Abdülazizin Avrupa Seyahati

Osmanlı Devleti 18. yüzyıl başlarından itibaren, Batı ülkeleri karşısında zayıflığının farkına vararak onları daha yakından tanımak arzusunu hissetmeye başlamıştı. 28. Çelebi Mehmet Efendinin 1720 sonlarında elçilik görevi ile Fransaya gönderilmesi bu düşüncenin ürünü idi. Bu yüzyılın sonlarında Avrupada daimi elçiliklerin kurulması, bu temaları daha ileri bir seviyeye ulaştırdı.

II. Mahmut zamanında tahsil için Avrupaya öğrenci gönderilmesi, Osmanlı ülkesinde Avrupa medeniyetini tanıyan bir aydın zümresinin ortaya çıkmasını sağladı. Bu elit zümre eliyle Osmanlı Devletinde 19. yüzyılda batılılaşma hareketleri hız kazandı. Tanzimat Fermanı ile Osmanlı-Avrupa ilişkileri yeni bir safhaya girdi. İlk defa 1867 yılında Sultan Abdülazizin Avrupa seyahati ile bu temaslar doruk noktasına ulaştı.

Fransa İmparatoru III. Napolyon, Sultan Abdülazizi 1867 Paris Uluslararası Sergisine onur konuğu olarak davet edince; ilk defa bir Osmanlı padişahı önemli Avrupa başkentlerine bir seyahat gerçekleştirdi.

Tulonda karaya çıkan Sultan, büyük bir törenle karşılandı. Ziyaret ettiği yerlerde büyük bir itibar gördü. Fransa ve İngiltereden sonra Viyanaya geçen Sultan, Belçika ve Prusya Kralları tarafından da saygıyla karşılandı.

Batıda büyük yankı uyandıran bu seyahat Osmanlı Devleti açısından şu faydaları sağlamıştır. Kırım Savaşı ile başlayan Osmanlı-Batı ittifakı güçlendirildi. Girit ve Balkanlarda Avrupanın müdahalesi kısmen engellenip, Rusyaya karşı özellikle İngilterenin desteği sağlandı. Ayrıca Osmanlı Devletinde başlatılan reformların hedefe ulaştırılması için nelerin yapılacağı tespit edildi.

Osmanlı yöneticilerinin bu seyahat sonucunda ulaşmak istedikleri hedeflere tam olarak ulaştığını söylemek mümkün olmamakla birlikte, Avrupa ile olan ilişkilerin yeni bir safhaya girmesi açısından faydalı olduğunu söylemek mümkündür..