ÖZET 5 İÇİNDEKİLER 7 KISALTMALAR
13
I. BÖLÜM İNSAN HAKLARI, AZINLIK HAKLARI VE KADIN HAKLARI İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR VE ULUSLARARASI DÜZENLEMELER
1.3. Kadın Hakları ile İlgili Uluslararası Düzenlemeler
31
1.3.1. Birleşmiş Milletler Kadınların Siyasal Hakları Sözleşmesi (1952)
32
1.3.2. Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Bildirisi (1967)
33
1.3.3. Olağanüstü Durumlarda ve Silahlı Çatışma Hallerinde Kadınların ve Çocukların Korunmasına Dair Bildirge (1974)
34
1.3.4. Kadınlara Karşı Her Türlü Ayırımcılığın Önlenmesine Dair Sözleşme (CEDAW) (1979)
34
1.3.5. Kadınlara Karşı Şiddetin Ortadan Kaldırılması Bildirisi (1993) (Declaration on the Elimination of Violence Against Women)
36
1.3.6. Kadınlara Yönelik Şiddetin Önlenmesi, Cezalandırılması ve Ortadan Kaldırılmasına Dair Amerikan Devletleri Sözleşmesi (Belém do Pará Sözleşmesi) (1994)
37
1.3.7. Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi Ek İhtiyari Protokol (1999)
37
1.3.8. ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) Sözleşmeleri
38
1.3.9. Anneliğin Korunması Sözleşmesi (2000)
39
1.3.10. Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı’na Ek Afrika Kadın Hakları Protokolü (2003)
39
1.3.11. Kadına Yönelik Şiddetin ve Ev İçi Şiddetinin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Sözleşme (İstanbul Sözleşmesi) (2011)
41
1.3.12. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Kadın Hakları
42
1.4. Türkiye’de Kadın Hakları ile İlgili Ulusal Düzenlemeler
45
1.4.1. Hukuk–ı Aile Kararnamesi
47
1.4.3. Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun
47
1.4.4. Ceza Kanununda Kadın Hakları
48
1.4.5. İş Kanununda Kadın Hakları
49
1.4.6. Devlet Memurları Kanununda Kadın Hakları
49
1.4.7. Belediye Kanununda Kadın Hakları
50
1.4.8. Anayasal düzeyde Kadın Hakları
51
II. BÖLÜM ULUSLARARASI HUKUKTA KADIN HAKLARI AÇISINDAN ÖNEME SAHİP İKİ SÖZLEŞME: CEDAW VE İSTANBUL SÖZLEŞMESİ
2.1. Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW)
53
2.1.1. Sözleşmenin Amacı
53
2.1.2. Sözleşmenin Yürürlüğe Girmesi
54
2.1.3. Sözleşmenin Kapsamı
54
2.1.4. Pozitif Yükümlülükler
55
2.1.5. Denetim Mekanizması
56
2.2. İstanbul Sözleşmesi
58
2.2.1. Sözleşmenin Amacı
58
2.2.2. Sözleşmenin Yürürlüğe Girmesi
59
2.2.3. Sözleşmenin Kapsamı
61
2.2.4. Pozitif Yükümlülükler
64
2.2.5. Denetim Mekanizması
66
III. BÖLÜM KADIN HAKLARI İLE İLGİLİ ÖNEMLİ ULUSLARARASI KARARLAR 3.1. Uluslararası Yargı Dışı Kararlar
69
3.2. Diğer Ülkeler ile İlgili Kararlar
70
3.2.1. Rumor/İtalya Kararı
70
3.2.2. E.S. ve diğerleri/Slovakya Kararı
73
3.2.3. Izevbekhai/İrlanda Kararı
74
3.2.4. S.A.S. / Fransa Kararı
75
3.2.5. B.S. / İspanya Kararı
76
3.3. Türkiye ile İlgili Kararlar
77
3.3.1. Nahide Opuz/Türkiye Kararı
77
3.3.2. M.G./Türkiye Kararı
83
3.3.3. Şerife Yiğit/Türkiye Kararı
88
3.3.4. Emel Boyraz/Türkiye Kararı
91
3.3.5. Halime Kılıç/Türkiye Kararı
92
IV BÖLÜM KADIN HAKLARI İLE İLGİLİ ÖNEMLİ YEREL İÇTİHATLAR
4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 4.8. 4.9. Kadına Yönelik Şiddetin Oluştuğunun Kabulü Bazı Şartlara Tabidir. 95 Tedbire Aykırılık Halinde Zorlama Hapsine Karar Verme Yetkisi Tedbir Kararı Veren Mahkemeye Aittir.
95
6284 Sayılı Kanun Gereği Katılma Hakkına Sahip Olan Bakanlığa Davaya İlişkin Bildirimde Bulunulması Zorunlu Değildir.
96
Eşine Fiziksel Şiddet Uygulayan, Ailesiyle Yaşamaya ve Ailesine Hizmet Etmeye Zorlayan Erkek Eş Boşanmaya Sebebiyet Veren Olaylarda Tamamen Kusurludur.
96
Erkek, Eşine Fiziksel Şiddet Uygulaması, Eşinin Hastalığında Hastaneye Götürmeyerek Birlik Görevlerini Yerine Getirmemesi Nedeniyle Boşanmaya Sebebiyet Veren Olaylarda Tamamen Kusurludur. 97 Hamileliği Nedeniyle İşten Çıkarılan İşçi Lehine Ayrımcılık Tazminatına Hükmedilmesi Gerekir.
97
Evlilik Soyadının İptal Edilerek Evlilik Birliği İçinde Kızlık Soyadının Kullanılması Mümkündür.
98
Kadının Evlenmeden Önceki Soyadını Evlendikten Sonra Tek Başına Kullanmasındaki Kadın Erkek Arasındaki Farklı Muamele Eşitlik İlkesine Aykırıdır.
99
Zina Nedenine Dayanan Boşanma Davasında Hak Düşürücü Süre Boşanma Sebebinin Öğrenilmesinden Başlayarak 6 Aydır.
99
4.10. Zorunluluk Nedeniyle Baba Evine Giden Kadına Evi Terk Etme Kusuru Yüklenemez.
100
4.11. Kadının Ağır Hakaretlere Maruz Kalması Karşısında Eşinin “Hak Etmişsindir” Karşılığı Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Eder.
100
4.12. Erkeğin Kadına Sürekli Fiziksel Şiddet Uygulaması, Kadının ise Yaralanan Eşinin Tedavisinde İlgisiz Davranması Karşısında Erkek Ağır Kusurludur.
101
4.13. Eşine Sürekli Hakaret Eden ve Şans Oyunları Oynamak Suretiyle Birlik Görevlerini İhmal Eden Erkek Boşanmaya Sebep Olaylarda Ağır Kusurludur. 102 4.14. Erkeğin Kadına Hakaret Etmesi, Ekonomik Şiddet Uygulaması, Kadını Evden Kovması ve Çocuklara Fiziksel Şiddet Uygulaması Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Niteliğindedir.
102
4.15. Erkeğin Kadına Hakaret Etmesi Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Eder.
103
4.16. Eşini Küçümseyen ve Güven Sarsıcı Davranışları Bulunan Erkek Eşine Hakaret Eden Kadına Göre Ağır Kusurludur.
104
4.17. Eşinin Ailesiyle Görüşmesine İzin Vermeyen Erkek Boşanmaya Sebep Olaylarda Kusurludur.
105
4.18. Eşine Fiziksel Şiddet Uygulayan Erkek, Eşine Hakaret ve Aşağılayıcı Sözler Söyleyen Kadına Nazaran Daha Ağır Kusurludur.
105
4.19. Kadının Kıskançlığı Erkeğin Güven Sarsıcı Davranışlarına Tepki Niteliğinde Olduğundan Kadına Kusur Yüklenemez.
106
4.20. Erkeğin, Eşinin Akrabalarını Evinde Görmek İstememesi, Bu Durumu Davranışlarıyla ve Sözleriyle Belli Etmesi Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Niteliğindedir.
107
4.21. Erkeğin Eşine İlgisiz Davranması ve Eşini Sevmediğini Söylemesi Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Eder.
108
4.22. Erkeğin Eşinin Maaş Kartını Alması, Eşine Ekonomik Şiddet Uygulaması Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Eder.
109
4.23. Erkeğin Güven Sarsıcı Davranışlar Sergilemesi Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Eder.
109
4.24. Erkeğin Eşi ve Ortak Çocukla Yeterince İlgilenmeyip Evlilik Birliğinin Gerektirdiği Yükümlülükleri İhmal Etmesi Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Eder.
110
4.25. Erkeğin, Eşine Yasal Şikayet Hakkını Kullandırmaması Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Eder.
111
4.26. Erkeğin, Sadakat Yükümlülüğünü İhlal Etmesi, Eşinden Mal Kaçırması Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Eder.
112
4.27. Erkeğin Aşırı Cimri Olması ve Eşine Hakaret Etmesi Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Eder.
113
4.28. Erkeğin Eşine ve Çocuklarına İlgisiz Olması, Ailesinin Evliliğine Müdahalesine Sessiz Kalması, Ailesinin Yönlendirmesiyle Hareket Etmesi Kadının Kişilik Haklarına Saldırı Teşkil Eder.
113
4.29. Mağdur Kız Çocuğunun İstikrarlı Beyanlarda Bulunması Suçun İşlendiğine Delil Teşkil Eder.
114
4.30. Mağdurun Samimi Beyanlarda Bulunması, Olayı Akabinde Tanıklara Anlatması, Sanığın Eşinin Olaydan Sonra Sanığa Boşanma Davası Açması Cinsel Saldırı Suçunun İşlendiğini Gösterir.
115
4.31. Mağdurun, Sanıktan Korkması Nedeniyle Verdiği İfadeye İtibar Edilmemiştir.
115
4.32. Mağdurenin Hamileliği Anlaşılıncaya Kadar Tecavüz Olayını Ailesine Anlatmaması Cinsel İlişkinin Rızaya Dayalı Olduğunu Göstermez.
116
4.33. Cinsel Saldırı Suçunun Yargılamasında Mağdure ile Sanık Arasında Husumet Olup Olmadığı Değerlendirilmelidir. 117 SONUÇ 119 KAYNAKÇA
125