Kamu Denetçiliği Kurumu Dr. Ezgi Avcıoğlu Aksoy  - Kitap

Kamu Denetçiliği Kurumu

1. Baskı, 
Aralık 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
198
Barkod:
9786253770808
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
370,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Ombudsman, idarenin hukuka ve hakkaniyete uygunluğunun denetlenmesi, insan haklarının korunması ve iyi yönetimin sağlanması konularında görevli bir kurumdur. Ombudsman denetimi Anayasal bir kurum olarak ilk kez 1809 yılında İsveç'te uygulanmış daha sonra da farklı ülkelere yayılmaya başlamıştır. Anayasal ve yasal düzenlemelerle ombudsman kurumu ülkemizde 2012 yılında Kamu Denetçiliği Kurumu adıyla kurulmuş ve 2013 yılında şikâyet başvurularını incelemeye başlamıştır.
Bu çalışmanın konusunu öncelikle ombudsman kavramı, tarihçesi, nitelikleri, görevleri ve türleri, Türk hukuk sistemi içindeki yeri ve Kamu Denetçiliği Kurumu'nun yapısı, işlevleri ve işleyişi oluşturmaktadır.
Çalışmamızda 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu hükümleri incelenerek, Kurum'un denetim usulü ve Kurum uygulamaya geçince ortaya çıkan tereddütlü konular üzerinde durulmuştur. Kamu Denetçiliği Kurumu ile toplumumuza hak arama hürriyeti kapsamında etkili bir başvuru yolu kazandırılmıştır. Kurum, idare ile yurttaşlar arasında köprü görevi görmektedir. Ancak Kurum'un etkinliğinin sağlanması mutlak bağımsızlık içinde hareket etmesine, inceleme ve araştırma yetkilerinin genişliğine ayrıca yasama organı ile kamuoyunun kararlarının arkasında durmasına bağlıdır. Kurum on yıllık tecrübesinin ardından halen daha organizasyonel ve fonksiyonel bağımsızlığı hususlarında eleştiri almasına rağmen Kurum'a başvuru sayısındaki ve idare tarafından tavsiye kararlarına uyumdaki artış olumlu bir gelişme olarak gözlemlenmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
İdarenin Denetlenmesi ve Denetim Yolları
.
Genel Olarak Ombudsman ve Kamu Denetçiliği Kurumu'nun Tarihçesi, Yapısı ve İşlevleri
.
Kamu Denetçiliği Kurumu'nun Denetim Usulü
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
5
İÇİNDEKİLER 
7
KISALTMALAR 
13
GİRİŞ 
15
BİRİNCİ BÖLÜM
İDARENİN DENETLENMESİ VE DENETİM YOLLARI
I. YÖNETİM VE DENETİM OLGULARI 
17
A. “Yönetim” Kavramı 
17
B. “Denetim” Kavramı 
21
C. Denetimin Amacı ve Önemi 
22
II. TÜRKİYE’DE İDAREYİ DENETLEME YOLLARI 
24
A. Siyasal Denetim 
24
1. Türkiye Büyük Millet Meclisinin Doğrudan Denetim Yolları 
25
a. Yazılı Soru 
25
b. Genel Görüşme 
26
c. Meclis Araştırması 
26
d. Meclis Soruşturması 
27
2. Denetim Amaçlı Meclis Komisyonları 
28
a. İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu 
28
b. Dilekçe Komisyonu 
29
B. Yönetsel Denetim 
32
1. İç Denetim 
32
a. Hiyerarşik Denetim 
33
b. Kamu İdarelerinin Bünyelerinde Yer Alan Denetim Birimleri 
34
2. Dış Denetim 
37
a. İdarî Vesayet 
37
b. Özel Denetim 
39
(1) Devlet Denetleme Kurulu 
39
(2) Sayıştay 
42
C. Kamuoyu Denetimi 
44
D. Yargı Denetimi 
45
E. Bağımsız Organlar Tarafından Denetim 
47
1. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Tarafından Denetim 
47
2. Kamu Denetçiliği Kurumu Tarafından Yapılan Denetim 
50
İKİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK OMBUDSMAN VE KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU’NUN TARİHÇESİ, YAPISI VE İŞLEVLERİ
I. GENEL OLARAK OMBUDSMAN 
51
A. Ombudsman Kavramı 
51
B. Ombudsman Kurumunun Kökeni ve Tarihi Gelişimi 
54
1. Ombudsman Kurumunun Ortaya Çıkışı ve Tarihsel Kökeni 
54
2. Ombudsman Kurumunun Dünyaya Yayılışı 
58
C. Ombudsman Kurumunun Temel Özellikleri 
59
1. Bağımsızlık ve Tarafsızlık 
62
a. Ombudsman Kurumunun Kuruluşu 
63
b. Ombudsmanın Seçimi 
64
c. Ombudsmanın Görev Süresi ve Yeniden Seçilmesi 
64
d. Ombudsmanın Görevden Alınması 
65
e. Ombudsmanın Dokunulmazlığı ve Ayrıcalıkları 
65
f. Ombudsmanın Mali Bağımsızlığı 
66
g. Ombudsmanın Örgütsel Bağımsızlığı 
66
2. Geniş İnceleme ve Araştırma Yetkilerine Sahip Olma 
66
3. Kamuoyunca Tanınma ve Erişimin Kolaylığı 
67
4. Uzmanlık 
68
5. Kararlarının Bağlayıcı Olmaması 
68
D. Ombudsman Kurumunun Tanımlanması 
71
E. Ombudsman Kurumunun Görevleri 
73
a. Denetime Başlama 
74
b. Denetimin Kapsamı 
75
c. Denetimin Konusu 
75
d. Denetimin Niteliği 
76
2. İnsan Haklarını Koruma Görevi 
78
3. Yönetimin Gelişmesine Katkı Sağlama Görevi 
82
F. Ombudsman Türleri 
83
1. Genel Yetkili/Amaçlı Ombudsman (Klasik Ombudsman) 
83
2. Tek “Özel” Amaçlı Ombudsman 
84
3. Uluslararası ve Uluslarüstü Düzeydeki Ombudsmanlar 
85
4. İnsan Hakları Ombudsmanı 
85
5. Özel Sektör Ombudsmanı 
87
II. ÜLKEMİZDE “KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU”NUN KURULMA SÜRECİ 
87
A. Terminoloji 
88
B. Türkiye’de “Ombudsman”ın Tanıtılmasına ve Oluşturulmasına Yönelik
İlk Çalışmalar 
89
C. Türkiye’de “Ombudsman Kurulmasına Yönelik Anayasal ve Yasal
Düzenleme Süreci 
93
1. Ombudsman Kurumu Oluşturmaya Yönelik İlk Kanun Çalışmaları 
93
2. Avrupa Birliği Üyelik Sürecinin Ombudsman Kurumu Oluşturma
Çabalarına Etkisi 
95
3. Ombudsman Kurumu Oluşturulmasına Yönelik Kanunun Kabulü ve
Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararı 
97
4. “Kamu Denetçisine Başvurma Hakkı”nın Anayasal Bir Hak ve “Kamu
Denetçiliği Kurumu”nun Anayasal Bir Kurum Haline Gelmesi 
100
III. KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU’NUN YAPISI VE İŞLEVLERİ 
104
A. Türkiye’de Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Kuruluş Nedenleri 
104
1. Kamu Yönetimi Reformu Çalışmaları Kapsamında Açık, Ulaşılabilir
ve Hesap Verebilir Bir Yönetimi Destekleyici Bir Kurum Olması 
104
2. Diğer Denetim Yollarının Aksaklıkları ve Yetersizliklerini
Tamamlayıcı Bir Kurum Olması 
106
3. Yargının İş Yükünün Azaltılması Hususunda Yardımcı Olabilecek Bir
Kurum Olması 
106
B. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Amacı 
107
C. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Yapısı 
109
1. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Kuruluşu 
110
b. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Oluşumu 
112
c. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 
113
2. Kamu Başdenetçisi ve Denetçilerin Hukuki Statüleri 
113
a. Kamu Başdenetçisinin ve Denetçilerin Görevleri 
113
b. Kamu Başdenetçisi ve Denetçilerin Nitelikleri 
114
c. Kamu Başdenetçisi ve Denetçilerin Seçimi 
117
d. Kamu Başdenetçisi ile Denetçilerin Görev Süreleri ve Yeniden
Seçilebilme 
120
e. Kamu Başdenetçisi ve Denetçilerin Görevlerinin Sona Ermesi ve
Görevden Alınmaları 
120
f. Kamu Başdenetçisi ve Denetçiler hakkında Ceza Soruşturması
ve Kovuşturması 
122
g. Kamu Başdenetçisi ve Denetçilerin Çalışma İlkeleri ve İş
Bölümü Esasları 
123
h. Kamu Başdenetçisi ile Denetçilerin Malî ve Sosyal Hakları 
124
ı. Kamu Başdenetçisi ve Denetçilere Yönelik Yasaklar 
124
3. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Teşkilatı ve Personeli 
125
a. Genel Sekreterlik 
125
b. Kamu Denetçiliği Uzmanlığı ve Kamu Denetçiliği Uzman
Yardımcılığı 
126
c. Personele Yönelik Yasaklar 
128
4. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Bütçesi ve Gelirleri 
128
D. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun İşlevleri 
129
Araştırma ve Denetleme İşlevi 
129
a. Denetimin Kapsamı 
129
(1) Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Denetim Görev Alanına
Giren “İdare” Kavramı 
130
(2) Denetim Kapsamının İstisnaları 
131
aa. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Denetim Kapsamının
İstisnası Olarak Yasama ve Yargı Yetkisinin
Kullanılmasına İlişkin İşlemler 
131
bb. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Denetim Kapsamının
İstisnası Olarak Türk Silahlı Kuvvetlerinin Sırf Askerî
Nitelikteki Faaliyetleri 
132
b. Denetimin Konusu 
135
c. Denetimin Niteliği 
136
d. Denetim Ölçütü Olarak “İyi Yönetim İlkeleri” 
137
2. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun İnsan Haklarını Koruma İşlevi 
139
a. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun İnsan Haklarını Koruma
Konusundaki Yetkileri 
140
b. İnsan Haklarını Koruma Mekanizması Olarak Türkiye İnsan
Hakları ve Eşitlik Kurumu ile Kamu Denetçiliği Kurumu’nun
Karşılaştırması 
142
3. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun İdareyi İyileştirme İşlevi 
147
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU’NUN DENETİM USÛLÜ
I. DENETİMİN BAŞLAMASI 
149
A. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Harekete Geçmesinin Ön Koşulu: Şikâyet
Başvurusu 
149
B. Şikâyet Başvurularının Başlangıç Tarihi 
150
C. Kamu Denetçiliği Kurumu’na Şikâyet Başvurusu Yapabilecek Kişiler 
151
D. Şikâyet Başvurularının Şartları 
152
1. Kamu Denetçiliği Kurumu’na Yapılacak Şikâyet Başvurusunda
Menfaat İhlali Şartı ve Bu Şartın Aranmayacağı Haller 
153
2. Kamu Denetçiliği Kurumu’na Yapılacak Şikâyet Başvurusunda İdari
Başvuru Yollarının Tüketilmesi Şartı ve Bu Şartın Aranmayacağı
Haller 
154
E. Şikâyet Başvurusunun Usûlü 
159
1. Şikâyet Başvurusunun Dili 
159
2. Şikâyet Başvurusunda Yer Alması Gereken Bilgiler 
159
3. Şikâyet Başvurusunun Yapılabileceği Yerler 
161
F. Şikâyet Başvurularının Yapılabileceği Süre 
161
G. Dava Açma Süresi İçinde Yapılan Şikâyet Başvurusunun Dava Açma
Süresine Etkisi 
162
II. İNCELEME VE ARAŞTIRMA 
163
A. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun İzleyeceği İnceleme ve Araştırma
Aşamaları 
163
1. Ön İnceleme Aşaması 
163
2. Şikâyet Başvurusunun Esasına İlişkin İnceleme ve Araştırma
Yapılması 
165
B. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Sahip Olduğu İnceleme ve Araştırma
Yetkileri 
167
1. İnceleme ve Araştırma Konusuna İlişkin Bilgi ve Belge İsteme Yetkisi 
167
2. İnceleme ve Araştırma Konusu Kapsamında Bilirkişi Görevlendirme
Yetkisi 
170
3. İnceleme ve Araştırma Konusu Kapsamında Tanık ve İlgilileri
Dinleme Yetkisi 
171
4. İnceleme ve Araştırma Konusu Kapsamında Denetim Gezileri
Yapma Yetkisi 
172
5. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Sahip Olduğu İnceleme ve Araştırma
Yetkilerinin Sınırlılığı 
172
C. İnceleme ve Araştırmanın Sona Erme Halleri 
173
1. Şikâyetçinin Şikâyetinden Vazgeçmesi 
173
2. Şikâyete Konu Talebin İlgili İdare Tarafından Yerine Getirilmesi 
174
3. Gerçek Kişi Şikâyetçinin Ölmesi 
174
4. Tüzel Kişi Şikâyetçinin Tüzel Kişiliğinin Sona Ermesi 
174
5. Şikâyet Konusuyla İlgili Olarak Dava Açılması 
174
III. KARAR 
175
A. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Kararlarının Niteliği 
175
B. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Vereceği Karar Türleri 
177
1. Tavsiye Kararı 
178
2. Ret Kararı 
178
3. Dostane Çözüm Kararı 
178
4. Karar Verilmesine Yer Olmadığına Dair Karar 
179
C. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Kararlarının İlgililere Bildirilmesi 
179
D. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Kararlarının Sonuçları 
179
1. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Kararının İlgili İdare Tarafından
Uygulanması 
180
2. Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Kararının İlgili İdare Tarafından
Uygulanmaması 
180
3. Dava Açma Süresi İçinde Yapılan Şikâyet Başvurusu Sonucu Duran
Dava Açma Süresinin Yeniden İşlemeye Başlaması 
180
SONUÇ 
183
KAYNAKÇA 
189