ELEKTRİK VE DOĞAL GAZ PİYASASI, REGÜLASYON İLE
TTK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN VE ULTRA VİRES İLKESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. ELEKTRİK VE DOĞAL GAZ PİYASASI
31
A. Türkiye Elektrik Piyasası
31
1. Elektrik Piyasasının Tarihçesi
31
2. Elektrik Piyasasının Güncel Yapısı ve Piyasa Faaliyetleri
39
B. Türkiye Doğal Gaz Piyasası
43
1. Doğal Gaz Piyasasının Tarihçesi
43
2. Doğal Gaz Piyasasının Güncel Yapısı ve Piyasa Faaliyetleri
47
II. REGÜLASYON (DÜZENLENMİŞ PİYASA)
53
B. Regülasyon Türleri ve Uygulandığı Alanlar
55
1. Enerji Piyasasının Regülasyonu
57
a. Elektrik Piyasasının Regülasyonu
58
b. Doğal Gaz Piyasasının Regülasyonu
61
2. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
62
a. Kurumun Kuruluş Amacı, Yapısı, Özellikleri
62
b. Kurumun Görev, Yetki ve Sorumlulukları
63
aa. Lisans Verme ve İptal Etme
64
bb. Piyasayı Düzenleme
64
cc. Piyasayı İzleme (Gözetim) ve Denetleme
69
ee. Görüş Bildirme ve Uyuşmazlık Çözme
75
III. TTK–REGÜLASYON İLİŞKİSİNİN ÇERÇEVESİNİ BELİRLEYEN HÜKÜMLER
77
A. TTK’nın 210/2. Maddesi
77
B. TTK’nın 330. Maddesi
81
C. TTK’nın 333. Maddesi
87
D. TTK’nın 340. Maddesi
94
E. TTK’nın 210/2, 330, 333 ve 340. Maddeleri Arasındaki Kanun İçi İlişki
103
IV. ULTRA VİRES İLKESİ
106
B. TTK’da Ultra Vires İlkesi
107
C. Enerji Şirketlerinde Ultra Vires Uygulaması ve Lisans–Ultra Vires İlişkisi
113
ENERJİ ŞİRKETLERİNİN KURULUŞUNA VE
ESAS SÖZLEŞMELERİNE YÖNELİ
REGÜLASYON MÜDAHALELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. TTK’YA GÖRE ŞİRKET KURULUŞU
119
A. Şirket Kuruluş Sistemleri
119
2. Türk Hukukunda Şirket Kuruluş Sistemi
121
3. TTK’ya Göre Anonim ve Limited Şirketlerin Kuruluşu
123
II. ENERJİ ŞİRKETLERİNİN KURULUŞU
125
A. Enerji Şirketleri ile Kuruluş Sistemleri Arasındaki İlişki
125
B. Enerji Şirketlerinin Kuruluşuna Yönelik Regülasyon Müdahaleleri
126
1. Şirket Türünün Seçimine ve Faaliyete Başlamaya Yönelik Müdahaleler
126
a. Anonim Şirket veya Limited Şirket Olarak Kurulma Zorunluluğu
129
b. Lisans Alma Zorunluluğu
132
aa. Lisans Kavramı ve Hukuki Niteliği
132
bb. Lisansa Tabi Faaliyetler ve Lisans Türleri
134
cc. Lisansın TTK Açısından Anlamı
134
III. TTK HÜKÜMLERİNE GÖRE ESAS SÖZLEŞME
138
IV. ENERJİ ŞİRKETLERİNİN ESAS SÖZLEŞMESİNE YÖNELİK MÜDAHALELER
140
A. Anonim veya Limited Şirket Olması Hususunun Esas Sözleşmede Belirtilmesi
140
B. Payların Nama Yazılı Olması Hususunun Esas Sözleşmede Belirtilmesi
142
C. Önlisans Süresi Boyunca Şirketin Ortaklık Yapısında Değişiklik Yapılamayacağına İlişkin Lisans Yönetmeliğinde Bulunan Hükme Esas Sözleşmede Yer Verilmesi
149
D. Önlisans Başvurularında Şirketin Esas Sermayesinin Kurum Tarafından Belirtilen Toplam Yatırım Tutarının %5’ine Artırılması ve Buna İlişkin Esas Sözleşme Değişikliği Yapılması Hususunun Esas Sözleşmede Belirtilmesi
151
E. Önlisans Başvurularında Şirket Sermaye Miktarının Azaltılmasına Yönelik Esas Sözleşme Değişikliklerinde Kurumun Onayının Alınacağına İlişkin Hükme Yer Verilmesi
152
F. Pay Devirleri ile Şirket Birleşmeleri Açısından Lisans Yönetmeliğinde Öngörülen Hükümlere Şirket Esas Sözleşmesinde Yer Verilmesi ve Bu Esas Sözleşmenin Sunulması Hususunun Esas Sözleşmede Belirtilmesi
155
G. Tarifesi Düzenlemeye Tabi Faaliyet Yürüten Tüzel Kişiler İçin, Şirket Amaç ve Konusuna İlişkin Hükümlerin, Elektrik Piyasasına İlişkin İlgili Mevzuata Uygun Hale Getirilmesi ile Bu Hükümlere İlişkin Esas Sözleşme Değişikliklerinde Kurumun (EPDK) Uygun Görüşünün Alınmasına İlişkin Hükme Şirketlerin Esas Sözleşmesinde Yer Verilmesi
157
H. Doğal Gaz Piyasasında, Şirketlerin Esas Sözleşmesine Yönelik Diğer Müdahaleler
159
I. Esas Sözleşme ile İlgili Hükümlere Uymamanın TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
159
İ. Esas Sözleşme ile İlgili Hükümlere Uymamanın Enerji Mevzuatı Açısından Sonuçları
170
ENERJİ ŞİRKETLERİNİN SERMAYE YAPISINA YÖNELİK
REGÜLASYON MÜDAHALELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. TTK’YA GÖRE ŞİRKET–SERMAYE İLİŞKİSİ
173
A. Ticaret Şirketlerine Sermaye Koyma Borcu
173
B. Ticaret Şirketlerine Sermaye Olarak Getirilebilecek Değerler
177
II. ENERJİ ŞİRKETLERİNİN SERMAYE YAPISINA YÖNELİK REGÜLASYON MÜDAHALELERİ
180
A. Enerji Şirketlerinde Asgari Sermaye ve Sermaye Artırımı Zorunluluğu
180
1. TTK’ya Göre Asgari Sermaye ve Sermaye Artırımı
184
2. Zorunluluğun TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
190
B. Enerji Şirketlerinde Sermaye Azaltımı için EPDK Onayı Alınması Zorunluluğu
202
1. TTK’ya Göre Sermaye Azaltımı
202
2. Zorunluluğun TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
204
C. Doğal Gaz Dağıtım Şirketlerinde Sermaye Şartı Aranmaksızın Belediye ve Belediye Şirketinin Ortaklığa Davet Edilmesi
211
1. TTK’ya Göre Anonim ve Limited Şirketlerde Pay Sahipliği– Sermaye İlişkisi
212
2. Zorunluluğun TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
213
D. Sermayeye Yönelik Zorunluluklara Uymamanın Enerji Mevzuatı Açısından Sonuçları
226
ENERJİ ŞİRKETLERİNDE PAYLARA, PAY SAHİPLİĞİ YAPISINA VE
PAY DEVRİNE YÖNELİK REGÜLASYON MÜDAHALELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. TTK’YA GÖRE ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLERDE PAY VE PAYLARIN DEVRİ
231
II. ENERJİ ŞİRKETLERİNDE PAYLARA, PAY SAHİPLİĞİNE VE PAYLARIN DEVRİNE YÖNELİK REGÜLASYON MÜDAHALELERİ
237
A. Payların Nama Yazılı Olması Zorunluluğu
237
B. Pay Devirlerinin EPDK’nın İznine Tabi Olması
238
1. Kısıtlamaların TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
243
C. Lisans Alınıncaya Kadar Belirtilen İstisnalar Dışında Önlisans Sahibi Şirketin Pay Sahipliği Yapısında Değişiklik Yapılamaması ve Payların Devrine Yönelik Kısıtlamalar
257
1. Kısıtlamanın TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
258
D. Lisansı İptal Edilen Şirketteki Pay Sahiplerinin Lisans Başvurusu Yapan Şirkette Pay Sahibi Olabilmesine Yönelik Kısıtlamalar
263
1. Kısıtlamanın TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
264
E. Piyasa Faaliyeti Gösteren Diğer Tüzel Kişilerde Doğrudan Pay Sahibi Olunabilmesine ve Bu Tüzel Kişilerde Doğrudan Pay Sahibi Olabilmeye Yönelik Kısıtlamalar
268
1. Kısıtlamanın TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
270
F. Pay Sahipliği ve Pay Devri Kısıtlamalarına İlişkin Hükümlere Uymamanın Enerji Mevzuatı Açısından Sonuçları
273
ENERJİ ŞİRKETLERİNİN YÖNETİM YAPISINA YÖNELİK
REGÜLASYON MÜDAHALELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. TTK’YA GÖRE ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLERDE YÖNETİM YAPISI VE ORGANLAR
277
II. ENERJİ ŞİRKETLERİNİN YÖNETİM YAPISINA VE ORGANLARINA YÖNELİK REGÜLASYON MÜDAHALELERİ
280
A. Lisans ve Önlisans Sahibi Enerji Şirketlerinin Yönetim Kurulu Üyelerine ve Üst Yönetiminde Görev Alan Yöneticilere Yönelik Kısıtlamalar
280
1. Kısıtlamanın TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
281
B. Şirketleri Kontrol Eden Pay Sahipleri Tarafından Şebeke İşleyişine ve Yönetimine Müdahale Edilmesine Yönelik Kısıtlamalar
296
1. Kısıtlamanın TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
298
C. Dağıtım, Tedarik ve Üretim Şirketlerinin Yönetimine Yönelik Müdahaleler
300
1. Müdahalelerin TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
303
D. Belediyelerin veya Şirketlerinin Doğal Gazın Şehir İçi Dağıtım Şirketlerinin Yönetiminin Oluşturulmasına Müdahalesi
314
1. Müdahalelerin TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
314
E. Enerji Şirketlerinin Yönetim Yapısına ve Organlarına Yönelik Hükümlere Aykırılığın Enerji Mevzuatı Açısından Sonuçları
318
ENERJİ ŞİRKETLERİNE YÖNELİK DİĞER REGÜLASYON MÜDAHALELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. ENERJİ ŞİRKETLERİNDE BİRLEŞME VE BÖLÜNME
323
A. TTK’ya Göre Anonim ve Limited Şirketlerde Birleşme ve Bölünme
323
B. Enerji Şirketlerinde Birleşme, Bölünmeye Yönelik Müdahaleler
328
1. Elektrik Şirketlerinde Durum
328
2. Doğal Gaz Şirketlerinde Durum
330
C. Müdahalelerin TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
334
D. Hükme Aykırılığın Enerji Mevzuatı Açısından Sonuçları
348
II. ENERJİ ŞİRKETLERİNDE DENETİM
349
A. TTK’ya Göre Anonim ve Limited Şirketlerin Denetimi
349
B. Enerji Şirketlerinde Denetim Uygulaması
353
1. Elektrik Piyasasında Faaliyet Gösteren Şirketlerin Denetimi
353
2. Doğal Gaz Piyasasında Faaliyet Gösteren Şirketlerin Denetimi
357
3. Müdahalenin TTK Açısından Değerlendirilmesi ve Hükme Aykırılığın TTK Açısından Sonuçları
359
4. Müdahalenin Enerji Mevzuatı Açısından Değerlendirilmesi ve Sonuçları
367
III. ENERJİ ŞİRKETLERİNDE KAMUYU AYDINLATMA İLKESİ
367
A. TTK’ya Göre Kamuyu Aydınlatma İlkesi
367
B. Enerji Şirketlerinde Kamuyu Aydınlatma İlkesi ve TTK Hükümleri Açısından Değerlendirilmesi
373
IV. ENERJİ ŞİRKETLERİ BULUNAN ŞİRKETLER TOPLULUĞU AÇISINDAN REGÜLASYON MÜDAHALELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
376
A. TTK’ya Göre Şirketler Topluluğu
376
B. Enerji Şirketlerinde Şirketler Topluluğu Uygulaması
378
C. Enerji Piyasasında Şirketler Topluluğuna Yönelik Müdahalelerin TTK ve Enerji Mevzuatı Açıdan Değerlendirilmesi ve Sonuçları
381
V. ENERJİ ŞİRKETLERİNDE AYRIŞTIRMA ZORUNLULUĞU
386
A. Enerji Şirketlerinde Hukuki Ayrıştırma Zorunluluğunun Değerlendirilmesi
386
B. Enerji Şirketlerinde Fonksiyonel Ayrıştırma Zorunluluğunun Değerlendirilmesi
396
C. Enerji Şirketlerinde Muhasebe (Hesap) Ayrıştırması Zorunluluğunun Değerlendirilmesi
400
D. Enerji Şirketlerinde Ayrıştırma Zorunluluğuna İlişkin Hükümlere Aykırılığın Enerji Mevzuatı Açısından Sonuçları
404