Birinci BölümDEVLETİN GELİŞİMİ
I. İKTİDARIN GELİŞİMİ: EKONOMİK İKTİDAR SİYASAL İKTİDAR İLİŞKİSİ
11
A. Genel Olarak İktidar Kavramı
11
2. Siyasal İktidar Tipolojisi ve Bir Siyasal İktidar Tipi Olarak Devlet
17
a. Siyasal İktidar Tipolojisi
17
b. Bir Siyasal İktidar Tipi Olarak Devlet
19
2. Ekonomik İktidarın Gelişimi
22
a. Feodal Ekonomik Sistem ve Soylular
22
aa. Feodal Ekonomik Sistem
22
bb. Feodal Dönemde Ekonomik İktidar: Soylular
24
b. Kapitalist Dönem ve Burjuvazi
26
bb. Kapitalist Dönemde Ekonomik İktidar: Burjuvazi
31
D. Siyasal İktidar-Ekonomik İktidar İlişkisi: Teorik Yaklaşımların Çözümlenmesi
36
1. Tartışmanın Genel Düzlemi: Siyasal Yaşam ve Ekonomik Yaşam İlişkisi
36
2. Ekonomik İktidar-Siyasal İktidar İlişkisi
41
a. Ekonomik İktidar Siyasal İktidar Ayrılığı
44
aa. Ekonomik İktidarın Siyasal İktidarın Biçimlenişine Etkisi
45
II. EGEMENLİK KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ
48
B. Modern Devletin Varlık Nedeni Olarak Egemenlik
56
C. Egemenliğin Sahibi ve Kullanılması
58
1. Modern Devlet ve Egemenliğin Doğuşu
60
a. Teokratik Egemenlik Teorileri
60
b. Modern Egemenlik Anlayışına Geçiş
63
aa. Siyasal Düşünürler ve Modern Egemenlik
66
bb. Düşünceden Eyleme Geçiş: 1789 Fransız Devrimi
73
E. Devletin Bir Unsuru Olarak Egemenlik Kavramının Boyutları
78
1. İç Egemenlik ve Sonuçları
78
2. Dış Egemenlik ve Sonuçları
82
III. CUMHURİYET - (LİBERAL) DEMOKRASİ İLİŞKİSİ
90
A. Cumhuriyet Kavramı ve Tanımı
90
a. Dar Anlamda Cumhuriyet
97
b. Geniş Anlamda Cumhuriyet
101
B. İki Farklı Yönetsel İçerik: Cumhuriyeti ve Demokrasi
103
C. Cumhuriyeti Karşı Liberal Demokratik Gelişim
105
D. Cumhuriyet – Demokrasi Karşıtlığı
108
1. Eski Yunan’da Cumhuriyet - Demokrasi Karşıtlığı
108
2. Cumhuriyet - (Liberal) Demokrasi Gerilimi
109
3. Cumhuriyetçi ve Demokratik Yönetsel Anlayış
112
a. Yönetimde Kamusal Alan - Özel Alan Önceliği
112
b. Yönetimde Kamusal (Ortak) Yarar - Bireysel Yarar Önceliği
115
4. Yönetsel Anlayışta Liberal Tercih
118
E. Cumhuriyetin Bunalımı
119
1. Ulus-Devlet Formunda Yapılanan Cumhuriyet
119
2. Modernleşme İdeolojisi Olarak Cumhuriyet
121
F. Cumhuriyet – Demokrasi Birlikteliği
121
V. PLURALİST TOPLUM VE KURESELLEŞME
125
B. Küreselleşme Süreci ve Ulus Devletin Değişen Konumu
131
1. Küreselleşmenin Siyasal Anlamı ve Öznesi
131
a. Küreselleşmenin Siyasal Anlamı
131
b. Siyasetin Küreselleşmesine Yön Veren Özne: Büyük Sermaye
132
2. Küreselleşme ve Ulus Devlet
135
a. Küreselleşme-Ulus Devlet İlişkisi Konusundaki Argümanlar
135
b. Argümanlardan Çıkarılan Sonuçlar
136
aa. Ulus Devletin Fiilen Geçersiz Kaldığı Görüşü
137
bb. Ulus Devletin Değişmediği Görüşü
137
c. Sonuçların Değerlendirilmesi: Ulus Devletin Değişen Konumu
139
3. Küreselleşme Sürecinde Ulus Devlet ve Demokrasinin Geleceği
140
İkinci BölümOSMANLI’DAN GÜNÜMÜZETÜRKİYE’DE DEVLETİN GELİŞİMİ
I. OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE’DE EKONOMİK İKTİDAR SİYASAL İKTİDAR İLİŞKİSİ
143
A. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi
143
1. Geleneksel Dönemde Osmanlı Ekonomisi ve İktidar Yapısı
144
a. Ekonomik Sistem ve Sisteme Egemen Olan Ekonomik Anlayış
144
aa. Osmanlı Toprak Sistemi
144
bb. Osmanlı Ekonomik Dünya Görüşünün İlkeleri
147
b. Ekonomik Yapının Siyasal Sonucu: İlahi Kaynaklı Egemenlik Anlayışı ve Mutlak Monarşik Yapı
149
2. Modernleşme Döneminde Osmanlı Ekonomisi ve İktidar Yapısı
151
a. Modernleşme Döneminde Osmanlı Ekonomisi ve Burjuvazi Sorunu
151
aa. Ekonomik Yapının Dönüşümü
151
aa. Siyasal Düşünce Alanındaki Gelişmeler
156
bb. Siyasal Değişim: Mutlak Monarşiden Meşruti Monarşiye
157
1. Tek Parti Dönemi: Ulus Devleti Yerleştirme Çabaları
159
a. Ekonomik Yapı ve Milli Burjuvazi Sorunu
160
bb. Milli Burjuvaziye Doğru
162
b. Siyasal Durum: Meşruti Monarşiden Ulus Devlete Geçiş
165
2. Çok Partili Dönem: Liberal Demokrasiyi Kurumsallaştırma Çabaları
166
a. Ekonomik Yapı ve Burjuvazi Olgusu
166
aa. Vesayet Altındaki Kapitalizmden Pazar Mekanizmasına Geçiş
166
bb. Pazar Mekanizmasından Planlamaya Geçiş
168
cc. Planlamadan Serbest Piyasaya Geçiş
169
b. Azgelişmiş Burjuvazi ve Güçlü Bürokrasi İkileminde Türk Demokrasisinin Sorunları
172
aa. Ekonomik Alt Yapı Eksikliği
172
bb. Ekonomik Alt Yapı Eksikliğinden Doğan Temel Bir Eksiklik: Demokrasi Kesintileri
174
i. Müdahalelerin Nedenleri
174
ii. Müdahalelerin Anayasal Sonuçları
175
c. Küreselleşme Sürecine Yanıt: Avrupa Birliği Süreci ve Demokratikleşme
178
II. OSMANLI’DA VE TÜRKİYE’DE EGEMENLİK
180
A. Ulusal Egemenliğe Geçiş
181
1. Osmanlı İmparatorluğunda Egemenlik
181
2. Ulusal Egemenliğe Geçiş ve Cumhuriyetin İlanı
191
a. Milli Mücadele Dönemi
191
b. Ulusal Egemenliğin Kurumsallaşma Aşaması
196
aa. Büyük Millet Meclisinin Açılması ve 1921 Anayasası
196
bb. Cumhuriyet’in İlanı
200
B. Cumhuriyet Dönemi Anayasalarında Ulusal Egemenlik
202
3. 1982 Anayasasında Egemenlik
207
a. Egemenliğin Sahibi - Kaynağı
208
C. AB ve Türkiye İlişkilerinde Egemenlik Sorunu
219
III. TÜRKİYE’DE DEMOKRASİ VE CUMHURİYET
225
A. Cumhuriyetçi Bir Kuruluş Modeli Olarak Türkiye Cumhuriyeti
225
1. Türkiyede Cumhuriyetçilik Düşüncesinin Tarihsel Temelleri
225
2. Kuruluş Döneminde Cumhuriyet Olgusu ya da “Atatürk’ün Cumhuriyet’i”
231
b. Kuruluş Mantığı İçinde Devlet - Cumhuriyet - Demokrasi Kurgusu
243
3. 1924 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu Döneminde Cumhuriyet: Devlet Biçimi Mi, Yönetim Biçimi Mi?
250
4. 1961 ve 1982 Anayasaları Dönemi
25 3
a. Anayasal Metinlerde Devlet - Cumhuriyet - Demokrasi Kurgusu
253
b. Anayasa Mahkemesi’nin Devlet - Cumhuriyet - Demokrasi Kurgusu
265
B. “Militan Demokrasi” Olgusunun Türkiye Algılaması
269
1. Terminoloji Sorunu ve Tanım
269
2. Türkiye’de Militan Demokrasinin Güncelliğinin Nedenleri
273
3. "Demokratik Düzen" ve "Anayasal Düzen" Kavramları Bağlamında Anayasa’ya Uygun Yollardan Hareketle Anayasayı Değiştirme Sorunu
275
4. Militan Demokrasi Anlayışı Bağlamında Türk Anayasa Mahkemesi’nin Tutumunun Genel Olarak Değerlendirilmesi
280
5. Anayasa Mahkemesi’nin Yeni Özgürlükçü Açılımlar Yapabilme Olasılığı
282
IV. KÜRESELLEŞME VE TÜRKİYE
287
A. Küreselleşme Sürecinde Siyasal Kültür
287
1. AB nin Kurulduğu Siyasal ve Kültürel Ortam
287
a. Siyasal Sistemin ve Temel Kurumların Ortaya Çıkışı
287
b. AB’nin Evrimi ve Temel Dayanakları
291
2. Türkiye’nin Durumu
293
a. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi
298
3. Çok Partili Demokrasi Dönemi
301