I– YARGI YETKİSİNİ KULLANAN MAKAMLAR
35
B) TÜRK YARGI SİSTEMİNİN BÖLÜMLERİ
36
II– GENEL OLARAK GÖREV KAVRAMI
40
III– İDARİ YARGININ GÖREV ALANI
41
A) DANIŞTAY’IN GÖREVLERİ
42
1– İlk Derece Mahkemesi Olarak Danıştay’ın Görevleri
42
a) Cumhurbaşkanı Kararlarına Karşı Açılacak İptal ve Tam
b) Cumhurbaşkanınca Çıkarılan Cumhurbaşkanlığı
Kararnameleri Dışındaki Düzenleyici İşlemlere İlişkin İptal
c) Bakanlıklar İle Kamu Kuruluşları veya Kamu Kurumu
Çapında Uygulanacak Düzenleyici İşlemlere Karşı Açılacak
İptal ve Tam Yargı Davaları
45
d) Danıştay İdari Dairesince veya İdari İşler Kurulunca Verilen
Kararlar Üzerine Uygulanan Eylem ve İşlemlere Karşı
Açılacak İptal ve Tam Yargı Davaları
46
e) Birden Çok İdare veya Vergi Mahkemesinin Yetki Alanına
Giren İşlere Karşı Açılacak İptal ve Tam Yargı Davaları
47
f) Danıştay Yüksek Disiplin Kurulu Kararları İle Bu Kurulun
Görev Alanı İle İlgili Danıştay Başkanlığı İşlemlerine Karşı
Açılacak İptal ve Tam Yargı Davaları
48
g) Tahkim Yolu Öngörülmeyen Kamu Hizmetleri İle İlgili İmtiyaz
Şartlaşma ve Sözleşmelerinden Doğan İdari Davalar
48
h) Özel Kanunlarda Belirtilen ve Danıştay’ın İlk Derece
Mahkemesi Olarak Görevli Olduğu Uyuşmazlıklar
49
2– Danıştay’ın Belediyeler ile İl Özel İdarelerinin Seçimle Gelen
Organlarının Organlık Sıfatlarını Kaybetmeleri Hakkındaki
İstemleri İncelemek ve Karara Bağlamak Görevi
49
3– Temyiz Mercii Olarak Danıştay’ın Görevi
50
B) BÖLGE İDARE MAHKEMELERİNİN GÖREVLERİ
52
1– İstinaf Başvurularını İnceleyip Karara Bağlamak
54
Görev ve Yetki Uyuşmazlıklarını Kesin Karara Bağlamak
54
3– Diğer Kanunlarla Verilen Görevleri Yerine Getirmek
55
C) İDARE MAHKEMELERİNİN GÖREVLERİ
55
cc) Sorumluluk Sebepleri
63
bbb) Kusursuz Sorumluluk
66
3– İdari Sözleşmelerden Dolayı Taraflar Arasında Çıkan
Uyuşmazlıklara İlişkin Davalar
68
a) Özel Hukuk Sözleşmeleri
69
bb) İdari Sözleşmeleri İdari Yargının Görev Alanına Tabi
cc) İdari Sözleşmelerden Kaynaklanan Dava Türleri
72
4– Diğer Kanunlarla Verilen İşler
72
5– Özel Kanunlarla Danıştay’ın Görevli Olduğu Belirtilen ve İdari
Yargılama Usulü Kanunu ile İdare Mahkemelerinin Görevli
Kılınmış Olduğu Davalar
72
D) VERGİ MAHKEMELERİNİN GÖREVLERİ
73
IV– ADLİ YARGININ GÖREV ALANI
74
A) ADLİ YARGININ GÖREV ALANINA GİREN UYUŞMAZLIKLAR
74
1– İdarenin Özel Hukuk Sözleşmelerinden Doğan Davalar
74
2– Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Özel Hukuka Tabi
Faaliyetlerinden Doğan Uyuşmazlıklar
75
3– Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Aleyhine Açılan Tazminat
4– Devlet Memurunun Kişisel Kusuruyla Hazineye Verdiği Zararın
Tazmini İstemiyle Açılan Tazminat Davaları
76
5– İdarenin Özel Kişilere veya Kamu Görevlilerine Karşı Açtığı
6– İdareye Ait Taşıtların Yaptığı Kazalar Nedeniyle Doğan
Zararların Tazmini İstemli Davalar
77
7– İdarenin Haksız Fiil – Fiili Yol Etkinliklerinden Doğan Davalar
77
8– Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Tazminat Davaları
78
9– Adli Yargı Kararlarının Yerine Getirilmemesi İle İlgili Tazminat
10– Medeni Kanun Uyarınca Adli Yargının Görevli Olduğu Davalar
79
a) Kişisel Durum Sicilinin (Nüfus Kütüklerinin) Düzeltilmesine
b) Vasi, Kayyım, Yasal Danışman ve Vesayet Dairelerinin
Kusurundan Doğan Zararların Tazmini İstemiyle Açılacak
c) Tapu Sicili İle İlgili Davalar
80
11– Kamulaştırma Kanununun Uygulanmasından Doğan Bir Kısım
12– İş Kanununun Uygulanmasından Doğan Uyuşmazlıklar
81
13– Orman Kanununun Uygulanmasından Doğan Davalar
82
14– Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundan Kaynaklanan Davalar
82
15– İcra – İflas Memurlarının Kusurlarından Doğan Zararların
Tazmini İstemli Davalar
82
16– Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanundan Doğan
17– Kaçakçılıkla Mücadelede Kanunundan Doğan Bazı
18– Devlet İhale Kanununun Uygulanmasından Doğan Bazı
19– Futbol Federasyonu Tarafından Tesis Edilen İşlemlerden
Doğan Uyuşmazlıklara İlişkin Davalar
84
20– Kabahatler Kanunu Uyarınca Verilecek Cezalara Karşı Yapılacak
b) 5326 sayılı Kanunda Düzenlenen Kabahat Türleri
86
aa) Emre Aykırı Davranış
86
gg) Tütün Mamullerinin Tüketilmesi
87
hh) Kimliği Bildirmeme
87
21– Diğer Kanunlarda Düzenlenen İdari Para Cezalarına Karşı
b) İdari Yaptırımların Düzenlendiği Diğer Kanunlar
90
V– İDARİ VE ADLİ YARGI MERCİLERİ ARASINDA ÇIKACAK GÖREV
UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜMLENMESİ
95
A) UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
95
1– Olumlu Görev Uyuşmazlığı
96
a) Olumlu Görev Uyuşmazlığı (Md. 17)
96
b) Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma (Md. 10)
98
2– Olumsuz Görev Uyuşmazlığı
100
3– Yargı Mercilerince Görevli Yargı Yerinin Belirlenmesi Amacıyla
Uyuşmazlık Mahkemesine Başvurulması
101
I– YETKİ KAVRAMI VE İDARİ YARGIDA YETKİ SORUNU
103
II– İDARİ DAVALARDA GENEL YETKİ KURALI
105
III– İDARİ DAVALARDA ÖZEL YETKİ KURALLARI
106
A) KAMU GÖREVLİLERİ İLE İLGİLİ DAVALARDA YETKİ
106
1– Atama ve Nakillerle İlgili İşlemlerden Kaynaklanan Davalarda
2– Göreve Son Verme, Emekli Edilme veya Görevden
Uzaklaştırılma İşlemlerinden Kaynaklanan Davalarda Yetkili
3– Kamu Görevlileri İle İlgili Diğer Davalarda Yetkili Mahkeme
109
4– Hakim ve Savcılar Tarafından Mali, Sosyal ve Özlük Haklarına
İlişkin Olarak Açılacak Davalarda Yetkili Mahkeme
110
B) TAŞINMAZ MALLARA İLİŞKİN DAVALARDA YETKİ
110
1– Taşınmaz Mallarla İlgili Mevzuatın Uygulanması veya Bunlara
Bağlı Her Türlü Haklara İlişkin İdari Davalar
111
2– Kamu Mallarına İlişkin İdari Davalar
111
C) MAHALLİ İDARELERİ İLGİLENDİREN MEVZUATIN UYGULANMASINA
İLİŞKİN DAVALARDA YETKİ
111
D) SINIR UYUŞMAZLIKLARINDA YETKİ
112
E) TAŞINIR MALLARA İLİŞKİN DAVALARDA YETKİ
112
F) TAM YARGI (TAZMİNAT) DAVALARINDA YETKİ
113
1– İdari İşlemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davalarında Yetki
113
2– Zararın Bayındırlık ve Ulaştırma Gibi Bir Hizmetten Doğması
Sonucu Açılan Tam Yargı Davalarında Yetki
114
3– İdari Eylemlerden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları
114
4– Diğer Hallerde Yetki
114
G) VERGİ UYUŞMAZLIKLARINDA YETKİ
114
1– Tarh, Tahakkuk ve Ceza Kesme İşlemlerini Konu Alan İdari
2– Gümrük Vergilerinde ve Vergi Hatalarında Yetki
116
3– Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanundan Doğan
Uyuşmazlıklar Sonucu Açılan Davalarda Yetki
116
4– Diğer Uyuşmazlıklarda Yetki
116
1– Gerçek Kişilerin Taraf Ehliyeti
119
2– Tüzel Kişilerin Taraf Ehliyeti
119
1– Gerçek Kişilerin Dava Ehliyeti
120
a) Tam Dava Ehliyetine Sahip Gerçek Kişiler
120
b) Sınırlı Dava Ehliyetine Sahip Gerçek Kişiler
121
c) Dava Ehliyetine Sahip Olmayan Gerçek Kişiler
121
2– Tüzel Kişilerin Dava Ehliyeti
121
a) Özel Hukuk Tüzel Kişileri
121
aaa) 5737 sayılı Vakıflar Kanunu Hükümlerine Göre
Vakıfların Dava Ehliyeti
122
bbb) 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu Hükümlerine
Göre Vakıfların Dava Ehliyeti
123
aaa) Sendikalar ve İşveren Sendikaları
124
bbb) Kamu Görevlileri Sendikaları
125
dd) Ticaret Şirketleri
126
aaa) Kollektif Şirketler
126
bbb) Komandit Şirketler
126
ccc) Anonim Şirketler
127
ddd) Limited Şirketler
127
eee) Kooperatif Şirketleri
128
b) Kamu Hukuku Tüzel Kişileri
128
c) Tüzel Kişiliğine Sahip Olmayan Kamu Kuruluşları İle Kamu
2– İptal Davalarında Menfaat İhlali
130
a) Menfaat İhlali Kavramının Anlamı
130
b) Menfaat İhlali Kavramının Unsurları
131
aa) Menfaatin Meşru Olması
131
bb) Menfaatin Kişisel Olması
131
cc) Menfaatin Güncel Olması
132
3– Tam Yargı Davalarında Hak İhlali
132
a) İdari Eylem Sonucu Ölüm Meydana Gelmesi Halinde
Açılacak Tam Yargı Davası
133
b) İdari Eylem Sonucu Bedeni Zarar Meydana Gelmesi
Halinde Açılacak Tam Yargı Davası
133
c) İdari Eylem veya İşlem Sonucu Kişinin Manevi Değerlerinin
Zarara Uğratılması Halinde Açılacak Tam Yargı Davası
133
d) İdari İşlem Sonucu Zarara Uğranılması Halinde Açılacak
e) İdari Sözleşmelerden Dolayı Açılacak Tam Yargı Davası
133
f) Mahkeme Kararlarının Yerine Getirilmemesi Sonucu
Uğranılan Zararların Tazmini İstemli Davalar
134
III– DAVA DİLEKÇESİNDEKİ DAVACI BÖLÜMÜNE İLİŞKİN ÖRNEKLER
134
A) GERÇEK KİŞİ DAVACI
134
1– Davacı Gerçek Kişi Taraf ve Dava Ehliyetine Sahipse
134
2– Davacı Gerçek Kişi Kendisini Vekil Vasıtasıyla (Avukatla) Temsil
3– Davacı Gerçek Kişi Reşit Değilse
134
4– Davacı Gerçek Kişi Vesayet Altında İse
134
1– Özel Hukuk Tüzel Kişileri
135
cc) Cemaat ve Esnaf Vakıfları
135
dd) 4.10.1926 Tarihinde Sonra Kurulan Vakıflar
135
I– DAVA DİLEKÇESİNDE ADRES YAZILMA ZORUNLULUĞU
137
II– ADRES YAZILMAMASI VEYA DEĞİŞEN ADRESİN BİLDİRİLMEMESİNİN
B) ADRES DEĞİŞİKLİĞİNİN BİLDİRİLMEMESİ
139
I– DAVA DİLEKÇESİNDE DAVALI İDARENİN GÖSTERİLMESİ
ZORUNLULUĞU VE SONUÇLARI
141
II– İDARİ YARGIDA DAVALI OLABİLECEK BİRİMLER
142
A) KAMU HİZMETİ KAVRAMI
142
B) KAMU TÜZEL KİŞİLERİ (DAVALI OLABİLECEK KAMU KURUM VE
2– Kamu Tüzel Kişileri
145
b) Diğer Kamu Tüzel Kişileri
146
aa) Yer Yönünden Diğer Kamu Tüzel Kişileri (Mahalli
bb) Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşları
aaa) Faaliyet Alanları Açısından
149
bbb) Yönetim Biçimleri Açısından
149
ccc) Faaliyet Konuları Açısından
150
aaaa) İdari Kamu Kurumları
150
bbbb) İktisadi Kamu Kurumları
150
cccc) Sosyal Kamu Kurumları
150
dddd) Bilimsel, Teknik ve Kültürel Kamu
C) BAĞIMSIZ İDARİ KURUMLAR (BAĞIMSIZ İDARİ OTORİTELER)
151
2– Türkiye’de Bağımsız İdari Kurumlar
152
III– DAVA TÜRLERİNE GÖRE DAVALI OLABİLECEK İDARELER
153
aa) Cumhurbaşkanlığı İşlemleri
153
bb) Bakanlık İşlemleri
153
cc) Tüzel Kişiliği Bulunan Genel Müdürlük İşlemleri
154
aa) Valilik İşlemleri
154
bb) Kaymakamlık İşlemleri
154
3– Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşları
155
a) Kamu İktisadi Teşebbüsleri
155
b) Sosyal Kamu Kurumları
155
c) Bilimsel, Teknik ve Kültürel Kamu Kurumları
156
e) Bağımsız İdari Kurumlar
157
B) TAM YARGI DAVALARI
157
1– İdari İşlemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları
157
2– İdari Eylemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları
158
D) İDARİ SÖZLEŞMELERDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARA İLİŞKİN
II– DAVA TÜRLERİNE GÖRE DAVANIN KONUSU
160
1– Genel Olarak İptal Davaları
160
2– İdari İşlem Kavramı ve Unsurları
160
a) İdare Tarafından Tesis Olunması
160
b) Kamu Hizmetinin İfası Amacıyla Tesis Olunması
160
c) Kamu Gücü Ayrıcalıkları Kullanılarak Tesis Olunması
161
d) Tek Yanlı Olarak Tesis Olunması
161
e) Kesin ve İcrai Nitelik Taşıması
161
3– İptal Davasına Konu Olamayacak İşlemler
161
a) Kesin ve İcrai Nitelik Taşımayan İşlemler
161
b) Yargı Denetimine Kapalı Olan İşlemler
162
c) Yok Hükmünde Olan İşlemler
162
d) İdari Yargının Görev Alanına Girmeyen İdari İşlemler
162
e) Kesin Hükme Bağlanan İdari İşlemler
163
4– İptal Davasına Konu Olabilecek İdari İşlemlere İlişkin Davanın
Konusu Bölümü Örnekleri
163
aa) Atama İşleminin İptali
163
bb) Göreve Son Verme İşleminin İptali
163
cc) Geçici İnşaat Ruhsatı Verilmemesi İşlemi
163
dd) Silah Ruhsatı Verilmemesi İşleminin İptali
163
ee) Gazete Basım Yerinin Mühürlenmesi İşleminin İptali
163
ff) Belediye Tarafından İşyerleri Açılış Kapanış Saatinin
Belirlenmesi İşleminin İptali
164
gg) İşletme ve Kullanım İzni Verilmemesi İşleminin İptali
164
b) Düzenleyici – Genel İşlemler
164
aa) Cumhurbaşkanlığı Kararının İptali
164
cc) Yönetmelik İptali
164
B) TAM YARGI DAVALARI
165
1– Genel Olarak Tam Yargı (Tazminat) Davalarının Nitelikleri
165
2– İdari Eylem Kavramı
165
3– İdarenin Sorumluluğunun Dayanağı
166
4– Tam Yargı Davalarının Çeşitleri
166
c) İdari Sözleşmelerden Doğan Davalar
167
5– Tam Yargı Davasının Konusu
167
6– Tam Yargı Dava Dilekçesinde Davanın Konusu Bölümüne
a) İdari İşlemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları
168
b) İdari Eylemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları
168
TEBLİĞ TARİHİ (DAVA AÇMA SÜRESİ)
I– DAVA DİLEKÇESİNDE TEBLİĞ TARİHİNİN BULUNMASI ZORUNLULUĞU
171
1– İdari Uyuşmazlıklarda
173
2– Vergi Uyuşmazlıklarında
173
3– Düzenleyici İşlemlerin İptali İstemli Davalarda
174
4– İlan Yoluyla Yapılan Bildirimlerde Tebliğ Tarihi
174
C) TAM YARGI DAVALARINDA
174
1– İdari İşlemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları
174
2– İdari Eylemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları
175
II– İDARİ YARGIDA DAVA AÇMA SÜRESİ
175
B) İPTAL DAVALARINDA DAVA AÇMA SÜRESİ
178
1– Dava Açma Süresinin Başlangıcı
178
a) İdari Uyuşmazlıklarda
178
b) Vergi Uyuşmazlıklarında
179
c) İdarenin Dava Açacağı Konularda
179
d) Düzenleyici İşlemlerin İptali İstemli Davalarda
179
e) İlan Yoluyla Yapılan Bildirimlerde Dava Açma Süresi
180
2– Doğrudan İptal Davası Açılması Halinde Dava Açma Süresi
181
3– Üst Makamlara Müracaatı Müteakip İptal Davası Açılması
Halinde Dava Açma Süresi
181
4– İşlem Tesisi İçin İlgililerce İdareye Başvuru Halinde Dava Açma
a) İdarenin Suskun Kalması
183
b) İdarenin Zımni Ret Süresi Geçtikten Sonra Yanıt Vermesi
183
c) İdarenin Kesin Yanıt Vermesi
184
d) İdarece Kesin Yanıt Verilmemesi
184
C) TAM YARGI DAVALARINDA DAVA AÇMA SÜRESİ
184
1– İdari İşlemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları
184
a) Genel Olarak İdari İşlemin Yol Açtığı Zararlar Sorunu
184
b) İşlemden Doğan Tam Yargı Davalarında Dava Açma Süresi
186
aa) İdari İşlemlere Karşı Doğrudan Tam Yargı Davası
bb) İdari İşlemin Uygulanmasından Doğan Zararlara Karşı
Doğrudan Tam Yargı Davası Açılması
187
cc) İptal ve Tam Yargı Davalarının Birlikte Açılması
188
dd) İdari İşleme Karşı Önce İptal Davası Sonra Tam Yargı
2– İdari Eylemden Kaynaklanan Tam Yargı Davaları
190
a) Ön Karar Müessesesi ve Dava Açma Süresi
190
aa) İdareye Başvuru ve Ön Karar Alma Zorunluluğu
190
aaa) Bir Yıllık Başvuru Süresi
191
bbb) Ön Kararda Beş Yıllık Süre
192
bb) Ön Karar Alındıktan Sonra Dava Açma Süresi
193
b) Ön Karar Alınması Gerekmeyen Durumlar
193
D) İDARİ SÖZLEŞMELERDEN DOĞAN DAVALARDA DAVA AÇMA SÜRESİ
194
1– İdari İşlemlerle İlgili Ancak Sözleşmeden Ayrılabilen İşlemler
194
2– İdari Sözleşmelerden Doğan Haklar
194
E) GÖREVSİZ YARGI YERİNE BAŞVURMA HALİNDE DAVA AÇMA SÜRESİ
195
III– DAVA AÇMA SÜRESİNE İLİŞKİN GENEL ESASLAR
196
1– Sürenin İşlemeye Başlaması
196
2– Sürenin Tatile Rastlaması
196
3– Sürenin Bitiminin Adli Tatile Rastlaması
197
II– İPTAL DAVALARINDA OLAYLAR BÖLÜMÜ
199
III– TAM YARGI DAVALARINDA OLAYLAR BÖLÜMÜ
201
A) İDARİ İŞLEMDEN KAYNAKLANAN TAM YARGI DAVALARI
201
1– İşlemin İptali İstemiyle Birlikte Açılan Tam Yargı Davası
201
2– İşlemin İptaline (Davanın Reddine) Dair İdari Yargı Mercii
Kararının Müteakip Açılan Tam Yargı Davası
202
B) İDARİ EYLEMDEN KAYNAKLANAN TAM YARGI DAVASI
203
IV– VERGİ DAVALARINDA OLAYLAR BÖLÜMÜ
204
A) İDARİ İŞLEMİN UNSURLARI (İPTAL DAVALARINDA HUKUKA
a) Yetki Unsuru Yönünden Hukuka Aykırılık Halleri
207
a) İdari İşlemin Sebebinin Mevzuatta Açıkça Gösterilmesi
210
b) İdari İşlemin Sebebi Mevzuatta Açıkça Gösterilmemekle
Birlikte Bunun Bir Nedene Dayanması Gerektiğinin
c) İdari İşlemin Sebebinin Mevzuatta Hiç Gösterilmemesi
210
III– TAM YARGI DAVALARI
212
B) İDARE HUKUKUNDA SORUMLULUK
212
1– İdari Sorumluluğun Gelişimi
212
2– İdari Sorumluluğun Şartları
215
a) Bir Zararın Varlığı
215
b) Zarara Yol Açan Eylemin İdareye Yüklenebilir Nitelikte
c) Zarar ile Eylem Arasında İlliyet Bağının Bulunması
216
C) TAM YARGI DAVALARINDA SORUMLULUK SEBEPLERİ
217
aa) Hizmet Kusuru Bağımsızdır
219
bb) Hizmet Kusuru Asli Sorumluluk Sebebidir
219
cc) Hizmet Kusuru Anonimdir
219
dd) Hizmet Kusuru Geneldir
219
ee) Hizmet Kusuru Esnektir
219
c) Hizmet Kusuru Sayılan Haller
219
aa) Hizmetin Kötü İşlemesi
220
bb) Hizmetin Geç İşlemesi
221
cc) Hizmetin Hiç İşlememesi
222
3– Kusursuz Sorumluluk
223
aa) Tehlike veya Risk İlkesi
224
bb) Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik veya Hakkaniyet–
D) TAM YARGI DAVALARINDA İDARENİN SORUMLULUĞUNU
ORTADAN KALDIRAN VEYA AZALTAN NEDENLER
226
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMİ (NEDENLERİ)
A) ŞEKLE İLİŞKİN ŞARTLAR
230
1– Açılmış Bir İptal Davası Bulunması
230
2– Yürütmenin Durdurulması İsteminde Bulunulmuş Olması
230
3– İdari Yargı Yerinin Belirleyeceği Teminatın Yatırılmış Olması
231
4– Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilen Dosyaların Öncelikle
5– Yürütmenin Durdurulması Harcının Yatırılmış Olması
231
B) ESASA İLİŞKİN ŞARTLAR
231
1– Telafisi Güç veya İmkânsız Zarar Kavramı
232
2– Hukuka Aykırılık Kavramı
233
IV– YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMİNDE USUL
234
V– YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMLİ DİLEKÇELER ÜZERİNE İDARİ
YARGI YERLERİNCE VERİLEBİLECEK KARARLAR
235
2– Yürütmenin Durdurulması İsteminin Davalının Savunması
Alındıktan Sonra veya Bilirkişi İncelemesi Yaptırılmasını
Müteakip Görüşülmesine İlişkin Karar
235
3– İdarenin Savunması veya Bilirkişi İncelemesini Müteakip
Yeniden Değerlendirilmek Üzere Kabul Kararı
236
VI– YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARLARINDA TEMİNAT İSTENMESİ
237
VII– YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMLERİ HAKKINDA VERİLEN
VIII– VERGİ DAVALARINDA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI
239
I– DAVA DİLEKÇESİNDE DELİLLERİN GÖSTERİLMESİ ZORUNLULUĞU
241
II– HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNUNDA DÜZENLENEN BAZI
MÜESSESELERDEN YARARLANMA
242
C) DELİLLERİN TESPİTİ
246
II– SONUÇ VE İSTEM BÖLÜMÜNDE YER ALACAK HUSUSLAR
249
2– Tam Yargı Davalarında
250
B) YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMİ
250
1– Genel Olarak Duruşma Kavramı
250
2– İptal Davalarında Duruşma İstemi
251
3– Tam Yargı Davalarında Duruşma İstemi
251
4– Vergi Davalarında Duruşma İstemi
251
5– Duruşma İsteminin Yapılma Şekli
251
D) YARGILAMA GİDERLERİ
252
III– SONUÇ VE İSTEM BÖLÜMÜNE İLİŞKİN ÖRNEKLER
252
B) TAM YARGI DAVALARI
253
DAVA DİLEKÇELERİNİN VERİLEBİLECEĞİ YERLER
II– İHTİMALLERE GÖRE DAVA DİLEKÇESİNİN VERİLECEĞİ YERLER
258
A) DAVANIN DOĞRUDAN GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEMEDE AÇILMASI
258
B) DAVANIN GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEMENİN BULUNDUĞU MAHAL
DIŞINDAKİ BAŞKA BİR YERDEN AÇILMASI
259
1– Davacının Bulunduğu Yerde İdare ve Vergi Mahkemesi Olması
259
2– Davacının Bulunduğu Yerde İdare veya Vergi Mahkemesi
3– Davacının Yurt Dışında Bulunması
261
4– Davacının Türk Silahlı Kuvvetleri Personeli Olması
262
DANIŞTAY’DA GÖRÜLECEK DAVALARA İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ
DANIŞTAY TARAFINDAN İLK DERECE MAHKEMESİ OLARAK BAKILAN
İPTAL DAVALARINA İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ
1– CUMHURBAŞKANI KARARI
269
a) Kamu Hissesi Satışı
271
b) Türk Vatandaşlığını Kaybettirme
274
2– BAKANLIKLAR İLE KAMU KURULUŞLARI VEYA KAMU KURUMU
NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARINCA ÇIKARILAN VE ÜLKE
ÇAPINDA UYGULANACAK DÜZENLEYİCİ İŞLEMLER
277
3– TÜRK PETROL KANUNUNDAN DOĞAN İŞLEMLER
302
4– 4483 SAYILI MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN
YARGILANMASI HAKKINDA KANUN UYARINCA VERİLEN KARARA İTİRAZ
DANIŞTAY’DA KULLANILABİLECEK USULE İLİŞKİN
1– BELGE SUNMA DİLEKÇESİ
313
3– CEVABA CEVAP DİLEKÇESİ
321
6– KANUN YARARINA BOZMA İSTEMLİ DİLEKÇE
332
7– MÜDAHALE DİLEKÇESİ
336
11– TEMYİZE CEVAP DİLEKÇESİ
361
12– YANLIŞLIĞIN DÜZELTİLMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE
365
13– YARGILAMANIN YENİLENMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE
368
BÖLGE İDARE MAHKEMESİ’NDE GÖRÜLECEK DAVALARA İLİŞKİN
b) İstinaf Kanun Yoluna Gidilebilecek Kararlar
382
d) Bölge İdare Mahkemesince Verilebilecek Kararlar
382
e) Bölge İdare Mahkemesi Kararlarına Karşı Gidilebilecek Kanun
a) İlk ve Orta Öğretim Öğrencilerinin Sınıf Geçmelerine ve
Notlarının Tespitine İlişkin İşlemler
385
b) Kamu Görevlileri Hakkında Tesis Edilen Bazı İşlemler
388
aa) Lojmanlar Hakkında Tesis Edilen İşlemler
388
bb) İzinler Hakkında Tesis Edilen İşlemler
391
c) 3091 Sayılı Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin
Önlenmesi Hakkında Kanundan Doğan İşlemler
394
3– İSTİNAFA CEVAP DİLEKÇESİ
400
4– TAVZİH (AÇIKLAMA) DİLEKÇESİ
405
5– YANLIŞLIĞIN DÜZELTİLMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE
409
6– YARGILAMANIN YENİLENMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE
413
7– YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARINA İTİRAZ DİLEKÇESİ
420
a) Davacı Tarafından Verilen İtiraz Dilekçesi
424
b) Davalı İdare Tarafından Verilen İtiraz Dilekçesi
427
8– 4483 SAYILI MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN
YARGILANMASI HAKKINDA KANUN UYARINCA VERİLEN KARARA İTİRAZ
İDARE MAHKEMELERİNDE GÖRÜLECEK DAVALARA İLİŞKİN DİLEKÇE
İDARE MAHKEMELERİNDE AÇILACAK İPTAL DAVALARINA İLİŞKİN
1– AFET (DEPREM VB.)İŞLERİ
439
İDARİ İŞLEMLERE İLİŞKİN DAVALAR
442
a) Hak Sahibi Kabul Edilmeme
442
a) Zararların Tazmini İstemli Dava Dilekçesi
452
2– ASKERLİK VE ASKER KİŞİLER (TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ MENSUPLARI)
İLE İLGİLİ UYUŞMAZLIKLAR
461
a) Açığa Alma İşlemleri
463
b) Askeri Öğrenci İşlemleri
466
c) Askerlik İşlemleri
469
aa) Askerlik Hizmetinin Tespiti (Terhis Belgesi Verilmemesi)
469
bb) Askerlik Hizmetinin Tecil Edilmemesi
472
aa) Sicil Yoluyla Ayırma
475
e) Kıdem Verilmesine Dair İşlemler
481
aa) Doktora Kıdemi Verilmemesi
481
bb) Üstün Başarı Kıdemi Verilmemesi
484
EK: Nüfus aile tablosu
490
g) Nakdi Tazminat İşlemleri
491
h) Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) İşlemleri
494
aa) Emeklilik Yardımı
494
bb) Maluliyet Yardımı
497
i) Sınıf Değişikliği İşlemleri
500
3– ATEŞLİ SİLAHLAR VE BIÇAKLAR İLE İLGİLİ UYUŞMAZLIKLAR
506
a) Silah Tamir Yeri Açma Ruhsatının İptali İşlemi
508
b) Silah Bulundurma Ruhsatı Verilmemesi İşlemi
511
5– AYLIK VE AYLIĞA İLİŞKİN İŞLEMLER
519
6– BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURULU KARARLARI
524
8– BEDEN TERBİYESİ VE SPOR İŞLERİ
534
9– BELEDİYE İŞLEMLERİ
539
a) İmar Planı Değişikliği
541
b) Özel Halk Otobüsü Çalışma Ruhsatının İptali
543
10– ÇEVRE İLE İLGİLİ İŞLEMLER
546
11– DEVLET MEMURLARI İLE İLGİLİ İŞLEMLER
551
a) Aday Memur İşlemleri
551
aa) Aday Memurluk Süresi
551
bb) Adaylık Süresi İçerisinde Atama
555
cc) Adaylık Devresi İçinde Göreve Son Verme
559
c) Çalışma Saatlerine ve İzinlere İlişkin İşlemler
567
d) Disiplin İşlemleri
571
aa) Aylıktan Kesme Disiplin Cezası Verilmesi
573
bb) Kademe İlerlemesinin Durdurulması Disiplin Cezası Verilmesi
576
cc) Devlet Memurluğundan Çıkarma Disiplin Cezası Verilmesi
579
e) Görevden Çekilmiş Sayılma İşlemi
582
f) Göreve Son Verme İşlemi
587
g) İlerleme ve Yükselme İşlemleri
592
12– ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU KARARLARI
600
Akaryakıt Dağıtıcısı Lisansı Verilmemesi
602
13– ESKİ ESERLERE İLİŞKİN İŞLEMLER
605
a) İhalelere Katılmaktan Geçici Yasaklanma İşlemi
613
b) İhalenin İptali İşlemi
616
a) Bireysel Spor Alanı Belirlenmesi
627
b) İmar Düzenlemesi Sonucu Tahsis Edilen Yeni Parselin Eşdeğer
c) İnşaat Ruhsatı İptali
633
16– KAMULAŞTIRMA İŞLERİ
636
a) Kamulaştırma İşleminin İptali İstemi
638
b) Kısmi Kamulaştırma İşlemi
641
17– KAMU KONUTLARINA İLİŞKİN İŞLEMLER
643
a) Bakım Onarım Gideri Talebi
645
b) Konut Tahsisi – Görev Tahsisli Konut Tahsis Edilmemesi
647
c) Konuttan Çıkarılma Kararı
649
18– KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARI İŞLEMLERİ
651
19– KARA ULAŞIMI VE TRAFİK İŞLEMLERİ
656
20– KIYI KANUNUNDAN DOĞAN İŞLEMLER
660
a) Denklik İşlemi (Ortaöğretim)
672
b) Diploma İptali (Yükseköğretim)
675
c) Disiplin İşlemleri (Yükseköğretim)
677
d) Sınav Sonucu Başarısız Sayılma İşlemi (Ortaöğrenim –
23– REKABET KURULU KARARLARI
682
25– TAŞINMAZ MAL ZİLYETLİĞİNE YAPILAN TECAVÜZLERİN ÖNLENMESİ
HAKKINDA KANUNDAN DOĞAN İŞLEMLER
692
26– TURİZM İLE İLGİLİ İŞLEMLER
696
27– TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ İLE İLGİLİ İŞLEMLER
701
28– ÜNİVERSİTE MENSUPLARINA İLİŞKİN İŞLEMLER
706
a) Araştırma Görevlisi Kadrosuna Atandırılmama
708
b) Doçentlik Sınavında Başarısız Sayılma
710
c) Profesörlüğe Atama
714
İDARE MAHKEMELERİNDE AÇILACAK TAM YARGI (TAZMİNAT)
DAVALARINA İLİŞKİN DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEKLERİ
A– İDARİ EYLEMDEN DOĞAN ZARARLAR
721
1– Mala Verilen Zarar
725
a) Yol Yapım Çalışması Sırasında Oluşan Zarar
725
b) Elektrik Hatlarındaki Bakım Eksikliği Nedeniyle Oluşan Zarar
728
c) Terör Eylemi Sonucu Uğranılan Zarar
731
d) Deprem Nedeniyle Uğranılan Zarar
734
2– Ölüm İle Neticelenen Eylem
742
3– Yaralanma İle Neticelenen Eylem
746
4– İdari Müracaat Dilekçe Örneği
749
B– İDARİ İŞLEMDEN DOĞAN ZARARLAR
750
1– İşlemin İptali İstenmeksizin Açılan Tam Yargı Davası
753
2– Mahkeme Kararını Müteakip Açılan Tam Yargı Davası
756
3– İptal ve Tazminat İstemlerini İçeren Dava Dilekçesi
759
C– ISLAH (DAVA DİLEKÇESİNDE BELİRTİLEN TAZMİNAT MİKTARININ
ARTIRILMASI) DİLEKÇESİ
762
VERGİ MAHKEMELERİNDE GÖRÜLECEK DAVALARA İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ
1– BELEDİYE GELİRLERİ
769
a) Maden İşletme Payı
771
b) Toplu Taşıma Karşılığı Aylık Ücret Alınması
773
a) Nispi damga vergisi ve ağır kusur cezası
788
a) Eksik Beyanda Bulunmak
802
b) Gümrük Sahasından İzinsiz Mal Çıkarma
805
7– HARÇLARA İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLAR
819
İDARE VE VERGİ MAHKEMELERİNDE KULLANILABİLECEK USULE İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEKLERİ
1– BELGE SUNMA DİLEKÇESİ
825
a) Davacı Tarafından Sonradan Belge Sunulması
827
b) Davalı İdare Tarafından Sonradan Belge Sunulması
829
3– CEVABA CEVAP DİLEKÇESİ
836
5– GÖREV İTİRAZI DİLEKÇESİ
844
7– MÜDAHALE DİLEKÇESİ
851
10– YANLIŞLIKLARIN DÜZELTİLMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE
865
11– YARGILAMANIN YENİLENMESİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE
869
12– YETKİ İTİRAZI DİLEKÇESİ
876
İDARİ YARGIDA YARGILAMA SIRASINDA KULLANILABİLECEK
DAVA DİLEKÇELERİ İLE DİĞER DİLEKÇELERE İLİŞKİN MATBU ÖRNEKLER
I– İPTAL DAVASI MATBU DİLEKÇE ÖRNEĞİ
883
II– TAM YARGI DAVASI MATBU DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
886
III– BELGE SUNMA DİLEKÇESİ
889
a) Davacı Tarafından Sonradan Belge Sunulması
889
b) Davalı İdarece Sonradan Belge Sunulması
891
V– CEVABA CEVAP DİLEKÇESİ
895
VI– DELİL TESPİTİ İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE
897
a) Dava Açıldıktan Sonra Delil Tespiti İstemi
897
b) Dava Açılırken Delil Tespiti İstemi
899
VII– FERAGAT DİLEKÇESİ
900
VIII–GÖREV İTİRAZINA İLİŞKİN DİLEKÇE
902
IX– İSTİNAF DİLEKÇESİ
904
a) Davacının Vereceği İstinaf Dilekçesi
904
b) Davalı İdarenin Vereceği İstinaf Dilekçesi
906
c) İstinafa Cevap Dilekçesi (Hem Davacı Hem de Davalı İçin)
908
XI– KARAR DÜZELTME İSTEMİ
912
a) Karar Düzeltme İstemli Dilekçe
912
aa) Bölge İdare Mahkemesi Kararının Düzeltilmesi İstemi
912
bb) Danıştay Kararının Düzeltilmesi İstemi
915
b) Kararın Düzeltilmesi İstemine Cevap Dilekçesi
917
aa) Bölge İdare Mahkemesi Kararının Düzeltilmesi İstemine Karşı
Verilecek Cevap Dilekçesi
917
bb) Danıştay Kararının Düzeltilmesi İstemine Karşı Verilecek Cevap
XII– MÜDAHALE İSTEMİNE İLİŞKİN DİLEKÇE
921
XIII– SAVUNMA DİLEKÇESİ
923
XIV–TAVZİH (AÇIKLAMA) DİLEKÇESİ
925
a) Davacının Vereceği Temyiz Dilekçesi
927
b) Davalı İdarenin Vereceği Temyiz Dilekçesi
929
c) Temyize Cevap Dilekçesi (Hem Davacı Hem de Davalı İçin)
931
XVI–YANLIŞLIĞIN DÜZELTİLMESİ DİLEKÇESİ
933
XVII– YARGILAMANIN YENİLENMESİ İSTEMLİ DİLEKÇE
935
XVIII– YETKİ İTİRAZINA İLİŞKİN DİLEKÇE
937
XIX–YÜRÜTMENİN DURDURULMASI İSTEMLİ DİLEKÇELER
938
a) Dava Devam Ederken Yürütmenin Durdurulması İsteminde
Bulunulmasına İlişkin Dilekçe
938
b) Yürütmenin Durdurulması Kararının Aynı Mahkemeden Kaldırılması
c) Yürütmenin Durdurulması veya Reddi Kararına İtiraz Dilekçesi
942