Politik İktisat Politikası

1980’li yıllardan itibaren iktisat ile siyaseti biraraya getiren ve iktisadın en aktif araştırma alanlarından birisi olan yeni politik iktisat veya ekonomik siyaset teorisinin tarihsel gelişim sürecini, temel unsurlarını ve makroekonomik politika analizlerine etkilerini ilgili literatürde ele alındığı biçimiyle ortaya koymaktır.

Yeni politik iktisadın sacayağını oluşturan ve 1980’li yıllara kadar birbiriyle fazla ilişki kurmadan gelişen kamu tercihi, makroekonomik politika teorisi ve formel siyaset bilimi analizleri “demokratik seçimler yoluyla iktidara gelen siyasi partilerin oluşturduğu hükümetlerin ekonomiyi nasıl etkilediği” sorusu çerçevesinde biraraya getirilmektedir. Yeni politik iktisadın belirtilen sacayağı, kitabın çerçevesinin oluşturulmasında belirleyici rol oynamıştır.

Politik devresel dalgalanma teorilerine, “esas olarak gelişmiş ülke eko–nomilerine özgü oldukları ve gelişmekte olan ülkelerin kendilerine özgü koşullara sahip olduğu” şeklinde bir eleştiri yöneltilebilir ve bu eleştiriye gerekçe olarak “gelişmekte olan ülkelerdeki makroekonomik yapı, kurumsal düzenleme, seçmen ve siyasi parti davranış desenlerinin gelişmiş ülkelerden farklı olması; gelişmekte olan ülkelerdeki yapısal uyum programlarının IMF ve Dünya Bankası gözetimine tabi olmaları nedeniyle bu ülkelerin ilave bazı dışsal kısıtlarla karşı karşıya olmaları” gösterilebilir. Bununla birlikte, konuyla ilgili çok sayıda araştırmada ulaşılan bulgular, kurumların ve yasal düzenlemelerin de politik baskılara karşı kırılganlığını ortaya koymaktadır.

Dolayısıyla, politikacıların “kişisel çıkarlarını toplum çıkarları üzerinde tuttukları” yönündeki gözlem geçerliliğini koruduğu sürece, siyaset kökenli ekonomik devresel dalgalanmaların gelişmiş veya gelişmekte olan tüm ülkelerde geçerli olmaya devam edeceği söylenebilir. Yukarıda çerçevesi kısaca özetlenen kitap, konunun sunuluş biçimi iti–bariyle, ders kitabı ile monografi arasında bir konumda bulunmaktadır.

Formel modeller, konunun Türkçe literatür açısından yeniliği dikkate alınarak, mümkün olduğunca “tam” olarak aktarılmaya çalışılmıştır. Bu açıdan, özellikle lisans üstü derslerde, okutulabilecek bir ders kitabı niteliği taşıyan kitap, ilgili literatürde yer alan güncel tartışma konularının belirli bir çerçevede aktarılması nedeniyle monografi niteliğini korumaktadır.