OSI (Open System Interconnect) Katmanları
25
1. FİZİKSEL KATMAN (PHYSİCAL LAYER)
29
1.1.1. Tekrarlayıcı (Repeater)
30
1.1.3. Bilgisayar Ağı Kartı (NIC–Network Interface Card)
32
1.2.1.1. Bakır Kablo Standartları
33
1.2.1.1.1. RJ–45 Konektör İçin Bağlantı Standartları
33
1.2.1.1.1.1. Birebir Kablo Bağlantı Standartı
34
1.2.1.1.1.2. Çapraz Kablo Bağlantı Standartı
36
1.2.1.1.2. Bakır Kablo ve Kablolama Ekipmanları Standartları
38
1.2.2. Fiber Optik Kablolar
43
1.3. SİNYAL KODLAMA VE SİNYAL ÇÖZÜMLEME (Signal Coding and Signal Decoding)
49
1.3.1. Sinyal Kodlama (Signal Coding)
49
1.3.2. Sinyal Çözümleme (Signal Decoding)
49
1.4. Sinyalleme Biçimleri
50
1.4.2.1. Genlik (Amplitude)
52
1.4.2.2. Frekans (Frequency)
52
1.4.3. Analog Sinyal – Sayısal Sinyal Dönüşümü
53
1.4.3.1. Modülasyon (Modulation)
53
1.4.3.2. Demodülasyon (Demodulation)
54
1.5. MODÜLASYON ÇEŞİTLERİ
54
1.5.1. AM (Amplitude Modulation – Genlik Modülasyonu)
54
1.5.2. FM (Frequency Modulation – Frekans Modülasyonu)
55
1.5.3. PM (Phaze Modulation – Faz Modülasyonu)
55
1.6. SİNYAL FAKTÖRÜ VE VERİ FAKTÖRÜ
56
1.7. VERİ İLETİMİ ORTAMININ KULLANIM ŞEKİLLERİ
59
1.7.1. Çoklayıcı (Çoğullama, Multiplexer–Demultiplexer, MUX–DEMUX)
59
1.7.1.1. TDM (Time Division Multiplexing – Zaman Bölmeli Çoğullama)
59
1.7.1.2. FDM (Frequency Division Multiplexing–Frekans Bölmeli Çoğullama)
60
1.7.1.3. WDM (Wavelength Division Multiplexing–Dalgaboyu Bölmeli Çoğullama)
61
1.7.2. Bandgenişliği (Bandwidth)
62
1.7.2.1. Baseband (Temel Frekans Aralığı) Sistemleri
62
1.7.2.2. Broadband (Geniş Frekans Aralığı) Sistemleri
62
1.7.3. Veri İletimi Ortam Türleri
63
1.7.3.1. Paralel Veri İletimi (Parallel Data Transmission)
63
1.7.3.2. Seri Veri İletimi (Serial Data Transmission)
63
1.7.3.2.1. Asenkron Veri İletimi
64
1.7.3.2.2. Senkron Veri İletimi
64
1.7.3.2.3. Isenkron Veri İletimi
65
1.8. KABLOSUZ VERİ AKTARIMI
66
1.8.1. TDMA (Time Division Multiple Access)
66
1.8.2. FDMA (Frequency Division Multiple Access)
68
1.8.3. CDMA (Code Division Multiple Access)
69
1.8.4. WCDMA (Wideband Code–Division Multiple Access)
70
1.9.1. Fiziksel Topoloji (Physical Topology)
70
1.9.1.1. Bağlantı Şekilleri
71
1.9.1.1.1. Noktadan Noktaya Bağlantı (Point–to–Point Connection)
71
1.9.1.1.2. Çoklu Nokta Bağlantısı (Multipoint Connection)
71
1.9.1.2. Fiziksel Topoloji Türleri
71
1.9.1.2.1. Fiziksel Yol Topolojisi (Physical Bus Topology)
72
1.9.1.2.2. Fiziksel Yıldız Topolojisi (Physical Star Topology)
72
1.9.1.2.3. Fiziksel Halka Topolojisi (Physical Ring Topology)
72
1.9.1.2.4. Fiziksel Ağaç Topolojisi (Physical Tree Topology)
73
1.9.1.2.5. Fiziksel Örgü Topolojisi (Physical Mesh Topology)
74
1.9.1.2.6. Fiziksel Hücresel Topoloji (Physical Cellular Topology)
75
2. VERİ BAĞLANTI KATMANI (DATA LİNK LAYER)
77
2.1. BAĞLANTI BİÇİMLERİ
79
2.1.1. Noktadan Noktaya Bağlantı (Point–to–Point Connection)
79
2.1.2. Çoklu Nokta Bağlantıları (Multipoint Connections)
79
2.2. KONTROL FONKSİYONLARI
79
2.2.1. LLC (Logical Link Control – Mantıksal Bağlantı Kontrolü)
79
2.2.1.1. Veri Akışı Kontrol Mekanizmaları
83
2.2.1.1.1. Çerçeve Akış Kontrolü Yöntemi (Window Flow Control)
84
2.2.1.1.2. Garantili Akış Kontrol Yöntemi (Guaranteed Rate Flow Control)
84
2.2.1.1.3. Kayan Pencereler Yöntemi (Sliding Windows)
85
2.2.1.2. Hata Kontrol / Onay Mekanizmaları (Error Control)
85
2.2.1.2.1. Veri Alıcısının Veri Alma Hatası
85
2.2.1.2.2. Kontrol Bloğu Uyuşmazlığı
86
2.2.2. MAC (Media Access Control – Fiziksel Bağlantı Kontrolü)
86
2.3. VERİ AKTARIMI KONTROLÜ
88
2.3.1. Tek Yönlü Aktarım (Simplex)
88
2.3.2. Yarı Çift Yönlü Aktarım (Half Duplex)
89
2.3.3. Tam Çift Yönlü Aktarım (Full Duplex)
89
2.4. ORTAMA ERİŞİM YÖNTEMLERİ
89
2.4.1. Jeton Aktarma Yöntemi (Token Passing)
90
2.4.1.1. Jeton–Yol (Token–Bus) Yöntemi
90
2.4.1.2. Jeton–Halka (Token–Ring) Yöntemi
90
2.4.2. Yarışma Yöntemi (Contention)
90
2.4.2.1. CSMA/CD (Taşıyıcı Sezme, Çoklu Erişim/Çarpışma Kontrolü)
91
2.4.2.2. CSMA/CA (Taşıyıcı Sezme, Çoklu Erişim/Çarpışmadan Kaçınma)
91
2.4.3. Sorgulama Yöntemi (Polling)
91
2.5. MANTIKSAL TOPOLOJİ (Logical Topology)
92
2.5.1. Mantıksal Yol Topolojisi (Logical Bus Topology)
92
2.5.2. Mantıksal Halka Topolojisi (Logical Ring Topology)
92
2.6. ETERNET PROTOKOLÜ TEKNOLOJİSİ
94
2.6.1. Eternet Protokolü Standartları
94
2.6.1.1. Eternet Çerçeve Yapısı
96
2.7.1. Unicast Adresleme
101
2.7.2. Multicast Adresleme
102
2.7.3. Broadcast Adresleme
102
3. AĞ KATMANI (NETWORK LAYER)
103
3.1. YÖNLENDİRİCİ (ROUTER)
104
3.2. MANTIKSAL AĞ ADRESİ (IP ADRESİ)
104
3.2.1. IP (Internet Protocol) Yapısı
105
3.2.2. IPv4 Başlık Bilgisi
106
3.2.3. IPv4 Adres Yapısı
110
3.2.3.1. Net–ID (Network Identification, Bilgisayar Ağı Tanım Bilgisi)
112
3.2.3.2. Host–ID (Host Identification, Bilgisayar Ağı Cihazı Tanım Bilgisi)
112
3.3. SINIFI BELİRLİ IPv4 ADRESLERİ (CLASSFUL IPv4 ADDRESS)
112
3.3.1. A Sınıfı IPv4 Adresi Gurubu (İlk Oktet 1 ile 126 Arasındadır)
112
3.3.1.1. Genel Yayın Adresi (Broadcast Address)
113
3.3.1.2. Bilgisayar Ağı Adresi (Network Address)
113
3.3.2. B Sınıfı IPv4 Adresi Gurubu (İlk Oktet 128 ile 191 Arasındadır)
115
3.3.3. C Sınıfı IPv4 Adresi Gurubu (İlk Oktet 192 ile 223 Arasındadır)
116
3.3.4. D Sınıfı IPv4 Adresi Grubu (İlk Oktet 224 ile 239 Arasındadır)
117
3.3.5. E Sınıfı IPv4 Adresi Gurubu (İlk Oktet 240 ve Yukarısını Kapsar)
117
3.4. SINIFI BELİRSİZ IPv4 ADRESLERİ (CLASSLESS IP ADDRESS)
119
3.4.1. Alt Ağ Maskesi (Subnet Mask)
119
3.4.1.1 A Sınıfı IPv4 Adresi
120
3.4.1.2. B Sınıfı IPv4 Adresi
121
3.4.1.3. C Sınıfı IPv4 Adresi
121
3.4.2. IPv4, Alt Ağ Maskesi ve Bilgisayar Ağı Adreslerinin Hesaplanması
122
3.5. DEĞİŞKEN BOYUTLU ALT AĞ MASKELEMESİ (VLSM)
125
3.6. GATEWAY SERVİSLERİ
133
3.7. VERİ İLETİMİ ORTAMININ BİLGİ TAŞIMA ŞEKİLLERİ
134
3.7.1. Devre Anahtarlama (Circuit Switching)
134
3.7.2. Mesaj Anahtarlama (Message Switching)
135
3.7.3. Paket Anahtarlama (Packet Switching)
135
3.7.3.1. DPS (Datagram Packet Swithing – Datagram Paket Anahtarlama)
136
3.7.3.2 VPS (Virtual Packet Switching – Sanal Devre Paket Anahtarlama)
136
3.8. YÖNLENDİRME (ROUTİNG, FORWARDİNG)
137
3.8.1. IP Yönlendirme Protokolleri (IP Routing Protocols)
137
3.8.2. Kullanılacak Yolları Belirleme
137
3.8.3. Belirlenen Yolları Kullanma
137
3.8.3.1. Statik Yol Seçimi (Static Routing)
137
3.8.3.2. Dinamik Yol Seçimi (Dynamic Routing)
139
3.8.3.2.1. Distance Vektör Yönlendirme Metodu
140
3.8.3.2.2. Link State Yönlendirme Metodu
141
3.8.4. Bilgisayar Ağlarının Konum İlişkileri
141
3.8.4.1. IGP (Interior Gateway Protocol – Sistem İçi Geçit Protokolü)
141
3.8.4.2. EGP (Exterior Gateway Protocol – Sistemler Arası Geçit Protokolü)
142
3.8.5. Metrik Değerler (Metrics)
142
3.9. BAĞLANTI SERVİSLERİ
144
3.9.1. Akış Kontrolü (Flow Control)
144
3.9.2. Hata Kontrolü (Error Control)
144
3.9.3. Paket Sırası Kontrolü (Packet Sequence Control)
145
4. TAŞIMA / AKTARIM KATMANI (TRANSPORT LAYER)
147
4.1. TCP ve UDP YAPILARI
148
4.1.1. TCP (Transmission Control Protocol–Segment)
148
4.1.2. UDP (User Datagram Protocol–Datagram)
154
4.2. SERVİS ADRESİ (PORT, SOKET)
157
4.2.2. Soket Programı
158
4.2.3. Sunucu (Server)
160
4.2.4. İstemci (Client)
160
4.3. BAĞLANTI SERVİSLERİ
161
4.3.1. Hata Kontrolü (Error Control)
161
4.3.2. Veri Sıralaması (Data Sequencing)
161
4.3.3. Uçtan Uca Akış Kontrolü (End–to–End Flow Control)
161
4.4. ADRES–İSİM ÇÖZÜMLEME (Address–Name Resolution)
161
4.4.1. İstemcinin Başlattığı Çözümleme (Service Requestor Initiated)
162
4.4.2. Sunucunun Başlattığı Çözümleme (Service Provider Initiated)
162
5. OTURUM KATMANI (SESSİON LAYER)
163
5.1. OTURUM YÖNETİMİ (Session Administration)
164
5.1.1. Bağlantı Kurulumu (Connection Establishment)
164
5.1.2. Veri Aktarımı (Data Transfer)
164
5.1.3. Bağlantı Sonlandırılması (Connection Release)
165
5.2. UYGULAMA PROGRAMI ARABİRİMİ (API)
165
6. SUNUM KATMANI (PRESENTATİON LAYER)
167
7. UYGULAMA KATMANI (APPLİCATİON LAYER)
169
8.1. ARP (Adres Çözümleme Protokolü – Address Resolution Protocol)
172
8.2. ARP ZEHİRLEMESİ (ARP Poisoning)
175
8.3. DNS (Alan Adı Sistemi – Domain Name System)
176
8.3.1. DNS Sunucu Çeşitleri
179
8.4. DHCP (Otomatik Host Yapılandırma Protokolü – Dynamic Host Configuration Protocol)
180
8.5. (Hyper Text Transfer Protocol)
183
8.6. KABLOSUZ BAĞLANTI TEKNOLOJİLERİ
184
8.6.1. Wifi Teknolojileri
184
8.6.2. WiFi ve Güvenlik
189
8.6.2.1. WiFi Güvenliği Nedir?
190
8.6.2.2. WiFi Güvenlik Protokolleri Nelerdir ?
190
8.6.2.3. WiFi Kanal Yönetimi
194
8.6.2.4. WiFi Ağlarında Karşılaşılan Başlıca Tehdit Türleri
195
8.6.2.5. WiFi Güvenliği Nasıl Arttırılır?
197
8.6.2.6. WiFi Ağlarında Dikkat Edilmesi Gerekenler
201
8.6.3. Wimax Teknolojileri
202
8.6.4. WiMax Site Survey (Alan Araştırması);
205
8.6.5. LTE Teknolojileri
208
8.6.6. Mobil Hücresel Teknolojiler
210
8.8. ICMP (Internet Control Message Protocol)
222
8.8.1. ICMP Paket Yapısı
223
8.8.2. Tip Alanında Tanımlanan Önemli ICMP Bilgileri
224
8.9. PING (Packet Inter Network Groper)
225
8.10. TRACERT (İZ TAKİBİ)
230
8.11. NAT / PAT (Network Address Translation / Port Address Traslation)
231
8.11.1. NAT Protokolü İle Yapılan IP Adresi Kullanımı
232
8.11.1.2. Dinamik NAT
232
8.12. SİBER GÜVENLİĞİN TEMELLERİ
237
8.12.1. Siber Güvenlik Tanımı
237
8.12.1.1. Siber Güvenliğin Önemi
237
8.12.1.2. Siber Güvenliğin Bileşenleri
238
8.12.2. Gerçek Zamanlı Güvenlik Takibi
239
8.12.3. Siber Tehdidin Yönetimi
240
8.12.3.1. Siber Tehdit Ölçeklendirilmesi
240
8.12.3.2. Siber Tehdit Yöntemleri
241
8.12.3.2.1. Malware (Kötü Amaçlı Yazılımlar)
242
8.12.3.2.2. Kimlik Avı (Phishing):
243
8.12.3.2.3. Ortadaki Adam Saldırısı (MITMA – Man in the middle attack):
243
8.12.3.2.4. SQL injection
244
8.12.3.3. Siber Güvenlik İçin İp Uçları
244
8.12.4. Son Kullanıcı Güvenliği
244