5.5.5.1 Tepe Tırmanmanın Durum–uzay Şeması 
185
5.5.5.1 Tepe Tırmanmanın Türleri 
187
5.5.5.1.1. Basit Tepe Tırmanışı 
187
5.5.5.1.2. En Dik–Yükseliş Tepesi Tırmanma 
188
5.5.5.1.3. Rastgele Tepe Tırmanma 
188
5.5.6 Oluştur ve Test Et 
192
5.6 BİLGİSİZ VE BİLGİLİ ARAMA ALGORİTMALARININ KARŞILAŞTIRILMASI 
193
6. BÖLÜM
RAKİP ARAMA
6.1 GİRİŞ 
195
6.2 OYUN OYNAMA ARAMASININ ÖĞELERİ 
197
6.3 OYUN AĞACI 
197
6.3 RAKİP ARAMA TÜRLERİ 
200
6.3.1 Minimax Algoritması 
200
6.3.1.1 Minimax Algoritmasının Çalışması: 
201
6.3.1 2 Python'da Minimax Uygulaması 
204
6.3.2 Alfa–Beta Budama Algoritması 
205
6.3.2.1 Alfa–Beta Algoritmasının Çalışması: 
206
6.3.2.2 Alfa–Beta budamada Sıralamayı Taşıma 
209
6.3.2.3 Alfa–Beta budamada Sıralamayı Taşıma 
209
6.4 3x3 Tic–Tac–Toe Oyunu İçin Minimax Arama Yapan Basit Bir Uygulama Örneği 
211
7. BÖLÜM
BİLGİ TEMSİLİ VE AKIL YÜRÜTME
7.1 GİRİŞ 
217
7.1.1 Bilgi Kavramı 
217
7.1.1.1 Bilginin Türleri 
218
7.1.2 Bilgi Temsili Kavramı 
220
7.1.2.1 Yapay Zekada Bilgi Temsili Döngüsü 
221
7.1.2.3 Bilgi Temsilinin Gereksinimleri 
222
7.1.3 Akıl Yürütme Kavramı 
225
7.2 NEDEN BİLGİ TEMSİLİ VE AKIL YÜRÜTME? 
226
7.2.1 Bilgi Tabanlı Sistemler 
227
7.2.2 Neden bilgi temsili? 
229
7.2.3 Neden akıl yürütme? 
230
7.3 MANTIĞIN ROLÜ 
232
7.4 YAPAY ZEKÂDA BİLGİ TEMSİLİ TEKNİKLERİ 
233
7.4.1 Mantıksal Temsil 
233
7.4.2 Anlamsal Ağ Temsili 
234
7.4.3 Çerçeve Temsili 
236
7.4.4 Üretim Kuralları Temsili 
236
7.4.5 Yapay Zekâda Bilgi Temsili Yaklaşımları 
238
7.5 BİLGİ TABANLI ETMENLER 
238
7.5.1 Genel Bilgi Tabanlı Etmen 
239
7.5.2 Bilgiye Dayalı Etmen Seviyeleri 
242
7.5.3 Bilgi Tabanlı Etmen Oluşturma Yaklaşımları 
243
8. BÖLÜM
ZEKİ OPTİMİZASYON
8.1 ZEKİ OPTİMİZASYON VE ARAMA ALGORİTMALARI 
245
8.2 ZEKİ OPTİMİZASYON TÜRLERİ 
246
8.3 GENETİK ALGORİTMALAR 
247
8.4 GENETİK ALGORİTMALARIN BİLEŞENLERİ 
249
8.4.1 Genotip 
249
8.4.2 Popülasyon 
249
8.4.3 Uygunluk işlevi 
250
8.4.4 Seçim 
250
8.4.5 Genetik Değişim 
251
8.4.6 Mutasyon 
251
8.5 GENETİK ALGORİTMALAR TEORİSİ 
252
8.6 GELENEKSEL ALGORİTMALARDAN FARKLILIKLARI 
254
8.7 GENETİK ALGORİTMALARIN AVANTAJLARI 
255
8.8 GENETİK ALGORİTMALARIN SINIRLAMALARI 
256
8.9 GENETİK ALGORİTMALARIN EN ÇOK KULLANILDIĞI YERLER 
257
8.10 GENETİK ALGORİTMALAR KULLANARAK PROBLEM ÇÖZME 
258
8.10.1 Genetik Algoritmalarla Tahmin 
259
8.10.2 DEAP Çerçevesi 
263
8.10.3 OneMax Probleminin Genetik Algoritmalarla Çözümü 
263
8.10.4 Sembol Regresyon Problemini Çözme 
266
8.10.5 Katsayı Hesaplatma 
269
8.10.6 N–Queens problemini çözme 
272
8.10.7 Genetik Algoritma ile Özellik Seçimi 
279
8.10.7.1 Parkinson Veri Kümesi ile Seçim 
280
8.10.7.2 Göğüs Kanseri Veri Kümesi 
285
8.10.7.3 PCOS Veri Kümesi 
287
8.10.7.4 Iris Veri Kümesi 
289
8.10.8 Modellerde Öne Çıkan Ayar Parametrelerinin Seçimi 
290
8.11 PARÇACIK SÜRÜ OPTİMİZASYONU 
293
8.12 KARINCA KOLONİ OPTİMİZASYONU 
296
9. BÖLÜM
BULANIK MANTIK
9.1 GİRİŞ 
301
9.2 BULANIK KÜME TEORİSİ 
302
9.2.1 Bulanık küme işlemleri 
307
9.3 BULANIK MANTIK DENETLEYİCİNİN GENEL YAPISI 
309
9.3.1 Bulanıklaştırma Birimi 
310
9.3.2 Bilgi Tabanı 
310
9.3.3 Karar Verme Birimi 
310
9.3.4 Durulama Birimi 
310
9.4 Bulanık Denetim Kurallarının Oluşturulması 
311
9.5 Karar Verme Mantığı 
312
9.6 Çıkarım Motoru 
313
9.7 Bulanık Çıkarım Yöntemleri 
314
9.7.1 Birinci Tip Bulanık Çıkarım 
314
9.7.2 İkinci Tip Bulanık Çıkarım 
315
9.7.3 Üçüncü Tip Bulanık Çıkarım 
316
9.7.4 Dördüncü Tip Bulanık Çıkarım 
317
9.8 DURULAMA YÖNTEMLERİ 
318
9.8.1 Max Kriteri Yöntemi 
318
9.8.2 Maksimumların Ortalaması Yöntemi 
318
9.8.3 Ağırlık Merkezi Yöntemi 
319
9.9 DARALAN ÜYELİK FONKSİYONLU BULANIK MANTIK DENETLEYİCİ 
319
9.9.1 Daralan Aralıklı Üyelik Fonksiyonları ile Bulanık Mantık Denetleyici Tasarımı 
320
9.10 BULANIK MANTIK ÇIKARIM SİSTEMİ TASARIMI 
323
9.11. BULANIK MANTIK UYGULAMALARI 
324
9.11.1 Bulanık Küme İşlemleri Python Örneği 
324
9.11.2 Öğrenciler İçin Spor Seçim Problemi 
327
9.11.3 Arkadaşlık Teklif Etme Problemi 
331
9.11.4 Bulanık C–Ortalamalar Kümeleme 
335
9.11.5 Bulanık Mantık Denetleyici 
343
9.12 BULANIK MANTIĞIN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI 
347
9.12.1 Avantajları 
347
9.12.2 Dezavantajları 
348
10. BÖLÜM
YAPAY SİNİR AĞLARI
10.1 GİRİŞ 
349
10.2 YAPAY SİNİR AĞLARININ TEMELLERİ 
349
10.2 YAPAY SİNİR AĞLARI MİMARİLERİ 
353
10.2.1 Uyarlamalı Ağlar 
355
10.2.2 İleri Beslemeli Ağlar İçin Geriye Yayılan Öğrenme 
357
10.2.3 Eş Zamanlı İşletilen Ağlar 
359
10.2.4 Zaman İçerisinden Geriye Yayılma 
360
10.2.5 Gerçek Zaman Tekrarlanan Öğrenme 
360
10.2.6 Karma Öğrenme Kuralı 
361
10.2.7 Çevrim Dışı Öğrenme 
361
10.2.8 Çevrim İçi Öğrenme 
362
10.3 YAPAY SİNİR AĞLARI UYGULAMALARI 
363
10.3.1 Çok Katmanlı YSA Örneği 
363
10.3.2 Çok Katmanlı YSA Kısaltılmış Örneği 
369
10.3.3 Scikit–Learn Kitaplığı ile Çok Katmanlı YSA Örneği 
370
10.3.4. MLPClassifier ile YSA Sınıflandırıcı Örneği 
371
10.3.5. MLPRegressor ile YSA Regresyon Örneği 
375
10.3.6 YSA ile Sınıflandırma Örneği 
378
11. BÖLÜM
SİNİRSEL BULANIK DENETİM
11.1 GİRİŞ 
385
11.2. SİNİRSEL BULANIK DENETLEYİCİLERİN YAPISI 
386
11.3. UYARLANABİLİR SİNİRSEL–BULANIK ÇIKARIM SİSTEMİ UYGULAMASI 
389
Kaynakça 
415