2. Baskı,
Ekim 2019
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa Sayısı:
688
Kitabın Fiyatı:
775,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Bu eser, Seçkin Yayıncılık'ın yayını olarak, "Marmara Hukuk Yorumu"nun "V/1, 1"inci cildi olarak okuyucuya sunulmuştur.
Bu eserde, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun "Genel Hükümler" başlıklı birinci kısmının "Borç İlişkisinin Kaynakları" başlıklı birinci bölümünün "Sözleşmeden Doğan Borç İlişkileri" başlıklı birinci ayırımında yer alan hükümler bilimsel olarak yorumlanmıştır.
Bu bilimsel yorum yapılmadan önce, ilk olarak borçlar hukukunun genel teorisi okuyucuya sunulmuş; borçlar hukukunun temel kavramları ve borçlar hukukunun genel ilkeleri açıklanmıştır.
Eserde, sadece Türk Hukukundan yararlanılmakla yetinilmemiş; mukayeseli hukuktan, özellikle İsviçre, Almanya ve Fransa Hukukundan ve de borçlar hukukunun temelini oluşturan Roma Hukukundan da yararlanılmıştır.
Borçlar hukuku uyuşmazlıklarına ilişkin olarak, bu hukuklarda ki çözümlere yer verilmiş ve hukuk kuralları somutlaştırılarak örneklendirilmiştir.
Hem Türk yargı kararlarına, hem de yabancı mahkeme kararlarına yer verilerek uygulamadan pek çok örnek okuyucuya sunulmuştur.
Kitabın Konu Başlıkları
Temel Kavramlar
Sözleşmeden Doğan Borç İlişkileri
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İkinci Baskıya Önsöz
7
Birinci Baskıya Önsöz
9
Kısaltmalar
45
GİRİŞ
§ 1. BORÇLAR HUKUKUNUN KONUSU, TARİHÇESİ VE KAYNAKLARI
I. BORÇLAR HUKUKUNUN KONUSU
49
II. BORÇLAR HUKUKUNUN TARİHÇESİ
49
III. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN ANAYASAL TEMELİ
50
IV. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN SİSTEMATİĞİ
51
V. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN UYGULANMASI VE YÜRÜRLÜĞÜ
52
VI. BORÇLAR HUKUKUNUN BAĞIMSIZLIĞI VE TBK’NIN TMK’NIN TAMAMLAYICISI OLMASI (ÖZEL HUKUKUN BÜTÜNLÜĞÜ İLKESİ)
54
Birinci Bölüm
BORÇLAR HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
§ 2. BORÇ VE BORÇ İLİŞKİSİ
I. GENEL OLARAK
57
II. DAR ANLAMDA BORÇ (BORÇ)
57
III. GENİŞ ANLAMDA BORÇ (BORÇ İLİŞKİSİ)
58
A. Genel Olarak
58
B. Borç ve Borç İlişkisi Arasındaki Farklar
58
1. Doğum Anı Bakımından
58
2. Kapsam Bakımından
58
3. Devredebilme Bakımından
59
4. Sona Erme Bakımından
59
a. Dar Anlamda Borcu Sona Erdiren Sebepler
59
b. Geniş Anlamda Borcu (Borç İlişkisini) Sona Erdiren Sebepler
60
§ 3. BORÇ İLİŞKİSİNİN BORÇLULAR YÖNÜNDEN KAPSAMI:
YÜKÜMLÜLÜK (BORÇ)
I. BİRİNCİ DERECE YÜKÜMLÜLÜKLER
61
A. Esaslı (Asli) Edim Yükümlülükleri
61
1. Objektif Esaslı Unsur
61
2. Subjektif Esaslı Unsur
62
B. Yan Edim Yükümlülükleri
62
C. Yan Yükümlülükler
63
1. Genel Olarak
63
2. İfaya Yardımcı (İfa Yanında) Yan Yükümlülükler
63
3. Koruma Yükümlülükleri
64
a. Genel Olarak
64
b. Edim Yükümlülüğünden Bağımsız Borç İlişkisi
64
D. Yüklemeler (Mükellefiyetler)
65
E. Yüküm (Külfet)
67
II. İKİNCİ DERECE (TALİ) YÜKÜMLÜLÜKLER (İFA YERİNE TAZMİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ)
68
§ 4. ALACAKLILAR YÖNÜNDEN BORÇ İLİŞKİSİNİN KAPSAMI:
ALACAK HAKKI
I. ESAS HAK: ALACAK HAKKI
69
A. Genel Olarak
69
B. Alacak Hakkının Nisbiliği İlkesi
69
1. Kural: Borç İlişkisinin Nisbiliği İlkesi
69
a. Genel Olarak
69
b. Hukuki Sonuçları
70
aa. Sadece Alacaklının Talep Hakkına Sahip Olması
70
aaa. Hukuki Vazifeden Ayrılması
70
bbb. Eksik (Tabii) Borçlar
70
bb. Borçlu Dışında Üçüncü Kişilerin Alacaklıya Karşı Sorumlu Olmaması
70
cc. Borçlunun Borca Aykırı Davranışı Yüzünden Alacaklının Uğradığı Zararı Tazminle Yükümlü Olması
71
2. Alacak Hakkının Nisbiliği İlkesinin İstisnaları
71
a. Ahlaka Aykırı Davranış
71
b. Üçüncü Kişilerin Borç İlişkisine Etkisi
71
c. Borç İlişkisinin Üçüncü Kişilere Etkili Olduğu Durumlar
71
aa. Üçüncü Kişi Lehine Sözleşme
71
bb. Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme
72
d. Borç İlişkisinden Doğan Alacak Hakkının Kuvvetlendirilmesi
72
aa. Eşyaya Bağlı Borçlar
72
bb. Tapu Kütüğüne Şerh Edilebilen Kişisel Haklar
74
cc. Zilyetlik Vasıtasıyla Kişisel Hak Sahibinin Durumunun Kuvvetlendirilmesi
75
C. Alacak Hakkı ve Talep Hakkı
75
1. Talep Hakkı
75
2. Alacak Hakkı ve Talep Hakkı Arasındaki İlişki
76
a. Kaynakları Yönünden
77
b. Alacak Hakkının İçeriği Yönünden
77
c. Doğuş Anları Yönünden
77
3. Talep Hakkı Çeşitleri
77
a. Bağımsız Talep Hakları
77
b. Bağımlı Talep Hakları
77
4. Taleplerin Yarışması
78
5. Eksik (Tabii) Borçlar
81
a. Kavram
81
b. Çeşitleri
82
aa. Doğuştan Eksik Borçlar
82
aaa. Kumar ve Bahis Borçları
82
bbb. Evlenmeye Aracılık Sözleşmesinden Doğan Ücret Ödeme Borcu
83
ccc. Ahlaki Vazifeden Doğan Borçlar
83
ddd. Sözleşmeden Doğan Eksik Borçlar
83
bb. Sonradan Eksik Borçlar
84
aaa. Tabii Borç: Zamanaşımına Uğramış Borçlar
84
bbb. Konkordato Dışı Borçlar
85
ccc. İflasının Ertelenmesine Karar Verilmiş Kişinin Borçları
85
II. FER’İ (BAĞLI) HAKLAR
86
III. TALİ (YAN) HAKLAR
87
A. Yenilik Doğuran Haklar
87
1. Kavram
87
2. Çeşitleri
88
a. Konularına Göre
89
aa. Kurucu Yenilik Doğuran Haklar
89
bb. Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar
89
cc. Bozucu Yenilik Doğuran Haklar
89
b. Kullanma Şekline Göre
90
aa. (İradi) Yenilik Doğuran Haklar
90
bb. Yenilik Doğuran Davalar
90
3. Yenilik Doğuran Hakların Ortak Özellikleri
91
B. Def’iler (Karşı Haklar)
92
1. Kavram
92
2. Yenilik Doğuran Haklardan Farkı
93
3. Def’i (Karşı Hak) ile İtiraz Arasındaki Farklar
93
4. Def’i (Karşı Hakkın) Çeşitleri
94
a. Kesin (Sürekli) Def’i – Erteleyici (Sürekli Olmayan) Def’i
94
b. Bağımlı Def’i – Bağımsız Def’i
94
IV. YÖNETİM (TEMSİL) HAKLARI
95
V. ZAMANAŞIMI SÜRESİ, HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE VE SÜRELİ HAK
95
§ 5. BORCUN UNSURLARI: TARAFLARI VE KONUSU (EDİM)
I. BORCUN TARAFLARI
97
A. Alacaklı
97
B. Borçlu
97
II. BORCUN KONUSU: EDİM
97
A. Kavram
97
B. Edimin Geçerlilik Unsurları
98
1. Edim Hukuken Korunan Yarar Olmalı
98
2. Edim Belirli veya En Azından Belirlenebilir Olmalı
98
3. Edim İmkansız, Hukuka, Ahlaka ve Kişilik Hakkına Aykırı Olmamalı
99
C. Edim ve Kazandırma İlişkisi
99
D. Edimin Görünüş Şekilleri: Edim Davranışı ve Edim Sonucu
99
E. Çeşitleri
100
1. Davranış Şekli Bakımından
100
a. Olumlu Edim (Borç)
100
aa. Kişisel Edim
100
bb. Maddi Edim
100
cc. Karma Edim
101
dd. Ayrımın Hukuki Sonuçları
101
aaa. Borcun Sınırını Tayin Bakımından
101
bbb. Edimin Üçüncü Kişi Tarafından İfa Edilip Edilmemesi ve Borçlunun Ölümü Halinde Edim Yükümlülüğünün Mirasçılara Geçmesi Bakımından
101
ccc. Borçlunun İflası Bakımından
102
b. Olumsuz Edim (Olumsuz Borç)
102
aa. Yapmama Edimleri (Yapmama Borcu)
102
bb. Kaçınma (Katlanma) Edimleri (Kaçınma/Katlanma Borcu)
102
2. İfa Süresi Bakımından
103
a. Ani Edimler (Ani Borç)
103
b. Sürekli Edimler (Sürekli Borç)
103
c. Ani Edim ve Sürekli Edimin Ayırım Kriteri
104
d. Ayrımın Hukuki Sonuçları
104
aa. Sözleşmeye Aykırılık ve Sona Erme Bakımından
104
bb. Borçlunun Temerrüdü Bakımından
105
cc. Sona Ermenin Etki Anı Bakımından
105
e. Dönemli Edimler (Dönemli Borç)
105
3. Bölünmelerine Göre
106
a. Bölünebilir Edim (Bölünebilir Borç)
106
b. Bölünemez Edim (Bölünemez Borç)
106
4. Parça ve Çeşit (Cins) Edimleri / (Parça/Çeşit (Cins) Borçları)
106
a. Kavram
106
b. Ayrımın Misli Eşya (Borcu) ve Gayri Misli Eşya (Borcu) ile İlgisi
108
c. Ayrımın Hukuki Sonuçları
108
aa. İfa Sorunu Bakımından
108
bb. Hasar Sorunu Bakımından
109
aaa. Edim Hasarı
109
a’. Çeşit Hasarı
109
b’. Parça Hasarı
109
bbb. Karşı Edim Hasarı
110
5. Edimin Belirlenmesi Yönünden
111
a. Seçimlik Edimler (Seçimlik Borçlar)
111
aa. Kavram
111
bb. Benzer Kavramlardan Ayırt Edilmesi
111
aaa. Genel Olarak
111
bbb. Sınırlı Çeşit Borcundan Farkı
112
ccc. Seçimlik Yetkiden Farkı
112
a’. Kavram
112
b’. Hukuki Sonuçları
113
aa’. Seçim Yetkisinin Borçluda Olması Durumunda
113
bb’. Seçim Yetkisinin Alacaklıda Olması Durumunda
114
cc. Hukuki Niteliği
114
dd. Edimlerin İmkansızlaşması
115
aaa. Seçimlik Edimlerden Birinin İmkansızlaşması
115
a’. Kusursuz İmkansızlık
115
aa’. Başlangıçtaki İmkansızlık
115
bb’. Sonraki İmkansızlık
115
b’. Kusurlu Sonraki İmkansızlık
115
aa’. Seçim Hakkı Borçluya Aitse
115
bb’. Seçim Hakkı Alacaklıya Aitse
115
bbb. Seçimlik Edimlerin Hepsinin İmkansızlaşması
116
a’. Başlangıçtaki İmkansızlık
116
b’. Sonraki İmkansızlık
116
aa’. Seçim Hakkının Kullanılmasından Önceki
116
bb’. Seçim Hakkının Kullanılmasından Sonraki
116
§ 6. BORÇ VE SORUMLULUK
I. KAVRAM
117
A. “ İle” Sorumluluk
117
B. “ Den” Sorumluluk
117
1. Dar Anlamda Sorumluluk
117
2. Geniş Anlamda Sorumluluk
117
II. SORUMLULUK HUKUKUNA HAKİM OLAN İLKELER
118
A. Kişisel Sorumluluk İlkesi
118
B. Malvarlığı ile Sorumluluk İlkesi
119
C. Sınırsız Sorumluluk İlkesi
119
D. Parasal Değer ile Sorumluluk İlkesi
119
III. MALVARLIĞI İLE SORUMLULUK İLKESİ
120
A. Kural: Borçlunun Malvarlığı ile Sınırsız Sorumluluğu
120
B. İstisna: Sınırlı Sorumluluk
120
1. Eşyayla Sınırlı Sorumluluk
120
a. Belirli Malla Sınırlı Sorumluluk
120
b. Terekeyle Sınırlı Sorumluluk
121
2. Miktarla Sınırlı Sorumluluk
121
IV. SORUMLULUK VE TEMİNAT
122
İkinci Bölüm
BORÇ İLİŞKİSİNİN KAYNAKLARI
§ 7. İRADE SERBESTLİĞİ İLKESİ VE SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ
I. İRADE SERBESTLİĞİ (MUHTARİYETİ) İLKESİ
125
II. SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ İLKESİ
125
A. Genel Olarak
125
B. Sözleşme Kurma Özgürlüğü
125
C. Sözleşmenin Karşı Tarafını Seçme Özgürlüğü
126
D. Şekil Özgürlüğü
126
E. Sözleşmeyi Değiştirme ve Sona Erdirme Özgürlüğü
126
F. İçeriğini (Konusunu ve Hükümlerini Belirleme) Özgürlüğü
126
G. Sözleşmenin Tipini Belirleme Özgürlüğü
127
§ 8. BORÇ İLİŞKİSİNİN KAYNAKLARI
I. KANUNDAN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ
129
II. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN GENEL HÜKÜMLERİN–DE SAYILAN BORÇ İLİŞKİSİNİN TEMEL KAYNAKLARI
129
A. Türk Borçlar Kanunu’nun Genel Hükümlerinde Sayılan Borç İlişkisinin Temel Kaynakları
129
1. Birinci Ayırım: Sözleşmeden Doğan Borç İlişkileri (M. 1 – 48)
129
2. İkinci Ayırım: Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkileri (M. 49 – 76)
130
3. Üçüncü Ayırım: Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Borç İlişkileri (M. 77 – 82)
130
B. Türk Borçlar Kanunu’nda Özel Hükümlerde Düzenlenen Borç İlişkisinin Diğer Kaynakları
130
1. Temel Kaynak: Vekaletsiz İş Görmeden Doğan Borç İlişkileri
130
2. Özel Kaynaklar: Tipik (İsimli) Sözleşmeler
131
3. Türk Borçlar Kanunu Dışındaki Borç İlişkisinin Diğer Kaynakları
133
a. Türk Medeni Kanunu’nda Düzenlenen Sözleşmeler
133
b. Özel Kanunlarda Düzenlenen Diğer Tipik (İsimli) Sözleşmeler
133
Birinci Ayırım
HUKUKİ İŞLEMDEN (SÖZLEŞMEDEN) DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ
§ 9. HUKUKİ İŞLEM
I. HUKUKİ İŞLEMİN HUKUKİ FİİLLER İÇİNDEKİ YERİ
135
A. Hukuki Olaylar
135
B. Hukuki Fiiller
135
1. Hukuka Aykırı Fiiller
135
2. Hukuka Uygun Fiiller
136
a. İrade Açıklamaları
136
aa. Hukuki İşlemler
136
bb. Hukuki İşlem Benzeri Fiiller
136
cc. Maddi Fiiller
137
b. Görüş (Tasavvur) Açıklamaları
137
c. Duygu (His) Açıklamaları
137
II. HUKUKİ İŞLEM
137
A. Kavram
137
B. İrade Beyanının Hukuki Sonuç İlişkisi
139
C. Hukuki İşlemin Kurucu Unsurları: İrade Beyanı
139
1. Hukuki İşlemle İrade Beyanı Arasındaki İlişki
139
a. Resmi Makamın Fiili
139
b. Real Hukuki İşlem
140
2. İrade Beyanı Kavramı
140
3. İrade Beyanının Yorumlanması
140
4. İrade Beyanının Unsurları
141
a. İrade
141
aa. Fiil İradesi
142
aaa. Genel Olarak
142
bbb. Fiil İradesinden Yoksun İrade Açıklamaları
142
bb. Beyan İradesi
142
aaa. Genel Olarak
142
bbb. Beyan İradesinden Yoksun İrade Açıklamaları
143
cc. Hukuki Sonuç (Hukuki İşlem) İradesi
143
aaa. Genel Olarak
143
bbb. Hukuki Sonuç (Hukuki İşlem) İradesinden Yoksun İrade Açıklamaları
144
b. Beyan
144
aa. Kavram
144
bb. Beyan Çeşitleri
145
aaa. Açık veya Örtülü İrade Beyanı Ayrımı
145
a’. Açık İrade Beyanı
146
b’. Örtülü İrade Beyanı
146
aa’. İradeyi Gösteren Davranışlar
146
bb’. İrade Faaliyeti
147
cc’. Susma
148
aaa’. Genel Olarak
148
bbb’. Susmaya Hukuki Sonuç Bağlanan Haller
148
a’’. Örtülü Kabul
148
b’’. Vekilin Susması
148
c’’. Borcun Üstlenmesinde Alacaklının Susması
148
d’’. Teyit Mektubu
148
aa’’. Genel Olarak
148
bb’’. Türk Borçlar Kanunu’nda Teyit Mektubu
149
cc’’. Türk Ticaret Kanunu’nda Teyit Mektubunda Susma
149
bbb. Varması Gerekli veya Varması Gerekli Olmayan İrade Beyanı
149
a’. Genel Olarak
149
b’. Beyanın Yapılması
150
c’. Beyanın Varması
151
aa’. Genel Olarak
151
bb’. Ulaşmanın Gerçekleştiği An
151
aaa’. Hazır Olanlar Arasında
151
a”. Sözlü Beyanlarda
151
b”. Yazılı Beyanlarda
153
bbb’. Hazır Olmayanlar Arasında
153
a”. Sözlü Beyanlarda
153
b”. Yazılı Beyanlarda
154
D. Hukuki İşlemin Geçerlilik Unsurları
155
1. Kesin Geçerlilik Unsurları
155
2. Dayanılabilir Geçerlilik Unsurları
156
3. Tamamlayıcı (Etkinlik) Unsurları
156
III. HUKUKİ İŞLEM ÇEŞİTLERİ
157
A. İşleme Katılan Kişilerin Sayıları Bakımından
157
1. Tek Taraflı Hukuki İşlemler
157
2. İki veya Çok Taraflı Hukuki İşlemler
158
a. Sözleşmeler
159
b. Kararlar
159
c. Karar ile Sözleşme Arasındaki Farklar
160
B. İşlemin Malvarlığına Yaptığı Etki Bakımından (Kazandırma İşlemi, Borçlandırıcı İşlem ve Tasarruf İşlemi)
161
1. Kazandırma İşlemi
162
a. Kazandırma
162
b. Kazandırma İşlemi
162
2. Kazandırma Çeşitleri
163
3. Kazandırmanın (Kazandırma İşleminin) Hukuki Sebebi
164
a. Hukuki Sebep (Causa) Kavramı
164
b. Hukuki Sebep Çeşitleri
165
aa. İfa Sebebi
165
bb. Alacak veya Kazanma Sebebi
166
aaa. İade Alacağı Sebebi
166
bbb. Rücu Alacağı Sebebi
166
cc. Bağışlama Sebebi
166
dd. Garanti (Teminat) Sebebi
167
ee. Diğer Sebepler
167
4. Kazandırma İşlemi
167
a. Malvarlığı Devri
167
b. Kazandırma İşlemin Sebebe Bağlılığı (İlliliği)
168
5. Borçlandırıcı İşlem ve Tasarruf İşlemi
169
a. Borçlandırıcı İşlem
169
b. Tasarruf İşlemi
170
c. Borçlandırıcı ve Tasarruf İşlemlerinin Etkisi
172
d. Borçlandırıcı İşlemin Tasarruf İşleminden Farkları
173
e. Taşınmaz Mülkiyetine İlişkin Tasarruf
173
f. Tasarruf İşleminin Sebebe Bağlılığı veya Soyutluğu
174
aa. Genel Olarak
174
bb. Uygulama Alanları
175
aaa. Taşınmaz Mülkiyetini Geçiren Tasarruf İşlemleri
175
bbb. Taşınır Mülkiyetini Geçiren Tasarruf İşlemleri
175
ccc. Alacağın Temliki
175
ddd. Kıymetli Evrakta
175
cc. Ayrımın Sonuçları
175
C. İşlemin Sonuçlarını Doğurduğu Ana Göre (Sağlararası Hukuki İşlemler – Ölüme Bağlı Hukuki İşlemler)
176
1. Genel Olarak
176
2. Ayrıma İlişkin Kriterler
177
3. Ölüme Bağlı Tasarrufun Özellikleri
178
a. Şekli Anlamda Mirasbırakana Sıkı Surette Bağlılık Kuralı (Temsil Yasağı)
179
b. Maddi Anlamda Mirasbırakana Sıkı Surette Bağlılık Kuralı
179
§ 10. HUKUKİ İŞLEMİN GEÇERSİZLİĞİ
I. MODERN (ESNEK) GEÇERSİZLİK TEORİSİ
181
II. YOKLUK
183
A. Kavram
183
B. Yokluk Sebepleri
184
III. HÜKÜMSÜZLÜK (GEÇERSİZLİK)
185
A. Kesin Hükümsüzlük (Kesin Geçersizlik)
185
1. Kavram
185
2. Bağlanan Hukuki Sonuçlar
187
a. Yapıldığı Andan İtibaren Geçersiz Olması
187
b. Borcun İfası ile Geçerli Hale Gelmemesi
187
c. Her Zaman İleri Sürülebilmesi
187
d. Hakimin Kendiliğinden Dikkate Alması
187
e. İleri Sürülmesinin Süreye Tabi Olmaması
188
B. Kesin Hükümsüz İşlemin Tahvili (Dönüştürme)
188
1. Kavram
188
2. Koşulları
189
a. Kesin Geçersiz Bir Hukuki İşlem Bulunmalı ve Geçersizlik Kuralının Amacı Tahvile İmkan Tanımalı
189
b. İşlemdeki Geçersizlik İşlem Yapıldığı Anda Taraflarca Bilinmemeli
189
c. Geçersiz İşlem Dönüştürüleceği İşlemin Geçerlilik Unsurlarını İçermeli ve Geçersiz İşlemin Hukuki Sonuçlarından Daha Ağır Sonuçlar Doğurmamalı
190
d. Hukuki İşlemi Oluşturan Beyan(lar)dan, Hukuki İşlemin Geçersiz Olduğunu Bilmeleri Halinde Tahvili Geçerli Sayarak Dönüşecek İşlemi Yapmak İstedikleri Anlaşılmalı
190
3. Uygulama Örnekleri
190
4. Niteliği
191
C. Kesin Hükümsüz İşlemin Düzeltilmesi
192
1. Taraf İradeleriyle (Onama Sözleşmesiyle) Düzeltme
192
2. Dürüstlük Kuralıyla Düzeltme
193
D. Kesin Geçersizlik (Hükümsüzlük) Sebepleri
193
1. Ayırt Etme Gücü Yoksunluğu Sebebiyle İşlem Ehliyetsizliği
194
2. Başlangıçtaki Objektif Kusursuz İmkansızlık
195
3. Hukuka ve Ahlaka Aykırılık
195
4. Muvazaalı (Danışıklı) İşlem
196
5. Geçerlilik Şekline Aykırılık
197
6. Tüketici Sözleşmelerinde Haksız Şartta İçerik Denetimine Aykırılık
197
7. Genel İşlem Koşullarında Genel İçerik Denetimine Aykırılık
197
E. Diğer Esnek Geçersizlik Halleri
198
1. Aykırı Davranılan Yasak Kuralının Amacından Dava Taraflarının Sınırlanması
200
a. Şekle Aykırı Sözleşmenin Korunan Taraf Yönünden Geçersizliği
200
b. Kişilik Hakkına Aykırı Sözleşmenin Korunan Taraf Yönünden Geçersizliği
201
c. Haksız Şartları Düzenleyen Tüketici Sözleşmesinin Tüketici Yönünden Geçersizliği
201
d. Genel İşlem Koşullu Sözleşmenin Kapsam Denetimi Sebebiyle Koşulun Yazılmamış Sayılması
202
e. Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’a Göre Geçersizlik
202
f. Belirli Kişilere Karşı Geçersizlik
203
2. Geçersizlik Hükümlerinin Yürürlüğe Girdiği Anın Değiştirilmesi
203
a. Genel Olarak
203
b. İfa Edilmiş Sürekli Edimli Borç Sözleşmelerinin Geçersizliğinin İleriye Etkili Olması
203
F. Düzeltilebilir Hükümsüzlük (Geçersizlik)
204
1. Kavram
204
a. Onama/Onamama Açıklamasından Önceki Dönemdeki Hukuki Durum
204
b. Onama/Onamama Açıklaması
208
c. Onama Açıklamasından Sonraki Dönemdeki Hukuki Durum
209
aa. Onama/Onamış Sayılma
209
bb. Onamanın Etkisi
209
cc. Hukuki Durum
210
aaa. Onamama
210
bbb. Onamamanın Etkisi
210
ccc. Onamama Hakkının Sınırlandırılması
210
a’. Dürüstlük Kuralına Aykırı Davranışla
210
b’. Karşı Tarafın Yanılanın Arzuladığı Şekliyle Sözleşmeyi İfayı Kabul Etmesiyle
211
dd. Zararın Tazmini
211
aaa. Karşı Tarafın Korkutulanın ve Aldatılanın Uğradığı Zararını Gidermesi
211
bbb. Üçüncü Kişinin Korkutmasında Korkutulanın Karşı Tarafın Zararını Gidermesi
211
ccc. Yanılanın Karşı Tarafının Zararını Gidermesi
211
2. Kesin Hükümsüzlükten Farkı
212
3. Düzeltilebilir Hükümsüzlük Sebepleri: İrade Bozuklukları
212
G. Askıda Hükümsüzlük (Geçersizlik)
213
1. Kavram
213
2. Askıda Hükümsüzlük Sebepleri
213
a. Sınırlı Ehliyetsizlerin İşlemleri
213
b. Yetkisiz Temsilcinin İşlemleri
213
c. Resmi Makamın Fiili
214
d. Erteleyici Koşula Bağlı İşlemler
214
e. Tasarruf Yetkisi Bulunmaksızın Yapılan Tasarruf İşlemleri
214
§ 11. TEK TARAFLI HUKUKİ İŞLEMDEN DOĞAN BORÇLAR:
DUYURU YOLUYLA ÖDÜL SÖZÜ VERME
I. TEK TARAFLI HUKUKİ İŞLEMDEN DOĞAN BORÇLAR
215
II. DUYURU YOLUYLA ÖDÜL VERME
215
A. Terim
215
B. Duyuru Yoluyla Ödül Sözü Verme Kavramı
215
C. Duyuru Yoluyla Ödül Sözü Vermenin Hukuki Niteliği
216
1. Tek Taraflı Hukuki İşlem Görüşü
216
2. Öneri Görüşü
216
D. Duyuru Yoluyla Ödül Sözü Verme Çeşitleri
217
1. Duyuru Yoluyla Ödül Sözü Verme
217
2. Ödüllü Yarışma
217
a. Kavram
217
b. Ödüle Hak Kazanma
218
aa. Ödüllü Yarışma Duyurusu Yapılması
218
bb. Başvurunun Yapılması ve Yarışma Konusu Edimin Yerine Getirilmesi
218
cc. Yarışma Konusunun Edimi En İyi Kimin Yerine Getirdiğinin Belirlenmesi
218
3. Niteliği
219
E. Duyuru Yoluyla Ödül Sözü Vermenin Unsurları
220
1. Kamuya Duyuru Yapılmış Olmalı
220
2. Duyuruda Bir Edimin Yerine Getirilmesi Gerektiği Belirtilmeli
220
3. Edimi Yerine Getirene Ödül Sözü Verilmeli
221
F. Duyuru Yoluyla Ödül Sözü Vermenin Sonuçları
222
G. Ödül Sözünden Cayma veya Sonucun Engellenmesi
224
§ 12. SÖZLEŞME GÖRÜŞMELERİ
I. SÖZLEŞME DAVRANIŞLARI
227
II. SÖZLEŞME GÖRÜŞMELERİ ANLAŞMALARI
227
III. SÖZLEŞME GÖRÜŞMELERİNİN GÖRÜNÜM ŞEKİLLERİ
228
A. Sözleşme Kurma Sözleşmeleri
228
1. Sözleşme Kurma Hakkı Veren Sözleşmeler (Opsiyon Sözleşmeleri)
228
2. Sözleşme Kurma Yükümlülüğü Yükleyen Sözleşmeler (Ön Sözleşmeler)
229
B. Sözleşmenin Hükümlerini Belirleyen Sözleşmeler (Çerçeve Sözleşmeler)
230
C. Sözleşme Görüşmeleri Anlaşmaları
231
1. Kavram
231
2. Görünüm Şekilleri
231
a. Niyet Mektubu
231
b. Centilmenlik Anlaşması
232
3. Sözleşme Görüşmeleri Anlaşmalarının Konuları
232
a. Sözleşmeyi Görüşme Anlaşması
232
b. Sözleşme Görüşme Düzenine İlişkin Anlaşma
233
c. Üçüncü Kişilerle Görüşmeme Anlaşması
233
d. Bilgi ve Belge Verme Anlaşması
233
e. Karşı Tarafın İncelemesine Katlanma Anlaşması
233
f. Gizlilik Anlaşması
233
g. Sözleşme Tasarısı Anlaşması
233
D. Sözleşme Benzeri Talepler
234
1. Dürüstlük İlkesi
234
2. Güven İlkesi
235
a. Güven Kavramı
235
b. Davranış İlişkisi
236
c. Güven İlişkisi ve Davranışa Güven İlkesi
237
d. Görünüşe Güven İlkesi
238
e. Güven İlişkisinden Doğan Borç İlişkisi
239
aa. Kavram
239
bb. Niteliği
240
cc. Unsurları
240
aaa. Taraflar Arasında Güvene Dayanan Özel Bir Bağlılık Söz Konusu Olmalı (Güven İlişkisi)
240
bbb. Zarar Veren Davranışlarıyla Zarar Görende Korunmaya Değer Bir Güven Oluşturmalı
242
ccc. Zarar Gören Oluşturulan Güvende Dürüstlük İlkesine Aykırı Olarak Düş Kırıklığına Uğramalı
243
ddd. Diğer Unsurlar: Kusur, Zarar ve Uygun İlliyet Bağı
243
dd. Uygulanacak Hükümler
244
ee. Uygulama Örnekleri
245
aaa. Referans Mektupları
245
bbb. Uzmanların Sorumluluğu
245
ccc. Şirketler Topluluğunda Hakim Şirketin Sorumluluğu
246
f. Sözleşme Görüşmelerinden Doğan Kusurlu Sorumluluk (culpa in contrahendo)
248
aa. Kavram
248
bb. Unsurları
249
aaa. Sözleşme Görüşmelerinden Doğan Yükümlülüklere Aykırılık
249
a’. Sözleşme Görüşmeleri
249
b’. Sözleşme Görüşmelerinden Doğan Özen Yükümlülükleri
250
aa’. Genel Olarak
250
bb’. Ciddi Sözleşme Kurma Davranışlarında Bulunma Yükümlülüğü
251
cc’. Açıklama ve Bilgi Verme Yükümlülüğü
252
dd’. Saygı Gösterme Yükümlülüğü
252
ee’. Sözleşme Dışı Kişi ve Malvarlığı Değerlerini Koruma Yükümlülüğü
253
bbb. Davranışta Bulunanın Karşı Tarafın Zararına Sebep Olması
253
ccc. Zarar Verenin Kusurlu Olması
254
ddd. Uygun İlliyet Bağı Bulunmalı
255
cc. Yasal Dayanağı
255
dd. Hukuki Niteliği ve Uygulanacak Hükümler
255
aaa. Sözleşme İlişkisi Görüşü
255
bbb. Haksız Fiil İlişkisi Görüşü
257
ccc. Kendine Özgü Borç İlişkisi Görüşü
257
g. Sözleşme Görüşmelerinde Üçüncü Kişilerin Sorumluluğu
258
h. Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme
260
ı. Diğer Sözleşme Benzeri Talepler
261
aa. Fiili Borç İlişkisi
261
bb. Uygulama Alanı
263
aaa. Geçersiz Sürekli Borç İlişkilerinden Doğan Borç İlişkisi
263
bbb. Geçersiz Koruyucu Sözleşmelerden Doğan (Koruyucu) Fiili Borç İlişkisi
263
ccc. Toplumsal (Sosyal) Tipik Davranışlardan Doğan Borç İlişkisi
264
i. Koruma Yükümünden Doğan Borç İlişkisi
265
j. Gerçek Vekaletsiz İşgörme
266
aa. Kavram
266
bb. Unsurları
267
aaa. Vekalet Sözleşmesinin Bulunmaması
267
bbb. Yabancı İş (İşlem)
267
ccc. Yabancı İşi (İşlemi) Yürütme İradesi
267
ddd. İşsahibi İşi Açıkça veya Örtülü Olarak Yasaklamamış Olmalı
268
cc. Hüküm ve Sonuçları
268
aaa. İşgörenin Hukuki Durumu
268
bbb. İşgörenin Hak ve Borçları
268
a’. İşsahibinin Yararına ve Varsayılan İradeye Uygun İş (İşlemden) Sorumluluk
268
b’. Özensizlikten Sorumluluk
269
c’. Beklenmedik Halden Sorumluluk
269
d’. İşgörenin Sözleşme Ehliyetsizliği Halinde Sorumluluğu
269
k. Hatır İlişkileri
269
IV. SÖZLEŞME GÖRÜŞMELERİNİN SONA ERMESİ
269
A. Sözleşme Görüşmelerinin Kesilmesi ile Sona Erme
270
B. Sözleşmenin Kurulmasıyla Sona Erme
270
1. TBK. m. 2/I Karinesi
270
2. TBK. m. 17/I Karinesi
270
§ 13. SÖZLEŞMEDEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ
I. SÖZLEŞME KAVRAMI
271
A. Genel Olarak
271
B. Kavram
271
C. Sözleşmenin Özelliği
272
1. Sözleşmenin Hukuki İşlem Niteliği
272
2. Sözleşmenin Hukuki İlişki Olması
273
II. SÖZLEŞME ÇEŞİTLERİ
273
A. Hukuki Sonuçlarına Göre Sözleşme Çeşitleri
274
1. Borçlandırıcı Sözleşmeler
274
2. Tasarruf Sözleşmeleri
274
a. Genel Olarak
274
b. Elden Sözleşmeler
275
aa. Kavram
275
bb. Hukuki Niteliği
275
cc. Şekil
276
dd. Konusu
276
B. Kanunda Düzenlenmiş Olmalarına Göre Sözleşme Çeşitleri
276
1. Kanun Tarafından Düzenlenen (Tipik, İsimli) Sözleşmeler
276
2. Kanun Tarafından Düzenlenmeyen (Atipik, İsimsiz) Sözleşmeler
277
a. Birleşik Sözleşmeler
277
b. Karma Sözleşmeler
278
c. Kendine Özgü Yapısı Olan (sui generis) Sözleşmeler
279
C. Edim İlişkisine Göre Sözleşme Çeşitleri
281
1. Bir Taraflı (Bir Tarafa) Borç Yükleyen Sözleşmeler
281
2. İki Taraflı (İki Tarafa Borç Yükleyen) Sözleşmeler
281
a. Karşılıklı (Tam İki Tarafa) Borç Yükleyen Sözleşmeler
282
b. Eksik İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler
283
§ 14. SÖZLEŞMENİN KURULMASI
I. GENEL OLARAK
285
II. SÖZLEŞMENİN TARAFLARI
285
A. Genel Olarak
285
B. Tarafların Ehliyeti
285
1. Hak Ehliyeti
285
2. Sözleşme Ehliyeti
286
III. İRADE BEYANLARININ BİRBİRİNE UYGUN OLMASI
286
A. Uygunluk ve Uygunsuzluk Kavramları
286
1. Uygunluk
286
a. Fiili Uygunluk
287
b. Varsayımsal Uygunluk
287
2. Uygunsuzluk
288
B. İrade Beyanlarının Birbirine Uygunluğu
288
1. Genel Olarak
288
2. İrade Beyanlarının Anlamlandırılması: Yorum
289
a. Anlamlandırma: Yorum
289
b. Anlamlandırma (Yorum) Teorileri
290
aa. İrade Teorisi
290
bb. Beyan Teorisi
291
aaa. Sübjektif Beyan Teorisi (Anlam Verme Teorisi)
291
bbb. Objektif Beyan Teorisi (Klasik Güven Teorisi)
292
cc. Modern Güven Teorisi
293
dd. Değerlendirme
293
3. İradelerin Uygunluğu ile İrade Bozukluğu Arasındaki İlişki
295
4. İrade Beyanlarının Birbirine Uygunluğunun Kapsamı
297
a. Uygunluğun Kapsamı
297
aa. Esaslı Noktalar
298
aaa. Objektif Esaslı Noktalar
298
bbb. Sübjektif Esaslı Noktalar
299
bb. İkinci Derecedeki Noktalar
300
aaa. Genel Olarak
300
bbb. Objektif İkinci Derecedeki Noktalar
301
ccc. Sübjektif İkinci Derecedeki Noktalar
301
a’. Kavram
301
b’. Sözleşmedeki Boşluğun Doldurulması
301
IV. İRADE BEYANLARININ KARŞILIKLI OLMASI
303
A. Öneri
303
1. Terim
303
2. Öneri Kavramı
303
3. Öneri Unsurları
303
a. Öneri Sözleşmeyi Kurabilecek Nitelikte Olmalı
303
aa. Sözleşmenin Objektif ve Sübjektif Yönden Esaslı Noktalarını Kapsamalı
303
bb. Esaslı Noktalar Tayin Edilebilir Olmalı
303
b. Öneri Kesin ve Bağlayıcı Olmalı
304
4. Önerinin Hukuki Niteliği
304
5. Önerinin Özellikleri
305
a. Sözleşmeyi Kuran İrade Beyanlarından Zaman İtibarı ile Önce Yapılan Olmalı
305
b. Öneri Karşı Tarafa Ulaşmalı
305
6. Öneri Sayılan İrade Açıklamaları
305
a. Genel Olarak
305
b. Herkese Açık Öneri
308
aa. Herkese Açık Öneri Bulunmalı
308
aaa. Fiyatını Göstererek, Tarife Fiyat Listesi ve Benzerlerinin Gönderilmesi
308
bbb. Fiyatını Göstererek Mal Sergilemek
308
bb. İrade Davranışın Açıkça ve Kolaylıkla Öneriye Davet Olduğu Anlaşılmamalı
309
c. Tüketici Sözleşmesinde Herkese Açık Öneri
310
d. Otomatlarda Herkese Açık Öneri
310
e. Kendin Alda (Self Serviste) Herkese Açık Öneri
311
7. Önerinin Şekli
312
8. Elektronik Ortamda Öneri
312
a. Genel Olarak
312
b. Elektronik Sözleşme
312
B. Bağlayıcı Olmayan Öneri: Öneriye Davet
313
1. Terim
313
2. Öneriye Davet Kavramı
314
a. Sözleşmenin Esaslı Unsurlarında Eksiklik
314
b. Bağlayıcı Olmama
315
3. Öneriye Davet Sayılmayan Haller
316
a. Ismarlanmayan Şeyin Gönderilmesi
316
aa. Genel Olarak
316
bb. Niteliği
317
cc. Şartları
317
aaa. Şey Kavramı
317
bbb. Ismarlanmamış Şey
318
ccc. Ismarlanmamış Şeyin Gönderilmesi
318
dd. Sonuçları
318
aaa. Genel Olarak
318
bbb. Gönderilenin Bir Yükümlülük Altına Girmemesi
319
ccc. Gönderilenin Bilgi Verme Yükümlülüğü
320
b. Arttırmalı ve Eksiltmeli Sözleşmeler
320
4. Önerinin Hüküm ve Sonuçları
321
a. Önerinin Bağlayıcı Olması
321
b. Öneriyle Bağlılık Süresi
321
aa. Süreli Öneride Bağlılık Süresi
321
bb. Süresiz Öneride Bağlılık Süresi
323
aaa. Hazırlar Arasındaki Süresiz Öneri
323
bbb. Hazır Olmayanlar Arasındaki Süresiz Öneri
325
a’. Genel Kural
325
b’. Önerinin Karşı Tarafa Geç Ulaşması
326
c’. Zamanında Gönderilen Kabulün Geç Ulaşması
326
aa’. Genel Olarak
326
bb’. Unsurları
327
aaa’.Zamanında Gönderilen Kabul Beyanının Önerene Geç Ulaşması
327
bbb’. Önerenin Zamanında ve Düzenli Kabul Beyanı Olduğunu Bilmesi veya Bilebilecek Durumda Olması
327
ccc’. Önerenin Kabulle Bağlı Olmadığı Bildirimi
327
cc’. Sonuçları
328
5. Açık veya Örtülü Öneri
328
a. Açık Öneri
329
b.Örtülü Öneri
329
aa. İradeyi Gösteren Davranışlar
329
bb. İrade Faaliyeti
329
cc. Susma
329
6. Önerinin Geri Alınması
329
a. Genel Olarak
329
b. Önerenin Geri Alınabileceği Durumlar
330
aa. Öneri Hazır Olanlar Arasında
330
bb. Öneri Hazır Olmayanlar Arasında
330
cc. Önerenin veya Karşı Tarafın Ölmesi veya Ehliyetini Kaybetmesi
330
7. Önerinin Reddi
331
C. Önerinin Kabulü
331
1. Kabul Kavramı
331
2. Kabulün Hukuki Niteliği
332
3. Kabulün Şekli
333
4. Açık ve Örtülü Kabul
333
a. Açık Kabul
333
b. Örtülü Kabul
333
aa. İradeyi Gösteren Davranışlar
334
bb. İrade Faaliyeti
334
cc. Susma
334
aaa. Genel Olarak
334
bbb. Susmanın Kabul Sayıldığı Haller
335
a’. Örtülü Kabul: İşin Özelliği ve Durumun Gereği Olarak Susmanın Kabul Teşkil Etmesi
335
b’. Kanun Gereği Susmaya Sonuç Bağlanan Haller
336
aa’. Vekilin Susması
336
bb’. Borcun Üstlenilmesinde Alacaklının Susması
336
c’. Teyit Mektubu
336
aa’. Genel Olarak
336
bb’. Teyit Mektubunun Niteliği
337
cc’. Ticaret Hukukunda Teyit Mektubuna Susma
338
5. Kabulün Geri Alınması
338
6. Kabulün Hüküm ve Sonuçları
338
V. SÖZLEŞMENİN KURULDUĞU AN
339
A. Sözleşmenin Kurulduğu Anı Açıklayan Teoriler
339
1. Beyan (Açıklama) Teorisi
339
2. Gönderme Teorisi
339
3. Ulaşma (Varma) Teorisi
339
4. Öğrenme Teorisi
339
B. Türk Borçlar Kanunu’nun Kabul Ettiği Sözleşmenin Kurulma Anı
339
1. Hazır Olanlar Arasındaki Sözleşmenin Kurulma Anı
339
2. Hazır Olmayanlar Arasındaki Sözleşmenin Kurulma Anı
340
3. Susma Halinde Sözleşmenin Kurulma Anı
340
VI. SÖZLEŞMENİN HÜKÜM VE SONUÇLARINI MEYDANA GETİRDİĞİ AN
341
A. Hazır Olanlar Arasında Kurulan Sözleşmenin Hüküm Anı
341
B. Hazır Olmayanlar Arasında Kurulan Sözleşmenin Hüküm Anı
341
1. Kabul Durumunda
341
2. Susmayla Kabul Durumunda
342
§ 15. İRADE İLE BEYANIN UYGUNSUZLUĞU
I. BEYANIN İRADEYE UYGUNSUZLUĞU
343
II. ZİHNİ KAYIT
343
III. CİDDİ OLMAYAN BEYAN (LATİFE BEYANI)
344
IV. MUVAZAALI İŞLEM (DANIŞIKLI İŞLEM)
345
A. Terim
345
B. Kavram
345
C. Unsurları
346
1. Görünürdeki Sözleşme
346
2. Muvazaa Anlaşması (Danışıklı İşlem)
347
3. Aldatma Kastı
348
D. Çeşitleri
348
1. Basit Muvazaa
348
2. Nitelikli Muvazaa
348
a. Kavram
348
b. Çeşitleri
349
aa. Sözleşmenin Niteliğinde (Tam) Muvazaa
349
bb. Sözleşmenin Konusunda veya Şartlarında (Kısmi) Muvazaa
349
cc. Tarafların Şahsında Muvazaa
350
E. Yaptırımı
351
1. Kural: Görünürdeki Sözleşmenin Hükümsüzlüğü
351
a. Genel Olarak
351
b. Geçersizliğin Niteliği: Kesin (Geçersizlik) Hükümsüzlük
352
c. Kısmi Muvazaa
353
2. Gizli Sözleşmenin Geçerliliği
354
3. Üçüncü Kişilere Karşı İleri Sürülmesi
356
a. Alacak Hakkını İyiniyetle Yazılı Borç Tanımasına Dayanarak İktisap Eden Kimsenin Korunması
356
aa. Genel Olarak
356
bb. Şartları
356
c. Dürüstlük Kuralının Aykırılığı (Şekil Eksikliğini) Gidermesi
357
F. Muvazaanın İspatı
357
1. Üçüncü Kişiler Yönünden
357
2. Taraflar Yönünden
358
G. Muris Muvazaası
358
H. İnançlı İşlemle Muvazaalı İşlemin Karşılaştırması
361
1. İnançlı İşlem Kavramı
361
2. İnançlı İşlemin Unsurları
361
a. İnançlı Devir Anlaşması
362
b. İnanç Sözleşmesi
362
aa. Kavram
362
bb. Konusu
362
3. İnançlı İşleminin Sebebi: İnanç Sebebi
363
4. İnançlı İşlem Çeşitleri
363
a. Saf (İşgörme) İnançlı İşlemler
363
b. Karma (Teminat) İnançlı İşlemler
364
5. İnançlı İşlemin Şekli
364
6. İnançlı İşlemin Hukuki Niteliği
365
7. İnançlı İşlemde Güvenin Korunması
366
8. İnançlı İşlemin Muvazaalı Sözleşmeden Ayrılması
367
9. İnançlı İşlemin Muvazaalı Sözleşmeye Benzeyen Yönleri
368
10. İnançlı İşlemin Muvazaalı İşlemden Farkları
368
I. Namı Müstear ile Muvazaanın Karşılaştırılması
369
1. Namı Müstear Kavramı
369
2. Namı Müstearın Hukuki Niteliği
369
3. Namı Müstear ile Muvazaanın Farkları
370
J. Kanuna Karşı Hile ile Muvazaanın Karşılaştırılması
370
1. Kanuna Karşı Hile Kavramı
370
2. Kanuna Karşı Hilenin Unsurları
371
a. Bir Hukuki İşlemin Yapılması Emredici Bir Hukuk Kuralıyla Yasaklanmış Olmalı
371
b. Kanunun İzin Verdiği Başka Bir Nitelikte Hukuki İşlem Yapılması
371
c. Tarafların Yaptıkları Hukuki İşlemin Yasaklanan İşlemin Doğuracağı Sonucu (Amacı) Meydana Getirmeye Elverişli Olması
371
3. Kanuna Karşı Hilenin Sonuçları
372
4. Kanuna Karşı Hilenin Muvazaadan Farkı
372
V. İRADE BOZUKLUKLARI
373
A. Genel Olarak
373
B. Yanılma (Hata)
373
1. Terim
373
2. Kavram
373
3. Esaslı Yanılma – Esaslı Olmayan Yanılma
374
a. Genel Olarak
374
b. Esaslı Yanılma
374
aa. Genel Olarak
374
bb. Esaslı Yanılma Halleri
375
aaa. Açıklamada (Beyanda) Yanılma
375
a’. Genel Olarak
375
b’. Ortaya Çıkış Şekilleri
376
aa’. Beyan Eyleminde Yanılma
376
bb’. Beyanın Anlamında (İçeriğinde) Yanılma
376
c’. Esaslı Sayılan Açıklamada Yanılma
377
aa’. Kavram
377
bb’. Çeşitleri
377
aaa’. Sözleşmenin Niteliğinde Yanılma
377
bbb’. Sözleşmenin Konusunda Yanılma
378
ccc’. Sözleşmenin Karşı Tarafının Kimliğinde Yanılma
378
ddd’. Sözleşmenin Karşı Tarafının Özelliklerinde Yanılma
379
eee’. Miktarda Yanılma
379
a’’. Genel Olarak
379
b’’. Adi Hesap Yanılması
380
bbb. Esaslı Sayılan Saik Yanılması (Temel Yanılması)
381
a’. Genel Olarak
381
b’. Saikte Yanılma
382
aa’. Saikte Yanılma Çeşitleri
384
aaa’. Hukuki Nitelikte Yanılma
384
bbb’. Maddi Nitelikte Yanılma
384
bb’. Saikte Yanılmanın Şartları
386
aaa’. Subjektif Unsur
386
bbb’. Objektif Unsur
386
c’. Satış Sözleşmesinde Ayıba Karşı Garanti Sözleşmesinden Doğan Taleplerle Temel Yanılmasından Doğan Taleplerin Yarışması
387
ccc. İletmede Yanılma
388
a’. Aracıda Yanılma
388
b’. Bir Aracı Tarafından Yanlış İletmeyle Yanılma
388
4. Sonuçları
388
a. Sözleşmeye Etkisi
388
aa. Yanılanın Sözleşmeyle Bağlı Olmaması
389
bb. Sözleşmenin Geçersizliği
389
cc. Yanılanın Sözleşmeyi Onama veya Onamama Hakkı
390
aaa. Genel Olarak
390
bbb. Yanılanın Onamış Sayılması
391
ccc. Onamama Hakkının Sınırlandırılması
391
a’. Dürüstlük Kuralına Aykırı Davranışla
391
b’. Karşı Tarafın Yanılanın Arzuladığı Şekliyle Sözleşmeyi İfayı Kabul Etmesiyle
391
b. Tazminat: Yanılanın Karşı Tarafın Uğradığı Olumsuz Zararın Tazmini
392
aa. Genel Olarak
392
bb. Şartları
392
aaa. Yanılma Fiilinin Kusurlu Olması
392
bbb. Karşı Tarafın Bilmemesi veya Bilmesi Gerekmemesi
392
ccc. Yanılma Fiilinden Zarar Doğmalı
393
a’. Olumsuz Zarar
393
b’. Hakkaniyet Tazminatı
394
c’. Tazminatın Sınırı: İfadan Beklenen Yarar
395
ddd. Uygun İlliyet Bağı
395
cc. Niteliği
395
C. Aldatma (Hile)
396
1. Genel Olarak
396
2. Terim
396
3. Kavram
396
4. Şartları
397
a. Aldatma Fiili
397
aa. Olumlu veya Olumsuz Aldatma Fiili
397
aaa. Olumlu Aldatma Fiili
397
bbb. Olumsuz Aldatma Fiili
397
bb. Aldatma Davranışı Karşı Sözleşen veya Onun Yardımından Yararlandığı Üçüncü Bir Kişi Tarafından Yapılmış Olmalı
399
aaa. Genel Olarak
399
bbb. Üçüncü Kişinin Aldatması
399
cc. Aldatma Fiilinin Saik Yanılması Niteliğinde Olması
400
b. Aldatma Kastı
400
c. Aldatma Hukuka Aykırı Olmalı
401
aa. Asli Aldatma
401
bb. Yan Aldatma
401
d. Uygun İlliyet Bağı: Sözleşme Aldatmanın Etkisiyle Kurulmalı
401
5. Sonuçları
401
a. Aldatmanın Sözleşmeye Etkisi
402
aa. Aldatmanın Sözleşmeyle Bağlı Olmaması
402
bb. Sözleşmenin Geçersizliği
402
cc. Aldatmanın Sözleşmeyi Onama veya Onamaması
402
aaa. Genel Olarak
402
bbb. Aldananın Onama/Onamama Hakkı
403
ccc. Aldananın Onamış Sayılması
403
ddd. Onamama Hakkının Sınırlandırılması (Dürüstlük Kuralına Aykırı Davranışla)
403
b. Tazminat: Aldatılanın Uğradığı Olumsuz Zararın Tazmini
404
D. Korkutma (İkrah)
405
1. Terim
405
2. Kavram
405
3. Şartları
405
a. Korkutma Fiili
405
aa. Genel Olarak
406
bb. Üçüncü Kişinin Korkutması
406
b. Korkutmanın Tehlike Doğurması
407
aa. Korkutma Fiilinde Sözleşmeyi Yapan Kişiye veya Yakınlarına Yönelik Bir Tehlike Söz Konusu Olmalı
407
bb. Tehlike Kişilik Hakkına ve Malvarlığına Yönelik Olmalı
407
cc. Tehlike Ağır ve Yakın Zamanda Meydana Gelebilecek Nitelikte Olmalı
408
c. Korkutma Kastı Bulunmalı
408
d. Korkutulanın İçinde Bulunduğu Durum Bakımından Tehlikenin Doğduğuna İnanmakta Haklı Olmalı
408
e. Korkutma Hukuka Aykırı Olmalı
409
f. Uygun İlliyet Bağı: Sözleşme Korkutmanın Etkisiyle Kurulmalı
410
4. Sonuçları
410
a. Sözleşmeye Etkisi
410
aa. Korkutulanın Sözleşmeyle Bağlı Olmaması
410
bb. Sözleşmenin Geçersizliği
411
cc. Korkutulanın Sözleşmeyi Onama veya Onamaması
411
aaa. Genel Olarak
411
bbb. Korkutulanın Onama/Onamama Hakkı
411
ccc. Korkutulanın Onamış Sayılması
412
ddd. Onamama Hakkının Sınırlandırılması (Dürüstlük Kuralına Aykırı Davranışla)
412
b. Tazminat
412
aa. Korkutulanın Uğradığı Olumsuz Zararın Tazmini
412
bb. Korkutulanın Üçüncü Kişinin Korkutmasında Karşı Tarafın Hakkaniyet Zararını Tazmini
413
§ 16. AŞIRI YARARLANMA (GABİN)
I. TERİM
415
II. KAVRAM
415
III. NİTELİĞİ
415
IV. ŞARTLARI
417
A. Objektif Unsur: Sözleşmede Karşı Edimler Arasında Açık Oransızlık Olması
417
B. Subjektif Unsur
418
1. Edimlerdeki Oransızlığın Gerçekleşeceği Haller
419
a. Zarar Görenin Zor Durumda Kalması (Müzayaka) Hali
419
b. Zarar Görenin Düşüncesizliği (Hafiflik)
420
c. Zarar Görenin Deneyimsizliği (Tecrübesizlik)
420
C. Sömürme (Yararlanma) Kastı
421
V. YAPTIRIMI
421
A. Genel Olarak
421
B. Sözleşmenin Geçerli Olması
421
C. Sömürülenin Seçimlik Hakkı
422
1. İptal Hakkı
424
a. Genel Olarak
424
b. Edimlerin Geri Verilmesi
424
2. Kısmi İptal Hakkı: Edimler Arasındaki Oransızlığın Giderilmesini Talep Hakkı
425
D. Zarar Görenin Zararının Tazmini
427
E. Hakkın Kullanılabileceği Süre
427
§ 17. SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ
I. SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ KAVRAMI
429
II. SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN GÖRÜNÜM ŞEKİLLERİ
429
III. SÖZLEŞME KURMA VEYA KURMAMA ÖZGÜRLÜĞÜ
429
A. Kanundan Doğan Sözleşme Kurma Zorunluluğu
430
1. Özel Hukuk Kökenli Kanunlardan Doğan Sözleşme Yapma Zorunluluğu
430
a. Açık Bir Kanun Hükmünün Sözleşme Yapma Zorunluluğunu Düzenlemesi
430
b. Özel Hukuktan Doğan Sözleşme Yapma Zorunluluğu
431
2. Kamu Hukuku Kökenli Kanunlardan Doğan Sözleşme Yapma Zorunluluğu
434
a. Açık Bir Kanun Hükmünün Sözleşme Yapma Zorunluluğunu Düzenlemesi
434
b. Kamu Hukukundan Doğan Sözleşme Yapma Zorunluluğu
434
B. Hukuki İşlemden Doğan Sözleşme Yapma Zorunluluğu: Önsözleşme
435
1. Terim
435
2. Kavram
435
3. Şartları
437
a. Önsözleşme Borçlandırıcı Sözleşmeye İlişkin Olmalı
437
b. Asıl Sözleşmenin Konusu Yeter Derecede Belirli veya Belirlenebilir Olmalı
437
c. Önsözleşme Asıl Sözleşmenin Bağlı Tutulduğu Şekle Uygun Olarak Yapılmalı
437
d. Önsözleşmede Borçlu Asıl Sözleşmeyi Kurma Yükümü Altına Girmeli
437
aa. Alacak Hakkından Doğan Talep Hakkının Kullanımıyla
438
bb. Opsiyon Hakkının Kullanımıyla
438
4. Sonuçları
439
IV. SÖZLEŞMENİN İÇERİĞİNİ DÜZENLEME ÖZGÜRLÜĞÜ
441
A. Sözleşme İçeriğinde Borcun Sebebinin Belirlenmesi
442
1. Genel Olarak
442
2. Borç Tanıması
443
a. Terim
443
b. Kavram
444
c. Şartları
445
aa. Bir Sözleşme Bulunmalı
445
bb. Sözleşmede Borç Tanımanın Sebebi Gösterilmemeli
446
d. Niteliği
446
aa. İspat Soyutluğu Görüşü
446
bb. Alacak Hakkı Kuran Görüş
446
cc. Niteliğe Bağlanan Sonuçlar
447
e. Şekli
449
f. Çeşitleri
449
g. Üçüncü Kişilere Muvazaa Savunmasında Bulunulamaması
450
V. SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SINIRLARI
450
A. Genel Olarak
450
B. Sözleşme Özgürlüğünü Sınırlayan Haller
452
1. Geniş Anlamıyla Kanunun Emredici Hükümlerine Aykırılık
452
a. Dar Anlamıyla Kanunun Emredici Hükümlerine Aykırılık
453
b. Yasaklayıcı Kurallara Aykırılık
455
2. Ahlaka, Kamu Düzenine ve Kişilik Hakkına Aykırılık
456
a. Ahlaka Aykırılık
456
aa. Kavram
456
bb. Görünüş Biçimleri
457
b. Kamu Düzenine Aykırılık
458
c. Kişilik Hakkına Aykırılık
459
3. Konusu Başlangıçta Kusursuz İmkansız Olan Sözleşmeler
463
C. Yaptırımı: Kesin Hükümsüzlük
464
D. Kısmi Kesin Hükümsüzlük
465
1. Kural: Geçerli Hükümlerle Sözleşmenin Bağlayıcılığı
465
a. Genel Olarak
465
b. Unsurları
465
aa. Sözleşme Hükümlerinin Bölünebilir Olması
465
bb. Geçersiz Hükümler Olmaksızın Sözleşmenin Yapılmayacağının Açıkça Anlaşılamaması
466
c. Çeşitleri
467
aa. Basit Kısmi Hükümsüzlük
467
bb. Değiştirilmiş Kısmi Hükümsüzlük
467
cc. Basit – Değiştirilmiş Kısmi Kesin Hükümsüzlük Arasındaki Farklar
468
dd. Borç İlişkisine Uygulanacak Hükmün Belirlenmesi
468
ee. Genişletilmiş Kısmi Hükümsüzlük
468
2. İstisna: Sözleşmenin Tamamının Hükümsüzlüğü
469
a. Objektif Varsayımsal İrade Görüşü
469
b. İki Aşamalı İnceleme Görüşü
469
§ 18. GENEL İŞLEM KOŞULLARI
I. GENEL OLARAK
471
A. Terim
471
B. GİK’nın Fonksiyonları
471
C. Bireysel Sözleşmeden Standart Sözleşmeye Geçiş
471
D. İdari ve Yargısal Denetim
472
E. TBK’nın Genel Hükümleri ile Yargısal Denetim
474
F. GİK’ya İlişkin Hükümlerin Niteliği
476
G. Yasal Düzenlemenin Amacı
476
H. GİK. ve Haksız Şartın Yasal Düzenlemesi
477
II. KONUSU
479
III. UYGULAMA ALANI
480
A. GİK’nın Tüketici Standart Sözleşmelerine Uygulanması
482
B. GİK’nın Ticari Standart Sözleşmelere Uygulanmaması
483
1. Genel Olarak
483
2. Sözleşme Taraflarının Gik. Hükümlerinin Çatışması (Battle of Forms)
486
C. Katılmalı (İltihaki) Sözleşmelere Uygulanması
487
IV. YARGISAL DENETİM AŞAMALARI
489
A. GİK. Kavramı (Ön Kontrol Aşaması)
490
1. Önceden Hazırlanmış Olma
490
2. Düzenleyen Tarafından Hazırlanma
490
a. Genel Olarak
490
b. Sunuş Biçiminin / Bulunduğu Yerin / Kapsamın / Yazı Türü ve Şeklinin Önemli Olmaması
491
3. Birden Fazla Sözleşme İçin Hazırlanma
491
a. Genel Olarak
491
b. Metinlerin Özdeş Olmamasının Önemli Olmaması
492
c. Sözleşmeye Konulan Kayıtların Tartışılarak Kabul Edildiğinin Beyan Edilmesinin Önemli Olmaması
493
B. GİK’nın Sözleşme Kapsamına Girmesi (Kapsam Denetimi)
494
1. Genel Kapsam Denetimi
494
a. Dahil Olma (İlişkilendirme) Denetimi
495
aa. Düzenleyenin Karşı Tarafa GİK. Hakkında Açıkça Bilgi Vermesi
496
bb. Düzenleyenin Karşı Tarafa GİK’nın İçeriğini Öğrenme İmkanını Sağlaması
497
b. Yürürlük Denetimi
498
aa. Genel Olarak
499
bb. Karşı Tarafın Genel İşlem Koşullarını Kabul Etmesi
499
aaa. Tam Bilinçli Kabul (Benimseme)
499
a’. Açık Olarak Benimseme
500
b’. Örtülü Olarak Benimseme
500
bbb. Global (Genel) Kabul (Benimseme)
501
c. Özel Kapsam Denetimi
503
aa. Genel Olarak
503
bb. GİK’nın Sözleşmeye Yabancı Olması
503
d. Sözleşme Kapsamına Girmemesinin Yaptırımı: Yazılmamış Sayılma
505
aa. Yazılmamış Sayılma Kavramı
505
bb. Yazılmamış Sayılmanın Sözleşmeye Etkisi
505
aaa. Kural: Kısmi Geçersizlik (Yazılmamış Sayılan Dışındaki Hükümlerin Geçerliliği)
505
bbb. Düzenleyenin Sözleşmenin Tamamının Geçersizliğini İleri Sürememesi
506
C. Yorum Denetimi
507
1. Genel Olarak Yorum İlkeleri
507
2. Düzenleyen Aleyhine (Karşı Taraf Lehine) Yorum İlkesi
508
D. İçerik Denetimi
509
1. Genel İçerik Denetimi
509
a. Genel Olarak
509
b. İçerik Denetiminde Uyulacak İlkeler
510
c. Genel Nisbi İçerik Denetimi
510
aa. Genel Olarak
510
bb. Kapsamı
511
cc. Konusu
513
dd. İçerik Denetiminde Dikkate Alınacak Hususlar
513
ee. Unsurları
514
aaa. Karşı Sözleşenin Aleyhine Bir Kayıt Olması
514
bbb. Karşı Sözleşenin Yararını İhlal Etmesi
514
ccc. Karşı Sözleşenin Yararının Açıkça İhlal Edilmesi
515
ff. Görünüm Şekilleri
516
aaa. Dürüstlük Kuralına Aykırı Zarar Verici GİK
516
bbb. Dürüstlük Kuralına Açıkça Aykırı Olarak Karşı Tarafın Durumunu Ağırlaştırıcı GİK
517
a’. Kanuni Düzenlemeden Önemli Ölçüde Ayrılan Koşullar
517
b’. Sözleşmenin Niteliğine Önemli Ölçüde Aykırı Yarar Dağılımı Öngören Koşullar
518
d. Yaptırımı: Kısmi Kesin Hükümsüzlük
518
2. Özel İçerik Denetimi: Değiştirme Yasağı
519
a. Kavram
519
b. Yaptırımı: Düzenleyen Lehine Olan GİK’nın Yazılmamış Sayılması
519
V. GENEL BAKIŞ
521
§ 19. ŞEKİL ÖZGÜRLÜĞÜ
I. GENEL OLARAK
527
II. ŞEKİL KAVRAMI
527
III. SÖZLEŞMELERİN ŞEKLİ
528
A. Şeklin Faydaları
528
B. Şeklin Sakıncaları
529
IV. ŞEKLİN ÇEŞİTLERİ
529
A. Amaçlarına Göre Şekil Çeşitleri
529
1. Geçerlilik Şartı Olarak Şekil (Geçerlilik Şekli)
529
a. Yasal Geçerlilik Şekli
530
b. İradi Geçerlilik Şekli
530
2. İspat Şartı Olarak Şekil (İspat Şekli)
531
3. Geçerlilik Şartı ile İspat Şekli Arasındaki İlişki
532
B. Yapılış Tarzına Göre Şeklin Çeşitleri
532
1. Sözlü Şekil
532
2. Adi Yazılı Şekil
533
a. Kavram
533
b. Yasal Şekil Zorunluluğu Olan Hukuki İşlemler
533
aa. TBK’da Adi Yazılı Şekle Tabi İşlemler
533
bb. TMK’da Adi Yazılı Şekle Tabi İşlemler
534
c. Adi Yazılı Şeklin Unsurları
534
aa. Metin
534
bb. İmza
535
aaa. Borç Altına Girenin İmzası
536
a’. Kural
536
b’. İstisnalar
537
aa’. İmzalı Mektup veya İmzalı Telgrafname
537
bb’. Teyit Edilmiş Faks veya Benzeri İletişim Araçları
537
aaa’. Teyit Edilmiş Faks
538
bbb’. Teyit Edilmiş Faksa Benzer İletişim Araçları
538
cc’. Güvenli Elektronik İmzayla Gönderilip Saklanabilen Metinler
540
bbb. El Yazısı ile Atılma
540
a’. Kural
540
b’. İstisnalar
541
aa’. Güvenli Elektronik İmza
541
aaa’. Elektronik İmza
541
bbb’. Güvenli Elektronik İmza
543
a’’. Elektronik Sertifika Sahibi Elektronik İmza Sahibinin Kimliğinin Tespitinin Mümkün Olması
543
b’’. Gönderilen Elektronik Verinin Gönderildiği Şekliyle Alıcıya Ulaşması
544
ccc’. Güvenli Elektronik İmzaya Bağlanan Hukuki Sonuçlar
545
a’’. Geçerlilik Şekli Yönünden
545
b’’. İspat Şekli Yönünden
546
bb’. İmzanın El Yazısı Dışında Başka Bir Araçla Atılması
546
cc’. İmza Yerine Geçen İşaretler
546
aaa’. İmza Yerine Parmak İzi Kullanılması veya Usulüne Uygun Olarak Onaylanmış El ile Yapılmış İşaret ya da Mühür Kullanılması
547
a’’. Noterlik Kanunu’na Göre Elle Yapılmış Mühür veya İşaretin Onaylanması
548
b’’. İmza Atamayanların HMK’ya Göre Mühür veya Bir Alet ya da Parmak İzi Kullanmak Suretiyle Noterden Düzenleme Şeklinde İşlem Yapması
548
bbb’. Noterde Düzenleme Şeklinde Resmi Şekil
549
cc. İmzanın Yeri
549
dd. Görme Engellilerin
549
ee. Açığa Atılan İmza
550
3. Nitelikli Yazılı Şekil
550
a. El Yazılı Vasiyetname
551
b. Kefalet Sözleşmesi
551
4. Resmi Şekil
551
a. Kavram
551
b. Resmi Şekilde Yapılması Öngörülen İşlemler
552
aa. TBK’da Resmi Şekle Tabi İşlemler
552
bb. TMK’da Resmi Şekle Tabi İşlemler
552
c. Resmi Sözleşme Düzenlemeye Yetkili Kişiler
553
aa. Noterin Düzenlediği Resmi İşlemler
554
aaa. Noterin Yetkili Olduğu İşlemler
554
bbb. Noterlik İşlemlerinin Hükümleri
554
a’. Re’sen Düzenlenen Resmi Senetler
554
c’. Diğer Noterlik İşlemleri
556
bb. Tapu Memurunun Resmi İşlemleri
556
V. ŞEKLİN KAPSAMI
557
VI. ŞEKLE TABİ SÖZLEŞMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI
558
A. Geçerliliği Resmi Şekle Tabi Sözleşmelerde Değişiklik
558
1. Genel Olarak
558
2. Noterlik Sözleşmelerinde (İşlemlerinde) Değişiklik
559
B. İspatı Resmi Şekle Tabi Sözleşmelerde Değişiklik
559
VII. ŞEKLE UYULMAMASININ SONUÇLARI
559
A. Kural: Kesin Hükümsüzlük/Esnek Geçersizlik
559
B. İstisnaları
561
1. Tahvil (Dönüştürme)
561
2. Şekil Noksanı Sebebiyle Geçersizliği İleri Sürmenin Dürüstlük Kuralına Aykırı Olması (Hakkın Kötüye Kullanılması)
561
a. Genel Olarak
561
b. Dürüstlük Kuralına Aykırı Olan (Hakkın Kötüye Kullanıldığı) Haller
563
c. Dürüstlük Kuralının Aykırılığı Düzeltmesi: Şekil Eksikliği Bulunan Sözleşmenin Geçerli Sayılması
568
§ 20. SÖZLEŞMELERİN YORUMU
I. GENEL OLARAK
569
II. KURAL: GERÇEK VE ORTAK İRADEYE UYGUN YORUM
570
III. YORUM ARAÇLARI
571
A. Temel Yorum Araçları
571
1. Kullanılan Sözcüklerin Anlamına Uygun Yorum
571
a. Tarafların Yanlışlıkla Kullandıkları Sözcüklerin Esas Alınmaması
572
b. Tarafların Gerçek Amaçlarını Gizlemek İçin Kullandıkları Sözcüklerin Esas Alınmaması
573
2. Güven İlkesine Uygun Yorum
573
B. Tamamlayıcı Yorum Araçları
574
IV. YORUM İLKELERİ
574
A. Dürüstlük Kuralına Uygun Yorum
574
B. Sözleşmenin Kurulduğu Ana Göre Yorum
575
C. Yorum Anlaşmasına Uygun Yorum
575
D. Kanuna Uygun Yorum
575
1. Yorum Kurallarına Uygun Yorum
575
2. Tamamlayıcı Hukuk Kuralına Uygun Yorum
576
a. Tamamlayıcı Hukuk Kuralından Ayrılmalarda Dar Yorum
576
b. Tamamlayıcı Hukuk Kuralına Uygun Yorum
576
E. Sözleşmeyi Ayakta Tutma İlkesine Göre Yorum
576
F. Borçlunun Yararına Üstünlük Tanıyan Yorum
577
G. Karşılıksız Kazandırmada Bulunan Lehine Yorum
577
H. Beyanı Düzenleyen Aleyhine Yorum
577
I. Haktan Vazgeçmeyi Düzenleyen Hükümlerin Dar Yorumu
577
§ 21. TEMSİL
I. KAVRAM
579
A. Tanım
580
B. Unsurları
580
1. Temsilin Üç Kişi Arasındaki İlişki Olması
580
2. Temsil Yetkisinin Kullanılması
580
3. Temsilin Etkisi
580
C. Hukuki Niteliği
580
II. TEMSİLİN KAYNAKLARI
581
A. İradi Temsil – Kanuni Temsil
581
B. Tüzel Kişilerin Temsili
582
III. UYGULAMA ALANI
583
IV. BENZER KURUMLARDAN FARKI
585
A. Haberciden Farkı
585
B. Vekaletten Farkı
587
C. Yardımcı Kişiden Farkı
588
V. ÇEŞİTLERİ
588
A. Dolaylı Temsil
588
B. Doğrudan Doğruya Temsil
590
1. Kavram
590
2. Aktif Temsil ve Pasif Temsil
591
3. Hukuki Unsurları
591
VI. YETKİLİ TEMSİL
592
A. Şartları
592
1. Temsil Olunan Adına ve Hesabına Hareket
592
a. Genel Olarak
592
b. Temsil Yetkisinin Temel İlişkiden Bağımsızlığı
592
aa. Genel Olarak
592
bb. Temsil Yetkisinin Bağımsızlığının Sonuçları
593
c. Kural: Temsilci Olduğunu Bildirme
594
d. İstisna: İlgili İçin Açık/Örtülü İşlem
596
aa. İlgili İçin Açık İşlem
596
bb. İlgili İçin Örtülü İşlem
597
2. Temsil Yetkisinin Bulunması
598
a. Temsil Yetkisi
598
b. İradi Temsil Yetkisi
598
aa. İradi Temsil Kavramı
598
aaa. Katlanma Suretiyle Temsil Yetkisi
601
bbb. İhmal Suretiyle Temsil Yetkisi
601
bb. İradi Temsilin Şekli ve Ehliyet
602
aaa. İradi Temsilin Şekli
602
bbb. İradi Temsilde Ehliyet
604
a’. Temsil Olunan Açısından
604
b’. Temsilci Açısından
604
c. Çeşitleri
605
aa. Veriliş Şekline Göre: İç Temsil Yetkisi – Dış Temsil Yetkisi
605
bb. Yetkili Olan Kişilere Göre: Tek Başına Temsil Yetkisi – Birlikte Temsil Yetkisi
607
aaa. Genel Olarak
607
bbb. Birlikte Temsil Çeşitleri: Müteselsil Temsil – Elbirliğiyle Temsil
607
a’. Müteselsil Temsil
607
b’. Elbirliğiyle Temsil
608
cc. Alt Temsil Yetkisi
609
d. Yetki Belgesi
611
aa. Yetki Belgesinin Verilmesi
611
bb. Yetki Belgesinin Geri Verilmesi
612
e. Temsilin Kapsamı
612
aa. Temsil Yetkisinin Kapsamı
612
aaa. Özel Temsil Yetkisi
613
bbb. Belirli Tipteki İşlemler (Sözleşmeler) İçin Yetki
613
ccc. Genel Temsil Yetkisi
616
bb. Temsil Yetkisinin Sınırlanması
616
aaa. Genel Olarak
617
bbb. Temsilcinin Kendi Kendiyle İşlem Yapması
617
ccc. Temsilcinin İki Tarafın Temsilcisi Olarak İşlem Yapması (Çifte Temsil)
618
ddd. Sonuçları
618
cc. Temsil Yetkisinin Dürüstlük Kuralına Aykırı (Kötüye) Kullanılması
619
aaa. Kavram
619
bbb. Hukuki Niteliği
620
ccc. Görünüş Biçimi
621
ddd. Şartları
622
a’. Temsilci Temsil Yetkisine Dayanarak İşlem (Sözleşme) Yapmalı
622
b’. Temsilci Sadakat Borcuna Aykırı Olarak Temsil Yetkisini Kullanmalı
622
c’. Temsilcinin Yetkisini Kullanması Açıkça Sadakat Borcuna Aykırı Olmalı
623
d’. Vekil ile İşlem Yapan Üçüncü Kişi Kötüniyetli Olmalı
623
aa’. Üçüncü Kişinin Kötüniyetli Olması
623
aaa’. Ağır İhmal Kriteri
624
bbb’. Apaçık Olma Kriteri
624
bb’. Üçüncü Kişinin Yetkili Temsilci ile Hileli Anlaşma Yapması
625
eee. Sonuçları
625
f. Temsilcinin Yetkisini Temsil Talimatlara Uygun Kullanması
626
aa. Talimat Kavramı
626
bb. Temsilcinin Yetkisini Talimata Uygun Kullanması Yükümlülüğü
627
cc. Sonuçları
627
g. Sona Erme
628
aa. Sona Erme Sebepleri
628
aaa. Yetkinin Geri Alınması (Azil)
628
bbb. Diğer Sona Erme Sebepleri
630
a’. TBK’da Belirtilen Diğer Sona Erme Sebepleri
630
aa’. Ölüm ve Gaiplik Kararı
630
aaa’. Temsil Olunanın Ölmesi
630
a’’. Aksinin Kararlaştırılması
630
b’’. İşin Özelliğinden Anlaşılması
632
bbb’. Temsilcinin Ölmesi
633
bb’. Ehliyetsizlik
633
cc’. İflas Edilmesi
634
dd’. Tüzel Kişiliğin Sona Ermesi
634
b’. TBK’da Belirtilmeyen Sona Erme Sebepleri
634
aa’. İstifa (Çekilme)
634
bb’. İşin Görülmesi, Sürenin Geçmesi, Şartın Gerçekleşmesi
634
bb. Sona Ermenin Sonuçları
635
aaa. Genel Olarak
635
bbb. Üçüncü Kişinin İyiniyetinin Korunması
636
a’. İyiniyetli Temsilcinin İşleminde İyiniyetli Üçüncü Kişinin (Çifte İyiniyet) TBK. m. 45 Hükmü Uyarınca Korunması
636
b’. Temsil Yetkisi Geri Alınan Kötüniyetli Yetkisiz Temsilcinin İşleminde İyiniyetli Üçüncü Kişinin Korunması
637
aa’. Temsil Yetkisi Alınmadan Önce Yetki Belgesi İbraz Edilen İyiniyetli Üçüncü Kişinin (TBK. M. 42/III Hükmü Uyarınca) Korunması
637
bb’. Temsil Yetkisi Alındıktan Sonra Yetki Belgesi İbraz Edilen İyiniyetli Üçüncü Kişinin (TBK. m. 41/II Hükmü Uyarınca) Korunması
639
c’. İyiniyetli Üçüncü Kişinin (TBK. m. 44 Hükmü Uyarınca) Tazminatla Korunması
640
VII. YETKİSİZ TEMSİL
641
A. Kavram
641
B. Görünüm Şekilleri
642
C. İşlemin Askıda Geçersiz Olması
642
D. Temsil Olunanın İşlemi Onaması veya Onamaması
644
1. Temsil Olunanın İşlemi Onaması Halinde
646
a. Sözleşmeyle Bağlı Olma
646
b. Tazminat
646
2. Temsil Olunanın İşlemi Onamaması Halinde
647
a. Sözleşmeyle Bağlı Olmama
647
b. Tazminat
647
aa. Üçüncü Kişinin Yetkisiz Temsilciden Tazminat Talebi
648
aaa. Yetkisiz Temsilcinin Kusuru Aranmaksızın Üçüncü Kişinin Olumsuz Zararının Tazmini
648
bbb. Yetkisiz Temsilcinin Kusuruyla Sebebiyet Verdiği Üçüncü Kişinin Olumlu Zararının Tazmini: Hakkaniyet Tazminatı
649
a’. Yetkisiz Temsilcinin Kusurlu Olmalı
650
b’. Hakkaniyetin Gerektirmesi
650
bb. Üçüncü Kişinin Temsil Olunandan Tazminat Talebi
650
aaa. Temsil Olunanın culpa in contrahendo Sorumluluğu
650
bbb. Temsil Olunanın İfa Yardımcısı Sıfatıyla Sorumluluğu
651
c. Sebepsiz Zenginleşme
651
E. Temsil Olunanla Yetkisiz Temsilci Arasındaki İlişki ve Bu İlişkiden Doğan Hak ve Yükümlülükler
652
Kaynakça
653
Kavramlar Dizini
673
Kitabın Fiyatı:
775,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Borçlar Hukuku Genel Hükümler
Fikret Eren
Borçlar Hukuku Dersleri (Genel Hükümler)
Özcan Günergök, Şaban Kayıhan
Borçlar Hukuku Genel Hükümler Pratik Çalışmaları
Melek Bilgin Yüce
Borçlar Hukuku Genel Hükümler
Murat Doğan, Gökhan Şahan, İsmail Atamulu
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
2023 Kaynakça Dokümanı|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim