Tablolar ve Şekiller Listesi
17
ENERJİ VE EKONOMİSİNE GİRİŞ
1.2 ENERJİ VE TEMEL BİLİMLER
29
1.2.2 Enerji ve Biyoloji
30
1.2.4 Enerji ve Mühendislik
31
1.4 ENERJİNİN KORUNUMU
32
1.5 ENERJİNİN BİÇİMLERİ
33
1.5.1 Potansiyel Enerji
33
1.6 ENERJİ KAYNAKLARI VE SINIFLANDIRILMASI
35
1.6.1 Birincil ve İkincil Enerji Kaynakları
36
1.6.2 Konvansiyonel ve Konvansiyonel Olmayan Enerji
37
1.6.3 Yenilenebilir ve Yenilenemeyen Enerji
37
1.6.4 Ticari ve Ticari Olmayan Enerji
38
1.7 ENERJİ KULLANIMI YERLERİ
38
1.8 ENERJİ AKIMI VE BİRİMLERİ
39
1.9 ENERJİNİN TARİHÇESİ
42
1.10 ENERJİ POLİTİKASI TANIMI
46
1.10.1 Enerji Politikasının Özellikleri
48
1.10.2 Politika Türleri
51
1.10.3 Reaktif ve Proaktif Politika
52
ENERJİ PİYASALARININ ÖZELLİKLERİ
55
2.2 KÖMÜR ÜRETİMİ, TÜKETİMİ VE TİCARETİ
59
2.2.3 Kömür Ticareti ve Taşımacılığı
63
2.2.4 Kömür Rezervleri
64
2.3 KÖMÜR PİYASALARI VE REKABETÇİ PİYASA MODELİ
67
2.3.1 Bir Rekabetçi Piyasa Modeli Örneği: Kömür Arz ve Talebi
70
2.3.2 Kömür Piyasasında Talep Esnekliği
76
2.3.3 Arz Esnekliği: Rekabetçi Kömür Piyasalarında Vergi ya da Sübvansiyon Uygulaması
79
3.2 HAM PETROLÜN ÖZELLİKLERİ
84
3.3 YOĞUN REKABET ORTAMINDA PETROL ŞİRKETLERİ
85
3.3.1 Standart Oil’in Tekelleşmesi ve Dağılması
85
3.3.2 Petrol Endüstrisinin Küresel Piyasalara Yayılması
86
3.4 HAM PETROL FİYATININ OLUŞUMU
87
3.5 PETROL ÜRETİMİ VE TÜKETİMİ
90
3.6 REZERV VE KAYNAKLAR
94
3.7 PETROL İHRAÇ EDEN ÜLKELER ÖRGÜTÜ (OPEC)
101
3.7.1 Oligopol Piyasa ve HHI
101
3.7.2 OPEC: Kartel ve Oyun Teorisi
102
3.7.3 OPEC: Birden Fazla Ülkeye Sahip Kartel
107
3.7.4 OPEC’in Talep ve Marjinal Gelir Eğrisi
114
3.7.5 OPEC: Piyasa Paylaşan Lider Ülke
117
3.7.6 OPEC: Düşük Maliyetli ve Hakim Ülke Liderliği
120
3.7.6.1 Düşük Maliyetli Fiyat Lideri Modeli
121
3.7.6.2 Egemen veya Dominant Ülkenin Liderliği
124
3.7.7 OPEC: Limit fiyatlama
127
4.2 DOĞAL GAZ ÜRETİMİ VE TÜKETİMİ
133
4.2.2 Üretimi ve Tüketimi
135
4.2.3 Doğal Gaz Ticareti
139
4.3 AVRUPA GAZ PİYASASI VE OYUN TEORİSİ
145
4.3.1 Cournet Duopolü
146
4.3.2 Düopolün Rekabetçi Piyasayla Karşılaştırılması
148
4.3.2.1 Rekabetçi ve Düopol Piyasası ile Tekel karşılaştırması
150
4.3.2.2 Avrupa Gaz Piyasası için Stackelberg Modeli
151
4.4 ASYA PASİFİK DOĞAL GAZ PİYASALARI: GİRDİ PİYASASINDA LNG MONOPSONU, ÇIKTI PİYASASINDA REKABETÇİ
152
4.5 DOĞAL GAZ PİYASASI VE İŞLEM EKONOMİSİ
156
4.6 DOĞAL GAZIN FİYATLAMA KURALLARI
157
4.6.1 Parmak Kuralı (Yaklaşık Hesaplama)
157
4.6.2 Parite ve Net Sürüm Fiyatlaması
158
4.6.3 Doğal Gazın Anlık (Spot) Fiyatları
158
5.2 ELEKTRİK PİYASASININ MODELLEMESİ
169
5.2.3 Azalan Maliyet Endüstrilerinde Tekel
172
5.3 DOĞAL TEKELDE HÜKÜMET POLİTİKALARI
176
5.3.1 Karlılık Oranı Regülasyonu (Rate of Return Regulation)
176
5.3.2 Tavan Fiyat Düzenlemesi
180
5.5 ELEKTRİK SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
181
5.5.1 Alternatif Elektrik Üretim Seçenekleri
184
5.5.2 Üretim Kapasite Rezervi
186
YENİLENEBİLİR ENERJİ PİYASALARI
6.2.2 Nükleer Enerji Piyasaları
194
6.2.3 Nükleer Santrallerin Ekonomisi
196
6.3 HİDROELEKTRİK PİYASALARI
198
6.3.2 Hidro Santralin Temel Denklemleri
199
6.3.3 Küresel Hidro Güç Kullanımı
201
6.3.4 Küçük Hidroelektrik Santralleri
203
6.4.2 Rüzgâr Gücü Kapasitesi ve Üretimi
206
6.5.2 Güneş Panelleri ve Güneş Piyasaları
212
6.6.2 Doğrudan Kullanımın Ekonomisi
219
6.6.3 Elektrik Üretimi ve Doğrudan Kullanımın Gelecekteki Kullanımı
221
6.6.4 Jeotermal Elektrik Üretim Projesi Gelişimi
222
6.7 BİYOKÜTLE VE BİYOYAKITLAR
223
6.7.2 Standartları ve Özellikleri
225
6.7.3 Biyoyakıtların Üretimi
226
6.7.3.1 Biyobenzin Yakıtı ve Karışımları
227
6.7.3.2 Etanolün Bölgesel Üretimi ve Kullanımı
228
6.7.3.2.1 Brezilya'da Etanol Yakıtı
228
6.7.3.2.2 Amerika Birleşik Devletleri'nde Biyobenzin Yakıtı
228
6.7.3.3 Biyodizel Üretimi
229
6.7.4 Termal İşlemler
230
6.7.5 Biyolojik İşlemler
232
6.7.5.1 Anaerobik sindirim
232
6.7.6 Biyoyakıtların Ekonomisi
233
6.8.3 Gelgit Akıntıları
237
6.8.4 Gelgit Sürüklenmesi
238
6.8.5 Açık Deniz Enerji Kaynaklarının Görünümü
241
6.8.5.1 Açık Denizlerde Petrol ve Doğal Gaz
243
6.8.5.2 Açık Denizlerde Elektrik
244
6.8.5.3 Açık Denizlerde Petrol ve Doğal Gaz Maliyetleri
250
6.9 YAKIT PİLİ VE HİDROJEN ENERJİSİ
258
6.9.2 Yakıt Pilinin Çalışma Prensibi
260
7.2 ENERJİ SERMAYE İLİŞKİSİ
267
7.3 ENERJİ TALEBİNİN MİKRO EKONOMİK TEMELİ
268
7.3.1 Tüketici Enerji Talep Eğrisinin Elde Edilişi: Fayda Maksimizasyonu
268
7.3.2 Gelirdeki Artışa Tüketicinin Tepkisi
272
7.3.3 Piyasa Talep Eğrisinin Elde Edilmesi
273
7.4 ÜRETİCİNİN ENERJİ GİRDİSİYLE MALİYET MİNİMİZASYONU
275
8.2 ESNEKLİK DEĞERLERİNDEN ENERJİ TALEBİ
281
8.3 ENERJİ YOĞUNLUĞUNDAN ENERJİ TALEBİ
283
8.4 ENERJİ TALEBİ FAKTÖR ANALİZİ
286
8.5 ENERJİ YOĞUNLUĞUNDA DEĞİŞİM
291
8.6 ENERJİ TALEP ANALİZİNDE EKONOMETRİK YAKLAŞIM
293
8.6.1 Zaman Serisi Modelleri
293
8.7 YAPISAL VE İNDİRGENMİŞ MODELLER
294
8.8 AYRIŞTIRILMIŞ DÜZEYDE ENERJİ TALEBİ
296
SEKTÖREL ENERJİ TALEBİ ANALİZİ
9.1 ULAŞIM YAKIT TALEBİ MODELİ
299
9.1.1 Araç Sahipliği Modellemesiyle Enerji Talep Analizi
300
9.1.2 Ulaşım Enerji Talep Modelinin Nihai Kullanıcı Analizi
302
9.1.3 Ulaşım Sektöründe Enerji Tüketim Değişkenin Ayrıştırılması
306
9.2 KONUT VE TİCARET SEKTÖRÜNDE ENERJİ TALEBİ
307
9.2.1 Konutlarda Enerji Talebinin Ekonometrik Analizi
308
9.2.2 Konut ve Ticari Sektörlerde Enerji Talebinin Ayrıştırılması
309
9.3 ENDÜSTRİYEL ENERJİ TALEBİ
309
9.3.1 Enerji Talebi ve Yoğunluklarına Ayrışması
310
YAYGIN OLARAK KULLANILAN ENERJİ TALEP MODELLERİ
10.3 NEMS TALEP MODÜLÜ
318
10.4 WEM TALEP MODELLEMESİ
319
GİRDİ–ÇIKTI TALEP ANALİZİ
11.1 KAVRAMSAL ÇERÇEVE
321
11.2 GİRDİ–ÇIKTI TABLOSU
322
11.3 STANDART GİRDİ–ÇIKTI TABLOSU
325
11.4 ENERJİ TALEBİNDE GİRDİ–ÇIKTI ANALİZİ
329
11.5 GİRDİ–ÇIKTI MODELİ İLE ENERJİ SEKTÖRÜN BAĞINLAŞMA ETKİLERİ
335
11.5.1 Doğrudan İleri ve Geri Bağlantı Etkileri
335
11.5.2 Toplam İleri ve Geri Bağlantı Etkileri
336
12.2 ENERJİ TALEP YÖNETİMİ
345
12.4 ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ENERJİ TASARRUFU
349
12.5 ENERJİ TASARRUFU POTANSİYELİ
351
12.5.1 Binalarda ve Isıtma ve Soğutma Sistemlerinde Enerji Verimliliği
351
12.5.2 Aydınlatma Sistemlerinde ve Elektrikli Cihazlarda Enerji Verimliliği
352
12.5.3 Ev Aletlerinde Enerji Verimliliği
352
12.5.4 Ulaşımda Enerji Verimliliği
354
12.5.5 Sanayide Enerji Verimliliği
354
12.6 ENERJİ VERİMLİLİĞİ EKONOMİSİ VE POLİTİKALARI
355
12.7 ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE EKONOMİ VERİMLİLİĞİ
357
12.8 ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN FAYDA–MALİYET ANALİZİ
359
YATIRIM PROJELERİNİN EKONOMİK ANALİZİ
13.1 PROJELERİN EKONOMİK ANALİZİ
363
13.2 EKONOMİK ANALİZ YÖNTEMLERİ
364
13.2.1 Basit Karlılık Oranı (BKO)
366
13.2.2 Geri Ödeme Süresi
367
13.2.3 Net Bugünkü Değer Yöntemi (NBD)
368
13.2.4 Net Bugünkü Değer Oranı Yöntemi
372
13.2.5 İç Karlılık Oranı Yöntemi (İKO)
372
13.2.6 NBD ile İKO’nun Karşılaştırılması
374
13.3 ENERJİ PROJELERİNİN ÖZELLİKLERİ
374
13.4 ENERJİ PROJELERİNDE BELİRSİZLİK VE RİSK
375
FOSİL YAKITLARIN ARZI EKONOMİSİ
14.2 ARAŞTIRMA, KEŞİF VE ARAMA FAALİYETLERİ
382
14.3 PETROL ARAMADA JEOFİZİK YÖNTEMLER
383
14.3.1 Yüzey Coğrafi Çalışmalar
383
14.3.2 Gravite Yöntemi
384
14.3.3. Sismik Yöntem
384
14.4 SİSMİK VERİLERİN TOPLANMASI
385
14.6 TÜRKİYE’DE ARAMA FAALİYETLERİ
387
14.7 ARAMA FAALİYETLERİ EKONOMİSİ
392
14.9 ARAMA PROJELERİNDE GETİRİLER VE RİSKLER
395
14.10 KAYNAK SINIFLAMASI
402
14.11 HAM PETROL, DOĞAL GAZ VE KÖMÜRÜN SINIFLANDIRILMASI
404
14.12.1 Petrol Üretimi
405
14.12.2 Yüksek Petrol Fiyatlarının Petrol İhraç Eden Ülkeler Üzerine Etkileri
408
14.12.2.1 Beklenmedik (Windfall) Kazançlar
408
14.12.4 Kömür Üretimi
414
YENİLENEMEYEN KAYNAKLAR EKONOMİSİ
15.1 TÜKETİM ZAMANININ ŞİMDİ VEYA GELECEK BOYUTU
415
15.2 TÜKENEBİLİR KAYNAKLARIN ÇIKARIMININ BASİT MODELİ
417
15.2.1 Kaynakların Tüketilmesinde Tekel Etkisi
418
ENERJİDE GELECEK SÖZLEŞME PİYASALARI VE
16.2 GELECEK SÖZLEŞME TÜRLERİ
425
16.3 GELECEK PİYASALARINI KULLANANLAR VE AMAÇLARI
427
16.5 ENERJİDE GELECEK SÖZLEŞMELERİ
428
16.6 ENERJİ GELECEK SÖZLEŞMELERİ İLE RİSKTEN KAÇINMA
431
PETROL RAFİNERİ VE PETROL TAŞIMACILIĞI EKONOMİSİ
17.1 PETROL RAFİNERİSİ
437
17.2 PETROLÜN ÜRETİM MALİYETLERİ
439
17.3 RAFİNERİ KARLARINI MAKSİMİZE EDEN DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODELİ
441
17.4 DÜNYA PETROL VE TRANSİT DAR GEÇİT NOKTALARI
445
17.4.1 Petrol Tankeri Boyutları
447
17.4.3 Malakka Boğazı
450
17.4.4 Süveyş Kanalı/ Sumed Boru Hattı
452
17.4.5 Bab–el Mandeb Geçişi
455
17.4.6 Türk Boğazları
456
17.4.8 Danimarka Boğazları
460