Bölümler ve Yazarları
iii
1. Bölüm – Özel Eğitim ve Yasal Hakların Önemi
1
Hukukta Temel Kavramlar
3
Özel Eğitimde Temel Kavramlar
6
Özel Eğitimde Yasal Hakların Doğuşu
9
İnsan Hakları, Azınlıklar, Dezavantajlı Gruplar ve Yetersizlik
9
Özel Gereksinimli Bireylerde Hak Arayışı ve Yasal Düzenlemeler
11
Yasal Düzenlemelerin Özel Gereksinimli Bireyler İçin Önemi
14
2. Bölüm – Özel Gereksinimli Bireyler İçin Uluslararası Yasal Düzenlemeler–1
19
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi
21
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
23
UNESCO Eğitimde Ayrımcılığa Karşı Sözleşme
23
BM Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi
25
BM Zihinsel Engelli Bireylerin Hakları Bildirisi
26
BM Özürlü Hakları Bildirgesi
28
UNESCO Malaga Eğitim, Önleme ve Katılım Faaliyetleri Dünya Konferansı ve
BM Engelliler İçin Dünya Eylem Programı
41
Çocuk Haklarına Dair Sözleşme
42
3. Bölüm – Özel Gereksinimli Bireyler İçin Uluslararası Yasal Düzenlemeler–2
47
Herkes İçin Eğitim Dünya Bildirgesi
49
BM Engelliler İçin Fırsat Eşitliği Konusunda Standart Kurallar
51
UNESCO Salamanca Bildirgesi
54
Engelliler İçin Engelsiz Avrupa Tebliği
57
BM Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme
60
2006 – 2015 Avrupa Konseyi Özürlüler Eylem Planı
62
2010 – 2020 Avrupa Engellilik Stratejisi
69
Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı (2000/C 364/01)
70
Engelli Bireyler Eğitim Yasası
75
1973 Rehabilitasyon Yasası
78
1990 Engelli Amerikalılar Yasası
79
Uygun Yerleşim Islah Yasası
82
Sosyal Güvenlik Engellilik Sigortası
85
Hiçbir Çocuk Geride Kalmasın Yasası
86
5. Bölüm – Özel Gereksinimli Bireyler İçin Türkiye’deki Kanunlar–1
91
Murat Hikmet Açıkgöz–Kürşat Öğülmüş
Özel Gereksinimli Bireylerin Yasal Hakları
93
Kanunlarda Özel Gereksinimli Bireylere Sunulan Yasal Haklar
94
6. Bölüm – Özel Gereksinimli Bireyler İçin Türkiye’deki Kanunlar–2
125
Mesleki Eğitim Kanunu
128
Millî Eğitim Temel Kanunu
128
Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu
129
Nüfus Hizmetleri Kanunu
131
Özel Öğretim Kurumları Kanunu
132
Özel Tüketim Vergisi Kanunu
132
Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun
133
Posta Hizmetleri Kanunu
134
Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun
135
Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu
136
Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun
136
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
137
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu
140
Sosyal Hizmetler Kanunu
141
Terörle Mücadele Kanunu
142
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
143
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu
145
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu
146
7. Bölüm – Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Türkiye’de Yayımlanmış Kararnameler
149
Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Yayımlanmış Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri
151
Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Yayımlanmış Kanun Hükmünde Kararnameler
154
Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
155
Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun
Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Yayımlanmış Bakanlar Kurulu Kararları
164
8. Bölüm – Özel Gereksinimli Bireyler İçin Türkiye’de Eğitim İle İlgili Yönetmelikler
181
Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği
183
Birinci Kısım: Genel Hükümler
184
İkinci Kısım: Özel Eğitim Hizmetleri
185
Üçüncü Kısım: Personel Görev ve Sorumlulukları
189
Dördüncü Kısım: Çeşitli ve Son Hükümler
189
Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği
190
Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliği
194
9. Bölüm – Özel Gereksinimli Bireyler İçin Türkiye’deki Sağlık ve
Sosyal Güvenlik İle İlgili Yönetmelikler
201
Bakıma Muhtaç Engellilerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Engellilerin Bakımı,
Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik
208
Engelli Bireylere Yönelik Özel Bakım Merkezleri Yönetmeliği
210
Sosyal Hizmet Merkezleri Yönetmeliği
211
Özel Mesleki Rehabilitasyon Merkezleri Hakkında Yönetmelik
212
Korumalı İş Yerleri Yönetmeliği
213
Engelliler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Engellilere Kimlik Kartı Verilmesine
Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik
214
Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik
214
Evde Sağlık Hizmetlerinin Sunulmasına Dair Yönetmelik
215
Özel Tüketim Vergisi Uygulama Genel Tebliği
215
Maluliyet ve Çalışma Gücü Kaybı Tespiti İşlemleri Yönetmeliği
216
İndirimli ve Ücretsiz Seyahat ve Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği
216
Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları
217
Sonuç ve Geleceğe Yönelik Eğilimler
217
10. Bölüm – Özel Gereksinimli Bireyler İçin Türkiye’deki Mali Kolaylık ve
Sosyal Hayat İle İlgili Yönetmelikler–1
221
Millî Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü Sayısal Oyunlar Yönetmeliği
223
Şehirler Arası Yolcu Taşıma Hizmeti ile Servis ve Turizm Taşımacılığı Hizmetinin
Erişilebilir Hâle Getirilmesine Dair Yönetmelik
224
Terörle Mücadele Kanunu Kapsamında Kamu Kurum ve Kuruluşlarında İstihdam
Edilecekler Hakkında Yönetmelik
225
Türk İşaret Dili Sisteminin Oluşturulması ve Uygulanmasına Yönelik Usul ve Esasların
Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik
226
Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği
226
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Usul ve
Esaslar Hakkında Yönetmelik
228
Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği
229
Yapılarda Özürlülerin Kullanımına Yönelik Proje Tadili Komisyonları Teşkili,
Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
230
Yurt İçinde İşe Yerleştirme Hizmetleri Hakkında Yönetmelik
231
Sağırların, İşitme ve Görme Engellilerin Yayın Hizmetlerine Erişiminin İyileştirilmesine
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
232
Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik
234
Aktif İş Gücü Hizmetleri Yönetmeliği
235
11. Bölüm – Özel Gereksinimli Bireyler İçin Türkiye’deki Mali Kolaylık ve
Sosyal Hayat İle İlgili Yönetmelikler–2
239
Bakıma Muhtaç Özürlülere Yönelik Resmî Kurum ve Kuruluşlar Bakım Merkezleri
Bankacılık Hizmetlerinin Erişilebilirliğine Dair Yönetmelik
242
Büyükşehir Belediyeleri Özürlü Hizmet Birimleri Yönetmeliği
245
Ceza Muhakemesi Kanunu’na Göre Tercüman Listelerinin Düzenlenmesi Hakkında
Çoğaltılmış Fikir ve Sanat Eserlerini Derleme Yönetmeliği
246
Demir Yolu İle Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik
247
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik
249
Elektrikli Skuter Yönetmeliği
250
Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliği
250
Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları
Engelli ve Eski Hükümlü Çalıştırmayan İşverenlerden Tahsil Edilen İdari Para Cezalarını
Kullanmaya Yetkili Komisyona Dair Yönetmelik
253
Erişilebilir Ulaşım Hizmetleri Çalışma Grubunun Teşkili, Görevleri, Çalışma Usul ve
Esasları Hakkında Yönetmelik
253
Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliği
254
Halk Kütüphaneleri Yönetmeliği
255
Huzurevleri İle Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği
255
Ismarlama Protez ve Ortez Merkezleri İle İşitme Cihazı Merkezleri Hakkında Yönetmelik
256
İşaret Dili Tercümanlığı Hizmeti Verecek Personelin Yetiştirilmesi ile Çalışma Esasları
Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik
257
Kamu Kurum ve Kuruluşları Bünyesinde Açılacak Huzurevlerinin Kuruluş ve İşleyiş
Esasları Hakkında Yönetmelik
258
Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında
Kara Yolları Trafik Yönetmeliği
260
Kara Yolu Taşıma Yönetmeliği
261
Korumalı İş Yerlerinde Çalışan Engellilerin Ücretlerine Karşılık İşverene Yapılacak
Ödeme Hakkında Yönetmelik
262
Korumalı İş Yerleri Hakkında Yönetmelik
262
Maden İş Yerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği
263
Evrensel Posta Hizmetleri Yönetmeliği
263
12. Bölüm – Ulusal Alan Yazında Yasal Düzenlemeler İle İlgili Yapılan Çalışmaların
13. Bölüm – Yetersizliği Olan Bireylerin Eğitimi Yasası ve
Bu Yasa İle İlgili Özel Eğitim Davalarının Analizi
295
Yetersizliği Olan Bireylerin Eğitim Yasası (IDEA)
297
3–21 Yaş Arasında Yetersizliği Olan Bireyler
297
Ücretsiz ve Uygun Eğitim
297
En Az Kısıtlayıcı Ortam
297
Devlet Okulu, Gerekli Niteliklere Sahip Çocukları Aramalı ve Bulmalıdır
298
Ayrımcı Olmayan Testler
298
Özel Eğitime Uygunluğu Belirlenen Tüm Çocuklar İçin BEP
299
Yetersizliği Olan Bireylerin Eğitimi Yasası’nın Uygulama Süreci İle İlgili Esaslar
300
Özel Eğitim Davalarının Analizi İle İlgili Çalışmalar
302