Yararlanılan Kaynaklar. XIX
Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Unsurları ve Kurulması
§ 1. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Unsurları .5
I. Profesyonel Futbol Faaliyeti 6
1. Futbolcu Uluslararası Düzenlenmesi ve Bunun Ulusal Etkileri6
2. Futbolda Organizasyon Yapısı8
a. Futbolda Ulusal ve Uluslararası Organizasyon Yapısı8
b. Tekelci Organizasyon Yapısı 9
3. Türkiye’de Futbolun Düzenlenmesi .11
4. Türkiye’de Profesyonel Futbol Faaliyeti 15
II. Profesyonel Futbolcu .20
IV. Futbolcunun Kulüp Bünyesinde Futbol Faaliyetini Yerine Getirmesi.28
V. Profesyonel Futbol Faaliyetinin Ücret Karşılığında Yerine Getirilmesi 31
§ 2. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Tâbi Olduğu Hükümler .33
I. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesine Uygulanacak Hükümler 33
II. İşçiyi Koruyucu Hükümlerin Futbolcuya Uygulanması.36
III. TFF Statülerinin ve Talimatlarının Profesyonel Futbolcu Sözleşmesine Uygulanması40
IV. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesine Yasal Hükümlerin Uygulanmasında
Sporun Özelliklerinin Dikkate Alınması Sorunu .44
V. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesini Düzenleyen FIFA Talimatları .47
§ 3. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Kurulması ve Geçerlilik Şartları.51
I. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Kurulması 51
1. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Kurucu Unsurları .51
a. Objektif Esaslı Noktalar 52
aa. Profesyonel futbol faaliyetinin yerine getirilmesi taahhüdü 53
VI Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi
bb. Profesyonel futbol faaliyetinin kulüp organizasyon yapısı içinde yerine getirilmesi 54
dd. Profesyonel futbol faaliyetinin süreye bağlı olarak yerine getirilmesi .57
b. Sübjektif Esaslı Noktalar 60
2. Sözleşmenin Kurulup Kurulmadığına İlişkin Uyuşmazlıklar .61
3. Sözleşme Görüşmeleri Sırasında Tarafların Yükümlülükleri .65
b. Ciddi Bir Niyetle Görüşmelere Katılma .66
c. Bilgi Verme Yükümlülüğü67
d. Diğer Tarafın Zarara Uğramasını Önleyecek Tedbirleri Alma .73
e. Yükümlülüğü İhlâlin Sonuçlar 73
4. Bir Kulüple Sözleşmesi Devam Eden Futbolcular ile Sözleşme
Görüşmeleri Yürütülebilmesine İlişkin Esaslar 76
b. Mevcut Sözleşmenin Süresinden Sonrası İçin Sözleşme Görüşmeleri .79
II. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Geçerlilik Şartları 84
1. Tarafların Ehliyeti.85
a. Futbolcunun İşlem Ehliyeti .85
b. Kulübün İşlem Ehliyeti .87
2. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Emredici Hukuk Kurallarına,
Kamu Düzenine, Genel Ahlâka ve Kişilik Haklarına Aykırı Olmaması 91
b. TFF Statüsü ve Talimatlarının Profesyonel Futbolcu Sözleşmesine Etkisi .92
c. Sözleşme Süresine İlişkin Sınırlamalar .96
3. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinde Muvazaa Bulunmaması 101
4. Tarafların İrade Beyanlarının Sağlıklı Olması . 103
b. Taraf İradelerinin Temel Hatası ve/veya Aldatma Nedeniyle Sakat Olması . 104
aa. Kulübün Temel Hatası ve Aldatma İddiaları . 106
bb. Futbolcunun Temel Hatası ve Aldatma İddiaları. 110
c. Temel Hatası ve Aldatmanın Sonuçları . 111
5. Sözleşmenin Konusunun İmkânsız Bulunmaması . 115
6. Sözleşmede Aşırı Yararlanma (Gabin) Bulunmaması . 116
7. Sözleşmenin Geçerlilik Şekli . 117
b. Federasyon Düzenlemelerinde Sözleşmenin Şekli 119
8. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinde Genel İşlem Şartları 127
a. Kulüp ve Futbolcu Arasındaki Profesyonel Futbolcu
Sözleşmesinde Genel İşlem Koşulları 127
b. TTF’nin Hazırladığı Tip Sözleşme Yönünden Genel İşlem
Koşullarına İlişkin Hükümlerin Uygulanması . 130
c. FIFA, UEFA ve TFF Statülerine ve Düzenlemelerine Bağlılık
Taahhütlerinin Genel İşlem Koşulları Yönünden Değerlendirilmesi. 134
III. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Tamamlayıcı Unsurları . 140
2. Sözleşmenin Geçerliliğinin Futbolcunun Sağlık Muayenesinin
Olumlu Sonuçlanması Şartına Bağlanması 141
3. Sözleşmenin Geçerliliğinin Futbolcunun Çalışma ve Oturma İzni
Alması Şartına Bağlanması 146
IV. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Geçersizliğinin Hükümleri 151
V. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Kurulmasında Özellik Gösteren
1. Profesyonel Futbolcunun Deneme Antremanlarına veya Deneme
Maçlarına Tâbi Tutulması 153
2. Deneme Süreli Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi Kurulması 155
VI. Sözleşme Süresine İlişkin Opsiyon Hakları. 160
§ 4. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Genel Özellikleri 171
I. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi Bir İş Görme Sözleşmesidir 171
II. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi Karşılıklı Bir Sözleşmedir . 176
III. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi Sürekli Borç İlişkisidir 177
§ 5. Tarafların Hak ve Yükümlülükleri . 179
§ 6. Profesyonel Futbolcunun Yükümlülükleri . 181
I. Futbolcunun İş Görme Borcu 181
1. İş Görmenin Kapsamı 181
a. Futbol Müsabakalarına Katılma Borcu 182
b. Müsabakalara Hazırlanma Borcu. 183
c. Birlikte seyahat etme yükümlülüğü 184
d. Dil Kursuna Gitme Yükümlülüğü 185
2. İş Görmenin Yerine Getirilme Şekli 186
a. İş Görmenin Yerine Getirilmesine İlişkin Genel Esaslar . 186
VIII Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi
b. TFF Nezdinde Tescil ve Lisans İşlemlerinin Yapılması 191
c. İş Görme Borcunun Özenle Yerine Getirilmesi . 195
II. Futbolcunun Sadakat Yükümlülüğü 199
2. Kulübün Menfaatlerinin Korunmasına ve Kulübe Zarar Vermekten Kaçınmaya İlişkin Davranış Yükümlülükleri 200
a. Evrensel İnsanlık Değerlerine Saygılı Olma 205
b. Müsabaka Neticelerine İlişkin Şüphe Uyandıracak Davranışlardan Kaçınma . 207
c. Doping Olarak Yasaklanmış Maddeler ve Yöntemler Kullanmamak 210
d. Fair–Play Kurallarına Uygun Hareket Etmek. 210
e. Taraftarlarla Olumlu Etkileşim 211
f. Basın ve Sosyal Medya Açıklamaları . 212
g. Alkol ve Sigara Kullanımı . 215
h. Yüz Kızartıcı Suçlar İşlememek 217
i. Cep Telefonu Kullanımı ve Bilgisayar Oyunu Oynanması 218
3. Futbolcunun Rekabet Etmeme Yükümlülüğü 218
4. Futbolcunun Sır Saklama Yükümlülüğü 224
5. Reklam ve Satış Faaliyetlerine Katılma Borcu 228
6. Adın ve Fotoğrafların Kullanılmasına İzin Verme 231
III. Çalışma Gücünün Korunması ve İyileştirilmesi İle Sağlığa Gerekli Özeni Gösterme Borcu 235
2. Çalışma Gücünün Korunması ve İyileştirilmesi Borcu 237
a. Genel Olarak Kapsamı . 237
b. Futbolcunun Özel Hayatına ve Sağlığına Gerekli Özeni Göstermesi 239
c. Tehlikeli ve Sportif Faaliyetlere Katılmama Yükümlülüğü . 242
aa. Sözleşmesel Kaçınma Yükümlülüğü 242
bb. Genel Sadakat Yükümlülüğü Çerçevesinde Kaçınma Yükümlülüğü . 244
3. Sağlığın Korunması ve Sakatlıkların Tedavisi. 245
b. Sağlık Durumu ve Tedavi Süreçlerine İlişkin Olarak Futbolcunun Verdiği Münferit Taahhütlerin Geçerliliği . 247
aa. Futbolcunun Kendi Hekimini Seçme Hakkına İlişkin Sınırlamalar . 247
bb. Sağlık Kontrollerine Katılma Yükümlülüğü . 250
cc. Muayene ve/veya Tedavi Yapan Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğünün Kaldırılması 252
dd. Kulüp Sağlık Personelinin Talimatlarına Uyma Yükümlülüğü . 256
ee. Futbolcunun Yaşadığı Sağlık Sorunlarını Kulübe Bildirim Yükümlülüğü . 259
IV. Kulübün Talimatlarına Uyma Borcu . 262
2. Talimat Hakkının Sınırları . 267
3. Talimat Hakkı ve Transfer . 272
V. Futbolcunun Borca Aykırı Davranışlarının Sonuçları 272
1. Futbolcunun İş Görme Borcuna Aykırı Davranışının Sonuçları 273
2. Futbolcunun Yan Borçlarına Aykırı Davranışının Sonuçları. 275
§ 7. Kulübün Yükümlülükleri. 281
I. Ücret Ödeme Borcu. 281
2. Ücret Ödeme Borcunun Niteliği 282
4. Ücretin Belirlenme Şekilleri 289
b. Aylık Ücret Dışında Kararlaştırılan Ücretler . 291
bb. Maçbaşı Ücreti ve Diğer Başarı Şartına Bağlı Ücretler 298
cc. İmza Parası (Signing on Fee) 308
d. Futbolcunun Belirli Giderlerinin Karşılanması ve Vergi
Yükümlülüklerinin Üstlenilmesi 318
5. Ücretin Miktarına İlişkin Anlaşmaların İspatı . 320
6. Ücretin Ödenmesine İlişkin Esaslar . 323
7. Futbol Faaliyetinin Yerine Getirilemediği Durumlarda Ücret
II. Futbolcunun Futbol Faaliyetinde Bulunmasını Sağlama Borcu 336
1. Futbolcunun Müsabakalarda Yer Almaya İlişkin Talep Hakkının
a. Tarafların Karşılıklı Menfaatlerinin Değerlendirilmesi . 338
b. Kulübün Müsabakalarda Yer Alacak Futbolcuları Belirleme
2. Futbolcunun Antrenmanlara Katılma Hakkı 344
III. Futbol Faaliyetinin Yerine Getirilmesi İçin Gerekli İmkânları Sağlama
IV. Futbolcuya Gözetme Borcu . 350
V. Kulübün Borca Aykırı Davranışlarının Sonuçları 354
X Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi
1. Kulübün Ücret Ödeme Borcuna Aykırı Davranışlarının Sonuçları . 354
2. Kulübün Yan Borçlarına Aykırı Davranışlarının Sonuçları. 359
§ 8. Geçici Transfer Sözleşmesi. 361
II. Geçici Transfer Sözleşmesinde Taraflar Arasındaki İlişkiler. 362
1. Kulüpler Arasındaki İlişki . 363
2. Mevcut Sözleşmenin Tarafları Futbolcu ve Kulüp Arasındaki İlişki. 364
3. Futbolcu ile Geçici Transferi Yapan Kulüp Arasındaki İlişki . 365
III. Geçici Transfer Sözleşmesinin Sona Ermesi . 366
IV. Geçici Transfer Sözleşmesinin Hukukî Niteliği 367
V. Geçici Transfer Sözleşmesinin Şekli 368
Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Sona Ermesi ve Sonuçları
§ 9. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Sona Ermesi . 373
I. Sözleşme Süresinin Sonlanması 375
II. Tarafların Anlaşması 379
III. İş Görme Borcunun İfasının İmkânsızlaşması . 383
IV. Taraflardan Birinin Kişiliğinin Sona Ermesi . 391
1. Futbolcunun Ölmesi. 391
2. Kulübün Tüzel Kişiliğinin Sona Ermesi 393
V. Kulübün Ödeme Güçsüzlüğü veya İflâsı . 396
1. Kulübün Ödeme Güçsüzlüğüne Düşmesi 396
2. Kulübün İflâs Etmesi . 399
VI. Sözleşmenin Haklı Sebeple Sona Erdirilmesi 402
3. Haklı Sebep Kavramı. 410
a. Taraflardan Kaynaklanan Sebepler 418
aa. Futbolcudan Kaynaklanan Sebepler 422
aaa. Futbolcunun İş Görme Borcuna Aykırı Davranması 422
(i) Borçlu Temerrüdü 424
(ii) Futbolcunun Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı . 428
bbb. Futbolcunun Yüz Kızartıcı Suç İşlemesi veya Doping
ccc. Federasyonun Disiplin Cezaları . 433
ddd. Futbolcunun Sakatlığı 435
Yararlanılan Kaynaklar XI
eee. Müsabaka Sonuçları Hakkında Şüphe Uyandıracak
Davranışlarda Bulunulmaması 437
fff. Futbolcunun Özenle İş Görme ve Sadakat Borçlarından
Doğan Davranış Yükümlülüklerini İhlâl Etmesi 438
bb. Kulüpten Kaynaklanan Haklı Sebepler 442
aaa. Kulübün Ücret Ödeme Borcuna Aykırı Davranması 442
bbb. Sportif Haklı Sebeple Fesih . 454
ccc. Futbolcunun Antremanlara Katılma Hakkının İhlâl
ddd. Futbolcuya Gözetme Borcunun İhlâl Edilmesi 465
b. Taraflardan Kaynaklanmayan Sebepler . 467
aa. Kulübün Bir Alt Lige Düşmesi 470
bb. Kulübün Lisans Alamaması veya Mevcut Lisansını Kaybetmesi 473
4. Hakkın Kullanılması 475
5. Hakkın Kullanılmasının Hüküm Doğurmaya Başlaması ve Sonuçları 484
VII. Sözleşmenin Haksız Feshi . 486
2. Futbolcunun Sözleşmeyi Haksız Feshi 489
3. Kulübün Sözleşmeyi Haksız Feshi 491
VIII. Bozucu Koşulun Gerçekleşmesi 493
2. Uygulamada Görülen Bozucu Koşul Örnekleri . 494
a. Futbol Takımının Bir Alt Lige Düşmesi veya Bir Üst Lige
b. Futbolcunun Gerekli İzinleri veya Lisansları Alamaması 495
c. Futbolcunun Sağlık Muayenesinin Olumsuz Sonuçlanması 496
d. Futbolcunun Belirli Süreli Müsabakalardan Men Cezası Alması 497
e. Kulübün Lisans Alamaması veya Lisansının Kaldırılması 498
f. Futbolcunun Sezonda Belirli Sayıda Müsabakada Yer Almaması . 498
3. Bozucu Şartın Geçersizliğinin Sonuçları . 499
4. Bozucu Şartın Gerçekleşmesinin Sonuçları . 500
IX. Fesih (Dönme) Cezası (Buy–out clause) ile Sona Erdirme . 501
§ 10. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Sona Ermesinin Genel Sonuçları . 505
II. Sözleşme Sonrası Rekabet Yasağı 510
§ 11. Sözleşmenin Sona Ermesine Sebep Olmaktan Doğan Sorumluluk 515
I. Borca Aykırı Davranışla Sözleşmenin Sona Ermesine Sebebiyet
XII Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi
1. Aslî Borçlara Aykırı Davranılması 518
2. Yan Borçlara Aykırı Davranılması 520
II. Borca Aykırı Davranışta Kusur 521
III. Borca Aykırılıkta Zarar Arasında Uygun Nedensellik Bağı . 521
IV. Borca Aykırılığın Zarara Sebebiyet Vermesi . 522
a. Sözleşmenin İleriye Etkili Sona Ermesi Hâlinde Zarar 522
b. Sözleşmenin Geçmişe Etkili Sona Ermesi Hâlinde Zarar 525
c. RST’nin Zarara İlişkin Düzenlemesi 526
2. Kulübün Uğrayabileceği Zararlar 530
a. Kulübün Manevî Zarara Uğraması. 530
b. Kulübün Maddî Zarara Uğraması 532
aa. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Kulüp Yönünden Parasal
aaa. Kulübün İfa Menfaati (Sözleşmenin Yararlanma Değeri) . 537
bbb. Mahrum Kalınan Transfer Kazancı . 545
(i). Profesyonel Futbolda Transfer 545
(ii). Muhtemel Transfer Bedelinin Talep Edilebilirliği?. 548
(iii). İfa Menfaati ile Transfer Ücreti Arasındaki İlişki . 553
ccc. Amortismana Tâbi Tutulamamış Masrafların Tazmini 556
ddd. Ücret ve/veya İmza Parasının İadesi 558
eee. İkame Futbolcu Transferi Harcamaları 561
fff. Reklam, Sponsorluk ve Kulüp Ürünleriyle İlgili Zararlar . 563
ggg. Sportif Başarısızlıktan Kaynaklanan Zararlar . 565
hhh. Futbolcunun Yetiştirilmesi İçin Yapılan Harcamalar 565
bb. Tazminatın Miktarının Belirlenmesinde Geçerli Genel Esaslar . 566
cc. Yeni Kulübün Müteselsil Sorumluluğu 568
3. Futbolcunun Uğrayabileceği Zararlar 569
a. Futbolcunun Manevî Zarara Uğraması 570
b. Futbolcunun Maddî Zarara Uğraması 570
bb. Zararın Miktarı . 574
cc. Tazminatın İndirilmesi 578
V. Maddî Tazminat Talep Etme Zamanaşımı Süresi . 584
§ 12. Sona Ermeden Sorumluluğa İlişkin Anlaşmalar . 585
I. Borca Aykırılıktan Önceki Düzenlemeler . 586
1. Sorumsuzluk Anlaşması 586
Yararlanılan Kaynaklar XIII
a. Yalnızca Futbolcu Aleyhine Ceza Koşulu Kararlaştırma Yasağı 588
b. Sona Ermeden Sorumluluk İçin Ceza Koşulu Kararlaştırılması 589
c. Sözleşme Cezasının İndirilmesi . 594
aa. Futbolcu Yönünden İndirim 595
bb. Kulüp Yönünden İndirim . 598
3. Fesih (Dönme) Cezasının Tazminat Olarak Talep Edilebilirliği . 599
§ 13. Haksız Fesih Hâlinde Sportif Ceza 603
I. Futbolcuya Sportif Ceza Verilmesi . 603
1. Futbolcunun Koruma Döneminde Sözleşmenin Sona Ermesine Yol
2. Sözleşmenin Feshinin Geç Bildirilmesi . 608
II. Futbolcuya Ayartan Kulübe ve Diğer Kişilere Ceza Verilmesi . 609