PATENTLİ BULUŞUN KULLANIMINA DAİR
PATENT SAHİBİNİN MÜNHASIR HAKKI
I. GENEL KAPSAMIYLA “PATENTLİ BULUŞ”
23
A. Buluş ve Patent Kavramları
23
B. Buluş ile Patent Arasındaki İlişki ve İlgili Mevzuat
33
C. Buluşlara Patent Verilmesi
38
1. Patent Verilmesini İsteme Hakkı
39
2. Patent Verilebilir Buluşların Genel Kapsamı
40
3. Patent Verilebilirlik Şartları
42
b. Buluş Basamağı İçerme
44
c. Sanayiye Uygulanabilir Olma
46
4. Patent Verilebilir Buluşlara İlişkin İstisnalar
47
5. Buluşlara Patent Verilmesinin Etkisi
49
a. Patent Hakkının Sağlanması
49
bb. Patent Hakkının Etki Alanı
50
cc. Patent Hakkının Etki Süresi
51
dd. Patent Hakkının Etkisinin Tükenebilmesi
51
b. Patent Hakkının “İstemler” Kapsamında Kullanılması/Korunması
53
II. PATENTLİ BULUŞ ÜZERİNDE SAĞLANAN İNHİSARİ HAK VE KULLANIM YETKİLERİ
56
A. İnhisari Hak Kavramı ve İçerdiği Yetkiler
56
B. Buluş Üzerinde İnhisari Hak Tesisini Meşrulaştıran Görüşler ve Olgular
57
2. Patentli Buluşun Doğrudan Kullanımı
63
a. Doğrudan Kullanım Fiilleri
63
aa. Doğrudan Kullanım Fiillerinin Belirlenmesinde Ürün ve Usul Patenti Ayrımı
63
bb. Ürün Patentlerine İlişkin Fiiller
65
(5) Kişisel İhtiyaç Dışında Bir Nedenle Elde Bulundurma
72
cc. Usul Patentlerine İlişkin Fiiller
73
(1) Usulün Kullanılması veya Kullanılmasının Teklif Edilmesi
73
(2) Ürün Patentlerine İlişkin Fiillerin, Usul ile Elde Edilen Ürünler Bakımından Gerçekleştirilmesi
74
b. Doğrudan Kullanım Şekilleri
76
bb. Eşdeğer Unsurlar ile Kullanım
77
cc. Ekleme veya Eksiltmeler Vasıtasıyla Kullanım
77
3. Patentli Buluşun Dolaylı Kullanımı
79
4. Patentli Buluşun Kullanımına Dair İnhisari Yetkilerin Sınırlandırılması
79
a. Patent Sahibinin Eylemlerinden Kaynaklı Sınırlandırmalar
80
aa. Patent Sahibinin Rızası (İradi Lisans)
80
bb. Patent Sahibinin Buluş Konusu Ürünü Piyasaya Sürmesi
81
cc. Patent Sahibinin Buluşu Kanuna, Genel Ahlaka, Kamu Düzenine ve Genel Sağlığa Aykırı Bir Şekilde Kullanması
82
dd. Patent Sahibinin Buluşu Kullanmaması veya Kullanırken Rekabet Düzenini Bozması
82
b. Üçüncü Kişilerin Kullanım Fillinin Niteliğinden Kaynaklanan Sınırlandırmalar
83
aa. Sınai veya Ticari Bir Amaç Taşımayan ve Özel Maksatla Sınırlı Kalan Fiiller
83
bb. Deneme Amaçlı Fiiller
84
cc. İlaç Ruhsatlandırma Sürecinde Gerçekleştirilen Deneme Fiilleri
85
dd. Eczanelerdeki İlaç Hazırlama Fiilleri
86
ee. Bazı Taşıt ve Nakil Araçlarına Yönelik Belirli Fiiller
86
ff. Çiftçilik Mesleği ile İlgili Belirli Fiiller
87
c. Diğer Sınırlandırmalar
87
aa. Ön Kullanımdan Doğan Hak
87
bb. Kanuni Tekel ve Zorunlu Lisans
88
PATENT SAHİBİNİN BULUŞUN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERCE
DOLAYLI KULLANIMINI ÖNLEME HAKKI
I. PATENTLİ BULUŞUN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERCE DOLAYLI KULLANIMININ ÖNLENMESİNE İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER
91
A. Türk Hukukundaki Düzenleme
91
B. Diğer Ülkelerdeki Düzenlemeler
94
2. Amerika Birleşik Devletleri
99
C. Yasal Düzenlemelerin Amacı ve Önemi
102
II. PATENT SAHİBİNİN BULUŞUN DOLAYLI KULLANIMINI ÖNLEME HAKKININ MAHİYETİ
105
A. Önleme Hakkının “Ön Alan Koruması” Niteliği
105
B. Önleme Hakkının İnhisari Kullanım Alanına Dahil Olup Olmadığı Hakkındaki Görüşlerin Değerlendirilmesi
106
III. DOLAYLI KULLANIM FİİLİNİN ÖNLENEBİLMESİNİN KOŞULLARI
111
1. Dolaylı Kullanım Fiilinin Niteliği Bakımından
112
2. Dolaylı Kullanım Fiilinin Konusu Bakımından
115
a. Dolaylı Kullanım Fiilinin “Unsur veya Araçları” Konu Alması
115
b. Unsur veya Araçların Buluşun Uygulanmasını (Kullanılmasını) Mümkün Kılması
117
bb. Kullanıma Uygunluk Kriterine İlişkin Yaklaşımlar
119
(1) Dar Anlamda Kullanıma Uygunluğu Esas Alan Yaklaşım
119
(2) Geniş Anlamda Kullanıma Uygunluğu Esas Alan Yaklaşım
122
(3) Görüşlerin Değerlendirilmesi
125
c. Unsur veya Araçların Buluşun Esasını Teşkil Eden Kısım ile İlgili Olması
128
bb. “Buluşun Esasını Teşkil Etme” Kriteri
129
(1) “Tekniğin Bilinen Durumdan Farklılık Gösterme” Görüşü
129
(2) “Tamamıyla Arka Planda Kalan Özelliklerden Olmama” Görüşü
129
(3) “Buluş Fonksiyonuna Özgülenme” Görüşü
130
(4) “İşlevsel Etkileşim Gösterme” Görüşü
131
(5) Görüşlerin Değerlendirilmesi
132
cc. “İlgili Olmak” Kriteri
134
(1) “İlgi” Kriterine Dair Genel Yaklaşımlar
134
(2) Unsur veya Araçların Kapsamına “Harici” Elementleri Dahil Eden Görüşün “İlgi” Kriterine Yaklaşımı
135
3. Dolaylı Kullanım Fiilinde Yer Alan Kişiler Bakımından
137
a. Dolaylı Kullanım Fiilini Gerçekleştiren (Unsur veya Araçları Teklif ya da Teslim Eden) Kişi
137
b. Dolaylı Kullanım Fiilinin Muhatabı (Buluşu Kullanma Yetkisi Olmayan Kişi)
139
bb. SMK m. 86/3’teki Tercüme Hatası ve De Lege Ferenda Çözüm Önerisi
139
B. Sübjektif Koşullar
144
1. Sübjektif Koşullara İlişkin Bir Tasnif Kriteri Olarak “Piyasada Her Zaman Bulunabilirlik”
144
2. Unsur veya Araçların Piyasada Her Zaman Bulunabilen Ürünlerden Olmaması Durumunda Aranan Koşullar
146
a. Unsur veya Araçların Buluşun Kullanılmasına Yeterli Olduğunun Bilinmesi
146
b. Unsur veya Araçlar ile Buluşun Kullanılacağının Bilinmesi
147
bb. “Kararlılık/Kanaat” Unsuru
149
cc. İkame Unsur Olarak “Durumun Yeterince Açıklığı”
150
3. Unsur veya Araçların Piyasada Her Zaman Bulunabilen Ürünlerden Olması Durumunda Aranan Koşullar
154
4. Önleme Hakkı Kapsamında Sübjektif Koşullara İhtiyaç Olup Olmadığı Hakkında Düşünceler
156
DOLAYLI KULLANIM FİİLİ İLE
PATENT HAKKININ İHLAL EDİLMESİ
I. PATENT İHLALİ KAVRAMI VE MEVZUATTA DÜZENLENİŞİ
159
II. DOĞRUDAN VE DOLAYLI PATENT İHLALİ AYRIMI
161
A. Doğrudan Patent İhlali
161
B. Dolaylı Patent İhlali
166
C. Doğrudan Patent İhlali ile Dolaylı Patent İhlali Arasındaki Bağlılık İlişkisi
168
1. SMK m. 86/1 Hükmü Açısından Bağlılık İlişkisi
168
2. SMK m. 86/2 Hükmü Açısından Bağlılık İlişkisi
171
III. DOLAYLI PATENT İHLALİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
174
A. Patent Hukukuna Özgü Tehlike Fiili
174
2. “Somut Tehlike” Fiili
175
3. Tehlike İddiasına Karşı Savunmalar
176
a. Tehlikenin Gerçekleşmesinin İmkansız Olduğu Savunması
176
b. Gerekli Tedbirlerin Alındığı Savunması
177
B. Dolaylı Patent İhlalinin “Doğrudan Patent İhlaline Katılma” Teşkil Ettiği Durumlar
180
2. Doğrudan Patent İhlaline Katılmanın Olası Görünüm Biçimleri
181
c. Yardım Eden Sıfatıyla Katılma
183
d. Teşvik Eden Sıfatıyla Katılma
185
e. Patent Hukukuna Özgü Yan Yana Faillik
186
IV. DOLAYLI PATENT İHLALİ HALİNDE UYGULANACAK HÜKÜM
189
A. Sorunun Tespiti ve Mevcut Görüşler
189
B. Görüşlerin Değerlendirilmesi
191
1. Tehlike Fiili Bakımından
191
2. Katılma Fiili Bakımından
196
V. DOLAYLI PATENT İHLALİ HALİNDE İLERİ SÜRÜLEBİLECEK TALEPLER
199
B. Muhtemel Tecavüzün Önlenmesi Talebi
202
2. Dolaylı Patent İhlali Bakımından Tecavüzün Önlenmesi Talebi
204
C. Tecavüzün Durdurulması Talebi
208
2. Dolaylı Patent İhlali Bakımından Tecavüzün Durdurulması Talebi
208
D. Tecavüzün Kaldırılması Talebi
210
1. Patent İhlalinden Doğan Zararın Tazmininde Genel Esaslar
211
(2) Yoksun Kalınan Kazanç
213
cc. İtibar Kaybından Doğan Zarar
216
d. Zarar Tazmininde “Kusur” Şartının Varlığı Sorunu
219
aa. Mevcut Görüşlerin Değerlendirilmesi
219
bb. Kusurun Bulunmaması Halinde Başvurulabilecek Kanun Yolları
221
e. Tazminat Sorumlusu
224
2. Dolaylı Patent İhlali Bakımından Tazminat Talebi
225
b. Tazmini Gereken Zarar
226
d. Dolaylı Patent İhlalinde Kusur
231
e. Sorumluluk Dağılımı
236
F. Tecavüzün Giderilmesine Yönelik Diğer Talepler
239
G. Kararın İlanı ve İlgililere Tebliği Talebi
241
H. Bilgi ve Belge Talebi
242
İ. İhtiyati Tedbir Talebi
243
J. Patent İhlali Nedeniyle İleri Sürülebilecek Taleplerde Taraflar, Görevli–Yetkili Mahkeme ve Zamanaşımı
244