EKONOMİK MODELLER VE DEĞİŞKENLER ARASI İLİŞKİLER
1.1. Matematiksel Bir Modelin Elemanları
17
1.2. Sayılar ve Kümeler
19
1.3. İlişki (Bağıntı) ve Fonksiyonlar
20
1.4. Değişkenler Arası Doğrusal İlişkiler ve Genel Denklemi
22
1.5. Bir Doğrunun Eğimi
25
1.6. Doğrusal Fonksiyonların Belirlenmesi
30
1.6.1. İki Nokta Yöntemi
30
1.6.2. Nokta Eğim Yöntemi
39
1.6.3. Dik Doğrular Yöntemi
40
1.7. Doğrusal İlişkilerde Marjinal ve Ortalama Oranlar
41
1.8. İktisatta Kullanılan Doğrusal Fonksiyonlar ve Eşitlikler
43
1.8.1. Bireysel Talep Fonksiyonu
43
1.8.2. Bireysel Arz Fonksiyonu
45
1.8.3. Doğrusal Tüketim ve Tasarruf Fonksiyonları
48
1.8.4. Yatırım Fonksiyonu
53
1.8.6. Eş Maliyet (Toplam Maliyet) Eşitliği
56
1.8.7. Sabit Maliyet Altında Üretim İmkânları Eşitliği
58
1.9. Doğrusal Fonksiyonlarda Esneklik Hesaplanması
61
1.9.1. Yüzde Hesabı ile Esneklik
61
1.9.1.1. Tek Bağımsız Değişken Durumu
61
1.9.1.2. Çok Bağımsız Değişken Durumu
66
1.9.2. Ortalama ve Marjinal Değerler ile Esneklik
69
1.10. Eğrisel İlişkiler
73
1.10.1. İkinci Derece Fonksiyonların Grafikleri ve Çözümleme Yöntemleri
74
1.10.2. İkinci Dereceden Kar Fonksiyonu
78
1.10.3. İkinci Dereceden Piyasa Denge Eşitliği
82
2.1. Denge Analizine Giriş
87
2.2. Kısmi Piyasa Dengesi: Doğrusal Model
89
2.3. Kısmi Piyasa Dengesi: Eğrisel Model
93
2.4. Basit Keynesyen Makro Modelde Mal Piyasasında Denge
95
2.4.1. Kapalı Bir Ekonomide Toplam Planlanan Harcama Reel Gelir Eşitliği
96
2.4.2. Kapalı Bir Ekonomide Yatırım Tasarruf Eşitliği
98
2.4.3. Açık Bir Ekonomide Toplam Planlanan Harcama Reel Gelir Eşitliği
99
2.4.4. Açık Bir Ekonomide Yatırım Tasarruf Eşitliği
100
2.5. Açık Bir Ekonomide Mal Piyasası Dengesi: IS Eğrisi
102
2.6. Para Piyasasında Denge: LM Eğrisi
102
2.8. Cari İşlemler Dengesi (Dış Denge)
106
2.9. Dış Açık ve Borçlanma: İkiz Açık Hipotezi
107
2.10. Genel Denge Analizi
109
2.10.1. Genel Piyasa Dengesi
109
2.10.2. Mal ve Para Piyasalarının Birlikte Dengesi: IS–LM Analizi
112
2.10.2.1. Kapalı Bir Ekonomide Genel Denge
113
2.10.2.2. Dışa Açık Bir Ekonomide Genel Denge
119
2.11. Genel Denge ve Matris Cebiri
120
2.11.1. Matrisin Tanımı ve Çeşitleri
121
2.11.2. Temel Matris İşlemleri
124
2.11.3. Determinant, Minör, Kofaktör
126
2.11.4. Matrislerin Tersinin Bulunması
129
2.11.5. Matrislerin Tersi ile Doğrusal Eşitliklerin Çözümü
131
2.11.6. Cramer Kuralı ile Doğrusal Eşitliklerin Çözümü
132
KARŞILAŞTIRMALI STATİK ANALİZ
3.1. Karşılaştırmalı Statik Analize İktisadi Örnekler
141
3.1.1. Doğrusal Talep Fonksiyonu ve Piyasa Dengesi
141
3.1.2. Doğrusal Tüketim Fonksiyonu ve Denge Milli Gelir
146
3.1.3. Dengeli Bütçe Çarpanı
156
3.2. Değişim Oranı ve Türev
159
3.2.1. Türev Alma Yöntemleri
162
3.2.2. Türevin İktisatta Kullanımı
166
3.2.2.1. Marjinal Kavramlar
166
3.2.2.1.1. Marjinal Maliyet
167
3.2.2.1.2. Marjinal Gelir
169
3.2.2.1.3. Marjinal Fayda
171
3.2.2.1.4. Marjinal Tüketim ve Marjinal Tasarruf Eğilimi
171
3.2.2.2. Toplam, Ortalama ve Marjinal Kavramlar Arasındaki İlişki
172
3.2.2.2.1. Toplam, Ortalama ve Marjinal Maliyet İlişkisi
172
3.2.2.2.2. Toplam, Ortalama ve Marjinal Gelir İlişkisi
178
3.2.2.3. Türev ve Esneklik
183
3.2.2.3.1. Doğrusal Talep Fonksiyonlarında Talep Esnekliği
185
3.2.2.3.2. Sabit ve Birim Esnekliğe Sahip Talep Eğrileri
187
3.2.2.3.3. Marjinal Gelir ve Talep Esnekliği İlişkisi
189
3.2.2.3.4. Toplam Harcama ve Talep Esnekliği İlişkisi
197
3.3. Birden Çok Bağımsız Değişken ve Kısmi Türev
200
3.3.1. Kısmi Türev Kuralları
201
3.3.2. İkinci Dereceden Kısmi Türevler
202
3.3.3. Kısmi Türevin Piyasa Modeline Uygulanışı
203
3.3.4. Kısmi Türevin Milli Gelir Modeline Uygulanışı
206
3.3.5. Kısmî Türev, Marjinal Kavramlar ve Esneklikler
211
3.3.5.1. Talep Fonksiyonları
211
3.3.5.1.1. Kısmi Marjinal Talep Fonksiyonları
211
3.3.5.1.2. Çapraz Esneklikler
214
3.3.5.1.3. Verginin Yansıması
220
3.3.5.2. Üretim Fonksiyonları
223
3.3.5.2.1. Üretim Faktörlerinin Marjinal ve Ortalama Verimi (Ürünü)
225
3.3.5.2.2. Emeğin Marjinal Verimi ve Emek Talebi
228
3.3.5.2.3. Homojen Fonksiyonlar ve Euler Teoremi
232
3.3.5.2.4. Cobb–Douglas Üretim Fonksiyonu ve Ölçeğe Göre Getiri
236
3.3.5.2.5. Cobb–Douglas Üretim Fonksiyonu ve Euler Teoremi
239
3.4. Diferansiyel Denklemler
242
3.4.1. Tanım ve Kuralları
242
3.4.2. Toplam Diferansiyel
243
3.4.4. Zamana Göre Türev
251
3.5. Yüksek Dereceden Türevler
253
3.5.1. Artan –Azalan Fonksiyonlar ile Konveks–Konkav Durumlar
254
3.5.2. Kayıtsızlık Eğrileri
256
3.5.3. Eş Ürün Eğrileri
259
3.5.4. Emeğin Marjinal Ürünü
260
OPTİMAL DENGE DEĞERLERİNİN BULUNMASI (OPTİMİZASYON)
4.1. Sınırsız Optimizasyon
265
4.1.1. Tek Bağımsız Değişken Olması Halinde Optimizasyon
265
4.1.1.1. Firma Dengesi ve Kar Maksimizasyonu
269
4.1.1.2. Vergi Uygulamaları ve Kar Maksimizasyonu
276
4.1.2. İki Bağımsız Değişken Olması Halinde Optimizasyon
279
4.1.3. N Sayıda Bağımsız Değişken Olması Halinde Optimizasyon
285
4.2. İki Bağımsız Değişkenli Fonksiyonlarda Sınırlı Optimizasyon
294
4.2.1. Yok Etme Yöntemi
294
4.2.2. Lagrange Çarpanı Yöntemi
296
4.2.2.1. Firma Dengesi
298
4.2.2.1.1. Maliyet Minimizasyonu
299
4.2.2.1.2. Üretimin Maksimizasyonu
306
4.2.2.1.3. Girdiler Açısından Kar Maksimizasyonu
308
4.2.2.2. Tüketici Dengesi ve Fayda Maksimizasyonu
309
4.3. Oligopol Modelleri
314
4.3.1. Cournot Modeli
314
4.3.2. Stackelberg Modeli
318
4.3.3. Bertrand Modeli
321
4.3.4. Oligopol Modellerinde Denge Örnekleri
322
4.3.4.1.1. Cournot Dengesi
322
4.3.4.1.2. Stackelberg Dengesi
324
4.3.4.1.3. Oligopol Dengelerinin Diğer Piyasa Dengeleri İle Karşılaştırılması
326
4.3.4.2.1. Cournot Dengesi
328
4.3.4.2.2. Tam Rekabet Dengesi
329
4.3.4.2.3. Monopol Dengesi
330
4.3.4.3. Diğer Örnekler
331
4.3.4.3.1. Cournot Dengesine Örnekler
331
4.3.4.3.2. Stackelberger Dengesine Örnekler
334
5.1. Dinamik Analizin Tanımı
341
5.2. Belirsiz İntegral
341
5.2.1. Belirsiz İntegral Alma Kuralları
342
5.2.2. Ekonomik Uygulamalar
344
5.3. Belirli İntegral
347
5.3.1. Ekonomik Uygulamalar
347
5.4. Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar
358
5.4.1. Üstel Fonksiyonlar
358
5.4.2. Logaritmik Fonksiyonlar
360
5.4.3. Üstel ve Logaritmik Fonksiyonların Türevleri
363
5.4.4. Doğal Üstel ve Logaritmik Fonksiyonların Çözümü
364
5.4.5. Logaritmik Fonksiyonlarda Eğim ve Esneklik
365
5.5.1. Aritmetik Diziler
370
5.5.2. Geometrik Diziler
373
5.5.3. Basit Serilerde Ortalama Hesaplanması
379
5.6. Büyüme Oranı ve Hesaplama Yöntemleri
384
5.6.1. İktisadi Örnekler
386
5.7. Kesikli Büyüme, Sürekli Büyüme ve Bileşik Faiz
391
5.7.1. İktisadi Örnekler
394
5.7.2. Efektif ve Reel Faiz Oranları
399
5.7.3. Repo ve Repo Faizlerinin Hesaplanması
401
5.7.4. İskonto Edilmiş (Bugünkü) Değer
402
5.7.5. Gelecekteki Gelir Akımlarının Bugünkü Değeri
404
5.7.6. Tahvil Değerlemesi
407
5.8. Diferansiyel Denklemler ve Fark Denklemleri
410
5.8.1. Diferansiyel Denklemler
412
5.8.2. Fark Denklemleri
412
5.8.2.1. Birinci Derece Doğrusal Fark Denkleminin Çözümü
413
5.8.2.2. İstikrar Koşulları
416
5.8.2.3. Dinamik Basit Makro Model
418
5.8.2.4. Örümcek Ağı Modeli (Cobweb Modeli)
421
5.8.3. Harrod–Domar Modeli
423
5.8.3.1. Domar Büyüme Modeli
423
5.8.3.2. Harrod Büyüme Modeli
431
5.8.4. Solow Büyüme Modeli
434
Yararlanılan Kaynaklar
437